Τα Δυτικά Βαλκάνια στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος
Την ευρωπαϊκή προοπτική για τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων στηρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με το στρατηγικό ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον να στρέφεται γύρω από την ένταξή τους στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Τις τελευταίες ημέρες, ο βοηθός υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ και ειδικός απεσταλμένος για τα Δυτικά Βαλκάνια, κ. Μάθιου Πάλμερ, πραγματοποίησε επισκέψεις σε Βόρεια Μακεδονία, Κοσσυφοπέδιο και Σερβία ενώ από χθες βρίσκεται στην Αθήνα όπου και πραγματοποιεί μπαράζ συναντήσεων.
Το μήνυμα της αμερικανικής διπλωματίας είναι ότι η Ουάσιγκτον θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να διασφαλίσει την ευρωπαϊκή προοπτική τους έτσι ώστε να μην υπάρξουν «κενά ηγεσίας» που θα εκμεταλλευτούν τρίτες πολιτικές δυνάμεις, όπως Ρωσία και Κίνα. Υπό αυτό το πρίσμα και με δεδομένη την πρόθεση των ΗΠΑ για πολιτική σταθερότητα και ειρήνη στην περιοχή, ο κ. Πάλμερ χαρακτήρισε ως «ιστορικό λάθος» την μη έγκριση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, μετά και το «βέτο» από Γαλλία, Ολλανδία και Δανία, τονίζοντας ότι «στέλνει ένα κακό μήνυμα σε ολόκληρη την περιοχή».
Μάθιου Πάλμερ: «Ιστορικό λάθος» η απόφαση για την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία
Οι ανησυχίες που εξέφρασε ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας φαίνεται ότι έχουν στέρεες βάσεις καθώς το ίδιο ζήτημα ανέδειξε και η πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας με τον πρωθυπουργό της γειτονικής χώρας, Ζόραν Ζάεφ, να επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή απόφαση αφήνει ένα ανοιχτό πεδίο δράσης για άλλες πολιτικές δυνάμεις. Σε δηλώσεις του στους Financial Times, ο κ. Ζάεφ εξέφρασε την εκτίμηση πως «η απόφαση δίνει χώρο σε τρίτες δυνάμεις, που δεν έχουν υπάρξει πολύ βοηθητικές και οι οποίες δεν μας προσφέρουν δημοκρατία, ελευθερίες και κράτος δικαίου».
Σε ό, τι αφορά την ένταξη της Σερβίας στην Ε.Ε., ο κ. Πάλμερ έθεσε, σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα, την αναγνώριση του Κοσσόβου ως αναγκαία προϋπόθεση σχολιάζοντας πως «ο πρόεδρος Βούτσιτς και οι περισσότεροι στη Σερβία γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση εάν δεν επιλυθεί η διαμάχη με το Κόσσοβο». Ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας επεσήμανε ότι, σε διαφορετική περίπτωση, θα υπάρξει αδιέξοδο για τη Σερβία και «θα χάσει πολιτικά και οικονομικά».
Σε κάθε περίπτωση, και οι Ευρωπαίοι ηγέτες αντιλαμβάνονται ότι χωρίς την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο Ζόραν Ζάεφ θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στις επερχόμενες εκλογές απέναντι στο εθνικιστικό VMRO – DPMNE. Σ’ αυτό το πλαίσιο, αναμένεται να υπάρξουν περισσότερα μηνύματα στήριξης στο προσεχές διάστημα από ευρωπαϊκή πλευρά αναφορικά με τις ενταξιακές προοπτικές της γειτονικής χώρας ενώ την αρχή στις επισκέψεις στη Βόρεια Μακεδονία έκανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, David Sassoli.
Ντέιβιντ Σασσόλι: Ξέρουμε ότι ο πληθυσμός των δύο χωρών έχει απογοητευτεί από το βέτο
«Η επίσκεψη στη Βόρεια Μακεδονία και αμέσως μετά στην Αλβανία είναι ύψιστης σημασίας για εμένα αυτή τη στιγμή. Ξέρουμε ότι ο πληθυσμός και των δύο χωρών έχει απογοητευτεί βαθύτατα από την αποτυχία του Συμβουλίου να φτάσει σε συμφωνία για την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών λόγω του βέτο που άσκησαν συγκεκριμένα κράτη μέλη» σημείωσε από τα Σκόπια ο κ. Sassoli ενώ ξεκαθάρισε ότι οι δύο χώρες παραμένουν σε ευρωπαϊκή τροχιά.
Όλες οι πλευρές πάντως στέλνουν μήνυμα προς τα Σκόπια ότι η Βόρεια Μακεδονία θα πρέπει να επιμείνει στο μονοπάτι των μεταρρυθμίσεων και να μην υιοθετήσει διαφορετική πολιτική ατζέντα μετά τις εκλογές του Απριλίου ενώ κάνουν σαφή αναφορά στη Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης – Δυτικών Βαλκανίων, τον Μάιο.
ΣΤΑ ΙΔΙΑ ΧΝΑΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Τα χνάρια της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών φαίνεται ότι ακολουθεί και το Βερολίνο καθώς, με άρθρο του στην εφημερίδα Welt, ο γερμανός υφυπουργός ευρωπαϊκών υποθέσεων, Μίχαελ Ροτ, έκανε λόγο για τεράστιο λάθος της Εύρωπης, αναφορικά με το «βέτο» σε Σκόπια και Τίρανα, ενώ συμπλήρωσε ότι αφήνει πρόσφορο έδαφος σε Ρωσία, Κίνα και Τουρκία. «Εάν η ΕΕ γυρίσει την πλάτη στα δυτικά Βαλκάνια τότε θα αφήσει το έδαφος σε άλλους πρωταγωνιστές, όπως τη Ρωσία, την Κίνα ή την Τουρκία. Και, ασφαλώς, βασικό τους μέλημα δεν είναι η ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου», επεσήμανε ο κ. Ροτ που, όπως είπε, αντιμετωπίζει την απόφαση ως μία «πικρή εξέλιξη» στέλνοντας έτσι ξεκάθαρο μήνυμα προς το Παρίσι.
Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΜΑΚΡΟΝ
Για τους ξένους αναλυτές, η απόφαση του Εμ. Μακρόν να θέσει «βέτο» στην ένταξη Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας οφείλεται, κυρίως, σε ένα άτυπο μπρα – ντε – φερ που έχει ξεκινήσει μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου για τη χάραξη της στρατηγικής της Ε.Ε. αλλά και σε διαφορετικές φιλοσοφίες αναφορικά με την εμβάθυνση ή τη διεύρυνσή της. Ακόμη, σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, αποτελεί μία απόφαση που, παρά τις διεθνείς επιπτώσεις της, είχε το βλέμμα στραμμένο στο εσωτερικό της Γαλλίας καθώς, όπως σημειώνουν, παραπέμπει ευθέως στην ιδιότυπη ατζέντα του προσφυγικού που έχει τεθεί στη Γαλλία αλλά και τον κίνδυνο περαιτέρω αύξησης των ποσοστών της γαλλικής ακροδεξιάς, αν επιβεβαιωθεί ένα σενάριο που θέλει περαιτέρω ενίσχυση των προσφυγικών ροών προς την κεντρική Ευρώπη.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πενταρόφσκι, αναμένεται να βρεθεί στις 12 Νοεμβρίου στη Γαλλία προκειμένου να συμμετέχει στο Φόρουμ για την Ειρήνη που διοργανώνει η προεδρία της Γαλλίας ενώ θα συναντηθεί και με τον Εμ. Μακρόν.