Πολιτικό χάος έφερε στη Μεγάλη Βρετανία η παραίτηση της Λιζ Τρας, μόλις 44 ημέρες μετά την ανάληψη της εξουσίας, γεγονός που καθιστά την πρωθυπουργία της Τρας ήταν η συντομότερη στην βρετανική ιστορία. Το προηγούμενο ρεκόρ ανήκε στον Τζορτζ Κάνινγκ, ο οποίος πέθανε το 1827 ύστερα από 117 ημέρες στην πρωθυπουργία.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής 1922, σερ Γκράχαμ Μπρέιντι, ανακοίνωσε τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την ανάδειξη του νέου πρωθυπουργού της Βρετανίας.
Ο ανώτερος βουλευτής του Συντηρητικού Κόμματος ανέλαβε την ευθύνη να καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα διεξαχθεί η ψηφοφορία για την ηγεσία των Τόρις, μετά την παραίτηση της Λιζ Τρας.
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο Μπρέιντι προ ολίγου έξω από το βρετανικό κοινοβούλιο, οι υποψήφιοι για την αρχηγία των Τόρις θα χρειαστούν τη στήριξη τουλάχιστον 100 βουλευτών για να συνεχίσουν στη διαδικασία, με τη διαδικασία δήλωσης των υποψηφιοτήτων να έχει πλέον ξεκινήσει.
«Θα πρέπει να είναι εφικτό από οποιονδήποτε σοβαρό υποψήφιο που έχει ρεαλιστική προοπτική να περάσει στο επόμενο στάδιο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπρέιντι.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του κόμματος των Τόρις, Τζέικ Μπέρι, σε περίπτωση που δύο υποψήφιοι λάβουν τις απαραίτητες 100 ψήφους από βουλευτές του κόμματος, τότε θα διεξαχθεί μια γρήγορη διαδικτυακή ψηφοφορία, στην οποία θα μπορέσουν να συμμετάσχουν τα μέλη του κόμματος των Τόρις.
Όλα, πάντως, θα έχουν ολοκληρωθεί έως τις 28 Οκτωβρίου.
Οι πιθανοί υποψήφιοι για τη διαδοχή της Λιζ Τρας
Η διαδικασία εκλογής του νέου ηγέτη του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός της επόμενης εβδομάδας.
Οι πιθανοί υποψήφιοι για την ηγεσία των Τόρις και την πρωθυπουργία της Βρετανίας θεωρούνται οι εξής:
Ρίσι Σούνακ
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας εμφανιζόταν ως ο πιο δημοφιλής υποψήφιος για να διαδεχθεί τον Μπόρις Τζόνσον πριν από την έναρξη της εσωκομματικής ψηφοφορίας. Ωστόσο, στον τελευταίο γύρο -- στον οποίο συμμετείχαν περίπου 170.000 μέλη του κόμματος -- ηττήθηκε από τη Λιζ Τρας.
Αρκετά μέλη δεν του συγχώρησαν την παραίτηση που υπέβαλε τον Ιούλιο, η οποία έφερε αναταραχή στους κόλπους των Τόρις και ακολούθησε τελικά η αποχώρηση του Μπόρις Τζόνσον από τον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ.
Ο Σούνακ είχε προειδοποιήσει πάντως για τους κλυδωνισμούς που θα μπορούσαν να προκαλέσουν στις χρηματαγορές οι φορολογικές περικοπές που είχε εξαγγείλει η Τρας.
Σύμφωνα με την εφημερίδα The Telegraph, ο Ρίσι Σούνακ θεωρείται «βέβαιο» πως θα διεκδικήσει την ηγεσία των Τόρις.
Πένι Μόρντοντ
Πρώην υπουργός Άμυνας, η Μόρντοντ υπήρξε ένθερμη υποστηρίκτρια του Brexit. Συμμετείχε στην προηγούμενη εσωκομματική διαδικασία για την ανάδειξη νέας ηγεσίας, φθάνοντας ένα βήμα πριν από τον τελικό γύρο.
Η Μόρντοντ απέσπασε θετικά σχόλια με την ομιλία της στο κοινοβούλιο τη Δευτέρα, όταν υπερασπίστηκε την κυβέρνηση παρότι ανέτρεψε πολλές από τις πολιτικές της. Φέρεται να έχει «ευρεία απήχηση» λόγω της ικανότητάς της να διατηρεί φιλίες με συναδέλφους της από διαφορετικές πτέρυγες των Συντηρητικών.
Τζέρεμι Χαντ
Μετά την αποπομπή του υπουργού Οικονομικών Κούαζι Κουάρτενγκ, η Λιζ Τρας στράφηκε στον Τζέρεμι Χαντ (πρώην υπουργό Εξωτερικών και Υγείας) για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.
Οι πειστικές εμφανίσεις του σε τηλεοπτικά δίκτυα και στη Βουλή των Κοινοτήτων, ακυρώνοντας το οικονομικό μανιφέστο της Τρας, έκαναν ορισμένους Συντηρητικούς βουλευτές να λένε πως ο Τζέρεμι Χαντ είναι «ο πραγματικός πρωθυπουργός».
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι δεν επιθυμεί να γίνει πρωθυπουργός, παρότι συμμετείχε σε δύο προηγούμενες κούρσες, όπως το 2019 όταν είχε ηττηθεί στον τελευταίο γύρο από τον Μπόρις Τζόνσον.
Μπεν Ουάλας
Ο πρώην υπουργός Άμυνας της Βρετανίας είναι ένα από τα λίγα στελέχη της κυβέρνησης που όχι μόνο έμειναν αλώβητα από την πρόσφατη πολιτική αναταραχή αλλά ενίσχυσαν την αξιοπιστία τους.
Ο Μπεν Ουάλας διετέλεσε υπουργός Άμυνας στην κυβέρνηση τόσο του Τζόνσον όσο και της Τρας, σε μια δύσκολη περίοδο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Θεωρείται δημοφιλής στο Συντηρητικό Κόμμα και εξέπληξε πολλούς όταν έθεσε εαυτόν εκτός της κούρσας για τη διαδοχή του Μπόρις Τζόνσον, υποστηρίζοντας ότι προτιμούσε να επικεντρωθεί στα καθήκοντά του στο υπουργείο Άμυνας.
Μπόρις Τζόνσον
Από τότε που ανέλαβε δήμαρχος του Λονδίνου (2008), ο Μπόρις Τζόνσον κέρδισε πόντους και έγινε ολοένα και πιο δημοφιλής και το 2019 έγινε πρωθυπουργός της Βρετανίας ύστερα από έναν εκλογικό θρίαμβο.
Ο Τζόνσον ήταν πρωταγωνιστής στη διαδικασία που οδήγησε τελικά στο Brexit, κερδίζοντας ψήφους σε περιφέρειες που δεν είχαν ψηφίσει ποτέ στο παρελθόν Συντηρητικούς. Αναγκάστηκε τελικά να εγκαταλείψει την εξουσία υπό το βάρος μιας σειράς σκανδάλων.
Πηγές του περιβάλλοντός του ανέφεραν ότι, επί του παρόντος, ο Μπόρις Τζόνσον ενδιαφέρεται περισσότερο να κερδίσει χρήματα από ομιλίες του παρά να επιστρέψει στο πολιτικό προσκήνιο.
Οι Times του Λονδίνου εκτιμούν ότι τελικά θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος. Ο Μπόρις Τζόνσον θεωρεί ότι αυτό «είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος», σύμφωνα με τον πολιτικό συντάκτη των Times Στίβεν Σουίνφορντ.
Αναλυτικά η διαδικασία εκλογής του νέου πρωθυπουργού της Βρετανίας
Οι δηλώσεις υποψηφιότητας για την ηγεσία των Τόρις έχει ήδη ανοίξει από το βράδυ της Πέμπτης και η διαδικασία θα ολοκληρωθεί στις 14:00 τη Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2022. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να αποσπάσουν τη στήριξη τουλάχιστον 100 βουλευτών για να προχωρήσουν προς την κάλπη.
Στην περίπτωση που δύο υποψήφιοι καταφέρουν να αποσπάσουν τις 100 ψήφους που χρειάζονται, θα υπάρξει ενδεικτική ψηφοφορία των βουλευτών. Η πρώτη ψηφοφορία των βουλευτών θα διεξαχθεί στη συνέχεια μεταξύ 15:30 και 17:30 στις 24 Οκτωβρίου.
Εάν υπάρχουν τρεις υποψήφιοι, ο υποψήφιος με τις λιγότερες ψήφους θα απορριφθεί. Το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί στις 18:00.
Εάν χρειαστεί δεύτερη ενδεικτική ψηφοφορία, αυτή θα διεξαχθεί μεταξύ 18:30 και 20:30 της ίδιας ημέρας και το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί στις 21:00.
Μετά την ολοκλήρωση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, το Κόμμα των Συντηρητικών θα αναλάβει την ευθύνη για τη διαδικτυακή ψηφοφορία των μελών του, εφόσον παραμείνουν δύο υποψήφιοι. Η ψηφοφορία των μελών του κόμματος θα διεξαχθεί μέσω ασφαλούς διαδικτυακής ψηφοφορίας, η οποία θα κλείσει στις 11:00 την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου και το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί αργότερα την ίδια ημέρα.
Χωρίς προηγούμενο στη Βρετανία η διαδικτυακή ψηφοφορία
Σημειώνεται πως αν τελικά η Βρετανία οδηγηθεί σε διαδικτυακή ψηφοφορία για την ανάδειξη του νέου αρχηγού των Τόρις και κατ' επέκταση νέου πρωθυπουργού, δημιουργείται ένα πολύ σοβαρό προηγούμενο. Κι αυτό γιατί, όπως αναφέρουν τα βρετανικά ΜΜΕ, οι Τόρις ήταν το πρώτο ηγετικό κόμμα που άρχισε να επιλέγει ηγέτες επιτρέποντας στα μέλη του να αποφασίσουν στα τέλη της δεκαετίας του '90.
