Για την ελληνοτουρκική κρίση που έλαβε χώρα το καλοκαίρι του 2020 μίλησε ο απερχόμενος  πρόξενος των ΗΠΑ, Τζέφρι Πάιατ, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές.

Όπως ο ίδιος ανέφερε σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή», Ελλάδα και Τουρκία έφθασαν στα πρόθυρα σύρραξης εκείνην την περίοδο και χρειάστηκε όπως λέει να «ενεργοποιηθούμε έντονα για να βοηθήσουμε ώστε να αποτρέψουμε να ξεφύγουν τα πράγματα εκτός ελέγχου». 

Τα όσα συνέβαιναν ήταν πιο δραματικά από την εικόνα που προβάλλονταν από τα ΜΜΕ, σημείωσε σε συνέντευξή του στην Καθημερινή. 

Όπως αναφέρει ,«ακούσατε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο ότι θεωρούσαμε πως επρόκειτο για μια πολύ σοβαρή κρίση και ενεργοποιηθήκαμε έντονα για να βοηθήσουμε να μην ξεφύγουν τα πράγματα εκτός ελέγχου. Οι συνθήκες σήμερα είναι πολύ βελτιωμένες, παρά τις συνεχιζόμενες απαράδεκτες δραστηριότητες, τις υπερπτήσεις, τις ρητορικές υπερβολές, τις ανόητες δηλώσεις περί αμφισβήτησης της κυριαρχίας των νησιών, η οποία από αμερικανικής πλευράς είναι αδιαμφισβήτητη». 

Οι αναφορές του στο άρθρο 5 

«Το στρατηγικό τοπίο γύρω από το Αιγαίο, τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μικρά Ασία έχει αλλάξει δραματικά από τις 24 Φεβρουαρίου, και νομίζω ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία καθιστούν πιο σημαντική για τις ΗΠΑ την πρόθεσή τους να κάνουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν ότι η Τουρκία θα συμπεριφέρεται ως καλός σύμμαχος του ΝΑΤΟ απέναντι σε όλους τους γείτονές της. Δεν είναι η στιγμή για περισπασμούς, είτε δημιουργούνται από την πολιτική, είτε από τη ρητορική, είτε από στρατιωτικούς ελιγμούς», προσθέτει. 

Σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας, ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα επισημαίνει πως «υπάρχει το άρθρο 5. Ακούσατε από τον πρόεδρο Μπάιντεν μια απολύτως ξεκάθαρη δέσμευση σε αυτό και την προθυμία να διατεθούν αμερικανικές δυνάμεις, εξοπλισμός και κονδύλια για να ενισχύσουν και να υπερασπιστούν αυτή την εγγύηση». 

Σε ερώτηση για το αν μπορεί να εφαρμοστεί «ακόμα και αν η απειλή προέρχεται από το εσωτερικό της Συμμαχίας», ο κ. Πάιατ σημειώνει ότι «το άρθρο 5 είναι το βασικό θεμέλιο όλων όσων κάνουμε σε ό,τι αφορά τη σχέση ασφαλείας μας με την Ελλάδα και το ΝΑΤΟ».