H µετατόπιση προς Απω Ανατολάς του κεντρικού αφηγήµατος της… «ηλικιωµένης» Βορειοατλαντικής Συµµαχίας (ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1949) είναι γεγονός. Στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, τη ∆ευτέρα, στις Βρυξέλλες, η Κίνα ορίστηκε για πρώτη φορά ως παγκόσµια πρόκληση για την ασφάλεια. Στη ΝΑΤΟϊκή Σύνοδο Κορυφής του 2019, επί προέδρου Τραµπ, είχε γίνει αναφορά στις «ευκαιρίες και προκλήσεις» που εγείρει η Κίνα για τη Συµµαχία, τώρα όµως η χώρα επενδύεται µε σαφώς αρνητικό πρόσηµο και τοποθετείται στο επίκεντρο της επαγρύπνησης των Συµµάχων.

«Οι δεδηλωµένες φιλοδοξίες της Κίνας και η δυναµική στάση της συνιστούν συστηµικές προκλήσεις για τη διεθνή, βασιζόµενη σε κανόνες, τάξη και για τους τοµείς που σχετίζονται µε την ασφάλεια της Συµµαχίας», αναφέρει χαρακτηριστικά το κείµενο, αποτέλεσµα δραστήριου λόµπινγκ των αξιωµατούχων του Αµερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν, που ήθελε η γλώσσα του ανακοινωθέντος να ηχεί σαφώς σκληρότερη από την ανακοίνωση της οµάδας του G7 (δηλαδή των ΗΠΑ, Βρετανίας, Γερµανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Ιαπωνίας και Καναδά), που εκδόθηκε µία ηµέρα νωρίτερα, την Κυριακή. Σε εκείνη, οι βασικές αναφορές ήταν στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων της µειονότητας των Ουιγούρων από πλευράς της Κίνας και στην ανάγκη εκ νέου διερεύνησης της εµφάνισης της πανδηµίας του κορονοϊού στην κινεζική Ουχάν από τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας (ΠΟΥ).

Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενµπεργκ, εξήγησε γιατί η Κίνα ενοχλεί τους ∆υτικούς: «Η Κίνα έρχεται πιο κοντά µας. Τους βλέπουµε στον κυβερνοχώρο, βλέπουµε την Κίνα στην Αφρική, αλλά βλέπουµε επίσης την Κίνα να επενδύει υπερβολικά σε δικές µας, κρίσιµες υποδοµές». Σύντοµα, είπε, θα είναι η µεγαλύτερη οικονοµία στον κόσµο και ήδη διαθέτει τον δεύτερο µεγαλύτερο αµυντικό προϋπολογισµό και το µεγαλύτερο Ναυτικό του πλανήτη. Μία ηµέρα µετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ΗΠΑ και Ε.Ε. έληξαν οριστικά και τον πολύχρονο ανταγωνισµό των αεροπορικών γιγάντων τους, Boeing και Airbus, µε το βλέµµα στραµµένο και εδώ στο ανταγωνιστικό αεροσκάφος C919, που αναπτύσσει ταχύτατα η Κίνα.

Ποια είναι τα παγκόσμια δίκτυα και πώς αντιδρούν;


Οι ΗΠΑ δεν επιθυµούν να καθίσουν µε σταυρωµένα χέρια, καθώς ξεδιπλώνεται η κινεζική ισχύς. Ο αµερικανικός σχεδιασµός, όπως φάνηκε και από τις επαφές στη διάρκεια του G7, είναι προς την κατεύθυνση ενός αντίπαλου δέους στον κινεζικό «∆ρόµο του Μεταξιού» («Belt and Road Initiative» ή ΒRI). Ως γνωστόν, το BRI είναι το εκτεταµένο δίκτυο µεταφοράς κινεζικών προϊόντων και υπηρεσιών µέσω σιδηροδρόµων, τηλεπικοινωνιών και λιµανιών, που αναπτύσσει το Πεκίνο και αποτελεί το εµβληµατικό σχέδιο οικονοµικού επεκτατισµού του προέδρου, Σι Τζινπίνγκ. Εχει «κατακτήσει» ήδη ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και µέρος της Απω Ανατολής και της Λατινικής Αµερικής. Σύµφωνα µε στοιχεία της Refi nitiv από τα µέσα του 2020, η Κίνα είχε επενδύσει παγκοσµίως σε 2.600 πρότζεκτ συνολικής αξίας 3,7 τρισ. δολαρίων, στο πλαίσιο του συγκεκριµένου σχεδιασµού.

Στο G7 ήταν προσκεκληµένες χώρες όπως η Νότια Κορέα και η Ινδία, που, µαζί µε την Ιαπωνία, είναι υποψήφιοι συνεργάτες των ΗΠΑ για την αµερικανική αντιπρόταση - στην οποία ο πρόεδρος Μπάιντεν επιθυµεί τη στήριξη των Ευρωπαίων.

χαρτησ2

Η Ευρώπη, όµως, φαίνεται να στηρίζεται σε… δύο βάρκες. Ειδικά η Ιταλία βρέθηκε αυτές τις ηµέρες σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Μέλος του ΝΑΤΟ και του G7, είχε γίνει µόλις τον Μάρτιο η πρώτη ανεπτυγµένη οικονοµία που υπέγραψε το µνηµόνιο συνεννόησης που την ενέταξε στον οικονοµικό «∆ρόµο του Μεταξιού» και στην Πρωτοβουλία για τον «Θαλάσσιο ∆ρόµο του Μεταξιού» του 21ου αιώνα, προχωρώντας σε 29 συµφωνίες συνολικής αξίας 2,5 δισ. ευρώ, προσφέροντας πρόσβαση στους Κινέζους στα λιµάνια της Τεργέστης και της Γένοβας, συµφωνίες στον τοµέα της ενέργειας, της αγροτικής παραγωγής και λαµβάνοντας πρόσβαση για τις ιταλικές κατασκευαστικές στη γιγαντιαία κινεζική αγορά. H κυβέρνηση Ντράγκι ενέκρινε, επίσης, τη συµφωνία της ιταλικής Vodafone µε την κινεζική Huawei, προκειµένου η πρώτη να επιλέξει τη δεύτερη για την ανάπτυξη του 5G δικτύου της. Και αυτό παρά την εκπεφρασµένη επιθυµία των ΗΠΑ προς τους Ευρωπαίους να µη συµπεριλάβουν τη Huawei (που έχει γίνει στόχος σφοδρών εµπορικών περιορισµών από τις ΗΠΑ) στους διαγωνισµούς για ανάληψη των δικτύων πέµπτης γενιάς, λόγω ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια.

Από την άλλη, η COSCO, που, εκτός από τον Πειραιά, έχει εξαγοράσει ποσοστά στον τερµατικό σταθµό Reefer στο Βάντο της Λιγουρίας, στο Μπιλµπάο, στη Βαλένθια, στην Αµβέρσα και στο Ρότερνταµ, διαπραγµατεύεται αυτόν τον καιρό µε τη Γερµανία το οικονοµικό άνοιγµά της προς το λιµάνι του Αµβούργου. Η Γερµανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, πάντα προσεκτική και πλέον στην τελευταία της εµφάνιση στο G7 (αφού δεν θα ξαναθέσει υποψηφιότητα για την καγκελαρία), διεµήνυσε στους Αµερικανούς: «Η Κίνα είναι αντίπαλός µας από πολλές απόψεις, αλλά επίσης συνεργάτης µας σε πολλές άλλες».

Στον απόηχο των αµερικανικών πιέσεων, ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, σηµείωσε ότι η χώρα του θα εξετάσει προσεκτικά τη συµµετοχή της στον «∆ρόµο του Μεταξιού». Ο πρέσβης της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, Σπύρος Λαµπρίδης, δήλωσε στο CNBC, ερωτηθείς σχετικά, πως η χώρα µας δεν προτίθεται να σταµατήσει τις οικονοµικές σχέσεις της µε την Κίνα. Η Ελλάδα, πάντως, στα θέµατα συνεργασίας των δικτύων 5G έχει υιοθετήσει µια αρνητική θέση απέναντι στην Κίνα, από τη συνάντηση ακόµη Μητσοτάκη - Τραµπ στον Λευκό Οίκο.