Μπορεί η κατάσταση στο Καζακστάν να είναι λίγο καλύτερη, όμως  το τοπίο «μυρίζει μπαρούτι» με την νύχτα στην πόλη Αλμάτι να αναμένεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς επικρατεί το απόλυτο χάος.

Βαθιά ανησυχία σε ολόκληρο τον πλανήτη εγείρουν οι εικόνες παράλυσης στους δρόμους, με τους νεκρούς να εκτιμάται ότι φτάνουν ακόμη και τους εκατοντάδες. Την ίδια στιγμή, οι συλλήψεις γίνονται με προβληματικά ταχύ ρυθμό, ενώ η υφιστάμενη κατάσταση στο Καζακστάν φαίνεται να ρίχνει νερό στο μύλο της αμερικανορωσικής αντιπαράθεσης.

Ενδεικτική είναι η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, προς το Καζακστάν ότι θα είναι «δύσκολο να φύγουν από τα εδάφη σας οι ρωσικές δυνάμεις».

Η προειδοποίηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έρχεται ενώ Ουάσινγκτον και Μόσχα βρίσκονται σε μια συνεχή ανταλλαγή αιχμηρών δηλώσεων, με την κυβέρνηση Μπάιντεν να ασκεί δριμεία κριτική στο Κρεμλίνο για επιθετικές κινήσεις που πλήττουν την κυριαρχία του Κιέβου. Πιάνονοντας το νήμα από τις τελευταίες εξελίξεις του Καζακστάν,  οι υπηρεσίες ασφαλείας συνέλαβαν 3.811 άτομα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών, συμπληρώνοντας ότι 26 συμμετέχοντες στα επεισόδια σκοτώθηκαν κι άλλοι 26 τραυματίστηκαν.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών του Καζακστάν ανέφερε πως 10 άνδρες των υπηρεσιών ασφαλείας τραυματίστηκαν στη διάρκεια των ταραχών, μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Khabar-24. «Ορισμένοι εξ αυτών τραυματίστηκαν από πυρά», σημείωσε.

Τις προηγούμενες ημέρες σημειώθηκαν επίσης 33 επιθέσεις εναντίον δυνάμεων της Πυροσβεστικής και 30 οχήματα υπέστησαν υλικές ζημιές. «Ταραξίες επιτέθηκαν με πέτρες και πυροβόλησαν πυροσβέστες , οι οποίοι ωστόσο κατάφεραν να σβήσουν 75 εστίες φωτιάς και να σώσουν 143 ανθρώπους», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών.

Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, που επικαλούνται πληροφορίες από την Άλμα Άτα, ο πρώην πρόεδρος του Καζακστάν Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ και η οικογένειά του εγκατέλειψαν το Καζακστάν.

Σημειώνεται πως το αεροδρόμιο στην πόλη Αλμάτι του Καζακστάν παραμένει κλειστό και φυλάσσεται από στρατιώτες και αστυνομικούς, οι οποίοι συλλαμβάνουν οποιονδήποτε τους φανεί ύποπτος, σύμφωνα με έναν ανταποκριτή του ρωσικού πρακτορείου Tass.

Η κίνηση γύρω από το αεροδρόμιο είναι μεγάλη, όμως οι αστυνομικοί σταματούν και ελέγχουν όλα τα οχήματα. Ο δημοσιογράφος είπε ότι είδε να συλλαμβάνονται τέσσερις «ύποπτοι» και να μεταφέρονται σε ένα μικρό λεωφορείο, με τα χέρια τους δεμένα στον σβέρκο.

Το αεροδρόμιο θα παραμείνει κλειστό μέχρι τις 9 Ιανουαρίου. Περισσότερες από 20 διεθνείς πτήσεις, από το Αλμάτι και την πόλη Ακτομπέ, έχουν ακυρωθεί, σύμφωνα με το υπουργείο Βιομηχανίας και Ανάπτυξης Υποδομών. Η κρατική τηλεόραση Khabar-24 μετέδωσε πάντως ότι το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Νουρ-Σουλτάν λειτουργεί και εκτελούνται κανονικά όλες οι πτήσεις εσωτερικού. Νωρίτερα, η τηλεόραση ανέφερε ότι τα αεροδρόμια του Καζακστάν θα ξαναρχίσουν τις διεθνείς πτήσεις προς Μόσχα και Ντουμπάι από τις 15.00, τοπική ώρα.

Στο μεταξύ, από τη Μόσχα, ένας αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας ανέφερε ότι δώδεκα μεταγωγικά αεροσκάφη τύπου Il-76 και An-124, που μετέφεραν εξοπλισμό και στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης του CSTO (Οργανισμός Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας) αναχώρησαν από τη Ρωσία με προορισμό αεροπορικές βάσεις στο Αλμάτι και το Ζέτιγκεν.

Αμέσως μετά την άφιξή τους οι μονάδες της ρωσικής δύναμης θα αρχίσουν «να εκτελούν τα καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί», πρόσθεσε το πρακτορείο, επικαλούμενο τον ίδιο, μη κατονομαζόμενο, αξιωματούχο.

Ο πρόεδρος του Καζακστάν ζήτησε πριν από δύο ημέρες τη στρατιωτική συνδρομή του CSTO, λόγω των ταραχών που σημειώνονταν σε πολλές περιοχές της χώρας και σήμερα η κυβέρνηση ανέφερε ότι έχει αποκατασταθεί η τάξη, αλλά η κατάσταση παραμένει δύσκολη στο Αλμάτι, την οικονομική πρωτεύουσα.

Δυνάμεις της Ρωσίας κι άλλων συμμαχικών χωρών της Μόσχας έφτασαν χθες, Πέμπτη, στο Καζακστάν για να υποστηρίξουν τις αρχές, οι οποίες αντιμετωπίζουν εδώ και ημέρες μαζικές διαμαρτυρίες που ξέσπασαν λόγω της ανόδου των τιμών καυσίμου οδηγώντας σε σκηνές χάους, κυρίως στην Αλμάτι. Τα βίαια επεισόδια, στα οποία έχασαν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι και περισσότεροι από χίλιοι τραυματίστηκαν, συνεχίστηκαν χθες, Πέμπτη, καθώς πυροβολισμοί ακούγονταν στο κέντρο της πόλης, γεγονός το οποίο έδειξε ότι υπήρχαν συγκρούσεις. Σήμερα το πρωί ανταποκριτές του Reuters είδαν θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και στρατιωτικούς στην κύρια πλατεία της Αλμάτι, όπου χθες στρατιώτες άνοιξαν πυρ σε διαδηλωτές. Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο κάτω, ανταποκριτές του Reuters είδαν ένα πτώμα μέσα σε ένα αυτοκίνητο που είχε υποστεί σοβαρές ζημιές. Επίσης σε άλλο μέρος της πόλης είδαν λεηλατημένο κατάστημα το οποίο πωλούσε προηγουμένως πυρομαχικά. Οι ίδιοι μετέδωσαν ότι σε άλλη πλατεία της Αλμάτι είδαν επίσης στρατιωτικά οχήματα και περίπου 100 ένστολους στρατιωτικούς.

Αποκεφαλισμοί αστυνομικών, αιματοχυσία διαδηλωτών και τεράστιες καταστροφές

Ο απολογισμός των νεκρών και των τραυματιών δεν είναι ακριβής, μιας και οι αρχές απαριθμούν μόνο τις απώλειες που αφορούν στις δυνάμεις ασφαλείας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 18 αστυνομικοί σκοτώθηκαν και εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Η αστυνομία του Καζακστάν ανέφερε ότι δύο από τους νεκρούς αστυνομικούς βρέθηκαν αποκεφαλισμένοι. Είναι πολύ πιθανό ο αριθμός των νεκρών διαδηλωτών να είναι πολύ μεγαλύτερος. Ενδέχεται εκατοντάδες πολίτες να έχουν χάσει τη ζωή τους. Σύμφωνα με μαρτυρίες, στρατιώτες πυροβολούσαν αδιακρίτως εναντίον διαδηλωτών και αυτοκινήτων. Αντιπολιτευόμενοι κατήγγειλαν ότι το κράτος χρησιμοποίησε συμμορίες του οργανωμένου εγκλήματος εναντίον τους. Ανυπολόγιστες είναι και οι υλικές ζημιές. Το πλήθος στράφηκε με μένος κατά των κρατικών κτιρίων, ενώ δεν ήταν και λίγες οι περιπτώσεις πλάτσικου σε τράπεζες και καταστήματα. Χιλιάδες είναι και τα αυτοκίνητα που καταστράφηκαν, παραδιδόμενα στις φλόγες. Το Διαδίκτυο έκλεισε σε όλη τη χώρα, καθιστώντας αδύνατο να αναμεταδοθούν οι εικόνες.

Η απόφαση της Ρωσίας να ενισχύσει με στρατιώτες της το καθεστώς, μαρτυρά την ανησυχία της για την επέκταση των αναταραχών. Εκτός του ότι Μόσχα και Αλμάτι έχουν υπογράψει πολλές σημαντικές επενδυτικές κοινοπραξίες, ο Πούτιν δεν επιθυμεί γενικευμένη αποσταθεροποίηση στην παραδοσιακή σφαίρα επιρροής του. Στο Καζακστάν βρίσκεται και μια επανδρωμένη ρωσική διαστημική εγκατάσταση, το κοσμοδρόμιο Baikonur. Επιπλέον, στο φυσικό αέριο του Καζακστάν βασίζεται η Μόσχα, όταν αντιμετωπίζει προβλήματα με τη δική της παραγωγή. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι αντιμετωπίζει «τα τελευταία γεγονότα στη φίλη χώρα ως υποκινούμενη έξωθεν προσπάθεια με βίαιο τρόπο, με χρήση εκπαιδευμένων και οργανωμένων σχηματισμών, να υπονομευθεί η ασφάλεια και η ακεραιότητα του κράτους».

2022-01-07T173016Z_1323888763_RC2HUR9BD7VC_RTRMADP_5_KAZAKHSTAN-PROTESTS-RUSSIA-TROOPS-600x337
2022-01-07T151828Z_1087818086_RC2FUR9I04FS_RTRMADP_5_KAZAKHSTAN-PROTESTS-KYRGYZSTAN-TROOPS-1-600x400
2022-01-05T191428Z_1613354474_RC2OSR9BSMQU_RTRMADP_5_KAZAKHSTAN-PROTESTS-FUEL-1-1-600x395
2022-01-06T065040Z_878757941_RC2ITR9OZSGM_RTRMADP_5_KAZAKHSTAN-PROTESTS-600x374

Οι δηλώσεις Λουκασένκο

«Το Καζακστάν είναι μια απόπειρα επίθεσης στα μετασοβιετικά κράτη περιμετρικά της Ρωσίας. Θέλουν να πνίξουν τη Ρωσία στο αίμα. Επαναλαμβάνω άλλη μια φορά: εάν η Ρωσία καταρρεύσει, τότε ούτε θα καταλάβουμε καν, πού θα βρεθούμε. Απλώς θα περάσουν από πάνω μας», δήλωσε ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων «ΡΙΑ-Νόβοστι», χωρίς να διευκρινίσει εάν υπονοεί τη Δύση ή ποιες ακριβώς χώρες.

«Θα μας αλέσουν στις μυλόπετρες και θα μας φτύσουν. Γι' αυτό όποιο κι αν είναι το κόστος, πρέπει να διατηρήσουμε το κέντρο του πολιτισμού μας, το κέντρο της Ορθοδοξίας μας και όχι μόνο. Εκείνα τα εδάφη, που σήμερα βρίσκονται εντός της Ρωσικής Ομοσπονδίας», είπε ο αμφιλεγόμενος, μεταξύ άλλων και για τις ακραίες εκφράσεις του, ηγέτης της Λευκορωσίας.

Νωρίτερα ο Λουκασένκο υποστήριξε δημόσια την εκδοχή του προέδρου του Καζακστάν Κάσιμ Τοκάγεφ περί «ξένης επίθεσης», κάνοντας λόγο για μυστικές υπηρεσίες «που δημιούργησαν αυτή την αναταραχή», χωρίς και πάλι να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις, περιγράφοντας μόνο «το δώρο, που θα δίναμε στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, όπως την Ουκρανία», εάν δεν αποφασιζόταν η αποστολή ειρηνευτικού σώματος αποτελούμενου από 2.500 στρατιωτικούς του Οργανισμού του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) υπό ρωσική διοίκηση.

Όπως επιβεβαίωσε το Κρεμλίνο, ο Λευκορώσος πρόεδρος έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στις τηλεφωνικές συνεννοήσεις μέχρι την επίτευξη συναίνεσης μεταξύ των ηγετών της Ρωσίας, του Καζακστάν, του Κιργιστάν, του Τατζικιστάν και της Αρμενίας, ο πρωθυπουργός της οποίας Νικόλ Πασινιάν έχει την περίοδο αυτή την προεδρία του ΟΣΣΑ.

Σύμφωνα με τον Λουκασένκο, κατά τις πρώτες τηλεφωνικές συνομιλίες με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν, οι τρεις ηγέτες συμφώνησαν ότι ένα από τα κύρια καθήκοντα των δυνάμεων που θα σταλούν, είναι «να αποτραπεί η διείσδυση συμμορίτικων σχηματισμών από το εξωτερικό, ώστε οι ίδιοι οι Καζάκοι, ο λαός αυτής της χώρας, να μπορέσει να λύσει μόνος του τα εσωτερικά του προβλήματα», όπως μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο «ΡΙΑ-Νόβοστι».