Στην χώρα μας, το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων είναι έντονο και πολυδιάστατο. Πολλά ζώα συντροφιάς εγκαταλείπονται στους δρόμους και αναπαράγονται ανεξέλεγκτα, χωρίς φροντίδα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κοινωνικά και υγειονομικά ζητήματα, τα οποία λαμβάνουν έως και ηθική διάσταση. Παρά τις προσπάθειες των φιλοζωικών οργανώσεων και κρατικών προγραμμάτων, η έλλειψη ελέγχου και η ανευθυνότητα επιτείνουν το πρόβλημα, καθιστώντας αναγκαίες πιο στοχευμένες λύσεις.

Ο νόμος 4830/2021, με τον οποίο επιχειρήθηκε μια πιο στοχευμένη και οργανωμένη αντιμετώπιση του προβλήματος, καθιστά σαφές ότι αρμόδιοι για την μέριμνα και διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς είναι οι Δήμοι. Ωστόσο, η συνδρομή των πολιτών και η ανάπτυξη του φιλοζωικού αισθήματος στην κοινωνία, κρίνονται πολύτιμα εργαλεία στην προσπάθεια ελέγχου και φροντίδας των πληθυσμών αδέσποτων ζώων συντροφιάς.

Πως μπορεί ο πολίτης για να συμβάλλει στην διαχείριση των αδέσποτων ζώων

Τι πρέπει και τι μπορεί να κάνει ο πολίτης για να συμβάλλει στην διαχείριση των αδέσποτων ζώων, σύμφωνα με το νόμο;

I. Στη γειτονιά ή στην πολυκατοικία όπου διαμένω συγκεντρώνονται πληθυσμοί αδέσποτων γατών. Μπορώ να τις ταΐζω ελεύθερα;

Αρχικά, ο νόμος επιτρέπει την παροχή τροφής και νερού σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς από φιλόζωους πολίτες. Ωστόσο, οι πολίτες θα πρέπει να μεριμνούν για την καθαριότητα του περιβάλλοντος χώρου και την διατήρηση των συνθηκών υγιεινής και ευζωίας των ζώων κατά την παροχή τροφής και νερού στα αδέσποτα ζώα. Ο νόμος θέτει ως υποχρέωση των Δήμων την φροντίδα των αδέσποτων, μέρος της οποίας αποτελεί η δημιουργία σημείων παροχής τροφής και νερού για τα ζώα αυτά. Συνεπώς οι πολίτες καλό είναι να αποφεύγουν να τοποθετούν σκεύη με φαγητό και νερό, εάν έχουν ήδη εγκατασταθεί από τον οικείο Δήμο ειδικά σημεία σίτισης και ποτίσματος, προκειμένου να διαφυλάσσονται ευκολότερα η καθαριότητα και η υγιεινή στον χώρο.

II. Πώς μπορώ να βοηθήσω τον Δήμο μου στην διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς;

Η μέριμνα για την διαχείριση και τη φροντίδα των αδέσποτων ζώων συντροφιάς ανήκει στους Δήμους, οι οποίοι υποχρεούνται να διαθέτουν ολοκληρωμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον σε 12μηνη βάση την περισυλλογή, την παροχή κτηνιατρικής περίθαλψης, την ηλεκτρονική σήμανση και την καταγραφή στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς στείρωση, την εύρεση αναδόχου και υιοθεσία. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης που εντοπίζει αδέσποτα ζώα συντροφιάς, μπορεί να ακολουθεί τις παρακάτω ενέργειες: • Ειδικά εφόσον πρόκειται για πληθυσμούς γατών, οι οποίοι είναι δυσκολότερο να ελεγχθούν, θα πρέπει να επικοινωνεί με το αρμόδιο τμήμα του οικείου Δήμου, ώστε να ενημερώνεται για τον τόπο και χρόνο διεξαγωγής στειρώσεων ή για εθελοντές κτηνιάτρους της περιοχής, που αναλαμβάνουν στειρώσεις αδέσποτων ζώων συντροφιάς. • Στην περίπτωση εντοπισμού αδέσποτου ζώου συντροφιάς, (ιδίως σκύλου), θα πρέπει οι πολίτες να ενημερώνουν τον οικείο Δήμο ή φιλοζωικό σωματείο εγγεγραμμένο στο σχετικό υπό-Μητρώο, προκειμένου να ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία ελέγχου και καταγραφής, αναζήτησης του κηδεμόνα του ή εγγραφής του ζώου ως αδέσποτου, στείρωσης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και προώθησης της υιοθεσίας ή φιλοξενίας του.

ΙΙΙ. Βρήκα έναν αδέσποτο σκύλο ή γάτα στο δρόμο, μπορώ να το πάρω σπίτι μου;

Το ενδιαφέρον των φιλόζωων πολιτών για την ευζωία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς είναι καίριας σημασίας και απαραίτητο στοιχείο για τη βέλτιστη διαχείριση και φροντίδα τους. Ωστόσο, για τα καλύτερα αποτελέσματα, σωστό είναι να ακολουθούνται από όλες τις πλευρές οι διαδικασίες και τα βήματα που ορίζει ο νόμος. Εάν κάποιος πολίτης εντοπίσει ένα σκύλο ή μια γάτα να περιφέρεται, αρχικά καλό είναι να μην το θεωρήσει εξαρχής αδέσποτο, καθώς μπορεί να έχει χαθεί από τον κηδεμόνα του ή και να έχει εγκαταλειφθεί. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ειδοποιήσει τον Δήμο ή φιλοζωικό σωματείο της περιοχής, ώστε να αναζητηθεί τυχόν κηδεμόνας για να του επιστραφεί ή να προχωρήσει στη νόμιμη διαδικασία στην περίπτωση που διαπιστωθεί εγκατάλειψη. Εφόσον το ζώο καταγραφεί τελικά ως αδέσποτο, τότε μπορεί να ενεργοποιηθεί η διαδικασία υιοθεσίας ή/και φιλοξενίας του και ο ενδιαφερόμενος πολίτης να γίνει πλέον ο νόμιμος κηδεμόνας του ζώου.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Animal / Κυκλοφορεί με την εφημερίδα Παραπολιτικά