Ισραήλ: Η αλλαγή δύσκολα θα έρθει στη μετά Νετανιάχου εποχή
Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός είναι πολύ κατακερματισμένος ιδεολογικά
Ένας δύσκαμπτος συνασπισμός που αποκαλείται «Αλλαγή» κατάφερε να «εκθρονίσει» τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, τον μακροβιότερο πρωθυπουργό του Ισραήλ, μετά την πιο πρόσφατη 12χρονη θητεία του. Αλλά το πόσο θα καταφέρει να αλλάξει τη χώρα είναι υπό αμφισβήτηση.
Ο οκτακομματικός συνασπισμός αποτελείται από ακροδεξιούς θρησκευτικούς εθνικιστές έως λαϊκούς σκληροδεξιούς, κεντροδεξιούς και κατάλοιπα της αριστεράς του Ισραήλ, ακόμη και ένα αραβοϊσλαμικό κόμμα.
Της νέας κυβέρνησης θα ηγείται αρχικά ο Ναφτάλι Μπένετ, ο οποίος αντιτίθεται σε οποιοδήποτε παλαιστινιακό κράτος και θέλει να προσαρτήσει το μεγαλύτερο μέρος της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης. Ο Γιαΐρ Λαπίντ, πρώην τηλεοπτικός παρουσιαστής ειδήσεων, ιδιαίτερα δημοφιλής στους Ισραηλινούς της μεσαίας τάξης, υποτίθεται ότι θα αναλάβει πρωθυπουργός μετά τον Μπένετ, το 2023.
Ο συνασπισμός της «Αλλαγής» έχει, πάντως, πετύχει ήδη τον μοναδικό στόχο που πυροδότησε τους Ισραηλινούς και Εβραίους ηγέτες του, που ήταν να απαλλαγούν από τον πρωθυπουργό.
Ο Νετανιάχου, ο οποίος είναι αντιμέτωπος από τον Μάιο του 2020 με τρεις κατηγορίες διαφθοράς, φαίνεται αποφασισμένος να ανατρέψει την εγγενώς αδύναμη νέα κυβέρνηση, η οποία διαθέτει πλειοψηφία μόνο μιας έδρας στην 120μελή Κνέσετ.
Και υπάρχει μια μεγάλη πλειοψηφία δεξιών στο κοινοβούλιο του Ισραήλ των οποίων θα μπορούσε να ηγηθεί το κόμμα του Νετανιάχου, το Λικούντ, αν βρισκόταν ένας άλλος ηγέτης λιγότερο ανταγωνιστικός στις δεξιές ομάδες του νέου συνασπισμού.
Αλλά ο Νετανιάχου δεν θα είναι εύκολο να παραμεριστεί. Το ρεκόρ του δείχνει ότι δεν θα σταματήσει σε τίποτα προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Τώρα δίνει «μάχη» για την πολιτική του ζωή και οι αντίπαλοί του θα ήταν ανόητοι να τον ξεγράψουν.
Η κληρονομιά του «Βασιλιά Μπίμπι», όπως είναι γνωστός στους μονομάχους του, είναι σαφώς ανάμεικτη. Υπό την πρωθυπουργία του, επιταχύνθηκε η δεξιόστροφη τάση της ισραηλινής πολιτικής που ξεκίνησε πριν από δύο δεκαετίες. Ο Νετανιάχου ξεκίνησε επιθέσεις σε θεσμούς, όπως το δικαστικό σώμα και τα μέσα ενημέρωσης, υπονομεύοντας τη δημοκρατία του Ισραήλ.
Ο συνασπισμός της «Αλλαγής» δεν μπορεί να αντέξει να προσβάλει κανένα από τα μέλη του και επομένως θα μπορούσε να αποκαταστήσει ένα μέτρο ευγένειας.
Με τον αριθμό των Εβραίων εποίκων στη Δυτική Όχθη και την κατεχόμενη Αραβική Ανατολική Ιερουσαλήμ να ανέρχεται σε περίπου 650.000, ο Νετανιάχου πιθανότατα έχει καταστήσει ανέφικτο ένα παλαιστινιακό κράτος. Ωστόσο, όπως έδειξαν οι μαζικές διαδηλώσεις του περασμένου μήνα στα κατεχόμενα εδάφη και μεταξύ του 21% της μειονότητας των Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ, έχει επίσης ενώσει τους Παλαιστινίους μεταξύ του ποταμού Ιορδάνη και της Μεσογείου.
Ο οκτακομματικός συνασπισμός αποτελείται από ακροδεξιούς θρησκευτικούς εθνικιστές έως λαϊκούς σκληροδεξιούς, κεντροδεξιούς και κατάλοιπα της αριστεράς του Ισραήλ, ακόμη και ένα αραβοϊσλαμικό κόμμα.
Της νέας κυβέρνησης θα ηγείται αρχικά ο Ναφτάλι Μπένετ, ο οποίος αντιτίθεται σε οποιοδήποτε παλαιστινιακό κράτος και θέλει να προσαρτήσει το μεγαλύτερο μέρος της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης. Ο Γιαΐρ Λαπίντ, πρώην τηλεοπτικός παρουσιαστής ειδήσεων, ιδιαίτερα δημοφιλής στους Ισραηλινούς της μεσαίας τάξης, υποτίθεται ότι θα αναλάβει πρωθυπουργός μετά τον Μπένετ, το 2023.
Ποιοι οι στόχοι της «Αλλαγής»
Αναγνωρίζοντας τις ιδεολογικές τους αντιφάσεις, η ατζέντα της «Αλλαγής» επικεντρώνεται σε στόχους όπως η έγκριση προϋπολογισμού - το Ισραήλ δεν έχει προϋπολογισμό από το 2019 - αντί να αντιμετωπίσει, για παράδειγμα, το παλαιστινιακό ζήτημα, επί του οποίου ο συνασπισμός αναμένεται να εμφανιστεί απελπιστικά διχασμένος.Ο συνασπισμός της «Αλλαγής» έχει, πάντως, πετύχει ήδη τον μοναδικό στόχο που πυροδότησε τους Ισραηλινούς και Εβραίους ηγέτες του, που ήταν να απαλλαγούν από τον πρωθυπουργό.
Ο Νετανιάχου, ο οποίος είναι αντιμέτωπος από τον Μάιο του 2020 με τρεις κατηγορίες διαφθοράς, φαίνεται αποφασισμένος να ανατρέψει την εγγενώς αδύναμη νέα κυβέρνηση, η οποία διαθέτει πλειοψηφία μόνο μιας έδρας στην 120μελή Κνέσετ.
Και υπάρχει μια μεγάλη πλειοψηφία δεξιών στο κοινοβούλιο του Ισραήλ των οποίων θα μπορούσε να ηγηθεί το κόμμα του Νετανιάχου, το Λικούντ, αν βρισκόταν ένας άλλος ηγέτης λιγότερο ανταγωνιστικός στις δεξιές ομάδες του νέου συνασπισμού.
Δεν θα είναι εύκολος αντίπαλος ο Νετανιάχου
Μετά από τέσσερις ατελέσφορες εκλογικές αναμετρήσεις σε διάστημα δύο ετών που έχουν πολώσει και ενοχλήσει τους Ισραηλινούς ψηφοφόρους, υπήρξε ακόμη και μια σιγανή συνομιλία μεταξύ ορισμένων βαρόνων του Λικούντ σχετικά με το να αφήσουν τον Μπένετ να γίνει πρωθυπουργός για να αποφευχθεί μια πέμπτη αναμέτρηση.Αλλά ο Νετανιάχου δεν θα είναι εύκολο να παραμεριστεί. Το ρεκόρ του δείχνει ότι δεν θα σταματήσει σε τίποτα προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Τώρα δίνει «μάχη» για την πολιτική του ζωή και οι αντίπαλοί του θα ήταν ανόητοι να τον ξεγράψουν.
Η κληρονομιά του «Βασιλιά Μπίμπι», όπως είναι γνωστός στους μονομάχους του, είναι σαφώς ανάμεικτη. Υπό την πρωθυπουργία του, επιταχύνθηκε η δεξιόστροφη τάση της ισραηλινής πολιτικής που ξεκίνησε πριν από δύο δεκαετίες. Ο Νετανιάχου ξεκίνησε επιθέσεις σε θεσμούς, όπως το δικαστικό σώμα και τα μέσα ενημέρωσης, υπονομεύοντας τη δημοκρατία του Ισραήλ.
Ο συνασπισμός της «Αλλαγής» δεν μπορεί να αντέξει να προσβάλει κανένα από τα μέλη του και επομένως θα μπορούσε να αποκαταστήσει ένα μέτρο ευγένειας.
Με τον αριθμό των Εβραίων εποίκων στη Δυτική Όχθη και την κατεχόμενη Αραβική Ανατολική Ιερουσαλήμ να ανέρχεται σε περίπου 650.000, ο Νετανιάχου πιθανότατα έχει καταστήσει ανέφικτο ένα παλαιστινιακό κράτος. Ωστόσο, όπως έδειξαν οι μαζικές διαδηλώσεις του περασμένου μήνα στα κατεχόμενα εδάφη και μεταξύ του 21% της μειονότητας των Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ, έχει επίσης ενώσει τους Παλαιστινίους μεταξύ του ποταμού Ιορδάνη και της Μεσογείου.