Από την Οσάκα της Ιαπωνίας μέχρι τις Βρυξέλλες οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούν να βρουν την τελευταία στιγμή τη λύση στον δύσκολο γρίφο της διαδοχής του Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και της επιλογής των προσώπων που θα αναλάβουν τις κορυφαίες θέσεις στην ΕΕ, σε ένα σκληρό παζάρι που απαιτεί υποχωρήσεις και συμβιβασμούς ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο «παράλυσης» και παρατεταμένης αβεβαιότητας, έναν μήνα μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές.

H σύνοδος των είκοσι μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη (G20) που διεξήχθη το διήμερο 28 – 29 Ιουνίου στην Οσάκα της Ιαπωνίας, παρουσία της καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν αποτέλεσε την ύστατη ευκαιρία για έναν συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ, για τον επόμενη ή την επόμενη πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πριν την αναμενόμενη μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής που λαμβάνει χώρα στις Βρυξέλλες την Κυριακή 30 Ιουνίου. Από την ιαπωνική πόλη ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ βρισκόταν σε διαρκή επικοινωνία τόσο με τους Ευρωπαίους ηγέτες που συμμετείχαν στην G20 (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και την Ολλανδία), όσο και με τους υπόλοιπους, ώστε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να καταφέρει να καταλήξει το αργότερο μέχρι το πρωί της Δευτέρας, στο πρόσωπο που θα διαδεχθεί τον Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τα σενάρια που εξυφαίνονται στις Βρυξέλλες για να αποφευχθεί η ρήξη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (συμμετέχουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ), αλλά και ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο θα κληθεί να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στον επόμενο ή την επόμενη πρόεδρο της Κομισιόν, απαιτούν λεπτούς χειρισμούς και αμοιβαίες υποχωρήσεις, την ώρα που ολοένα και καινούργια ονόματα εμφανίζονται ως πιθανοί διεκδικητές των κορυφαίων θέσεων της ΕΕ.

Σενάριο 1ο: Ισοπαλία Γαλλίας - Γερμανίας

Το σκληρό bras de fer που διεξήχθη στη Σύνοδο Κορυφής της 20ης Ιουνίου ανάμεσα σε Παρίσι και Βερολίνο πάγωσε τις εξελίξεις καθώς ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κινήθηκε παρασκηνιακά ώστε να εξασφαλίσει τις απαραίτητες συμμαχίες μπλοκάροντας τον δρόμο του Γερμανού Μάνφρεντ Βέμπερ και υποψηφίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), προς την προεδρία της Κομισιόν. Επισήμως, τόσο η Άνγκελα Μέρκελ, όσο και η ηγεσία του ΕΛΚ εξακολουθούν να στηρίζουν τον εκλεκτό της πολιτικής τους ομάδας, ωστόσο το γεγονός ότι περισσότερα από δέκα κράτη – μέλη απορρίπτουν κατηγορηματικά τον κ . Βέμπερ, η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να έχει έτοιμο ένα «σχέδιο Β΄». Αρκετά στελέχη του ΕΛΚ ανησυχούν ότι βασικός σκοπός του πρόεδρου Μακρόν είναι να επαναλάβει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την τακτική με την οποία κέρδισε τις προεδρικές εκλογές στη χώρα του. Ήτοι να αποδυναμώσει ή ακόμα και να διασπάσει τις υπάρχουσες πολιτικές ομάδες και να εμφανιστεί ο ίδιος ως ρυθμιστής των εξελίξεων, προτείνοντας για την προεδρία της Κομισιόν τον πρώην επικεφαλής διαπραγματευτή για το Brexit και μέλος του ΕΛΚ, Μισέλ Μπαρνιέ από τη Γαλλία. Παρόλο που ο κ. Μπαρνιέ έχει πολύ καλή φήμη σε αρκετές πρωτεύουσες της ΕΕ και ενδεχομένως να κατάφερνε να συγκεντρώσεις την απαραίτητη πλειοψηφία στην ευρωβουλή, το Βερολίνο έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι σε περίπτωση που στην προεδρία της Κομισιόν δεν βρεθεί Γερμανός θα μπλοκάρει την υποψηφιότητα ενός Γάλλου. Ακόμα και αν ο Εμανουέλ Μακρόν προσφέρει ως αντάλλαγμα στο Βερολίνο την άτυπη στήριξή του στον Γερμανό Γιενς Βάιντμαν για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η καγκελάριος Μέρκελ δεν μπορεί να είναι βέβαιη ότι ο διοικητής της Bundesbank θα καταφέρει να λάβει την απαραίτητη στήριξη από τις χώρες του νότου της ΕΕ.

Σενάριο 2ο: Ένα καινούργιο πρόσωπο στην Κομισιόν

Σε περίπτωση που το ΕΛΚ επιμείνει να κρατήσει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να προτείνει ένα πρόσωπο που θα καταφέρει να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μια δύσκολη διαδικασία καθώς τα χρονικά περιθώρια είναι πλέον ελάχιστα. Εντός του ΕΛΚ ακούγονται ήδη εναλλακτικές υποψηφιότητες που θα μπορούσαν να άρουν το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων. Ανάμεσα στο ονόματα περιλαμβάνονται ο Φινλανδός Αλεξάντερ Στουμπ, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ο Γερμανός υπουργός οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ, ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ και η υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στο τραπέζι έχουν πέσει και τα ονόματα της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα από τη Βουλγαρία και του πρωθυπουργού της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς. Σε περίπτωση που το Βερολίνο και το ΕΛΚ υποχωρήσουν από τη διεκδίκηση της προεδρίας της Κομισιόν, το Παρίσι θα μπορούσε να προτείνει την Επίτροπο Ανταγωνισμού, τη Φιλελεύθερη Μαρκρέτε Βεστάγκερ από τη Δανία,η οποία όμως είναι αμφίβολο αν θα κατάφερνε να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία στην Ευρωβουλή. Δύο ακόμα ονόματα που ακούγονται στις Βρυξέλλες σε περίπτωση που οι 27 καταλήξουν σε αδιέξοδο για τη διαδοχή του Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ είναι αυτό του «περιζήτητου» διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι αλλά και του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκο οποίος σύμφωνα με πηγές από τις Βρυξέλλες θα επιθυμούσε μια τέτοια εξέλιξη. Τα πιόνια στη σκακιέρα έχουν στηθεί και κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα το αποτέλεσμα της πιο δύσκολης παρτίδας στην ιστορία της ΕΕ, όπου για πρώτη φορά οι ηγέτες διαπραγματεύονται ταυτόχρονα για όλες τις κορυφαίες θέσεις του μπλοκ, με σχεδόν όλους τους βασικούς παίκτες να βρίσκονται σε θέση αδυναμίας.