«Σε κοιτάζω στα µάτια και δεν νοµίζω ότι έχεις ψυχή», είχε πει το 2011 ο τότε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στον Βλαντιµίρ Πούτιν σε ένα ταξίδι του στη Μόσχα. Ατάραχος ο βετεράνος πράκτορας της KGB χαµογέλασε και απάντησε στον Αµερικανό επισκέπτη: «Άρα, καταλαβαίνουµε καλά ο ένας τον άλλον».

Εντεκα χρόνια µετά, καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν να συσπειρώσουν τον πλανήτη για να αντιµετωπίσουν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι παλιοί γνώριµοι Μπάιντεν και Πούτιν «πρωταγωνιστούν» στη µεγαλύτερη κρίση Δύσης - Ρωσίας µετά τον Ψυχρό Πόλεµο. Είναι η πρώτη φορά που ένας Αµερικανός πρόεδρος και ένας Ρώσος ηγέτης αναµετρώνται ουσιαστικά µε τόσο δραµατικό τρόπο από την Κρίση των Πυραύλων της Κούβας το 1962. Η κρίση ξέσπασε στο απόγειο του Ψυχρού Πολέµου, όταν σοβιετικοί πύραυλοι µε πυρηνικές κεφαλές εγκαταστάθηκαν στην Κούβα ως απάντηση στην εγκατάσταση αµερικανικών πυρηνικών πυραύλων σε Αγγλία, Ιταλία και Τουρκία. Οι δύο υπερδυνάµεις της εποχής έφθασαν κοντά σε πυρηνικό πόλεµο. Τα σενάρια πυρηνικού ολέθρου αναβιώνουν για ακόµη µία φορά. Την περασµένη Κυριακή, ο Πούτιν έθεσε τις ρωσικές πυρηνικές δυνάµεις σε κατάσταση συναγερµού και ο πλανήτης θυµήθηκε την «Κρίση των Πυραύλων» της Κούβας. Θα χρησιµοποιούσε ποτέ πραγµατικά πυρηνικά όπλα ο Ρώσος πρόεδρος;

8888888888

Και, αν ναι, πώς θα απαντούσε η Δύση; Τα εφιαλτικά αυτά ερωτήµατα αναβιώνουν µετά τις δραµατικές εξελίξεις των τελευταίων ηµερών. Η δήλωση Πούτιν, λένε ορισµένοι αναλυτές, έχει στόχο να τροµοκρατήσει τη Δύση και να «υπενθυµίσει στον κόσµο ότι έχει πυρηνικά». Παράλληλα, είναι µια προσπάθεια απόσπασης της προσοχής απέναντι στην έλλειψη στρατιωτικής αποτελεσµατικότητας στην Ουκρανία.

Κάποιοι είναι πιο απαισιόδοξοι. Ο πρώην υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Ερνεστ Μονίζ θεωρεί ότι ο κίνδυνος πυρηνικού πολέµου είναι στο υψηλότερο επίπεδο από την Κρίση της Κούβας. «O Πούτιν επανέφερε τον ρόλο των πυρηνικών όπλων στο µυαλό της στρατηγικής ασφάλειας των ηγετών, οπότε, ειλικρινά, µιλάµε για οπισθοδρόµηση», είπε.

Υπάρχουν εικασίες, πρόσθεσε ο ίδιος, ότι η Ρωσία θα µπορούσε να χρησιµοποιήσει µικρότερους πυραύλους, που ονοµάζονται «τακτικά πυρηνικά όπλα», σε µια πιθανή πορεία προς την αποκλιµάκωση. «Αυτό θα ήταν µοιραίο λάθος, γιατί η χρήση πυρηνικών όπλων το πιο πιθανό είναι να κλιµακώσει µια σύγκρουση», τόνισε. «Είναι πολύ σηµαντικό να αποχωρήσουµε από αυτόν τον πυρηνικό γκρεµό στον οποίο είµαστε πολύ κοντά σήµερα, δεδοµένης της δήλωσης του Πούτιν», κατέληξε.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 4/3/2022