Σεισμός Τουρκία: Τι είναι το φαινόμενο της «αρμονικής κατάρρευσης» που προκάλεσε τη μεγάλη καταστροφή
Η εξήγηση πίσω από τα κτίρια που έπεφταν σαν τραπουλόχαρτα, ενώ άλλα δίπλα τους ακριβώς έμειναν ανέπαφα
Χιλιάδες κτίρια κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα στον φονικό σεισμό των 7,8 Ρίχτερ στην Τουρκία, τη στιγμή όμως που διπλανά κτίρια κατάφεραν να αποφύγουν την καταστροφή. Ο καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών Παναγιώτης Καρύδης δίνει τη δική του απάντηση και επιχειρεί να εξηγήσει το φαινόμενο.
Ειδικότερα, από τη νοτιοανατολική Τουρκία όπου έχει πάει για να μελετήσει τα αίτια της μεγάλης καταστροφής από τον σεισμό των 7,8 ρίχτερ που ισοπέδωσε ολόκληρες πόλεις, ο Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών, μίλησε στην ΕΡΤ για όλα όσα διαπιστώνει στη δομική υποδομή.
«Εμείς εξετάζουμε κυρίως τα κτίρια, δηλαδή το γιατί έπεσαν κατ’ αυτόν τον τρόπο και γιατί άλλα δεν κατέρρευσαν ενώ ήταν δίπλα σε άλλα που έπεσαν και ήταν παρόμοια. Εξετάζουμε τη δομική υποδομή, την κατάσταση των κτιρίων», δήλωσε στις «Συνδέσεις» ο επιστήμονας. Μιλώντας για τις πολυώροφες κατασκευές στην Τουρκία, που έχουν χτιστεί με παλαιότερο αντισεισμικό κανονισμό σε σχέση με την Ελλάδα, ήταν αποκαλυπτικός για όσα αντίκρισε.
Ο επιστήμονας που συμμετέχει στην ελληνική αποστολή έρευνας και διάσωσης. ερωτηθείς για τις πολυκατοικίες που κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος, ενώ άλλες δίπλα τους στέκουν ανέπαφες, σημείωσε ότι στη διεθνή βιβλιογραφία αυτό το γεγονός λέγεται «αρμονική κατάρρευση».
«Αυτό οφείλεται στον τρόπο της διέγερσης του εδάφους από τον σεισμό. Συνδυασμός κατακόρυφων και οριζόντιων κυμάτων κυρίως στην κεντρική περιοχή», σημείωσε και αναφερόμενος στο τεράστιο ανθρώπινο τίμημα της τραγωδίας δήλωσε ότι οφείλεται στις ακαριαίες καταρρεύσεις.
«Η κατάρρευση έγινε ακαριαία και περίπου δεν ισχύουν αυτά που λέμε “μπες κάτω από το τραπέζι” ή “προσπάθησε να βρεις μια περιοχή που είναι πιο ασφαλής”. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν προλαβαίνει ο κόσμος να αντιδράσει με τίποτα. Βρίσκεται κατευθείαν κάτω», σχολίασε.
Εξηγώντας γιατί έπεσαν κάποια κτίρια και άλλα άντεξαν ενώ ήταν ίδιες κατασκευές από τον ίδιο εργολάβο, με τον ίδιο μηχανικό, επανέλαβε ότι οφείλεται στην «αρμονική κατάρρευση», δηλαδή στο πώς κινείται το έδαφος από τον σεισμό. «Όταν είμαστε μακριά από το επίκεντρο, η δόνηση είναι ενιαία. Όταν είμαστε κοντά στο επίκεντρο, η δόνηση είναι εντελώς ανώμαλη. Αυτό παρατηρήθηκε στη Ρικομέξ που έπεσε, ενώ δίπλα ένα τριώροφο κτίριο από σαθρά υλικά δεν έπαθε τίποτα», είπε.
Σύμφωνα με τον κ. Καρύδη, «το τραγικό αυτό αποτέλεσμα είναι συνάρτηση παραμέτρων: Πρώτον, το μέγεθος του σεισμού, το οποίο συμβάλλει τόσο στην ένταση όσο και στην έκταση. Δεύτερον, είναι το βάθος του σεισμού».
Ο καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών τόνισε ότι η καταστροφή ήταν μεγάλη γιατί το επίκεντρο του σεισμού ήταν κάτω από τα σπίτια και γιατί έγινε την ώρα που ο κόσμος κοιμόταν. «Ένα κτίριο τριών ετών κατέρρευσε χθες με έναν σεισμό 3,5 Ρίχτερ γιατί είχε ήδη καταπονηθεί», συμπλήρωσε, επισημαίνοντας ότι ένα εξασθενημένο κτίριο μπορεί να καταρρεύσει. Και όπως διευκρίνισε στην Τουρκία, αλλά και τη Συρία, έχουμε συνδυασμό δυσμενών παραμέτρων.
«Έχω πάει σε πάρα πάρα πολλούς σεισμούς σε όλο τον κόσμο. Τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί. Η έκταση της ζημιάς είναι σχεδόν μια Ελλάδα. Δεν είναι μικρό. H οποιαδήποτε βοήθεια και αν σταλεί δεν φτάνει με τίποτα, δεν επαρκεί. Είναι σταγόνα στον ωκεανό ό,τι γίνεται. Είναι περιοχές που ακόμα δεν έχει πάει άνθρωπος. Φοβάμαι ότι το τίμημα θα είναι πολύ μεγάλο», δήλωσε ο κ. Καρύδης.
«Μια μεγάλη πόλη 30.000 κατοίκων θα είναι νεκρή»
Παράλληλα μιλώντας στο ΣΚΑΪ, ο κ. Καρύδης σημείωσε: «Πρόκειται για τραγικές ζημιές, πρόκειται για άλλο μέγεθος, για άλλη κλίμακα μεγέθους, δεν είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοιο πράγμα, δεν το έχω αντικρίσει αυτό το πράγμα. Μια μεγάλη πόλη 30.000 κατοίκων θα είναι νεκρή, ελπίζω να μη βγω αληθινός, και ολόκληρη η Ελλάδα, 9 εκατομμύρια, κάτω», σχολίασε χαρακτηριστικά.
«Οποιαδήποτε βοήθεια είναι σταγόνα στον ωκεανό. Βλέπουμε αδιάκοπη βοήθεια, ασθενοφόρα, γερανοφόρα κ.λπ., δεν φτάνει τίποτα. Το κλίμα είναι τραγικό, κλαίνε παιδιά, έφηβοι, κοπέλες, με μαύρο δάκρυ. Απειροελάχιστη ελπίδα να βρεθούν πολλοί εγκλωβισμένοι ζωντανοί. Τα κτίρια στην κεντρική περιοχή κατέρρευσαν απότομα».
Πάνω από 9.600 οι νεκροί στα ερείπια - Περιορίζονται οι ελπίδες για τον εντοπισμό επιζώντων
Μεγαλώνει διαρκώς ο τραγικός κατάλογος νεκρών από τους ισχυρούς σεισμούς που «χτύπησαν» τη Δευτέρα την Τουρκία και τη Συρία, ενώ όσο περνούν οι ώρες, λιγοστεύουν οι ελπίδες για τον εντοπισμό και την ανάσυρση ζωντανών από τα συντρίμμια.
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από την τουρκική υπηρεσία καταστροφών και έκτακτης ανάγκης, οι άνθρωποι που έχουν χάσει τη ζωή τους στην Τουρκία ανέρχονται σε 7.108, ενώ οι τραυματίες είναι 40.910. Στη Συρία, ο αριθμός των νεκρών ανέρχεται, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες του Aljazeera, σε 2.530. Συνολικά, πλέον, οι νεκροί ξεπερνούν τους 9.600 (9.638), ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία για τους αγνοούμενους.
Με τα δεδομένα, πάντως, που έχουν διαμορφωθεί, οι ελπίδες για τον εντοπισμό επιζώντων περιορίζονται διαρκώς, όπως δήλωσε και ο Ευθύμης Λέκκας, που βρίσκεται στην Τουρκία μαζί με την ελληνική ομάδα διάσωσης. Ο κακός καιρός περιπλέκει τον αγώνα των σωστικών συνεργείων και ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών προειδοποίησε χθες, Τρίτη, ότι οι προσεχείς 48 ώρες θα είναι κρίσιμες για την ανεύρεση επιζώντων.