Σε εξέλιξη βρίσκεται η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, με τις υψηλές τιμές ενέργειας και την έλλειψη φυσικού αερίου, να βρίσκονται στο επίκεντρο.

Τα κράτη - μέλη εργάζονται προς μία συμβιβαστική λύση για ένα είδους πλαφόν στο φυσικό αέριο, την ώρα που αντιστέκεται σθεναρά η Γερμανία, όπως επανέλαβε και ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς.

Ο Γερμανός καγκελάριος δέχεται πυρά από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απροθυμία του να επιτρέψει στο μπλοκ να προσπαθήσει να περιορίσει τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου που απειλούν να φέρουν ύφεση στην ήπειρο, υπογραμμίζει το πρακτορείο Bloomberg.

Καθώς οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη για τη διήμερη σύνοδο κορυφής, χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Πολωνία επιδιώκουν να περιορίσουν το κόστος του φυσικού αερίου, το οποίο αναστατώνει τις οικονομίες και τροφοδοτεί τον πληθωρισμό καθώς η περιοχή οδεύει προς τον χειμώνα με δραστικά μειωμένες αποστολές από τη Ρωσία λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.

«Η Γερμανία διακινδυνεύει τον κατακερματισμό της αγοράς της ΕΕ»

Αλλά η Γερμανία -η οποία καλλιέργησε μια βαθιά εξάρτηση από το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο- είναι αντίθετη στα ανώτατα όρια τιμών, επικαλούμενη φόβους ότι θα θέσουν σε κίνδυνο την προσφορά σε μια εποχή που η χώρα χρειάζεται περισσότερο φυσικό αέριο για να αποφύγει τις διακοπές ρεύματος και τη παροχή ενέργειας με δελτίο.

«Η απομόνωση της Γερμανίας δεν ωφελεί ούτε την ίδια ούτε την ΕΕ. Είναι σημαντικό οι προτάσεις μιας αρκετά μεγάλης συναίνεσης να μπορούν να βρουν ομοφωνία», είπε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.

Εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποτύχουν να συμφωνήσουν σε μια κοινή απάντηση στην κρίση, θα διακινδύνευαν τον κατακερματισμό της αγοράς της ΕΕ. Εάν οι χώρες ανταποκριθούν με μια ποικιλία ολοκληρωμένων μεν αλλά μεμονωμένων σχεδίων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων, θα μπορούσαν να βαθύνουν τις οικονομικές αποκλίσεις μεταξύ τους.

Το σχέδιο ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ της Γερμανίας να προστατεύσει τις εθνικές εταιρείες και τα νοικοκυριά της από τις υψηλές τιμές ενέργειας έχει δεχθεί κριτική από κράτη μέλη που ανησυχούν ότι θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στους ίσους όρους ανταγωνισμού που έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει η ΕΕ στην ενιαία αγορά.

Ερωτηθείς για τη στάση της Γερμανίας και για τις κριτικές που δέχεται σχετικά με τη θέση της για το πλαφόν, ο κ. Σολτς σημείωσε ότι «είμαστε οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές της Ευρώπης, πληρώνουμε το 26% του προϋπολογισμού συνήθως και αναπτύσσουμε πολλούς μηχανισμούς αλληλεγγύης όπως κάναμε στην περασμένες κρίσεις. Κοιτάξτε τον κορωνοϊό για παράδειγμα, με τα μέσα που αναπτύξαμε με το RRF. To ταμείο ανάκαμψης είναι μια καλή ευκαιρία να εργαστούμε μαζί στην τωρινή περίοδο, διότι τα περισσότερα από τα κεφάλαια που αναπτύξαμε με το ταμείο ανάκαμψης δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ακόμη και κατευθύνονται επίσης όπου είναι αναγκαίο. Για παράδειγμα σε επενδύσεις στις υποδομές, στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ούτω καθεξής. Το ισχύει και με την πρόταση για το RepowerEU που συμφωνήθηκε και το οποίο είναι πολύ καλή πρόταση».

«Αυτό που πρέπει να βρούμε είναι πώς θα στηρίξουμε όλες τις χώρες μαζί στο να κατέβουν οι τιμές όχι μόνο με επιδοτήσεις, αλλά στο να τις κατεβάσουμε στην παγκόσμια αγορά», επισήμανε ο Γερμανός καγκελάριος και συμπλήρωσε ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία «με άλλους καταναλωτές όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, με άλλους φίλους στους G7 που είναι προμηθευτές και πρέπει να συνεργαστούμε με άλλες χώρες που προμηθεύουν φυσικό αέριο για παράδειγμα, για να κατεβάσουμε τις τιμές».

Η πλειοψηφία της ΕΕ θέλει πλαφόν στις τιμές χονδρικής και στο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή

Πολλοί ηγέτες δεσμεύονται να παραμείνουν στην αίθουσα των διαπραγματεύσεων όσο χρειαστεί για να επιτευχθεί κοινή λύση στη σύνοδο κορυφής, αν και δεν έχει εισαχθεί ακόμη κάποιο συγκεκριμένο γραπτό κείμενο. Το στοίχημα είναι ότι οι πολιτικές δηλώσεις των ηγετών της ΕΕ χρειάζονται ομόφωνη έγκριση και από τα 27 κράτη.

«Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που διαθέτουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να το κάνουμε σε όσο το δυνατόν ευρύτερη κλίμακα για να πέσει η συνολική τιμή», δήλωσε στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός της Λετονίας Κρισιάνις Κάρινς. «Το ένα είναι να προστατεύσουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τις υψηλές τιμές, το δεύτερο είναι να κάνουμε τα πάντα ώστε αυτές οι υψηλές τιμές να πέσουν και αυτό μπορούμε να το κάνουμε μόνο με τα μέσα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», πρόσθεσε.

Η πλειοψηφία των ηγετών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Μακρόν, του απερχόμενου Ιταλού Μάριο Ντράγκι, του Ισπανού Πέδρο Σάντσεθ και του Μοραβιέτσκι, υποστηρίζουν διατάξεις που θα ωθούσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει περιορισμό των τιμών χονδρικής του φυσικού αερίου και να θέσει ανώτατο όριο στο κόστος του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας. Το τελευταίο προσχέδιο δήλωσης που είδε το Bloomberg News αναφέρει ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ θα πρέπει «να προχωρήσει επειγόντως τις εργασίες» για αυτά τα μέτρα.

Η θέση του Βερολίνου

Ωστόσο, η Γερμανία αντιτίθεται στις προσπάθειες μείωσης των τιμών μέσω παρέμβασης στην αγορά, προτιμώντας άλλες λύσεις που περιγράφηκαν από την Κομισιόν σε ένα πακέτο μέτρων φυσικού αερίου που προτάθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα και το οποίο περιλαμβάνει τις κοινές αγορές και τη δημιουργία ενός νέου δείκτη υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

«Ένα πολιτικά καθορισμένο ανώτατο όριο τιμών ενέχει πάντα τον κίνδυνο οι παραγωγοί να πουλήσουν το φυσικό αέριο τους αλλού -και εμείς οι Ευρωπαίοι θα καταλήξουμε να παίρνουμε λιγότερο φυσικό αέριο αντί για περισσότερο», είπε ο Σολτς στο κοινοβούλιο.

Την παραμονή της συνόδου κορυφής, η Γερμανία δεν ήταν μόνη στην αντίθεσή της για το πλαφόν. Η Δανία, η Λετονία και η Ουγγαρία απέρριψαν την ιδέα, ενώ η Εσθονία, η Ολλανδία και η Βουλγαρία ήθελαν ορισμένους πρόσθετους όρους, σύμφωνα με διπλωμάτες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μέτρα για την αποφυγή ακραίων εκτινάξεων στις τιμές των ενεργειακών παραγώγων και ζητά την δικαιοδοσία για ένα προσωρινό όριο τιμών στις συναλλαγές στο TTF, του οποίου ο κύριος δείκτης είναι το σημείο αναφοράς για όλο το φυσικό αέριο που διακινείται στην ήπειρο.

Μητσοτάκης: Ήρθε η ώρα για ευρωπαϊκές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης

Δηλώσεις κατά την άφιξή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκίνησε σήμερα Πέμπτη στις Βρυξέλλες, έκανε ο πρωθυπουργός. 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε κρίσιμη την Σύνοδο Κορυφής και τόνισε ότι: «Έχει έρθει πια η ώρα να πάρουμε ευρωπαϊκές αποφάσεις για την αντιμετώπιση του πιο κρίσιμου ζητήματος που απασχολεί όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες». 


Αναλυτικά η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο ξεκινά σήμερα θα είναι κρίσιμο, διότι έχει έρθει πια η ώρα να πάρουμε ευρωπαϊκές αποφάσεις για την αντιμετώπιση του πιο κρίσιμου ζητήματος που απασχολεί όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Και αναφέρομαι στο υψηλό κόστος ενέργειας, το οποίο προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις, με πολύ υψηλά επίπεδα πληθωρισμού.

Θεωρώ ότι μετά από πολλή δουλειά προεργασίας έχουμε φτάσει πια στο σημείο να έχουμε στη διάθεσή μας ένα πακέτο προτάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Και πιστεύω, πραγματικά, ότι θα μπορέσουμε να πείσουμε και τους πιο καχύποπτους μετέχοντες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι τώρα είναι η ώρα να πάρουμε αυτές τις τολμηρές αποφάσεις. Να επιβάλλουμε ένα πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, στο επίπεδο του TTF, έτσι ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε μία απάντηση σε όσους εργαλειοποιούν την ενέργεια για να επιβάλλουν αχρείαστο πόνο στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Σε κάθε περίπτωση, θέλω να επαναλάβω ότι η Ελληνική Κυβέρνηση θα εξακολουθεί να στηρίζει την ελληνική κοινωνία και κυρίως τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας για να ξεπεράσουμε όλοι μαζί αυτόν τον δύσκολο χειμώνα. Έχουμε δαπανήσει πάνω από 7 δισ. μόνο το 2022 -ένα σημαντικό μέρος των οποίων έχει προέλθει από τους ίδιους τους παραγωγούς ενέργειας- και με αυτόν τον τρόπο έχουμε καταφέρει να συγκρατήσουμε τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος σε αποδεκτά επίπεδα. Είναι εξάλλου κάτι το οποίο διαπιστώνουν όλοι οι Έλληνες πολίτες όταν λαμβάνουν τους λογαριασμούς τους. Βλέπουν το ποσό της επιδότησης και αντιλαμβάνονται τι θα πλήρωναν εάν δεν υπήρχε αυτή η σημαντική κρατική παρέμβαση.

Σε ερώτηση εκτός μικροφώνου ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: «Πιστεύω πως οι προτάσεις που έκανε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Μιλάμε για ένα συνολικό πακέτο, τμήμα του οποίου είναι αυτό που αποκαλούμε ένα «πλαφόν τιμών» ή ένας «διάδρομος τιμών», που θα θέσει όριο στην ακραία μεταβλητότητα που έχουμε δει στον δείκτη TTF.

Πιστεύω πως υπάρχουν τρόποι να ξεπεράσουμε αυτό που θα μπορούσε να συνιστά εύλογη ανησυχία από τα κράτη-μέλη που φοβούνται για την εφοδιαστική ασφάλεια. Πιστεύω πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σκεφτεί καλά τις προτάσεις της και θα προσδοκούσα πως μέχρι το τέλος της Συνόδου Κορυφής θα υπάρξει συμφωνία ώστε να αναθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει με αυτές τις προτάσεις, οι οποίες θα συμπεριλάμβαναν αυτό που αποκαλούμε «πλαφόν στον δείκτη TTF».

Πιστεύω πως αυτό απαιτείται σήμερα στο επίπεδο της ευρωπαϊκής ηγεσίας. Θεωρώ ότι ήδη έχουμε χάσει πολύ χρόνο. Έχουμε πληρώσει στη Ρωσία αχρείαστα ποσά όσον αφορά τις υπερβολικές τιμών φυσικού αερίου. Και εάν θέλουμε να στείλουμε μήνυμα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες ότι υπάρχει ευρωπαϊκή λύση σε κάτι που ουσιαστικά συνιστά ευρωπαϊκό πρόβλημα, θα πρέπει να δράσουμε τώρα.

*Δημοσιογράφος:* Δεν γνωρίζω πόσο στενές είναι οι σχέσεις της Ελλάδας με το Ηνωμένο Βασίλειο. Μπορώ να έχω ένα σύντομο σχόλιο από εσάς, κ. Πρωθυπουργέ, για το γεγονός ότι η Liz Truss ανακοίνωσε μόλις ότι παραιτείται;

*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Μόλις το πληροφορήθηκα, συνεπώς δεν έχω δει τις δηλώσεις της (Liz Truss). Δεν θέλω να τοποθετηθώ δημοσίως για το ζήτημα αυτό. Αρκεί να υπογραμμίσουμε ότι πάντα υποστηρίζαμε μια παραγωγική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Και ελπίζω ότι αυτή η πολιτική αστάθεια που μαστίζει το Ηνωμένο Βασίλειο εδώ και αρκετό καιρό επιτέλους θα λήξει. Σας ευχαριστώ.