Ουκρανία: Πόσο πιθανό είναι να τελειώσει ο πόλεμος μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος
Ο πρόεδρος της Ρωσίας ακολούθησε παρόμοια τακτική και στην περίπτωση της Κριμαίας
Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας, με τη ρωσική πλευρά να μην εγκαταλείπει την επιθυμία της προσάρτηση εδαφών της βορειοανατολικής Ουκρανίας, όπως απαιτεί και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
Άλλωστε, ο Βλαντιμίρ Πούτιν φέρεται να βρίσκεται πίσω από τη σχεδόν ταυτόχρονη ανακοίνωση των προθέσεων φιλορώσων αυτονομιστών στην περιφέρεια του Ντονμπάς για τη διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων στις 23-27 Σεπτεμβρίου, με ζητούμενο την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας των περιοχών αυτών, που αν επιτευχθεί, θα ανοίξει το δρόμο για την προσάρτησή τους από τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Τον ίδιο δρόμο ακριβώς ακολούθησε ο Ρώσος Πρόεδρος και το 2014 στην περίπτωση της Κριμαίας, όταν κάποιους μήνες μετά την υβριδική στρατιωτική επιχείρηση, η χερσόνησος διεξήγαγε δημοψήφισμα, αμφιλεγόμενο για τη Δύση λόγω του συντριπτικού αποτελέσματος (80,42% υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία), με αποτέλεσμα το Κρεμλίνο να ενσωματώσει την Κριμαία στον πολιτικό του χάρτη.
Και στην περίπτωση της Κριμαίας, αλλά και σ’ αυτήν της περιφέρειας του Ντονμπάς, η μεθοδολογία Πούτιν αποδεικνύεται η ίδια, καθώς της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», ακολουθεί τώρα η φάση της ψήφου, δια της διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, στα οποία πρωτοστατούν, όπως και το 2014 φιλορώσοι αυτονομιστές, προκειμένου να προκαταλάβουν το εκλογικό αποτέλεσμα.
Οι κάλπες αναμένεται να στηθούν στο Λουχάνσκ και Ντονέτσκ, στην επαρχία Ντονμπάς, στις κατεξοχήν δηλαδή ρωσόφωνες περιοχές, στη Χερσώνα και στη Ζαπορίζια, περιοχές για τις οποίες, άλλωστε, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν εκκίνησε την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» τον περασμένο Φεβρουάριο, κλυδωνίζοντας την παγκόσμια ισορροπία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προσάρτηση της επαρχίας του Ντονμπάς θα ανακούφιζε το Ρώσο Πρόεδρο από πολλά προβλήματα, με δεδομένο ότι θα μπορεί να εμφανιστεί στον ρωσικό λαό ως κραταιός, συνεπής με τις δεσμεύσεις του, αλλά και επιτυχημένος επιχειρησιακά, την ίδια στιγμή μάλιστα που καμία άξια λόγου νίκη δεν έχει σημειωθεί προσώρας στο πεδίο από ρωσικής πλευράς.
Για μεγάλη μερίδα των αναλυτών, η ουκρανική αντεπίθεση πάτησε το κουμπί του συναγερμού, δηλαδή της κινητοποίησης του Ρώσου Προέδρου, καθώς συνοδεύτηκε για πρώτη φορά από τη δημόσια και ευρεία αποδοκιμασία των στρατιωτικών επιλογών του Κρεμλίνου από μπλόγκερς του πεδίου, βουλευτές και δημοσιογράφους, ακόμη και των κρατικών μέσων, εγκαλώντας τον Ρώσο Πρόεδρο για την απουσία επιστράτευσης, την έλλειψη συντονισμού και οργάνωσης, αλλά και την αδυναμία προβλέψεων από μέρους της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Μάλιστα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επρόκειτο να προχωρήσει χθες το βράδυ σε διάγγελμα στο ρωσικό λαό, το οποίο έλαβε αναβολή για σήμερα το πρωί, με τη διεθνή κοινότητα να τηρήσει στάση αναμονής, όπως και να μελετά τώρα τα επόμενα βήματά της, προκειμένου το σχέδιο Πούτιν να μην επεκταθεί.
Παράλληλα, κορυφαίοι ηγέτες έσπευσαν να καταδικάσουν τα «εικονικά» δημοψηφίσματα, ορθώνοντας τείχος προστασίας για την Ουκρανία, την οποία τώρα καλούνται να υπερασπιστούν με ακόμη μεγαλύτερο σθένος.
Στις πρώτες αντιδράσεις, ο Γ.Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε πως «τα εικονικά δημοψηφίσματα δεν έχουν νομιμότητα και δεν αλλάζουν τη φύση του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. Αυτή είναι μια περαιτέρω κλιμάκωση στον πόλεμο του Πούτιν. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταδικάσει αυτή την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και να ενισχύσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει σθεναρά αυτά τα προγραμματισμένα παράνομα «δημοψηφίσματα» που αντιβαίνουν στις νόμιμες και δημοκρατικά εκλεγμένες ουκρανικές αρχές, παραβιάζουν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Τα αποτελέσματα τέτοιων ενεργειών θα είναι άκυρα και δεν θα αναγνωρίζονται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της» τόνισε, εκ μέρους της ΕΕ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ κατηγορηματικός εμφανίστηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, λέγοντας πως «αν η ιδέα του δημοψηφίσματος για το Ντονμπάς δεν ήταν τόσο τραγική, θα ήταν αστεία», σε δημοσιογράφους.
«Απαράδεκτα» χαρακτήρισε τα δημοψηφίσματα στις ουκρανικές επαρχίες, από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, κάνοντας μάλιστα λόγο για «χαλκευμένα δημοψηφίσματα που σκοπεύει να διοργανώσει η Μόσχα». «Είναι καταφανές ότι αυτά τα χαλκευμένα δημοψηφίσματα είναι απαράδεκτα και δεν καλύπτονται από το διεθνές δίκαιο», είπε ο Σολτς σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. «Όλα αυτά δεν είναι παρά απλά μια απόπειρα ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας…», πρόσθεσε ο καγκελάριος, καλώντας τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Ουκρανία.
«Ο Καναδάς καταγγέλλει τα σχεδιαζόμενα "δημοψηφίσματα" της Ρωσίας στις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας. Δεν θα τα αναγνωρίσουμε ποτέ. Πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Είναι μια περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου. Και είναι απαράδεκτο», έγραψε στο twitter, ο Πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, ενώ η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν δήλωσε ότι τα ρωσικά στρατεύματα «εμφανίζονται στα σχοινιά» στην Ουκρανία και ότι οι ενέργειες του Κρεμλίνου, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης αυτού που περιέγραψε ως «ψευδών δημοψηφισμάτων» σε ορισμένες ουκρανικές περιοχές, ήταν μια απελπισμένη κίνηση του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ταυτόχρονα, ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, επισήμανε ότι η Αμερική δεν θα αναγνωρίσει ποτέ τα δημοψηφίσματα και ότι οι κινήσεις αυτές της Ρωσίας δεν ταιριάζουν σε μια χώρα με καλλιεργημένο το αίσθημα της αυτοπεποίθησης, ενώ κατηγορηματικά στο ενδεχόμενο αναγνώρισης των προσαρτημένων εδαφών εμφανίστηκε από την πρώτη στιγμή και ο Λευκός Οίκος.
Παράλληλα, οι ρωσικές κινήσεις υψηλού ρίσκου στο επιχειρηματικό είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των ρωσικών μετοχών χθες στο χαμηλότερο επίπεδο του μήνα.
Ακόμα, μεγάλα οικονομικά προβλήματα φαίνεται πως αντιμετωπίζει ήδη η Μόσχα και στο πεδίο των εξαγωγών, αφού «οι εισροές στην πολεμική μηχανή του Κρεμλίνου από τους δασμούς των εξαγωγών του αργού πετρελαίου μειώθηκαν για δεύτερη εβδομάδα, πέφτοντας στο χαμηλό 12 εβδομάδων, των 126 εκατομμυρίων δολαρίων, τις επτά ημέρες έως τις 16 Σεπτεμβρίου», κατά το Bloomberg.
Με το σώμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών να παρακολουθεί σχεδόν άφωνο και προβληματισμένο τις ραγδαίες εξελίξεις, πληροφορίες θέλουν τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν να αναλαμβάνει σήμερα, κατά την προγραμματισμένη ομιλία, του πρωτοβουλία για αλλαγή κανόνων συμμετοχής στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο οποίο η Μόσχα είναι ισόβιο μέλος.
Άλλωστε, ο Βλαντιμίρ Πούτιν φέρεται να βρίσκεται πίσω από τη σχεδόν ταυτόχρονη ανακοίνωση των προθέσεων φιλορώσων αυτονομιστών στην περιφέρεια του Ντονμπάς για τη διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων στις 23-27 Σεπτεμβρίου, με ζητούμενο την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας των περιοχών αυτών, που αν επιτευχθεί, θα ανοίξει το δρόμο για την προσάρτησή τους από τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Τον ίδιο δρόμο ακριβώς ακολούθησε ο Ρώσος Πρόεδρος και το 2014 στην περίπτωση της Κριμαίας, όταν κάποιους μήνες μετά την υβριδική στρατιωτική επιχείρηση, η χερσόνησος διεξήγαγε δημοψήφισμα, αμφιλεγόμενο για τη Δύση λόγω του συντριπτικού αποτελέσματος (80,42% υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία), με αποτέλεσμα το Κρεμλίνο να ενσωματώσει την Κριμαία στον πολιτικό του χάρτη.
Η μέθοδος του Πούτιν
Και στην περίπτωση της Κριμαίας, αλλά και σ’ αυτήν της περιφέρειας του Ντονμπάς, η μεθοδολογία Πούτιν αποδεικνύεται η ίδια, καθώς της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», ακολουθεί τώρα η φάση της ψήφου, δια της διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, στα οποία πρωτοστατούν, όπως και το 2014 φιλορώσοι αυτονομιστές, προκειμένου να προκαταλάβουν το εκλογικό αποτέλεσμα.Οι κάλπες αναμένεται να στηθούν στο Λουχάνσκ και Ντονέτσκ, στην επαρχία Ντονμπάς, στις κατεξοχήν δηλαδή ρωσόφωνες περιοχές, στη Χερσώνα και στη Ζαπορίζια, περιοχές για τις οποίες, άλλωστε, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν εκκίνησε την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» τον περασμένο Φεβρουάριο, κλυδωνίζοντας την παγκόσμια ισορροπία.
Οι αιτίες της επίσπευσης
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προσάρτηση της επαρχίας του Ντονμπάς θα ανακούφιζε το Ρώσο Πρόεδρο από πολλά προβλήματα, με δεδομένο ότι θα μπορεί να εμφανιστεί στον ρωσικό λαό ως κραταιός, συνεπής με τις δεσμεύσεις του, αλλά και επιτυχημένος επιχειρησιακά, την ίδια στιγμή μάλιστα που καμία άξια λόγου νίκη δεν έχει σημειωθεί προσώρας στο πεδίο από ρωσικής πλευράς.Για μεγάλη μερίδα των αναλυτών, η ουκρανική αντεπίθεση πάτησε το κουμπί του συναγερμού, δηλαδή της κινητοποίησης του Ρώσου Προέδρου, καθώς συνοδεύτηκε για πρώτη φορά από τη δημόσια και ευρεία αποδοκιμασία των στρατιωτικών επιλογών του Κρεμλίνου από μπλόγκερς του πεδίου, βουλευτές και δημοσιογράφους, ακόμη και των κρατικών μέσων, εγκαλώντας τον Ρώσο Πρόεδρο για την απουσία επιστράτευσης, την έλλειψη συντονισμού και οργάνωσης, αλλά και την αδυναμία προβλέψεων από μέρους της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Μάλιστα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επρόκειτο να προχωρήσει χθες το βράδυ σε διάγγελμα στο ρωσικό λαό, το οποίο έλαβε αναβολή για σήμερα το πρωί, με τη διεθνή κοινότητα να τηρήσει στάση αναμονής, όπως και να μελετά τώρα τα επόμενα βήματά της, προκειμένου το σχέδιο Πούτιν να μην επεκταθεί.
Η Δύση καταδικάζει «εικονικά» δημοψηφίσματα
Παράλληλα, κορυφαίοι ηγέτες έσπευσαν να καταδικάσουν τα «εικονικά» δημοψηφίσματα, ορθώνοντας τείχος προστασίας για την Ουκρανία, την οποία τώρα καλούνται να υπερασπιστούν με ακόμη μεγαλύτερο σθένος. Στις πρώτες αντιδράσεις, ο Γ.Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε πως «τα εικονικά δημοψηφίσματα δεν έχουν νομιμότητα και δεν αλλάζουν τη φύση του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. Αυτή είναι μια περαιτέρω κλιμάκωση στον πόλεμο του Πούτιν. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταδικάσει αυτή την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και να ενισχύσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει σθεναρά αυτά τα προγραμματισμένα παράνομα «δημοψηφίσματα» που αντιβαίνουν στις νόμιμες και δημοκρατικά εκλεγμένες ουκρανικές αρχές, παραβιάζουν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Τα αποτελέσματα τέτοιων ενεργειών θα είναι άκυρα και δεν θα αναγνωρίζονται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της» τόνισε, εκ μέρους της ΕΕ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ κατηγορηματικός εμφανίστηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, λέγοντας πως «αν η ιδέα του δημοψηφίσματος για το Ντονμπάς δεν ήταν τόσο τραγική, θα ήταν αστεία», σε δημοσιογράφους.
«Απαράδεκτα» χαρακτήρισε τα δημοψηφίσματα στις ουκρανικές επαρχίες, από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, κάνοντας μάλιστα λόγο για «χαλκευμένα δημοψηφίσματα που σκοπεύει να διοργανώσει η Μόσχα». «Είναι καταφανές ότι αυτά τα χαλκευμένα δημοψηφίσματα είναι απαράδεκτα και δεν καλύπτονται από το διεθνές δίκαιο», είπε ο Σολτς σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. «Όλα αυτά δεν είναι παρά απλά μια απόπειρα ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας…», πρόσθεσε ο καγκελάριος, καλώντας τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Ουκρανία.
«Ο Καναδάς καταγγέλλει τα σχεδιαζόμενα "δημοψηφίσματα" της Ρωσίας στις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας. Δεν θα τα αναγνωρίσουμε ποτέ. Πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Είναι μια περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου. Και είναι απαράδεκτο», έγραψε στο twitter, ο Πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, ενώ η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν δήλωσε ότι τα ρωσικά στρατεύματα «εμφανίζονται στα σχοινιά» στην Ουκρανία και ότι οι ενέργειες του Κρεμλίνου, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης αυτού που περιέγραψε ως «ψευδών δημοψηφισμάτων» σε ορισμένες ουκρανικές περιοχές, ήταν μια απελπισμένη κίνηση του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ταυτόχρονα, ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, επισήμανε ότι η Αμερική δεν θα αναγνωρίσει ποτέ τα δημοψηφίσματα και ότι οι κινήσεις αυτές της Ρωσίας δεν ταιριάζουν σε μια χώρα με καλλιεργημένο το αίσθημα της αυτοπεποίθησης, ενώ κατηγορηματικά στο ενδεχόμενο αναγνώρισης των προσαρτημένων εδαφών εμφανίστηκε από την πρώτη στιγμή και ο Λευκός Οίκος.
Παράλληλα, οι ρωσικές κινήσεις υψηλού ρίσκου στο επιχειρηματικό είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των ρωσικών μετοχών χθες στο χαμηλότερο επίπεδο του μήνα.
Ακόμα, μεγάλα οικονομικά προβλήματα φαίνεται πως αντιμετωπίζει ήδη η Μόσχα και στο πεδίο των εξαγωγών, αφού «οι εισροές στην πολεμική μηχανή του Κρεμλίνου από τους δασμούς των εξαγωγών του αργού πετρελαίου μειώθηκαν για δεύτερη εβδομάδα, πέφτοντας στο χαμηλό 12 εβδομάδων, των 126 εκατομμυρίων δολαρίων, τις επτά ημέρες έως τις 16 Σεπτεμβρίου», κατά το Bloomberg.
