Τάρια Χάλονεν: Ενωμένοι θα καταπολεμήσουμε την κλιματική και γεωπολιτική κρίση
Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που άπτεται της βιώσιμης ανάπτυξης, είπε μεταξύ άλλων
Τη βιωσιμότητα φωτογράφισε ως κλειδί για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής η Τάρια Χάλονεν, πρώην Πρόεδρος της Φινλανδίας, μιλώντας στο σημερινό συνέδριο του Economist. Στο συνέδριο με θέμα τη «Βιωσιμότητα σε ένα μη βιώσιμο κόσμο», η Τάρια Χάλονεν ανέφερε πως οι κρίσεις που λαμβάνουν χώρα στη γεωπολιτική σκηνή δεν πρέπει να απομακρύνουν τα κράτη από τους κλιματικούς τους στόχους. Μάλιστα, η ίδια ανέδειξε ως πάγιο ζήτημα «την ενίσχυση της πολυμερούς συνεργασίας των κρατών».
Ειδικότερα, σχολίασε πως «η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που άπτεται της βιώσιμης ανάπτυξης. Έχουμε όλοι δικαίωμα σε ένα καθαρό περιβάλλον. Οι νέοι προβληματίζονται περισσότερο πάνω στα περιβαλλοντικά ζητήματα, γιατί πλέον αναγνωρίζουν τη σπουδαιότητα του θέματος». Μάλιστα, ανέφερε πως ο ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει για την άνοδο της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. «Αν αυτό ξεπεραστεί θα είμαστε σε ένα σκοτεινό σημείο καμπής».
Παράλληλα, αναφερόμενη στις λύσεις μίλησε για την αναγκαιότητα της «κοινής γραμμής». «Χρειαζόμαστε φιλόδοξα σχέδια, αλλά και κοινή πορεία». Ο καθένας μπορεί και πρέπει να συμμετάσχει και να βάλει το λιθαράκι του απέναντι στους κλιματικούς στόχους, δήλωσε. «Ωστόσο, δεν αρκεί μόνο η πρόοδος σε επίπεδο κρατών. Ο επιχειηματικός και πολιτιός κόσμος πρέπει να δώσει το “παρών”. Οι πολιτικοί κατά μόνας δεν μπορούν να επιλύσουν το πρόβλημα».
Στη συνέχεια, η Τάρια Χάλονεν αναφέθηκε στη στάση των Ευρωπαίων απέναντι στις κρίσεις. «Δυστυχώς, οι Ευρωπαίοι δείχνουμε μιά στάση υπεροψίας απέναντι στις κρίσεις. Θεωρούμε ότι δεν αφορούν την Ευρώπη, αλλά τώρα οι ισορροπίες άλλαξαν και μας αφορά πραγματικά. Γνωρίζουμε πλέον ποιος επιτίθεται. Δεν πρέπει να υποτιμούμε τα τραγικά πράγματα που συμβαίνουν στην Ουκρανία και πρέπει να ενισχύουμε το σύστημα της πολυμερούς συνεργασίας».
Συμπλήρωσε μάλιστα πως «η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής πρέπει να μας βρει ενωμένους. Στην Ευρώπη έχουμε επικεντρωθεί στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε την πόλωση που παρατηρείται. Ήδη μιλήσατε για κάποιες πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί, αλλά δεν πιστεύω ότι ο δρόμος είναι μόνο άσπρο ή μαύρο. Τα αποτελέσματα της COP27 δεν απεικονίζουν απόλυτα μία πραγματικότητα και τις συνέπειες αυτής. Η ίδια, πάντως, αναγνώρισε πως το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ για φυσικές καταστροφές είναι μία σημαντική διέξοδος στις συνομιλίες της COP27 για το κλίμα. «Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι το κλειδί».
Σχέση κλιματικής αλλαγής και φύλου
Σχολιάζοντας το γεγονός ότι ήταν η μοναδική γυναίκα στο πάνελ, η Φινλανδή πρωθυπουργός άρπαξε την ευκαιρία και μίλησε για την αλληλοεξαρτώμενη σχέση των φύλων και της κλιματικής αλλαγής. «Είναι παραπάνω από αναγκαία η ίση πρόσβαση σε όλες τις λύσεις και για τις γυναίκες. Οι γυναίκες μπορούν να συνδράμουν στους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης και πρέπει να εμπλακούν στη συζήτηση». Σημειώνεται πως και ο γ.γ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες είχε μιλήσει στο παρελθόν γι’ αυτό το θέμα. «Υπάρχει πρόοδος και σε αυτόν τον τομέα αλλά έχουμε ακόμα δρόμο».
Στη συνέχεια, δήλωσε πως το θέμα της Ουκρανίας την αφορά προσωπικά. «Ήμουν Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Φινλανδίας από το 2000 έως το 2012 και πριν από αυτό διετέλεσα για πέντε χρόνια Υπουργός Εξωτερικών της χώρας μου. Είχα συναντήσει πολλούς ηγέτες, κατά τη διάρκεια της θητείας μου, μεταξύ των οποίων και τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Μαζί μάλιστα», σχολιάζει, «είχαμε ολοκληρώσει πολλά προγράμματα επιτυχώς. Δεν ξέρω γιατί άλλαξε στάση». Κλείνοντας, τόνισε εκ νέου πως «το μόνο που ξέρω είναι πως στόχος της Ευρώπης πρέπει να είναι η ενίσχυση του συστήματος συνεργασίας».
Στον γεωστρατηγικό ρόλο των ΗΠΑ αναφέρθηκε εκτενώς ο Τζέφρι Σακς, Αμερικανός οικονομολόγος, ακαδημαϊκός, αναλυτής δημόσιας πολιτικής και πρώην διευθυντής του The Earth Institute στο Πανεπιστήμιο Columbia. «Οι ΗΠΑ διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην εξίσωση. Δεν μπορούμε να πετύχουμε βιωσιμότητα μεσούσης γεωπολιτικής κρίσης. Ο μόνος τρόπος να το πετύχουμε αυτό είναι να τις κατανοήσουμε και να τις ελέγξουμε. Υπάρχουν κρίσεις ωστόσο, που δεν χαίρουν κατανόησης, αλλά έχουν σημαντικές επιπτώσεις για όλους.
Μία εξ’ αυτών είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η Ρωσία είχε δηλώσει πως δεν θα ανέχονταν μια ενδεχόμενη επέκταση του ΝΑΤΟ, ανέφερε. «Όμως κανένας δεν συζητά αυτή την ιστορία, την ώρα που ο πόλεμος κλιμακώνεται». Την ίδια ώρα, αναφέρθηκε και στην σχέση Κίνας – ΗΠΑ. «Υπάρχει στο προσκήνιο και η ένταση με την Κίνα η οποία ενισχύεται από τις ΗΠΑ, που είχαν δηλώσει το 2015 ότι η Κίνα είναι ανταγωνιστής που ξυπνά. Οι ΗΠΑ θέλουν να την περιορίσουν. «Μία υπερδύναμη θέλει να πλήξει την οικονομία μίας άλλης. Αυτός είναι ο κόσμος που ζούμε». Οι ΗΠΑ ασχολούνται με το ποιος είναι το νούμερο ένα στον κόσμο. Δεν ακούγεται ωραία, αλλά είναι η αλήθεια».
Παράλληλα, σημείωσε πως όλοι γνωρίζουν ότι το αφήγημα για τον απρόκλητο πολεμο δεν έχει βάση, αλλά η Ευρώπη δεν θέλει να αναλάβει ισχυρές θέσεις. «Πώς να περιμένουμε λύσεις σε έναν κόσμο που η μεγάλη δύναμη δρά κατά αυτόν τον τρόπο. Κανείς δεν ζητά τίποτα από τις ΗΠΑ και έτσι πορευόμαστε. Αν άλλαζε αυτό θα είχαμε λύσεις για πολλαπλά ζητήματα», κατέληξε.