Η ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στην Ανταρκτική, που είναι εκτάσεως όσης η Γερμανία, δεν έχει πάγο και οι επιστήμονες ανησυχούν ότι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής συμβαίνουν ήδη. Εκτιμάται, δε, πως η έκταση των πάγων αναμένεται να συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο πριν από το τέλος της φετινής καλοκαιρινής περιόδου τήξης.

Όπως αναφέρει ο «Guardian», ο αντίκτυπος της κλιματικής κρίσης στο λιώσιμο των θαλάσσιων πάγων στην Αρκτική είναι γνωστός ήδη από το 1979.

Οι θαλάσσιοι πάγοι της Ανταρκτικής ποικίλλουν χρόνο με το χρόνο, γεγονός που έχει καταστήσει δυσκολότερο για τους επιστήμονες να διαπιστώσουν την επίδραση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Ωστόσο, οι «αξιοσημείωτες» απώλειες των θαλάσσιων πάγων της Ανταρκτικής τα τελευταία έξι χρόνια δείχνουν ότι τα επίπεδα ρεκόρ της υπερθέρμανσης που σημειώνονται πλέον στον ωκεανό και οι σχετικές αλλαγές στα καιρικά πρότυπα, μπορεί να σημαίνουν ότι η κλιματική κρίση είναι έκδηλη.

Τα κλιματικά μοντέλα έδειχναν ήδη από το 2014 ότι το γιγαντιαίο στρώμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής, γνωστό ως WAIS, αναμενόταν να καταρρεύσει λόγω των επιπέδων της υπερθέρμανσης του πλανήτη, που είχαν ήδη παρατηρηθεί.

Η αυξανόμενη απώλεια των θαλάσσιων πάγων εκθέτει τα στρώματα πάγου και τους παγετώνες σε κύματα, τα οποία με τη σειρά τους το λιώσιμό τους, προειδοποίησαν οι ερευνητές.

Πρόσφατη μελέτη εκτιμά ότι το WAIS θα οδηγούνταν σε σταδιακή κατάρρευση με αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας μόλις 1 βαθμό Κελσίου, σημείο που έχει ήδη ξεπεραστεί.

Από τη μεριά τους, οι επιστήμονες έχουν μείνει έκπληκτοι. «Δεν έχω ξαναδεί ποτέ μια τόσο ακραία κατάσταση χωρίς πάγο εδώ», δήλωσε ο καθηγητής Κάρστεν Γκολ του κέντρου «Helmholtz» για την Πολική και Θαλάσσια Έρευνα στο ινστιτούτο «Alfred Wegener» της Γερμανίας, ο οποίος επισκέφθηκε για πρώτη φορά την περιοχή το 1994.

«Η ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα, ίση περίπου σε μέγεθος με τη Γερμανία, δεν έχει καθόλου πάγο πια. Είναι ανησυχητικό να αναλογιστεί κανείς πόσο γρήγορα έχει συντελεστεί αυτή η αλλαγή», δήλωσε ο Γκολ, ο οποίος επί του παρόντος βρίσκεται στο ερευνητικό σκάφος Polarstern στην Ανταρκτική.

Ο καθηγητής Κρίστιαν Χάας, επίσης από το κέντρο «Helmholtz», δήλωσε πως «η ραγδαία μείωση των θαλάσσιων πάγων τα τελευταία έξι χρόνια είναι αρκετά σημαντική, δεδομένου ότι η παγοκάλυψη δεν άλλαξε σχεδόν καθόλου τα προηγούμενα 35 χρόνια».

Οι επιστήμονες του Εθνικού Κέντρου Δεδομένων Χιονιού και Πάγου στις ΗΠΑ δήλωσαν επίσης ότι σημειώθηκε νέο χαμηλό ρεκόρ. Είπαν ότι η έκταση των θαλάσσιων πάγων της Ανταρκτικής μειώθηκε σε 1,91 εκατ. τετραγωνικό χιλιόμετρο στις 13 Φεβρουαρίου, χαμηλότερα από το προηγούμενο ρεκόρ, που είχε σημειωθεί στις 25 Φεβρουαρίου 2022.

Οι θαλάσσιοι πάγοι λιώνουν το καλοκαίρι πριν αρχίσουν να αυξάνονται ξανά με την έλευση του φθινοπώρου.

Γερμανοί επιστήμονες δήλωσαν ότι το «σημαντικό λιώσιμο των πάγων» θα μπορούσε να οφείλεται σε ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες του αέρα στα δυτικά και ανατολικά της Ανταρκτικής, οι οποίες ήταν περίπου 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο.

Επιπλέον, υπήρξαν ισχυροί δυτικοί άνεμοι, οι οποίοι αυξάνουν την υποχώρηση των θαλάσσιων πάγων. Το αποτέλεσμα είναι «το εντατικότερο λιώσιμο των παγοκρηπίδων, μια ουσιαστική πτυχή της μελλοντικής παγκόσμιας ανόδου της στάθμης της θάλασσας», ανέφεραν οι ερευνητές.

Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν επίσης δραματικές αλλαγές στην Ανταρκτική, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Το βελγικό ερευνητικό σκάφος Belgica παγιδεύτηκε σε τεράστιο παγόβουνο για περισσότερο από ένα χρόνο πριν από 125 χρόνια, στην ίδια ακριβώς περιοχή που το σκάφος «Polarstern» πλέει τώρα σε εντελώς ελεύθερα από πάγο νερά.

«Η αλλαγή που είδαμε φέτος είναι δραματική. Παρ' όλο που εξετάζω αυτά τα μεταβαλλόμενα συστήματα εδώ και μερικές δεκαετίες, έμεινα έκπληκτος από αυτό που είδα», δήλωσε ο καθηγητής Κάρλος Μοφάτ, από το Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ των ΗΠΑ, που επέστρεψε πρόσφατα από ερευνητική κρουαζιέρα στον Νότιο Ωκεανό.