Λιγότερη δουλειά, περισσότερη ζωή: Πώς η τετραήμερη εργασία μπορεί να βελτιώσει την απόδοση και να μας κάνει πιο ευτυχισμένους

Έρευνα αποδεικνύει ότι δουλεύοντας λιγότερες ώρες μπορεί κανείς να είναι περισσότερο αποδοτικός αλλά και πιο ευτυχισμένος. Η εν λόγω μελέτη αποτελείται από μεγάλης κλίμακας ανεξάρτητα πιλοτικά προγράμματα που πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ, την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Εταιρείες δοκίμασαν τον αντίκτυπο της μείωσης των ημερών εργασίας σε περίπου 32 ώρες εβδομαδιαίως, χωρίς να υπάρξει μείωση στις αμοιβές και τα αποτελέσματα τους αποδεικνύουν ότι η μείωση των εργάσιμων ημερών θα ευνοούσε τόσο τους εργαζόμενους όσο και τις επιχειρήσεις.

Έρευνα 4WDG: Η τετραήμερη εργασία βελτιώνει την απόδοση και τη διάθεση

Τα προγράμματα διεξήχθησαν από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «4 Day Week Global» (4WDG). 33 εταιρείες και συνολικά 903 υπάλληλοι, κυρίως στις ΗΠΑ και την Ιρλανδία, εφάρμοσαν δοκιμαστικά την τετραήμερη εργασία για έξι μήνες. Όσοι συμμετείχαν στο πιλοτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με το Time, επιβεβαίωσαν ότι οι λιγότερες ώρες εργασίας είχαν θετικές συνέπειες τόσο στους εργαζόμενους όσο και στους εργοδότες.

«Γνωρίζαμε ότι τα αποτελέσματα θα είναι καλά», δήλωσε στο Time η Σάρλοτ Λόκχαρντ, συνιδρύτρια του 4DWG. «Το μόνο που μας εξέπληξε ήταν το γεγονός ότι ήταν τόσο καλά», πρόσθεσε, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων και των εργοδοτών έκριναν ότι το πρόγραμμα ήταν επιτυχημένο.

Πρόσφατα η 4DWG ολοκλήρωσε ένα ακόμα μεγαλύτερο πιλοτικό πρόγραμμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο επιβεβαιώνει τις θετικές συνέπειες που μπορεί να έχει η μείωση των εργάσιμων ημερών. Συγκεκριμένα, 70 εταιρείες στη Βρετανία μείωσαν κατά 20% τις ώρες 3.300 εργαζόμενων, χωρίς να μειώσουν τις αποδοχές τους. Τα αποτελέσματα θα δημοσιευτούν τον Φεβρουάριο του 2023, ωστόσο, ως τώρα το 95% των εταιρειών έχει δηλώσει ότι η τακτική αυτή έχει διατηρήσει ή έχει βελτιώσει την παραγωγικότητα και το 88% ανέφερε ότι πρόκειται να συνεχίσει να δουλεύει με αυτό το ωράριο και μετά τη δοκιμή. Ένας διευθύνων σύμβουλος ανέφερε στον Ρίτσαρντ Γκόντγουιν και τον Guardian: «Σίγουρα όλοι αγαπάμε την επιπλέον μέρα εκτός γραφείου και επιστρέφουμε σε αυτό ανανεωμένοι». Και πρόσθεσε: «Σίγουρα είμαστε ήδη πιο παραγωγικοί».

Μεμονωμένα πειράματα που έχουν διεξαχθεί παγκοσμίως έχουν διαπιστώσει εδώ και καιρό ότι μια τετραήμερη εργασία κάνει τους εργαζόμενους πιο ευτυχισμένους. Η νέα έκθεση που προαναφέρθηκε, όμως, εμβαθύνει περισσότερο στο πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό. Με τη δοκιμαστική εφαρμογή των 32 ωρών εβδομαδιαίως, η ικανοποίηση από την εργασία ήταν υψηλότερη για πάνω από το 45% των συμμετεχόντων. Το 60% είπε ότι βελτιώθηκε η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Το 32,4% ανέφερε ότι τα επίπεδα άγχους είχαν μειωθεί κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου.

Γιατί οι λιγότερες ώρες εργασίας κάνουν τους εργαζόμενους πιο ευτυχισμένους;

Εργαζόμενοι σε εταιρείες που εφάρμοσαν το πιλοτικό πρόγραμμα της τετραήμερης εργασίας ανέφεραν ότι ήταν πιο ευτυχισμένοι κατά την περίοδο αυτή. Πολλοί εκμεταλλεύτηκαν την τρίτη μη εργάσιμη ημέρα για να περάσουν χρόνο με τις οικογένειές τους. Μάλιστα, το ποσοστό των συμμετεχόντων που είχαν δηλώσει πριν την έναρξη του προγράμματος ότι επιθυμούν περισσότερο χρόνο για να φροντίζουν τα παιδιά τους μειώθηκε σχεδόν κατά 50% κατά τη διάρκεια της μελέτης. Άλλοι συμμετέχοντες αξιοποίησαν αυτή την έξτρα μέρα που δεν εργάζονταν φροντίζοντας λίγο περισσότερο τον εαυτό τους ή κάνοντας ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Η συχνότητα της άσκησης αυξήθηκε για τους συμμετέχοντες, ενώ η κούραση ή ακόμα και η αϋπνία μειώθηκαν. Εργαζόμενος σε εταιρεία τεχνολογίας στη Μελβούρνη, στην οποία εφαρμόζεται η τακτική αυτή αναφέρει στο Time ότι χρησιμοποιεί την τρίτη ημέρα που δεν εργάζεται ως ημέρα αυτοεξυπηρέτησης. «Εστιάζω στην ψυχική μου υγεία και κάνω δραστηριότητες όπως ποδηλασία, βόλτες και γυμναστήριο», λέει χαρακτηριστικά.

Η καλύτερη επιλογή για τους γονείς

Το πενθήμερο 9-5 είχε σχεδιαστεί έχοντας κατά νου μια ανδροκρατούμενη βιομηχανική οικονομία. Βασιζόταν στην απλήρωτη εργασία, που εφάρμοζαν κυρίως οι γυναίκες, που βρίσκονταν στο σπίτι για να φροντίσουν τα παιδιά και τους συζύγους. Τώρα, όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Το να εργάζονται και οι δύο γονείς δεν είναι μόνο συνηθισμένο, αλλά είναι και απαραίτητο. Ποιος, λοιπόν, φροντίζει τα παιδιά;

Ένα κραυγαλέο παράδειγμα που συνοψίζει το πρόβλημα είναι το εξής: Μια τυπική σχολική μέρα ενός μαθητή δημοτικού τελειώνει στις 13:15, ενώ η εργασία του γονέα συχνά τελειώνει στις 17:00 ή στις 18:00, ίσως και στις 19:00. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, επισημαίνει στον Guardian η Χίλαρι Κόταμ, η συγγραφέας του βιβλίου Radical Help, το οποίο υποστήριξε τον επανασχεδιασμό της εργασίας γύρω από τις πραγματικές μας ανάγκες, δημιουργήθηκαν τα ολοήμερα, τα οποία όμως «κλειδώνουν τα παιδιά για ακόμα περισσότερο διάστημα».  Η συγγραφέας αναφέρει ότι «πρέπει να έχουμε πιο ισορροπημένες ζωές. Αυτό που δεν πρέπει να κάνουμε είναι να βάζουμε τα παιδιά μας – αλλά και τους γονείς μας – σε ιδρύματα για 12 ώρες την ημέρα». Η Κόταμ δεν συμφωνεί με την τετραήμερη εργασία, προτείνει κάτι διαφορετικό: «Αυτό που πραγματικά θέλει ένας γονέας παιδιών σχολικής ηλικίας είναι να εργάζεται λιγότερες ώρες για πέντε μέρες – αλλά προφανώς χωρίς να μειωθεί η αμοιβή του».

Συμφέρει και τις επιχειρήσεις

Τα έσοδα των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη μελέτη της 4WDG αυξήθηκαν κατά 37,55% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Αυτό, κατά το Time, συνέβη για δύο λόγους: Πρώτον, διότι η τετραήμερη εργασία προσέλκυσε ταλαντούχους ανθρώπους σε αυτές τις επιχειρήσεις. Δεύτερον, επειδή η απόδοση των εργαζομένων αυξήθηκε σημαντικά.