Με βασικό θέμα την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους της Ryanair στο Μινσκ, προκειμένου οι αρχές της Λευκορωσίας να συλλάβουν τον δημοσιογράφο – ακτιβιστή, Ρομάν Προτασέβιτς, συνεδρίασε η Σύνοδος Κορυφής.

Οι ηγέτες των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζήτησαν από την Λευκορωσία την άμεση απελευθέρωση του 26χρονου δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και κάλεσαν σε άμεση διερεύνηση του πρωτοφανούς περιστατικού με την πτήση της Ryanair. Οι «27» τάχθηκαν υπέρ της αυστηρότερης πρότασης που υπήρχε στο τραπέζι και κάλεσαν τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Επίσης απαγόρευσαν στους λευκορωσικούς αερομεταφορείς να χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο της ΕΕ. 

Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά την εξαναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας την 23 Μαίου 2021, που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς επίσης και την κράτηση από τις αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ραμάν Πρατασεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα. Επίσης κάλεσαν την Κομισιόν να προτείνει περισσότερα πρόσωπα και οντότητες εναντίον των οποίων θα επιβληθούν κυρώσεις και να υιοθετήσει.

Η συζήτηση των Ευρωπαίων ηγετών στην Σύνοδο Κορυφής είχε πρώτο θέμα την Λευκορωσία. Όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος του Σαρλ Μισέλ η συζήτηση θα διεξαχθεί χωρίς οι επικεφαλής των κρατών-μελών να έχουν τις ηλεκτρονικές τους συσκευές. Ειδικότερα, ο Μπάρεντ Λέιντς σημείωσε: «Για να διασφαλιστεί η εμπιστευτικότητα της συζήτησης για τη Λευκορωσία και για τη Ρωσία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζήτησε να διεξαχθεί η συζήτηση χωρίς ηλεκτρονικές συσκευές».



Την Πέμπτη συνεδριάζει εκτάκτως ο ICAO

Ο πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας συγκάλεσε σήμερα έκτακτη συνεδρίαση αυτού του οργάνου του ΟΗΕ για τις 27 Μαΐου με αντικείμενο συζήτησης την αναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους της Ryanair στη Λευκορωσία. «Ο πρόεδρος του Συμβουλίου του ICAO συγκάλεσε καταπείγουσα σύσκεψη των 36 διπλωματικών εκπροσώπων του Συμβουλίου στις 27 Μαΐου, μετά το συμβάν της πτήσης FR4978 της Ryanair στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας», ανέφερε στο Twitter.

Ο ICAO, που εδρεύει στο Μόντρεαλ, δεν έδωσε περισσότερες διευκρινίσεις. Οι ηγέτες της ΕΕ που συνεδριάζουν απόψε στις Βρυξέλλες αναμένεται ότι θα ζητήσουν από τον ICAO να ερευνήσει κατεπειγόντως το επεισόδιο αυτό, που οδήγησε στη σύλληψη ενός αντιφρονούντα δημοσιογράφου.

Να σημειωθεί ότι αποστολή του ICAO είναι να συντάσσει τους κανόνες που διέπουν την πολιτική αεροπορία, όμως ο οργανισμός δεν έχει αρμοδιότητα να επιβάλει κυρώσεις. Στην περίπτωση αποδεδειγμένης παραβίασης των διεθνών κανονισμών, ο ρόλος του συνίσταται στην παροχή βοήθειας, στις χώρες που το επιθυμούν, για να συζητήσουν, να καταδικάσουν, να εφαρμόσουν κυρώσεις, με βάση τη Σύμβαση του Σικάγο. Η Lufthansa διακόπτει τις πτήσεις της στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας

Η γερμανική εταιρεία Lufthansa ανακοίνωσε απόψε ότι διακόπτει τις πτήσεις της στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, μετά την αναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους της Ryanair στο οποίο επέβαινε ένας Λευκορώσος αντιφρονών. «Λόγω της παρούσης κατάστασης, διακόπτουμε προς το παρόν τις επιχειρήσεις μας στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας», ανέφερε η γερμανική εταιρεία σε ανακοίνωσή που έστειλε στο Γαλλικό Πρακτορείο.


Η Ευρώπη προχώρησε σε κυρώσεις για την «κρατική αεροπειρατεία», ενώ οι ηγέτες της Ε.Ε. έχουν καταδικάσει απερίφραστα το περιστατικό. Άλλωστε τόσο η ΕΕ όσο και το ΝΑΤΟ έχουν στείλει ξεκάθαρα μηνύματα για την επιβολή κυρώσεων σε βάρος του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο.  

Tι ζητά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

Καλεί το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορείας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν.

Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων.

Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτό το σκοπό.

Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκλείσει τις πτήσεις Λευκορωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτρέψει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτά.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του στη Λετονία, σε συνέχεια της αδικαιολόγητης απέλασης των Λετονών διπλωματών

Είχαν προαποφασιστεί οι κυρώσεις
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ζητήσουν να αποφεύγουν οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ενώ αναμένεται ότι θα συμφωνήσουν να απαγορεύσουν στους λευκορωσικούς αερομεταφορείς να χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο της ΕΕ, σύμφωνα με ένα προσχέδιο απόφασης.

Το πρακτορείο επικαλούμενο αυτό το προσχέδιο, μετέδωσε ότι οι «27» θα συμφωνήσουν επίσης να επιβάλουν κυρώσεις στο Μινσκ, ενώ θα ζητήσουν από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως την εξαναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους της εταιρείας Ryanair στο Μινσκ, την Κυριακή.


Εν τω μεταξύ το υπουργείο Εσωτερικών της Λευκορωσίας δημοσίευσε βίντεο με τον Προτάσεβιτς να κάνει δήλωση σε κάμερα και να… ομολογεί τα εγκλήματά του.


Το υπουργείο πρόσθεσε πως ο Προτασέβιτς δεν έχει παραπονεθεί για προβλήματα υγείας. Νωρίτερα, η μητέρα του είχε απευθύνει έκκληση στα ΜΜΕ για οποιαδήποτε πληροφορία για τον γιο της, ενώ ανέφερε ότι αντιμετωπίζει καρδιολογικά προβλήματα.

Περαιτέρω κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας

Με σκληρή ρητορική έναντι της Λευκορωσίας και αίτημα για αποφάσεις περί κυρώσεων προσήλθε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος για την έναρξη των εργασιών της Έκτακτης Συνόδου δήλωσε για το περιστατικό: «Είναι μία πράξη η οποία ισοδυναμεί ουσιαστικά με κρατική αεροπειρατεία. Δεν αρκεί μόνο να παραμείνουμε σε φραστικές καταδίκες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατόν ένα νέο πλέγμα ισχυρών κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας έτσι ώστε να στείλει ένα μήνυμα ότι τέτοιες πρακτικές δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές στην ευρωπαϊκή ήπειρο».


Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι θα εστιάσουν στην «εντελώς απαράδεκτη αεροπειρατεία πτήσης της Ryanair από τις αρχές της Λευκορωσίας». «Θα υπάρξει μια πολύ ισχυρή απάντηση επειδή είναι εξωφρενική συμπεριφορά και ο Λουκασένκο και το καθεστώς του πρέπει να καταλάβουν ότι αυτό θα έχει σοβαρές συνέπειες», είπε, προσθέτοντας ότι θα συζητήσουν κυρώσεις εναντίον ατόμων που εμπλέκονται στο συμβάν, εναντίον επιχειρήσεων που χρηματοδοτούν το καθεστώς και εναντίον του αεροπορικού τομέα στη Λευκορωσία.

Προσερχόμενη η Γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, ζήτησε περαιτέρω κυρώσεις εναντίον αξιωματούχων της Λευκορωσίας και απαγόρευση των πτήσεων από τον εναέριο χώρο της. Αποκάλεσε, δε, τις ενέργειες των αρχών της Λευκορωσίας «άνευ προηγουμένου» και είπε ότι οι εξηγήσεις τους ήταν «εντελώς αναξιόπιστες».

Ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, χαρακτήρισε «απολύτως απαράδεκτο» το συμβάν με το αεροσκάφος της Ryanair και δήλωσε ότι οι ηγέτες θα συζητήσουν ποια μέτρα θα μπορούσαν να ληφθούν κατά της Λευκορωσίας.

Συνάντηση Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Λιθουανίας

Τετ α τετ με τον Λιθουανό πρόεδρο Gitanas Nauseda είχε λίγο πριν από την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο Λιθουανός πρόεδρος ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό για την ξεκάθαρη δήλωσή του για το απαράδεκτο περιστατικό της αναγκαστικής προσγείωσης του αεροσκάφους της Ryanair στο αεροδρόμιο του Μινσκ, ενώ συμφώνησαν ότι για την πρωτοφανή και καταδικαστέα αυτή ενέργεια πρέπει να υπάρξει ισχυρή ευρωπαϊκή αντίδραση.

Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι η ελληνική κυβέρνηση συνεργάζεται σε όλα τα επίπεδα με τις ευρωπαϊκές αρχές προκειμένου να εξεταστεί αν τα πρόσωπα που δεν συνέχισαν για το Βίλνιους εμπλέκονται στην υπόθεση.