Ένας μυστακοφόρος Τούρκος, δύο επιχρυσωμένες πολυθρόνες και ένας βελούδινος καναπές: Όπως αποδεικνύεται, μόνο αυτό χρειάζεται για να «ξυπνήσει» την αόριστη συνοχή της Ευρώπης, αναφέρει δημοσίευμα του «Politico».

Η «καραντίνα» στην οποία έθεσε ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την περασμένη εβδομάδα, αναγκάζοντάς την να καθίσει στον καναπέ, κατάφερε να ενώσει την κατακερματισμένη Ευρώπη, που εξοργίστηκε από το συμβάν.

Μέσα στο φανταχτερό ντεκόρ του ψεύτικου σουλτανικού παλατιού, η όλη χορογραφία θύμισε πίνακα αφηρημένης τέχνης: στο κέντρο του κάδρου απλωμένος ο Τούρκος πρόεδρος με τη χαρακτηριστική αρρενωπή στάση του, δίπλα σε έναν νευρικό Σαρλ Μισέλ, τον πρόεδρο του ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Απέναντί τους, καθιστή σε όρθια θέση πάνω σε έναν καναπέ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, φορώντας ένα κόκκινο σακάκι, και θυμίζοντας μια καθαρόαιμη Γερμανίδα φράου, με τα χέρια προσεκτικά ενωμένα μπροστά της, σε μια επίδειξη σιωπηρής περιφρόνησης.

Η εικόνα αυτή εξόργισε τους Ευρωπαίους, αριστερούς, δεξιούς, και κεντρώους.

Η επικεφαλής της σοσιαλιστικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Γκαρσία Πέρεζ, χαρακτήρισε «ντροπιαστική» την αντιμετώπιση της φον ντερ Λάιεν.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, γνωστός για τους πιο ήπιους τόνους του, δεν κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για να κρύψει τον θυμό του για την «ταπείνωση» της φον ντερ Λάιεν, συγκρίνοντας τον Ερντογάν με «δικτάτορα».

«Και όλα αυτά εξαιτίας ενός καναπέ;», αναρωτιέται το «Politico».

«Όχι ακριβώς».

Αν η Ευρώπη ήταν αυτή που κάθονταν στον καναπέ, τότε ίσως ο καναπές να εκπροσωπούσε κάτι άλλο: το σύνολο δηλαδή των ανασφαλειών, δυσαρεσκειών της περιοχής, και πάνω απ’ όλα το βάθος του συμπλέγματος κατωτερότητας που νιώθει.

Επίδειξη ισχύος

Σε αντίθεση με την κυρίαρχη ευρωπαϊκή αντίληψη, αυτό το επεισόδιο δεν είχε να κάνει με την ασέβεια απέναντι στις γυναίκες, αλλά με την ισχύ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσα από τα γυαλιστερά της κτίρια και τους μεγαλοπρεπείς τίτλους των διάφορων προέδρων της, προσπαθεί πολύ να δείξει ισχύ. Λίγο υπερβολικά πολύ, στην πραγματικότητα. Και άνθρωποι με πραγματική ισχύ, όπως ο Ερντογάν, όχι μόνο βλέπουν αμέσως το ψέμα, αλλά απολαμβάνουν και να βάζουν τους Ευρωπαίους στη θέση τους… κι αν χρειαστεί στον καναπέ τους.

Κάτι που δεν συνέβη ποτέ στην Άνγκελα Μέρκελ. Γιατί; Διότι ο Ερντογάν παίρνει στα σοβαρά εκείνη και την ισχύ της.

Με δεδομένο το ότι ούτε ο Μισέλ, ούτε η φον ντερ Λάιεν, παρά τους τίτλους τους, δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη ισχύ, το να τους ταπεινώσει είναι δελεαστικό για κάποιον σαν τον Ερντογάν. Κερδίζει πόντους απέναντι στο κοινό του, ενώ παράλληλα δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο.

Τι πρόκειται να κάνει γι’ αυτό η ΕΕ;

Ούτε ο Μισέλ, ούτε η φον ντερ Λάιεν δείχνουν να γνωρίζουν.

Μετά το συμβάν, είναι απασχολημένοι στο να ρίχνουν το φταίξιμο ο ένας στον άλλον, αλλά και στους βοηθούς τους, γι’ αυτό το «ατύχημα πρωτοκόλλου».

Στην προσπάθειά του να δηλώσει αθώος, ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου δείχνει να έχει περάσει από τα πέντε στάδια της θλίψης και να τα ξαναπερνάει όλα πάλι από την αρχή. Κυρίως δηλώνει λυπημένος, όπως παραδέχθηκε σε ανάρτησή του στο Facebook. Αυτό όμως που τον στενοχώρησε πιο πολύ έχει να κάνει με την εικόνα που έδειξε στη τηλεόραση, ως σωβινιστής-σεξιστής, που δεν παραχώρησε τη θέση του σε μια κυρία.

Η κόντρα μεταξύ Μισέλ και φον ντερ Λάιεν, δεν είναι μυστικό στις Βρυξέλλες.

Και κρίνοντας από την αντίδραση της Κομισιόν, η φον ντερ Λάιεν δείχνει να έχει απολαύσει κάθε λεπτό του «Sofagate». Το επιτελείο της εξάντλησε προς όφελός της ό,τι μπορούσε από το ατόπημα στην Άγκυρα. Σε λιγότερο από 24 ώρες μετά το επεισόδιο, οι βοηθοί της φον ντερ Λάιεν είχαν ετοιμάσει λεπτομερείς αναφορές για την αντίδραση των ευρωβουλευτών, αλλά και της κοινής γνώμης.

Χάθηκε ο πραγματικός στόχος

«Γενικά κατηγορούνται ο Μισέλ και ο Ερντογάν για τη συμπεριφορά τους», λέει μια εσωτερική αναφορά-ανάλυση, την οποία επικαλείται το «Politico». Αυτό που λέει είναι ότι ο πραγματικός σκοπός της αποστολής των δύο αξιωματούχων στην Τουρκία έχει ξεχαστεί λόγω της συλλογικής αγανάκτησης για τον καναπέ. Αλλά, λίγοι είναι οι Ευρωπαίοι που θέλουν να θυμούνται το κατά πόσο εξαρτώνται από την Τουρκία για να κρατάει μακριά τις μάζες προσφύγων από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Ούτε θέλουν να θυμούνται πως αυτή η συμφωνία τους κοστίζει δισεκατομμύρια ευρώ.

Θα ήταν λιγότερο ενοχλητικό -όπως έκανε η γερμανική δημόσια τηλεόραση- να τονιστεί η απουσία του Ερντογάν από τη συνέντευξη τύπου, στην οποία οι Μισέλ και φον ντερ Λάιεν μίλησαν για την ιερότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, για την οποία ελάχιστοι Ευρωπαίοι είχαν ακουστά μέχρι που ο Ερντογάν αποφάσισε την αποχώρηση της χώρας του από αυτήν.

Και ας μη ξεχνάμε πως η Τουρκία φιλοξενεί εκατομμύρια περισσότερους πρόσφυγες από την πλούσια Ευρώπη.

Η ευρωπαϊκή αντίδραση είναι ενδεικτική των ανθρώπων εκείνων που αισθάνονται ανεπαρκείς και ανίσχυροι. Αντί να παραδεχθούν τη συνεχόμενη εξάρτηση της Ευρώπης από την Τουρκία, για τη συγκράτηση των εκατομμυρίων μεταναστών, καθώς και τις αμφιλεγόμενες παραχωρήσεις που έκανε η ΕΕ για να κρατήσει ζωντανή τη συμφωνία, εστιάζουν στο στυλ, στους καλούς τρόπους, και πιο ειδικά στον δικό τους ορισμό περί ηθικής.

Διότι ακόμη και αν η Ευρώπη έχει χάσει στο παιχνίδι της ισχύος, εν τούτοις παραμένει δική της υπόθεση η προβολή της «ηθικής ανωτερότητας».

Το αφήγημα των Βρυξελλών

Το αφήγημα των Βρυξελλών είναι πως μόνο ένας κυνικός θα έλεγε πως η ΕΕ πληρώνει την Τουρκία για να κρατά μακριά τους πρόσφυγες. Η πραγματική αποστολή της είναι, λένε, τα ανθρώπινα δικαιώματα, και πιο ειδικά τα δικαιώματα των γυναικών. Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης! Τι άλλο να πούμε;

Ο Ερντογάν είναι ο τέλειος… αντιήρωας για την ευρωπαϊκή ηθική. Είναι ένας άξεστος, λαϊκιστής-δικτάτορας, και πάνω απ’ όλα (αν και αυτό ποτέ δεν αναφέρεται) μουσουλμάνος. Οι Ευρωπαίοι μπορεί να μεταμφιέζουν με φεμινιστικές… κορώνες την οργή τους για το πώς ο Ερντογάν αντιμετώπισε την φον ντερ Λάιεν, όμως πίσω από αυτές κρύβεται ο αντιισλαμισμός που κυριαρχεί στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Στα μάτια πολλών Ευρωπαίων, βάζοντάς την να καθίσει στον καναπέ, ο Ερντογάν δεν έδειξε ασέβεια προς την φον ντερ Λάιεν, αλλά έκανε αυτό που όλοι οι Μουσουλμάνοι κάνουν στις γυναίκες γενικώς.

Θα μπορούσε κανείς σχεδόν να ακούσει τον συλλογικό στεναγμό ανακούφισης μετά τη δημοσιοποίηση του βίντεο από την Άγκυρα… «πόσο τυχεροί είμαστε που είμαστε Ευρωπαίοι».

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να ευχαριστούν τον Ερντογάν αντί να τον κατηγορούν. Διότι όχι μόνο επανένωσε για μερικές μέρες τις ευρωπαϊκές «φυλές», αλλά τους βοήθησε όλους να αισθανθούν και πάλι πως είναι πραγματικοί Ευρωπαίοι.