«Εκτός ελέγχου» χαρακτήρισε την κατάσταση στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια ο Ραφαέλ Γκρόσι, γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας.

 Όπως δήλωσε, σε συνέντευξή του την Τρίτη (02/08) στο Associated Press, ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας που υπάγεται στον ΟΗΕ, «η κατάσταση γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη κάθε μέρα στο εργοστάσιο στη νοτιοανατολική πόλη» την οποία τα ρωσικά στρατεύματα κατέλαβαν στις αρχές Μαρτίου, σύντομα μετά την εισβολή τους στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.

 Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τα πυρηνικά προειδοποίησε ότι ο μεγαλύτερος πυρηνικός σταθμός της Ευρώπης στην Ουκρανία «είναι εντελώς εκτός ελέγχου» και απηύθυνε επείγουσα έκκληση προς τη Ρωσία και την Ουκρανία να επιτρέψουν γρήγορα στους ειδικούς να επισκεφθούν το εκτεταμένο συγκρότημα για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση και να αποφευχθεί ένα πυρηνικό ατύχημα.

 «Κάθε αρχή της πυρηνικής ασφάλειας έχει παραβιαστεί» στο εργοστάσιο, είπε. «Αυτό που διακυβεύεται είναι εξαιρετικά σοβαρό και επικίνδυνο», κάνοντας λόγο πολλές παραβιάσεις της ασφάλειας του εργοστασίου, προσθέτοντας ότι βρίσκεται «σε ένα μέρος όπου ο ενεργός πόλεμος είναι σε εξέλιξη», κοντά σε εδάφη που ελέγχονται από τη Ρωσία.

 Η «παράδοξη κατάσταση» στη Ζαπορίζια

 Η φυσική ακεραιότητα του εργοστασίου δεν έγινε σεβαστή, είπε, επικαλούμενος βομβαρδισμούς στην αρχή του πολέμου όταν καταλήφθηκε την ώρα που υπάρχουν συνεχείς πληροφορίες από την Ουκρανία και τη Ρωσία που αλληλοκατηγορούνται για επιθέσεις στη Ζαπορίζια.

 Υπάρχει «μια παράδοξη κατάσταση στην οποία το εργοστάσιο ελέγχεται από τη Ρωσία, αλλά το ουκρανικό προσωπικό συνεχίζει να εκτελεί τις εργασίες του, οδηγώντας σε αναπόφευκτες στιγμές τριβής και υποτιθέμενης βίας», είπε ενώ, όπως εξήγησε, αν και ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας έχει κάποιες επαφές με το προσωπικό, αυτές είναι «ελαττωματικές και αναποτελεσματικές».

 Επιπλέον, είπε ότι η αλυσίδα για τον εφοδιασμό σε εξοπλισμό και ανταλλακτικά έχει διακοπεί, «άρα δεν είμαστε σίγουροι ότι το εργοστάσιο λαμβάνει όλα όσα χρειάζεται». Ο ΔΟΑΕ πρέπει επίσης, «να πραγματοποιήσει επιθεωρήσεις για να διασφαλίσει ότι το πυρηνικό υλικό προστατεύεται», με τον Γκρόσι να επισημαίνει πως «και αυτός είναι ο λόγος που επιμένω από την πρώτη μέρα ότι πρέπει να είμαστε σε θέση να πάμε εκεί για να πραγματοποιήσουμε αυτήν την αξιολόγηση ασφάλειας, να κάνουμε επισκευές και να βοηθήσουμε», αλλά «τόσο εγώ όσο και η ομάδα μου χρειαζόμαστε προστασία για να φτάσουμε στο εργοστάσιο».

 Σημειώνεται πως η κατάληψη της Ζαπορίζια από τη Ρωσία ενίσχυσε τους φόβους ότι ο μεγαλύτερος από τους 15 πυρηνικούς αντιδραστήρες της Ουκρανίας θα μπορούσε να καταστραφεί, προκαλώντας μια άλλη έκτακτη ανάγκη όπως το ατύχημα του Τσερνόμπιλ το 1986.