Σε μείζον ζήτημα διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ρωσίας έχει αναδειχθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς της περιουσίας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμμε το Κρεμλίνονα διεκδικεί εδώ και χρόνια την κυριότητά τους, με το καθεστώς που ισχύει για τον ναό Alexander Nevsky να βρίσκεται σε προεξάρχουσα θέση.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι μεταθέτει την ευθύνη για τον προσδιορισμό της ιδιοκτησίας του αμφισβητούμενου θρησκευτικού χώρου στον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Τον Ιανουάριο του 2020, ο κτηματολόγος του Υπουργείου Δικαιοσύνης είχε ανακοινώσει ότι η εκκλησία θα εγγραφεί στο όνομα της ρωσικής κυβέρνησης - μια κίνηση που αμφισβητήθηκε στα δικαστήρια από την Αυτοκρατορική Ορθόδοξη Παλαιστινιακή Εταιρεία, η οποία διαχειρίζεται την εκκλησία από τότε που χτίστηκε.
Η είσοδος του ναού του Alexander Nevsky στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ
Το 2020, ο Νετανιάχου είχε αποφασίσει ότι η διαφωνία ιδιοκτησίας στο χριστιανικό ορόσημο του Alexander Nevsky εμπίπτει στην κατηγορία των «ιερών τόπων» και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να επιλυθεί σε δικαστήριο. Λίγο αργότερα, ο Επίτροπος Κτηματολογίου του Ισραήλ κατέγραψε τη ρωσική κυβέρνηση ως ιδιοκτήτη του κτήματος.
Το 2021 ο τότε πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ αποφάσισε να επιστρέψει στο Ανώτατο Δικαστήριο τη δικαιοδοσία, το οποίο έθεσε την τελική αναγνώριση σε αναμονή με την επιτροπή που συστάθηκε τότε τελικά να μην συνεδριάζει. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε στείλει επιστολή προς τον τότε πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ, ζητώντας του να μεταφερθεί άμεσα η εκκλησία Alexander Nevsky, στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, στα χέρια των Ρώσων και να τηρηθεί η υπόσχεση Νετανιάχου. Η ιδιοκτησία της εκκλησίας είναι «από καιρό στην κορυφή της ατζέντας της Ρωσίας στη σχέση της με το Ισραήλ», είχε δηλώσει ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ τον περασμένο Απρίλιο, δηλώνοντας ότι το Κρεμλίνο περίμενε ότι «η ισραηλινή ηγεσία θα μας βοηθήσει προκειμένου να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία».
Υπό τον φόβο ότι η απόφαση του περιφερειακού δικαστηρίου θα μπορούσε να υπονομεύσει την εξουσία του κτηματολογίου και να πυροδοτήσει κύμα αιτημάτων για θρησκευτικά ακίνητα από ξένες κυβερνήσεις, το ισραηλινό κράτος υπέβαλε το περασμένο καλοκαίρι αίτημα στο Ανώτατο Δικαστήριο για έφεση κατά της απόφασης. Σε πρόσφατη ακρόαση, το δικαστήριο, το οποίο αναμένεται να καθορίσει ότι η απόφαση ήταν έγκυρη μόνο στην περίπτωση της εκκλησίας του Alexander Nevsky, συνέστησε στο κράτος να αποσύρει το αίτημά του, προκαλώντας την τελευταία παρέμβαση Νετανιάχου.
Η εκκλησία, η οποία χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και βρίσκεται στη χριστιανική συνοικία της Παλιάς Πόλης της Ιερουσαλήμ, θεωρείται το σημαντικότερο ρωσικό κτήμα μέσα και γύρω από την Παλιά Πόλη, βρίσκεται δίπλα στην εκκλησία του Παναγίου Τάφου. Κατά τη διάρκεια των πολιτικών αναταραχών στη Ρωσία καθόλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα, παρέμεινε υπό τον έλεγχο Ρώσων εξόριστων.
Η απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης αναγάγει το ζήτημα σε καθαρά πολιτικό και υπό τη σκιά των δηλώσεων Νετανιάχου πως η χώρα του μελετά το ενδεχόμενο να διαθέσει στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο, μολονότι ταυτόχρονα διαβεβαίωσε πως θα δεχόταν να αναλάβει ρόλο μεσολαβητή ανάμεσα στην Ουκρανία και στη Ρωσία εάν του ζητηθεί.
