Φλερτάρει με το χάος ο Μακρόν - Σφοδρές αντιδράσεις στη Γαλλία για τον τρόπο που προσπαθεί να περάσει την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση για το συνταξιοδοτικό

Θεμέλιος λίθος του περίφημου κοινωνικού μοντέλου της Γαλλίας, το συνταξιοδοτικό σύστημα είναι, σύμφωνα με τον Εμανουέλ Μακρόν, περίπλοκο, ακριβό και μη βιώσιμο. Από τη δεκαετία του 1990, ωστόσο, όλες οι προσπάθειες για την αναθεώρησή του έχουν προκαλέσει πανεθνικές διαμαρτυρίες, οδηγώντας τη χώρα σε αδιέξοδο. Για να αποφύγει ακόμα μία… πανωλεθρία, η κυβέρνηση της Γαλλίας κατέφυγε στο λεγόμενο «πυρηνικό νομοθετικό όπλο». Ετσι αποκαλούν οι Γάλλοι το Αρθρο 49.3 του γαλλικού Συντάγματος, που προκάλεσε και προκαλεί οργισμένες αντιδράσεις και επιστρατεύθηκε την ύστατη ώρα από την πρωθυπουργό, Ελιζαμπέτ Μπορν.

Στόχος της να παρακάμψει την Εθνοσυνέλευση και να περάσει τον επίμαχο νόμο για το Συνταξιοδοτικό με διάταγμα, αποφεύγοντας μια επίφοβη ψηφοφορία, που θα κρινόταν στο νήμα. Αμέσως μετά εκτυλίχθηκαν σκηνές χάους στο Κοινοβούλιο, με τους βουλευτές της ριζοσπαστικής Αριστεράς να τραγουδάνε τη «Μασσαλιώτιδα» με όλη τους τη δύναμη και να φωνάζουν «παραιτηθείτε» για να εμποδίσουν την ομιλία της πρωθυπουργού. Μόνο μια πρόταση μομφής από το 10% τουλάχιστον των βουλευτών, που θα κατατεθεί εντός 24ώρου, μπορεί να αποτρέψει την έγκριση του νομοσχεδίου στη συνέχεια.

Η κυβέρνηση Μακρόν είχε χρησιμοποιήσει το Αρθρο 49.3 και το 2019, για να προωθήσει το πρώτο μέρος της μεταρρύθμισης του Συνταξιοδοτικού. Την εποχή εκείνη διέθετε κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αλλά το σχέδιο αποδείχθηκε τόσο αμφιλεγόμενο, που απαιτούσε τη χρήση του Αρθρου 49.3 για να περάσει από το Κοινοβούλιο. Το νομοσχέδιο έγινε νόμος το 2020, αλλά δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ, λόγω πανδημίας.

Ο Μακρόν δεν είναι ο μόνος Γάλλος ηγέτης που «πάτησε το κουμπί». Ο Ολάντ το 2009 είχε αποκαλέσει το Αρθρο 49.3 «βαρβαρότητα» και «άρνηση της Δημοκρατίας», αλλά ως πρόεδρος είχε αφήσει τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό του, Μανουέλ Βαλς, να το χρησιμοποιήσει τουλάχιστον έξι φορές μεταξύ 2015 και 2016. Προηγουμένως, το είχε επιστρατεύσει δύο φορές ο Αλέν Ζιπέ, ενώ ο Ζακ Σιράκ μοιράζεται το ρεκόρ με τον Ρεϊμόντ Μπαρέ, που κατέφυγαν στο Αρθρο 49.3 οκτώ φορές κατά τη διάρκεια της θητείας τους, ξεπερνώντας τις έξι φορές του Ζορζ Πομπιντού τη δεκαετία του 1960.

Συγκέντρωση

Η Μπορν είπε στο Κοινοβούλιο ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να «παίξει με το μέλλον των συντάξεων», ενώ ο Μακρόν είχε πει στους υπουργούς ότι «οι οικονομικοί κίνδυνοι θα είναι τεράστιοι» εάν το νομοσχέδιο απορριφθεί από τους βουλευτές. Λίγο αργότερα, εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σε μια αυθόρμητη διαμαρτυρία στην Place de la Concorde, στο κέντρο του Παρισιού, καθώς τα συνδικάτα υποσχέθηκαν να εντείνουν τις απεργίες και τις διαδηλώσεις, που συνεχίζονται από τον Ιανουάριο. Ο επικεφαλής του σκληροπυρηνικού συνδικάτου CGT, Φιλίπ Μαρτίνεζ, δήλωσε ότι η επιβολή του νόμου «δείχνει περιφρόνηση προς τον λαό». Ο Μακρόν είναι αποφασισμένος να εκπληρώσει μια από τις κεντρικές προεκλογικές του υποσχέσεις. Η τρέχουσα πρότασή του, η οποία θα αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη και θα απαιτεί 43 χρόνια εργασίας για να κατοχυρώσει κανείς πλήρη συνταξιοδοτικά δικαιώματα, θα εισαχθεί σταδιακά έως το 2030. Είναι ο μόνος τρόπος, λέει ο Γάλλος πρόεδρος, να αποτραπεί η συσσώρευση ελλειμμάτων και να διατηρηθεί το σύστημα, καθώς ο πληθυσμός γερνάει. Απέναντί του τα πανίσχυρα εργατικά συνδικάτα, που υπόσχονται μάχη μέχρι τέλους. Εργαζόμενοι σε διάφορους τομείς, από την Εκπαίδευση και τις μεταφορές μέχρι την ενέργεια και την καθαριότητα, βγαίνουν μαζικά στους δρόμους και υπόσχονται συνέχιση των κινητοποιήσεων.

«Υγειονομική βόμβα»

Σύμβολο της συνεχιζόμενης κρίσης, οι τόνοι απορριμμάτων που «πνίγουν» το Παρίσι και άλλες μεγάλες πόλεις της Γαλλίας και η πολιτική κόντρα που έχει ξεσπάσει, με τους δημάρχους σε πολλά Διαμερίσματα της «Πόλης του Φωτός» να προειδοποιούν για μια υγειονομική βόμβα, καλώντας τη δήμαρχο, Aν Ινταλγκό, να αναλάβει δράση. Ο υπουργός Μεταφορών και επίδοξος δήμαρχος του Παρισιού, Κλεμάν Μπον, κατηγόρησε τη σοσιαλίστρια Ινταλγκό για το χάος. «Εβδομη μέρα χωρίς αποκομιδή σκουπιδιών. Δυσοσμία και σήψη», έγραψε στο Twitter κάτω από φωτογραφίες με κάδους να ξεχειλίζουν δίπλα σε διάσημα τουριστικά αξιοθέατα. «Η σήψη είναι αυτή που χαρακτηρίζει το όραμά σας για κοινωνικό διάλογο», απάντησε ο αντιδήμαρχος Aντουάν Γκιλού. «Αν ανησυχείτε πραγματικά για τους Παριζιάνους και τους Γάλλους, να αποσύρετε την άδικη συνταξιοδοτική μεταρρύθμισή σας». Η κόντρα για την αντιδημοφιλή μεταρρύθμιση έχει αναδιαμορφώσει επίσης το πολιτικό τοπίο στη Γαλλία. Σύμφωνα με διάφορες δημοσκοπήσεις και ειδικούς, το πρόσωπο που μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από τις αναταραχές είναι η Μαρίν Λεπέν, η ηγέτις της εναλλακτικής Δεξιάς, η οποία ηττήθηκε στους δεύτερους γύρους των εκλογών από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν το 2017 και το 2022.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 18/3/23.