Ύπατη Αρμοστεία - ΟΗΕ: Το δεύτερο κύμα της πανδημίας επιφέρει μεγαλύτερη βία κατά των γυναικών και των ανηλίκων προσφύγων
Καθώς η πανδημία του κορoναϊού συνεχίζεται, οδηγεί σε έναν θανάσιμο συνδυασμό εγκλεισμού, επιδεινούμενης φτώχειας και οικονομικών δυσχερειών. Ως αποτέλεσμα, ένα καινούριο κύμα βίας απειλεί τις γυναίκες και τα κορίτσια που είναι προσφύγισσες, εκτοπισμένες και ανιθαγενείς, προειδοποιεί η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
«Λαμβάνουμε ανησυχητικές αναφορές για απότομη αύξηση του κινδύνου σχετικά με τα περιστατικά έμφυλης βίας, όπως είναι η βία από συντρόφους, η εμπορία ανθρώπων, η σεξουαλική εκμετάλλευση και οι παιδικοί γάμοι», υπογράμμισε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi.
Η παγκόσμια ομάδα εργασίας σε θέματα προστασίας (Global Protection Cluster) υπό τον συντονισμό της Ύπατης Αρμοστείας, ένα δίκτυο οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών και ΜΚΟ που παρέχουν προστασία σε ανθρώπους που έχουν πληγεί από ανθρωπιστικές κρίσεις, κατέγραψε αύξηση στην άσκηση βίας με βάση το φύλο σε τουλάχιστον 27 χώρες.
Η παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών με χρηματικό ή άλλο αντάλλαγμα ως μέσο οικονομικής επιβίωσης έχει επίσης καταγραφεί σε τουλάχιστον 20 χώρες.
Παραδείγματα ανά τον πλανήτη
Στο Βορειο-Δυτικό και το Νοτιο-Δυτικό Καμερούν, όπου η κατάσταση ασφαλείας παραμένει ασταθής, ένα τρομερό ποσοστό της τάξης του 26% ανάμεσα στα περιστατικά έμφυλης βίας που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας αφορά σε παιδιά. Στην Κεντρο-Αφρικανική Δημοκρατία, όπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού έχει εκτοπιστεί, καταγράφεται ένα περιστατικό έμφυλης βίας κάθε ώρα, μια εκτίμηση που βασίζεται σε στοιχεία του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης που καλύπτει το 42% της χώρας.
Τα περιστατικά έμφυλης βίας που πλήττουν πρόσφυγες και μετανάστες από τη Βενεζουέλα που έχουν καταφύγει στην Κολομβία αυξήθηκαν κατά 40% τους πρώτους εννέα μήνες του έτους, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο την περασμένη χρονιά. Οι κλήσεις σε ανοιχτές γραμμές υποστήριξης θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας έχουν επίσης αυξηθεί κατά 153% στην Κολομβία και κατά 56% στη Ζιμπάμπουε.
Στο Cox’s Bazar, στο Μπανγκλαντές, το 42% των Ροχίνγκια προσφύγων και προσφυγισσών που συμμετείχαν σε έρευνα για την ανθρωπιστική τους κατάσταση ανέφεραν ότι υπάρχει όλο και λιγότερη ασφάλεια για τις γυναίκες και τα κορίτσια «μέσα στο σπίτι» από τότε που ξεκίνησε η κρίση του COVID-19. Όσοι συμμετείχαν στην έρευνα περιέγραψαν μια αύξηση, κυρίως, της άσκησης βίας από τον σύντροφο, που προκύπτει λόγω εντάσεων για τα μέτρα εγκλεισμού, τους περιορισμούς κυκλοφορίας και τις οικονομικές δυσκολίες.
Παιδικοί γάμοι και βία
Η Ύπατη Αρμοστεία ανησυχεί επίσης ιδιαίτερα για τους αυξημένους κινδύνους παιδικών και αναγκαστικών γάμων στους οποίους καταφεύγουν οι εκτοπισμένες οικογένειες προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες λυγίζοντας κάτω από την κοινωνικο-οικονομική πίεση. Σε πολλές χώρες όπου υπάρχουν συρράξεις ή εκτοπισμός, παρατηρούνται ήδη κάποια από τα υψηλότερα ποσοστά τέτοιων φαινομένων.
«Με τις κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις του COVID να βυθίζουν εκατομμύρια πρόσφυγες και εκτοπισμένους ανθρώπους ακόμα πιο βαθιά στη φτώχεια και την ανέχεια, ανησυχούμε ιδιαίτερα για την αύξηση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών», δήλωσε ο κ. Grandi.
«Δουλειές έχουν χαθεί, οι εντάσεις αυξάνονται, η άσκηση βίας από τους συντρόφους κλιμακώνεται, οι ευκαιρίες βιοπορισμού είναι ελάχιστες και οι περιορισμοί στην κυκλοφορία δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο τις επιζήσασες να καταγγείλουν την κακοποίηση και να αναζητήσουν βοήθεια.»
Μάχη κατά της έμφυλης βίας
Στο πλαίσιο του φετινού θέματος της εκστρατείας των 16 Ημερών Ακτιβισμού κατά της Έμφυλης Βίας για την προώθηση δράσεων με στόχο τη χρηματοδότηση, την ανταπόκριση, την πρόληψη και τη συλλογή στοιχείων για την εξάλειψη της έμφυλης βίας, η Ύπατη Αρμοστεία απευθύνει έκκληση για στήριξη από δωρητές προκειμένου να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η παροχή ζωτικών υπηρεσιών πρόληψης και ανταπόκρισης.
Οι υπηρεσίες που σχετίζονται με την έμφυλη βία, όπως είναι η ψυχο-κοινωνική υποστήριξη, οι εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας και οι ασφαλείς ξενώνες, μπορούν να σώσουν ζωές και θα πρέπει να διατηρηθούν κατά τη διάρκεια της καραντίνας λόγω του COVID-19 καθώς έχουν κρίσιμη σημασία.
Η αντιμετώπιση της άσκησης έμφυλης βίας απαιτεί μια συντονισμένη ανταπόκριση με τη συμμετοχή των κρατικών αρχών, των ανθρωπιστικών εταίρων, της κοινωνίας των πολιτών και των ίδιων των βίαια εκτοπισμένων γυναικών, κοριτσιών, ανδρών και αγοριών.
Επαναλαμβάνοντας τη δέσμευσή της να αντιμετωπίσει την έμφυλη βία στο πλαίσιο όλων των δράσεών της, η Ύπατη Αρμοστεία υιοθέτησε φέτος τον Οκτώβριο μια ευρεία πολιτική για την πρόληψη, τον μετριασμό των κινδύνων και την ανταπόκριση σε τέτοια φαινόμενα.
«Λαμβάνουμε ανησυχητικές αναφορές για απότομη αύξηση του κινδύνου σχετικά με τα περιστατικά έμφυλης βίας, όπως είναι η βία από συντρόφους, η εμπορία ανθρώπων, η σεξουαλική εκμετάλλευση και οι παιδικοί γάμοι», υπογράμμισε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi.
Η παγκόσμια ομάδα εργασίας σε θέματα προστασίας (Global Protection Cluster) υπό τον συντονισμό της Ύπατης Αρμοστείας, ένα δίκτυο οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών και ΜΚΟ που παρέχουν προστασία σε ανθρώπους που έχουν πληγεί από ανθρωπιστικές κρίσεις, κατέγραψε αύξηση στην άσκηση βίας με βάση το φύλο σε τουλάχιστον 27 χώρες.
Η παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών με χρηματικό ή άλλο αντάλλαγμα ως μέσο οικονομικής επιβίωσης έχει επίσης καταγραφεί σε τουλάχιστον 20 χώρες.
Παραδείγματα ανά τον πλανήτη
Στο Βορειο-Δυτικό και το Νοτιο-Δυτικό Καμερούν, όπου η κατάσταση ασφαλείας παραμένει ασταθής, ένα τρομερό ποσοστό της τάξης του 26% ανάμεσα στα περιστατικά έμφυλης βίας που έχουν καταγραφεί από την αρχή της πανδημίας αφορά σε παιδιά. Στην Κεντρο-Αφρικανική Δημοκρατία, όπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού έχει εκτοπιστεί, καταγράφεται ένα περιστατικό έμφυλης βίας κάθε ώρα, μια εκτίμηση που βασίζεται σε στοιχεία του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης που καλύπτει το 42% της χώρας.
Τα περιστατικά έμφυλης βίας που πλήττουν πρόσφυγες και μετανάστες από τη Βενεζουέλα που έχουν καταφύγει στην Κολομβία αυξήθηκαν κατά 40% τους πρώτους εννέα μήνες του έτους, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο την περασμένη χρονιά. Οι κλήσεις σε ανοιχτές γραμμές υποστήριξης θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας έχουν επίσης αυξηθεί κατά 153% στην Κολομβία και κατά 56% στη Ζιμπάμπουε.
Στο Cox’s Bazar, στο Μπανγκλαντές, το 42% των Ροχίνγκια προσφύγων και προσφυγισσών που συμμετείχαν σε έρευνα για την ανθρωπιστική τους κατάσταση ανέφεραν ότι υπάρχει όλο και λιγότερη ασφάλεια για τις γυναίκες και τα κορίτσια «μέσα στο σπίτι» από τότε που ξεκίνησε η κρίση του COVID-19. Όσοι συμμετείχαν στην έρευνα περιέγραψαν μια αύξηση, κυρίως, της άσκησης βίας από τον σύντροφο, που προκύπτει λόγω εντάσεων για τα μέτρα εγκλεισμού, τους περιορισμούς κυκλοφορίας και τις οικονομικές δυσκολίες.
Παιδικοί γάμοι και βία
Η Ύπατη Αρμοστεία ανησυχεί επίσης ιδιαίτερα για τους αυξημένους κινδύνους παιδικών και αναγκαστικών γάμων στους οποίους καταφεύγουν οι εκτοπισμένες οικογένειες προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες λυγίζοντας κάτω από την κοινωνικο-οικονομική πίεση. Σε πολλές χώρες όπου υπάρχουν συρράξεις ή εκτοπισμός, παρατηρούνται ήδη κάποια από τα υψηλότερα ποσοστά τέτοιων φαινομένων.
«Με τις κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις του COVID να βυθίζουν εκατομμύρια πρόσφυγες και εκτοπισμένους ανθρώπους ακόμα πιο βαθιά στη φτώχεια και την ανέχεια, ανησυχούμε ιδιαίτερα για την αύξηση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών», δήλωσε ο κ. Grandi.
«Δουλειές έχουν χαθεί, οι εντάσεις αυξάνονται, η άσκηση βίας από τους συντρόφους κλιμακώνεται, οι ευκαιρίες βιοπορισμού είναι ελάχιστες και οι περιορισμοί στην κυκλοφορία δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο τις επιζήσασες να καταγγείλουν την κακοποίηση και να αναζητήσουν βοήθεια.»
Μάχη κατά της έμφυλης βίας
Στο πλαίσιο του φετινού θέματος της εκστρατείας των 16 Ημερών Ακτιβισμού κατά της Έμφυλης Βίας για την προώθηση δράσεων με στόχο τη χρηματοδότηση, την ανταπόκριση, την πρόληψη και τη συλλογή στοιχείων για την εξάλειψη της έμφυλης βίας, η Ύπατη Αρμοστεία απευθύνει έκκληση για στήριξη από δωρητές προκειμένου να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η παροχή ζωτικών υπηρεσιών πρόληψης και ανταπόκρισης.
Οι υπηρεσίες που σχετίζονται με την έμφυλη βία, όπως είναι η ψυχο-κοινωνική υποστήριξη, οι εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας και οι ασφαλείς ξενώνες, μπορούν να σώσουν ζωές και θα πρέπει να διατηρηθούν κατά τη διάρκεια της καραντίνας λόγω του COVID-19 καθώς έχουν κρίσιμη σημασία.
Η αντιμετώπιση της άσκησης έμφυλης βίας απαιτεί μια συντονισμένη ανταπόκριση με τη συμμετοχή των κρατικών αρχών, των ανθρωπιστικών εταίρων, της κοινωνίας των πολιτών και των ίδιων των βίαια εκτοπισμένων γυναικών, κοριτσιών, ανδρών και αγοριών.
Επαναλαμβάνοντας τη δέσμευσή της να αντιμετωπίσει την έμφυλη βία στο πλαίσιο όλων των δράσεών της, η Ύπατη Αρμοστεία υιοθέτησε φέτος τον Οκτώβριο μια ευρεία πολιτική για την πρόληψη, τον μετριασμό των κινδύνων και την ανταπόκριση σε τέτοια φαινόμενα.
