Η Γκαλερί Μπαταγιάννη παρουσιάζει την ενδέκατη ατομική έκθεσητης Ελεάννας Μαρτίνου υπό τον τίτλο Μαρμαρυγή, σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Νίκης Παπασπύρου. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν έργα ζωγραφικά, κυανοτυπίες και ανάγλυφα γλυπτάσε μικρό μέγεθος που ανήκουν στην τελευταία ομώνυμη ενότητα δουλειάς της καλλιτέχνιδας. Η έκθεση εγκαινιάζεται το Σάββατο 25 Μαΐου 2024, 11:00 – 15:00 και θα διαρκέσει έως το Σάββατο 29 Ιουνίου, 2024.
Με αναφορές στο λαμπύρισμα του ήλιου ή του φεγγαριού στην επιφάνεια της θάλασσας, στην διαφάνεια του νερού, στο παιχνίδισμα του φωτός, στις εναλλαγές των χρωμάτων, στα ζώα και τα φυτά στην νέα σειρά έργων η Ελεάννα Μαρτίνου «συνεχίζει» την περιπλάνησή της στην φύση. Όπως στις «Αστικές Εντυπώσεις», στην προηγούμενη σειρά έργων της, είχε ως επίκεντρο το αστικό τοπίο και την παρατήρηση αυτού, τώρα πυρήνας της προσοχής της είναι η ίδια η φύση και τα φαινόμενά της, οι δομές και η ρυθμολογία που την διακρίνει. Οι κορμοί, τα κοχύλια, οι βράχοι, οι πέτρες γίνονται αντικείμενα μελέτης, καταγραφής και αποτύπωσης. Σε αυτά τα έργα απουσιάζει η ανθρώπινη παρουσία και όταν ως εξαίρεση εμφανίζεται είναι μια μορφή πελώρια και απειλητική, υποδηλώνοντας την βαρβαρότητα, την ματαιοδοξία, την αλαζονεία και την απληστία της ανθρωπότητας στη σχέση της με τη φύση. Η Ελεάννα Μαρτίνου με γλαφυρότητα αποδίδει την μαγεία, την γαλήνη και το μεγαλείο της φύσης υποδεικνύοντας μέσα από τον απαράμιλλο πλούτο της, τη θεμελιώδη σημασία της. Θίγει συμβολικά το «ιστορικό» αδιέξοδο και παράδοξο της εποχής μας. Το γεγονός ότι ενώ γνωρίζουμε πώς η καταστροφή της φύσης οδηγεί στον αφανισμό μας, συνεχίζουμε ακάθεκτοι την πορεία μας προς το «κενό». Η ομορφιά στα έργα γίνεται ο καθρέπτης της «ασχήμιας» του κόσμου που εμείς φτιάξαμε.
Ποια είναι η Ελεάννα Μαρτίνου
Η Ελεάννα Μαρτίνου γεννήθηκε στην Αθήνα (1981). Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας (2006) και ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών Αθήνας το 2009. Έχει κάνει κλασικές σπουδές πιάνου στο Ωδείο Αθηνών (1987-2003) και σεμινάρια ψυχοακουστικής και μουσικής τεχνολογίας στο τμήμα Μουσικών Σπουδών ΕΚΠΑ (2015-17). Έχει συμμετάσχει σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Εκπονεί διδακτορική διατριβή στο τμήμα εικαστικών τεχνών της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας (2018-). Διδάσκει εικαστικά σε ενηλίκους από το 2000. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Αναλυτικά www.eleannamartinou.com
Ατομικές εκθέσεις: 2022 ΑΣΤΙΚΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή, Κηφισιά, Αθήνα | 2021 ΦΑΝΤΑΣΙΑΚΕΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΣ, Mosaic, Culture & Creativity & γκαλερί Cube, Πάτρα |2021 ΑΣΤΙΚΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ, γκαλερί Cube, Πάτρα | 2019 YΑΔΕΣ, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Θησείο, Αθήνα | 2016 ΑΥΤΟΠΤΕΣ, Eleftheria Tseliou gallery, Αθήνα | 2015 ΣΧΕΣΗ/ΣΧΑΣΗ, κολλέγιο AΚΤΟ, διοργ. Eleftheria Tseliou Gallery, Αθήνα | 2014 ΠΡΟΣΩΠΟΤΟΠΙΟΓΡΑΦΙΕΣ, Κέντρο ελληνικής γλώσσας Λέξη-Λόγος, Αθήνα | 2013 12+1
ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΕΣ, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα | 2012 ΡΑΝΤΑΡ, Batagianni gallery, Αθήνα | 2010 OI ΠΟΛΕΙΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, Apotheke gallery, Λευκωσία | 2009 ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΙΡΑΝΕΖΙ ΣΤΟ ΜΑΤΡΙΞ, εργοστάσιο Κεσσανλής, ΑΣΚΤ, Απόφοιτοι ΜΕΤ 2009, Αθήνα
Η «Μαρμαρυγή»
Για την έκθεση της Ελεάννας Μαρτίνου γράφει η ιστορικός τέχνης Νίκη Παπασπύρου.
μαρμαρυγή < αρχαία ελληνική μαρμαρυγή < μαρμαίρω
μαρμαρυγή η [marmarijí]: 1α. η συνεχής μεταβολή της έντασης
και του χρώματος που παρατηρείται στη λάμψη ενός άστρου·(πρβ. στίλβη).
β. για οποιαδήποτε άλλη λάμψη.
2. (ιατρ.) σοβαρή μορφή καρδιακής αρρυθμίας: Kολπική ~.
«Αν και το κάθε είδος και η κάθε μεμονωμένη ύπαρξη τον βιώνει με διαφορετικό τρόπο και υπό άλλο βλέμμα, μοιραζόμαστε τον ίδιο πλανήτη, υπακούμε σε μεγάλο βαθμό στους ίδιους φυσικούς νόμους. Αν συνειδητοποιήσουμε ότι και οι «άλλοι»- τα ανθρώπινα και τα υπόλοιπα ζώα, τα φυτά, κάθε μορφή ζωής, είναι εξίσου με εμάς «ερριμμένοι» σε τούτο τον κόσμο, μας διανοίγεται ένας ορίζοντας μεγαλύτερης ευσπλαχνίας, αλληλεγγύης και ηθικής»
Παναγιώτης Τσιαμούρας1
Παρατηρώντας, μέσα στον χρόνο, την πλούσια, συνεχή και επίμονη δημιουργική διαδικασία και πορεία της Ελεάννας Μαρτίνου μπορεί κανείς να διακρίνει τις καλλιτεχνικές της συνέχειες και ασυνέχειες. Κυρίως, να εντοπίσει πώς η ζωγραφική της ταυτίζεται με τις αναζητήσεις και τους στοχασμούς της για την ουσιαστική σχέση ανάμεσα στην ίδια και τον κόσμο. Θεμελιώδεις έννοιες των εννοιολογικών και εικαστικών της αναζητήσεων αποτελούν η ιδέα του δικτύου, των συνδέσεων, της ροής του χρόνου, του ρυθμού και της μνήμης, των δεσμών των ανθρώπων μεταξύ τους και με τον χώρο. Η χαρτογράφηση προσώπων και διαδρομών μέσα στο αστικό τοπίο αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό μιας μεγάλης ενότητας έργων της. Στην «Μαρμαρυγή» ο αστικός χωροχρόνος δεν είναι πια το ζητούμενο. Σε αυτή τη νέα και ιδιαίτερη συλλογή έργων η Ελεάννα Μαρτίνου συνεχίζει την περιπλάνησή της στην φύση. Τα έργα της αποτυπώνουν, είτε ρεαλιστικά είτε φαντασιακά, το μεγαλείο της φύσης. Η «Μαρμαρυγή» είναι ένας στοχασμός για το παρόν και το μέλλον. Μέσα από το λαμπύρισμα, την ευαισθησία, την ομορφιά των φυσικών τοπίων μιλά για την αβέβαιη, δυστοπική συνθήκη που ακολουθεί καθώς η ανθρωπογενής κλιματική κρίση δείχνει τα δόντια της. Η «Μαρμαρυγή» είναι η δύναμη της αντίθεσης. Μέσα από τα χρώματα, τα ονειρικά τοπία και τις εκφράσεις του ωραίου θίγει τον πόνο, την απελπισία και την βαθιά οδύνη που προκαλείται από την απραγία και την απάθεια απέναντι στην αυτοκαταστροφή μας παρά τα υπάρχοντα σαφή επιστημονικά στοιχεία.
Εκατοντάδες κορυφαίοι επιστήμονες και κλιματολόγοι του κόσμου αναμένουν ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα αυξηθούν τουλάχιστον κατά 2,5C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα αυτόν τον αιώνα, ξεπερνώντας τους διεθνώς συμφωνημένους
στόχους και προκαλώντας καταστροφικές συνέπειες για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη. Το «μέλλον» με καύσωνες, πυρκαγιές, πλημμύρες και καταιγίδες με ένταση και συχνότητα όλο και μεγαλύτερη γίνεται «παρόν». Είναι εύκολο, διαβάζοντας κανείς τα διεθνή νέα, να καταλάβει ότι η κλιματική κρίση έχει ήδη δραματικές επιπτώσεις σε όλον τον πλανήτη και φυσικά επηρεάζει και τη χώρα μας. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου όταν εκτιμούν ότι στην Ελλάδα, μέχρι το 2050, οι ημέρες με καύσωνα και οι ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς θα αυξηθούν δραματικά, η βροχόπτωση θα μειωθεί και τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μεγεθυνθούν σε διάρκεια και σε ένταση. Τα εγκλήματα κατά της φύσης παγκοσμίως θεριεύουν. Όσο και να προσποιούμαστε, όσο και να αγνοούμε, όσο και αν δεν κάνουμε τίποτα, το πρόβλημα είναι εδώ. Η Ελεάννα Μαρτίνου δείχνοντας μας όψεις της φύσης και λεπτομέρειές αυτής θέτει ένα βασικό ερώτημα «Πώς μπορεί ενώ γνωρίζουμε να μην αντιδρούμε;»
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες σειρές έργων της, που είχαν ένα πιο ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, εδώ η ανθρώπινη μορφή παρουσιάζεται περιστασιακά, είτε ως μια πελώρια, απειλητική μορφή, είτε ως μια μικρή αφαιρετική φιγούρα μέσα στο τοπίο. Η όψη του ανθρώπου, καθορίζεται από το περίγραμμά του, δεν έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η ανθρωπότητα συνοψίζεται, γίνεται μια ένδειξη, ένα σχήμα. Η επιλογή της καλλιτέχνιδας να παρουσιάσει τον άνθρωπο χωρίς πρόσωπο επισημαίνει την χαμένη ανθρωπινότητα του. Έχοντας χάσει τη σύνδεσή του με το φυσικό περιβάλλον περνά σαν οδοστρωτήρας από πάνω του ισοπεδώνοντάς το. Η μικρή φώκια-μπουκάλι, κάτω από την υπερμεγέθη πατούσα, είναι ακόμη μια λυπηρή υπενθύμιση του αντίκτυπου της ανθρώπινης δραστηριότητας στην άγρια ζωή.
Στα έργα της έκθεσης το επίκεντρο της προσοχής είναι η φύση και τα στοιχεία της. Το φως και οι αντανακλάσεις του έχουν ξεχωριστό ρόλο στις συγκεκριμένες συνθέσεις. Η δύναμη και οι αλλαγές του φωτός στον χρόνο αποκτούν οντολογικό και δομικό χαρακτήρα στην δημιουργική διαδικασία, με ξεχωριστό παράδειγμα να αποτελεί η σειρά με τις κυανοτυπίες. Η «γραφή» της δημιουργού στην συγκεκριμένη σειρά γίνεται πιο ελεύθερη, πιο εξπρεσιονιστική, πιο συναισθηματική σε αντίθεση με τους έντονα αυστηρούς, πυκνούς και επιθετικούς «αστικούς» της χάρτες. Ακολουθεί την αέρινη και την λυρική ευαισθησία που αναδείχθηκε στις «Υάδες», στις «αστρικές» της εντυπώσεις. Η εικαστικός αποτυπώνει ζωγραφικά «τη θέα από ψηλά» και τη συνταρακτική ομορφιά των βουνοκορφών καθώς αλλάζουν χρώμα στα παιχνιδίσματα του ήλιου. Αιχμαλωτίζει με τα μελάνια και τις ακουαρέλλες της, στιγμές φυσικών φαινομένων όπως την ανάδυση του φεγγαριού μέσα από τη θάλασσα ή τα βουνά, το λαμπύρισμα του ήλιου και της σελήνης στα θαλασσινά νερά, και λεπτομέρειες του φυτικού και ζωικού βασιλείου όπως τους δακτύλιους ενός κορμού, τα μυστήρια σχήματα των κοχυλιών, τον «ρυθμικό» χορό των πεταλούδων αλλά και τις εντυπωσιακές χρωματικές αποχρώσεις ενός αγριολούλουδου στον Όλυμπο. Μέσα από μια δυνατή αισθητική εμπειρία, η πρόθεση είναι να ιδωθεί ξανά η φύση και τα τοπία της σαν «να τα βλέπουμε για πρώτη φορά». Να «βρούμε» την ομορφιά σε όλες τις «μικρές» στιγμές και πράγματα που μας περικλείουν. Να αφήσουμε πίσω μας το σταθερό, καθιερωμένο και συνηθισμένο τρόπο που κοιτάζουμε το περιβάλλον γύρω μας. Να σταματήσουμε να το θεωρούμε δεδομένο και να το «δούμε» από την αρχή, με φρέσκια ματιά. Να αντιληφθούμε την ουσιαστική μας σύνδεσή με τον κόσμο, με τους «άλλους»- τα ανθρώπινα και τα υπόλοιπα πλάσματα, τα φυτά, με την κάθε μορφή ζωής. Να αποτρέψουμε τη μαζική καταστροφή των οικοσυστημάτων, να αναγνωρίσουμε την οικοκτονία ώστε να αποτρέψουμε τον αφανισμό μας και η «μαρμαρυγή» στη φύση να διατηρήσει τη σημασία του λαμπυρίσματος και όχι το ξαφνικό καρδιακό τέλος όλων μας.
-------------
ΙΝFΟ
Eγκαίνια: Σάββατο 25 Mαίου 2024, 11.00 -15.00
Διάρκεια έκθεσης: έως 29 Ιουνίου 2024
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή:17:00-21:00 και Σάββατο: 11:00-15:00
