«Πράσινη» ανάκαμψη, μετανάστευση, ψηφιακές υπηρεσίες και Brexit ψηλά στην ατζέντα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το 2021
Η ΕΕ μπαίνει στο 2021 συνεχίζοντας να αντιμετωπίζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και υλοποιεί βασικές προτεραιότητες όπως η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η επιδίωξη να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο στερέωμα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οι προτεραιότητες των ευρωβουλευτών το 2021 θα είναι οι εξής:
Σχέδιο ανάκαμψης και μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός
Στα τέλη του περασμένου έτους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε σε συμβιβασμό με το Συμβούλιο σχετικά με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-2027) και για τον προϋπολογισμό του 2021 για τη στήριξη της ανάκαμψης. Ωστόσο, οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τον μηχανισμό για την προστασία των δημοκρατικών αξιών της ΕΕ καθυστέρησαν τη διαδικασία έγκρισης.
Οι ευρωβουλευτές θα πρέπει να οριστικοποιήσουν τους κανόνες για τη λειτουργία όλων των προγραμμάτων που αποτελούν μέρος του προϋπολογισμού για το 2021-2027 και του Σχεδίου Ανάκαμψης, το οποίο θα υποστηρίξει άτομα και επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
Βιώσιμη / Πράσινη ανάκαμψη
Στην καρδιά των σχεδίων ανάκαμψης της ΕΕ εξ αιτίας της COVID-19 βρίσκονται πολλές πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την Πράσινη Συμφωνία. Η γεωργία, η κυκλική οικονομία, η βιοποικιλότητα, τα δάση, η ενέργεια, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ETS) είναι μερικά από τα ζητήματα που αναμένεται να περιληφθούν στην ατζέντα των ευρωβουλευτών.
Κλίμα
Το αίτημα να καταστεί νομικά δεσμευτικός ο στόχος της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 παραμένει μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες του Κοινοβουλίου, καθώς η ΕΕ ολοκληρώνει τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τον νόμο για το κλίμα. Το Κοινοβούλιο ζητά μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 60% έως το 2030.
Ψηφιακές υπηρεσίες
Βασικός στόχος για το 2021 είναι η ρύθμιση των διαδικτυακών πλατφορμών. Η ΕΕ επεξεργάζεται το νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), ώστε να καθορίσει κατευθυντήριες γραμμές για το μεταβαλλόμενο διαδικτυακό τοπίο και να εξασφαλίσει ένα καλύτερο, ασφαλέστερο ψηφιακό περιβάλλον για χρήστες και εταιρείες. Το Κοινοβούλιο παρουσίασε τις προτεραιότητές του τον Οκτώβριο του 2020, ενόψει της πρότασης της Επιτροπής.
Τεχνητή νοημοσύνη
Στις αρχές του 2021, η Επιτροπή θα προτείνει νέα νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη που στοχεύει στη ρύθμιση των τεχνολογικών, ηθικών, νομικών και κοινωνικοοικονομικών πτυχών της ΤΝ και στην εδραίωση του ηγετικού ρόλου της Ευρώπης στον συγκεκριμένο τομέα. Το Κοινοβούλιο θέλει να διασφαλίσει ότι η νομοθεσία είναι ανθρωποκεντρική και βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες, συμβάλλοντας παράλληλα στην ενίσχυση της οικονομίας.
Μετανάστευση
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εξετάσει τη νομοθεσία που επιδιώκει τη δημιουργία μιας κοινής πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ. Τα νέα μέτρα που προτείνει η Επιτροπή στοχεύουν στην αλλαγή και βελτίωση των τρεχουσών διαδικασιών ασύλου διασφαλίζοντας περισσότερη αλληλεγγύη και δίκαιη κατανομή ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, και προστατεύοντας τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης
Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης είναι μια νέα πρωτοβουλία που εξετάζει τι αλλαγές χρειάζεται η ΕΕ για να μπορέσει να ανταπεξέλθει καλύτερα στις προκλήσεις του μέλλοντος, με άμεση συμμετοχή των πολιτών. Η κρίση της COVID-19 καθυστέρησε την έναρξη της πρωτοβουλίας: ωστόσο η διετής διαδικασία διαβούλευσης αναμένεται να ξεκινήσει το 2021.
Γεωργία
Το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή και το Συμβούλιο πρέπει να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις για τις μεταρρυθμίσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για την περίοδο 2022-2027, συμπεριλαμβανομένης της ευθυγράμμισής της με την Πράσινη Συμφωνία και τους περιβαλλοντικούς στόχους. Οι ευρωβουλευτές θα εξετάσουν επίσης τη νέα πολιτική "Από το αγρόκτημα στο πιάτο", η οποία εστιάζει ευρύτερα στα βιώσιμα τρόφιμα.
EU4Health
Το νέο έτος θα υποδεχτεί επίσης το πρόγραμμα EU4Health, το οποίο θα βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ να συνεργαστούν και να συντονιστούν καλύτερα σε περιόδους κρίσης. Οι κύριες προτεραιότητές του είναι η προστασία των ανθρώπων από σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία, η βελτίωση της διαθεσιμότητας φαρμάκων και η ενίσχυση των συστημάτων υγείας. Το πρόγραμμα πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το 2021.
Μηχανισμός πολιτικής προστασίας
Το Κοινοβούλιο θέλει να ανανεώσει τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ για να βελτιώσει τη διαχείριση κρίσεων της Ένωσης και να αυξήσει την ετοιμότητά της σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης μεγάλης κλίμακας όπως η πανδημία COVID-19 και οι φυσικές καταστροφές. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να επιτρέψουν στην ΕΕ να αποκτήσει αυτόνομες ικανότητες αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων και να εφαρμόσει μια πιο φιλόδοξη πολιτική πρόληψης. Το Κοινοβούλιο θα διαπραγματευτεί με το Συμβούλιο σχετικά με το αναβαθμισμένο σύστημα που θα τεθεί σε λειτουργία το 2021.
Διαστημικό πρόγραμμα
Φέτος θα δούμε την υιοθέτηση του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του τρέχοντος Ευρωπαϊκού Οργανισμού GNSS (GSA), ο οποίος θα μετονομαστεί «Οργανισμός Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα».
Brexit
Η 1η Ιανουαρίου σηματοδότησε το επίσημο τέλος της μεταβατικής περιόδου μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, εγκαινιάζοντας την έναρξη μιας πολύπλοκης μεταξύ τους σχέσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμμετάσχει στη δημιουργία νέων δεσμών με το Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης ad hoc συμφωνιών σε βασικούς τομείς όπως η αεροπορία.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οι προτεραιότητες των ευρωβουλευτών το 2021 θα είναι οι εξής:
Σχέδιο ανάκαμψης και μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός
Στα τέλη του περασμένου έτους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε σε συμβιβασμό με το Συμβούλιο σχετικά με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-2027) και για τον προϋπολογισμό του 2021 για τη στήριξη της ανάκαμψης. Ωστόσο, οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τον μηχανισμό για την προστασία των δημοκρατικών αξιών της ΕΕ καθυστέρησαν τη διαδικασία έγκρισης.
Οι ευρωβουλευτές θα πρέπει να οριστικοποιήσουν τους κανόνες για τη λειτουργία όλων των προγραμμάτων που αποτελούν μέρος του προϋπολογισμού για το 2021-2027 και του Σχεδίου Ανάκαμψης, το οποίο θα υποστηρίξει άτομα και επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
Βιώσιμη / Πράσινη ανάκαμψη
Στην καρδιά των σχεδίων ανάκαμψης της ΕΕ εξ αιτίας της COVID-19 βρίσκονται πολλές πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την Πράσινη Συμφωνία. Η γεωργία, η κυκλική οικονομία, η βιοποικιλότητα, τα δάση, η ενέργεια, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ETS) είναι μερικά από τα ζητήματα που αναμένεται να περιληφθούν στην ατζέντα των ευρωβουλευτών.
Κλίμα
Το αίτημα να καταστεί νομικά δεσμευτικός ο στόχος της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 παραμένει μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες του Κοινοβουλίου, καθώς η ΕΕ ολοκληρώνει τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τον νόμο για το κλίμα. Το Κοινοβούλιο ζητά μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 60% έως το 2030.
Ψηφιακές υπηρεσίες
Βασικός στόχος για το 2021 είναι η ρύθμιση των διαδικτυακών πλατφορμών. Η ΕΕ επεξεργάζεται το νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), ώστε να καθορίσει κατευθυντήριες γραμμές για το μεταβαλλόμενο διαδικτυακό τοπίο και να εξασφαλίσει ένα καλύτερο, ασφαλέστερο ψηφιακό περιβάλλον για χρήστες και εταιρείες. Το Κοινοβούλιο παρουσίασε τις προτεραιότητές του τον Οκτώβριο του 2020, ενόψει της πρότασης της Επιτροπής.
Τεχνητή νοημοσύνη
Στις αρχές του 2021, η Επιτροπή θα προτείνει νέα νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη που στοχεύει στη ρύθμιση των τεχνολογικών, ηθικών, νομικών και κοινωνικοοικονομικών πτυχών της ΤΝ και στην εδραίωση του ηγετικού ρόλου της Ευρώπης στον συγκεκριμένο τομέα. Το Κοινοβούλιο θέλει να διασφαλίσει ότι η νομοθεσία είναι ανθρωποκεντρική και βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες, συμβάλλοντας παράλληλα στην ενίσχυση της οικονομίας.
Μετανάστευση
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εξετάσει τη νομοθεσία που επιδιώκει τη δημιουργία μιας κοινής πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ. Τα νέα μέτρα που προτείνει η Επιτροπή στοχεύουν στην αλλαγή και βελτίωση των τρεχουσών διαδικασιών ασύλου διασφαλίζοντας περισσότερη αλληλεγγύη και δίκαιη κατανομή ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, και προστατεύοντας τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης
Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης είναι μια νέα πρωτοβουλία που εξετάζει τι αλλαγές χρειάζεται η ΕΕ για να μπορέσει να ανταπεξέλθει καλύτερα στις προκλήσεις του μέλλοντος, με άμεση συμμετοχή των πολιτών. Η κρίση της COVID-19 καθυστέρησε την έναρξη της πρωτοβουλίας: ωστόσο η διετής διαδικασία διαβούλευσης αναμένεται να ξεκινήσει το 2021.
Γεωργία
Το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή και το Συμβούλιο πρέπει να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις για τις μεταρρυθμίσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για την περίοδο 2022-2027, συμπεριλαμβανομένης της ευθυγράμμισής της με την Πράσινη Συμφωνία και τους περιβαλλοντικούς στόχους. Οι ευρωβουλευτές θα εξετάσουν επίσης τη νέα πολιτική "Από το αγρόκτημα στο πιάτο", η οποία εστιάζει ευρύτερα στα βιώσιμα τρόφιμα.
EU4Health
Το νέο έτος θα υποδεχτεί επίσης το πρόγραμμα EU4Health, το οποίο θα βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ να συνεργαστούν και να συντονιστούν καλύτερα σε περιόδους κρίσης. Οι κύριες προτεραιότητές του είναι η προστασία των ανθρώπων από σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία, η βελτίωση της διαθεσιμότητας φαρμάκων και η ενίσχυση των συστημάτων υγείας. Το πρόγραμμα πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το 2021.
Μηχανισμός πολιτικής προστασίας
Το Κοινοβούλιο θέλει να ανανεώσει τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ για να βελτιώσει τη διαχείριση κρίσεων της Ένωσης και να αυξήσει την ετοιμότητά της σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης μεγάλης κλίμακας όπως η πανδημία COVID-19 και οι φυσικές καταστροφές. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να επιτρέψουν στην ΕΕ να αποκτήσει αυτόνομες ικανότητες αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων και να εφαρμόσει μια πιο φιλόδοξη πολιτική πρόληψης. Το Κοινοβούλιο θα διαπραγματευτεί με το Συμβούλιο σχετικά με το αναβαθμισμένο σύστημα που θα τεθεί σε λειτουργία το 2021.
Διαστημικό πρόγραμμα
Φέτος θα δούμε την υιοθέτηση του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του τρέχοντος Ευρωπαϊκού Οργανισμού GNSS (GSA), ο οποίος θα μετονομαστεί «Οργανισμός Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα».
Brexit
Η 1η Ιανουαρίου σηματοδότησε το επίσημο τέλος της μεταβατικής περιόδου μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, εγκαινιάζοντας την έναρξη μιας πολύπλοκης μεταξύ τους σχέσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμμετάσχει στη δημιουργία νέων δεσμών με το Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης ad hoc συμφωνιών σε βασικούς τομείς όπως η αεροπορία.