Σε μια επικίνδυνη κλιμάκωση με τη Δύση, με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ρωσία -για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990- ετοιμάζεται να αναπτύξει όπλα πέρα από τα σύνορά της. Ο Πούτιν, επαναφέροντας το χαρτί της πυρηνικής απειλής, ανακοίνωσε ότι θα εγκαταστήσει «τακτικά πυρηνικά όπλα» στο έδαφος της συμμαχικής Λευκορωσίας. «Δεν υπάρχει τίποτα ασυνήθιστο σε αυτό: Οι ΗΠΑ το κάνουν εδώ και δεκαετίες. Εχουν αναπτύξει τακτικά πυρηνικά όπλα στο έδαφος των συμμαχικών τους χωρών», είπε στο μήνυμά του στην κρατική τηλεόραση.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη μη διάδοσης πυρηνικών όπλων, οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία και η Βρετανία αναγνωρίζονται ως πυρηνικά κράτη. Ενώ δεν μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα ή τεχνολογία σε μια μη πυρηνική δύναμη, μπορούν να αναπτύξουν όπλα εκτός των συνόρων τους.
5.977 πυρηνικές κεφαλές διαθέτει η Ρωσία, η οποία έχει το μεγαλύτερο απόθεμα παγκοσμίως


Οι ΗΠΑ, συγκεκριμένα, έχουν αναπτύξει πυρηνικά όπλα σε χώρες όπως το Βέλγιο, η Γερμανία και η Ιταλία, στο πλαίσιο της στρατηγικής συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ, ενώ, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Μη Διάδοσης Οπλων, υπάρχουν περίπου 100 αμερικανικά πυρηνικά όπλα (αερομεταφερόμενες βόμβες βαρύτητας) αποθηκευμένα σε έξι βάσεις σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες. Η Ρωσία, που στην πυρηνική δυνατότητα αποτελεί συνέχεια της Σοβιετικής Ενωσης, διαθέτει το μεγαλύτερο απόθεμα πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως, σχεδόν 6.000 (5.977), σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, που ελέγχουν 5.428.

Ο Πούτιν θέλει να αναπτύξει πυρηνικά στο Μινσκ, απαντώντας, όπως είπε, στην απόφαση της Βρετανίας να προμηθεύσει την Ουκρανία με αντιαρματικά πυρομαχικά που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο, μια επικίνδυνη κλιμάκωση, σύμφωνα με τη Μόσχα. «Συμφωνήσαμε ότι θα κάνουμε το ίδιο, χωρίς να παραβιάσουμε τις υποχρεώσεις μας για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων», τόνισε ο Ρώσος πρόεδρος, ο οποίος έχει εκφράσει επανειλημμένα πυρηνικές απειλές μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Ο Αλεξάντερ Λουκασένκο επέτρεψε στο Κρεμλίνο να εισβάλει στην Ουκρανία από λευκορωσικό έδαφος στην αρχή του πολέμου και, σύμφωνα με τον Πούτιν, ζητά εδώ και καιρό να αποκτήσει ξανά πυρηνικά όπλα, καθώς συνορεύει με τρεις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ (Λετονία, Λιθουανία και Πολωνία). Το ΥΠ.ΕΞ. της Λευκορωσίας ανακοίνωσε ότι το Μινσκ αναγκάστηκε να φιλοξενήσει ρωσικά πυρηνικά όπλα στο έδαφός του λόγω των επιθετικών ενεργειών των χωρών του ΝΑΤΟ, που απειλούν την ασφάλειά του.
Η απάντηση από το Κρεμλίνο στην απόφαση της Βρετανίας να προμηθεύσει το Κίεβο με αντιαρματικά πυρομαχικά, που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο


Δεν είναι στρατηγικά 

Οταν ο Πούτιν χρησιμοποιεί τη λέξη «πυρηνικά», ο κόσμος τον προσέχει, λένε οι αναλυτές και αυτός φαίνεται να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους την είπε. Οπως συμβαίνει, όμως, συνήθως με τον ισχυρό άνδρα της Ρωσίας, θα πρέπει κανείς να διαβάσει τα ψιλά γράμματα και να ελέγξει το πλαίσιο. Στόχος του είναι να τρομάξει τις χώρες και να τις αποθαρρύνει από το να προκαλέσουν τη Ρωσία επεκτείνοντας την υποστήριξή τους στην Ουκρανία. Τα όπλα που σχεδιάζει να μεταφέρει στη Λευκορωσία δεν είναι στρατηγικά πυρηνικά, δηλαδή γιγαντιαίοι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι, που, αν εκτοξευθούν, θα μπορούσαν να εξαφανίσουν πόλεις. Τα τακτικά πυρηνικά είναι μικρότερα, αλλά ισχυρά, προορίζονται για χρήση στο πεδίο της μάχης και έχουν μικρή εμβέλεια και χαμηλή απόδοση σε σύγκριση με τις ισχυρές πυρηνικές κεφαλές. Κάθε φορά που η στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία παραπαίει, ο Πούτιν επιστρατεύει την πυρηνική απειλή. Οι ρωσικές δυνάμεις βομβαρδίζουν πόλεις της Ουκρανίας από αέρος, αλλά ο χερσαίος πόλεμος δεν σημειώνει μεγάλη πρόοδο. Επίσης, πέρα από τις νέες εμπορικές συμφωνίες με την Κίνα, ο Πούτιν δεν ωφελήθηκε πολύ από την πρόσφατη σύνοδο κορυφής με τον Κινέζο ηγέτη. Ακόμα ένας πονοκέφαλος είναι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και το ένταλμα σύλληψης που έχει εκδώσει για τον Πούτιν. Τόσο η υποστήριξη του Λουκασένκο όσο και τα σχέδια του Πούτιν να τοποθετήσει τακτικά πυρηνικά στη Λευκορωσία έχουν καταδικαστεί απερίφραστα από τη λευκορωσική αντιπολίτευση, ενώ ο Ολέξι Ντανίλοφ, γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας της Ουκρανίας, είπε ότι το Κρεμλίνο «πήρε τη Λευκορωσία πυρηνική όμηρο». Οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τις επιπτώσεις της ανακοίνωσης του Πούτιν, μέχρι στιγμής ωστόσο δεν έχουν «καμία ένδειξη ότι η Ρωσία προετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο», δήλωσε η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Αντριέν Γουάτσον. Η Γερμανία, από πλευράς της, έκανε λόγο για «περαιτέρω απόπειρα πυρηνικού εκφοβισμού». Πώς θα απαντήσει, λοιπόν, το ΝΑΤΟ; «Είτε θα συνεχίσει την πυρηνική αποτροπή, κάτι που ήδη κάνει, είτε θα εμπλακεί με τη Ρωσία, για να την αποθαρρύνει από την ανάπτυξη όπλων στη Λευκορωσία. Αλλά, υπό την παρούσα κατάσταση, νομίζω ότι το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει την αποτροπή», λέει ο Μπρούνο Λέτε, ανώτερος συνεργάτης για θέματα ασφάλειας και άμυνας στο German Marshall Fund.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» 1/4/23