Στο φυλακισμένο ακτιβιστή Άλες Μπιαλιάτσκι το Νόμπελ Ειρήνης-Η επιστολή της συζύγου του για να μάθει τα νέα
Ο Άλες Μπαλιάτσκι είναι ο μόλις τέταρτος άνθρωπος που κατακτά το Νόμπελ Ειρήνης ενώ βρίσκεται υπό κράτηση. Φυλακίστηκε τον Ιούλιο του 2021 για φοροδιαφυγή από το καθεστώς Λουκασένκο στη Λευκορωσία
Ο Άλες Μπιαλιάτσκι, που οι διωγμοί του Ολεκσάντρ Λουκασένκο στη Λευκορωσία τον έστειλαν στη φυλακή, βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τους οργανισμούς «Memorial» και «Κέντρο για τις Ελευθερίες των Πολιτών». Είναι μόλις ο τέταρτος άνθρωπος στην Ιστορία του θεσμού που παίρνει το Νόμπελ ενώ βρίσκεται υπό κράτηση.
Ο 60χρονος Ρώσος ακτιβιστής φυλακίστηκε τον Ιούλιο του 2021 για… φοροδιαφυγή, ενώ από τον προηγούμενο χρόνο ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας είχε εξαπολύσει ανηλεές κυνηγητό για όλα τα μέλη της αντιπολίτευσης, όπως απέρρεε των ρεπορτάζ, και τα εξανάγκασε σε εξορία ή φυλακή. Αυτό πιθανώς έγινε καθώς καταγγέλθηκαν για μαζική νοθεία οι εκλογές του 2020. Τα περισσότερα φέρεται να προτίμησαν τον πρώτο δρόμο, όμως ο Μπιαλιάτσκι παρέμεινε στη θέση του. Έτσι, η κατηγορία που χρησιμοποιήθηκε για να φυλακιστεί σχολιάστηκε δυσμενώς, αφού θεωρήθηκε επιτηδευμένη.
Η σύζυγος του Μπιαλιάτσκι, Νατάλιγια Πίντσουκ, είπε στο Reuters ότι από τον Ιούλιο του 2021 δεν έχει δει το σύζυγό της.
«Είναι ευχάριστα νέα και πολύ απροσδόκητα. Δεν υπήρχε απολύτως τίποτα που να υποδηλώνει ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί», είπε σε τηλεφωνική συνέντευξη που έδωσε. Η τοποθεσία που βρισκόταν παρέμεινε άγνωστη, για ευνόητους λόγους: «Του έστειλα ένα τηλεγράφημα σήμερα, νομίζω ότι δεν ήμουν η μόνη. Ίσως του δώσουν αυτά τα τηλεγραφήματα και θα πάρει τις πληροφορίες και θα μάθει γι’ αυτό, το ελπίζω».
Στη Λευκορωσία, πάντως, το πιθανότερο είναι πως δεν γνωρίζουν ότι ο Μπιαλιάτσκι πήρε το Νόμπελ, τουλάχιστον όσοι δεν διαβάζουν διεθνή Μέσα και δεν ενδιαφέρονται επί τούτου για το θεσμό, καθώς τα κρατικά ΜΜΕ δεν ανέφεραν οτιδήποτε.
Η Πίντσουκ μίλησε για το ρίσκο που πήρε ο σύζυγός της και πώς αποφάσισε να παραμείνει στη Λευκορωσία. «Ήξερε όλους τους κινδύνους, γνώριζε πολύ καλά. Υπήρχαν προτάσεις για να φύγει. Συνελήφθησαν οι συνάδελφοί του. Και είπε επί της αρχής ότι ήταν υπεύθυνος γι' αυτούς και ότι δεν μπορούσε να φύγει λόγω αυτής της σοβαρής κατάστασης», ανέφερε η Πίντσουκ και διατύπωσε ρητορική ερώτηση: «Πώς θα μπορούσε να φύγει όταν τους φυλάκισαν;»
Ο Μπαλιάτσκι αντιμετωπίζει και κατηγορίες που δεν έχουν γίνει γνωστές, τις οποίες η αντιπολίτευση χαρακτηρίζει ανυπόστατες, ενώ, στην περίπτωση που καταδικαστεί, μπορεί να παραμείνει στη φυλακή έως και 12 χρόνια. Η Πίντσουκ δεν θέλει να σκέφτεται ότι δεν αντέχει και αυτό είπε: «Μου είναι δύσκολο να το πω γιατί δεν γράφει γι’ αυτό στα γράμματά του, νομίζω ότι δεν θέλει να με στεναχωρήσει και δεν θέλει να μιλήσει γι’ αυτό. Σε κάθε περίπτωση λέει πάντα ότι “είμαι καλά”. Είναι δύσκολο να πω τι κρύβεται πίσω από αυτό το “είμαι καλά»», είπε.
Και η ίδια η σύζυγος του Μπαλιάτσκι, πάντως, άργησε να μάθει για τη βράβευση: «Τότε είδα αυτές τις αναπάντητες κλήσεις και τα γραπτά μηνύματα, αλλά ο ήλιος έκανε αντανάκλαση στην οθόνη και δεν είχα τα γυαλιά μου και δεν μπορούσα να διαβάσω τίποτα. Στο δρόμο άρχισα να παίρνω κλήσεις, αλλά ήταν πολύ δύσκολο να ακούσω εξαιτίας του θορύβου του αυτοκινήτου». Τελικά, την βρήκε ένας φίλος της και μοιράστηκε τα νέα μαζί της.
Η αρχηγός της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια ζήτησε την απελευθέρωση του Μπιαλιάτσκι και άλλων πολιτικών κρατουμένων, αλλά η Πίντσουκ δεν κάνει προβλέψεις:«Όλοι έχουμε πολύ κρυφές ελπίδες και φοβόμαστε να τις πούμε δυνατά σε περίπτωση που συμβεί το αντίθετο».
