Εκτενή ρεπορτάζ και αναλύσεις για την επικράτηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία που διεξήχθη χθες Κυριακή (28.5.2023) αφιερώνουν τα γερμανικά ΜΜΕ, με την ανησυχία για τη μελλοντική στάση του προέδρου των γειτόνων μας και την πορεία της χώρας να καταγράφεται από το σύνολο των αρθρογράφων.

«Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κερδίζει τρίτη θητεία. Θεωρεί την εκλογική νίκη του ως επιβεβαίωση των πολιτικών του. Επομένως, στο μέλλον θα κοιτάζει ακόμη λιγότερο προς τη Δύση», προβλέπει σε σχόλιό της η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt για τη μεγάλη νίκη του Τούρκου προέδρου στις εκλογές. 

Το περιοδικό Der Spiegel, σε άρθρο υπό τον τίτλο «Αιωνίως Ερντογάν», επισημαίνει ότι η προεκλογική εκστρατεία του προέδρου της Τουρκίας «βασίστηκε σε ένα μείγμα θρησκευτικότητας και εθνικισμού, ενώ οι εκλογές εξελίχθηκαν σε υπαρξιακό ζήτημα: “Μια πατρίδα, μια σημαία, ένα έθνος, μια καρδιά”, έλεγε ο Ερντογάν και εμφανιζόταν σαν άγκυρα σε θυελλώδεις καιρούς, πατέρας και προστάτης του έθνους». 

«Δεν ήταν δίκαιες οι εκλογές»

Επιπλέον, αναφέρεται στο δημοσίευμα του Der Spiegel, ο Ερντογάν έλεγχε απόλυτα τα ΜΜΕ. «Ενδεικτικά, ο κρατικός σταθμός TRT από την 1η Απριλίου έως την 1η Μαΐου μετέδωσε 32 ώρες Ερντογάν και 32 λεπτά Κιλιτσντάρογλου». 

Η αντιπολίτευση «είχε ακόμη να αντιμετωπίσει έναν κρατικό μηχανισμό που λειτουργούσε ως μηχανή προεκλογικής εκστρατείας για τον πρόεδρο. Η συντριπτική πλειονότητα των ΜΜΕ μετέδιδε αφιλτράριστη κυβερνητική προπαγάνδα. Οι εκλογές μπορεί να ήταν σε μεγάλο βαθμό ελεύθερες, αλλά δεν ήταν δίκαιες», τονίζεται και εκφράζεται η πεποίθηση ότι «η διακυβέρνηση της Τουρκίας δεν θα γίνει ευκολότερη για τον Ερντογάν. Αν και κέρδισε άλλες εκλογές, σχεδόν η μισή χώρα είναι εναντίον του. Στο παρελθόν, ο Ερντογάν απάντησε στην κριτική κυρίως με καταστολή. Εκφράζονται φόβοι ότι θα συνεχίσει την ίδια πορεία».

Στο άρθρο επισημαίνονται ακόμη οι δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν μετά τη νίκη, σχετικά με τους ΛΟΑΤΚΙ. «Η οικογένεια ως θεσμός αυτού του κράτους είναι ισχυρή. Αυτό το έθνος δεν θα παράγει ΛΟΑΤΚΙ», δήλωσε. «Αυτή η στάση δεν προκαλεί έκπληξη, αλλά το γεγονός ότι ο Ερντογάν το τονίζει τώρα μπορεί να θεωρηθεί ως δώρο στους νέους εταίρους του, τα μικρά ισλαμιστικά κόμματα», εκτιμά ο αρθρογράφος.

«Ούτε ο πληθωρισμός, ούτε ο σεισμός τον εμπόδισαν»

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung αναφέρεται στη νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις περιοχές που επλήγησαν από τους φονικούς σεισμούς τον Φεβρουάριο και διαπιστώνει ότι «ούτε ο υψηλός πληθωρισμός ούτε ο καταστροφικός σεισμός εμπόδισαν» τους Τούρκους «να του εμπιστευτούν ξανά μετά από είκοσι χρόνια στην εξουσία», ενώ από την επινίκια ομιλία του αναδεικνύει το σημείο όπου ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απευθύνεται στο εξωτερικό: «Κανείς δεν μπορεί να κουνάει το δάχτυλο σε αυτή τη χώρα. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τα επιτεύγματά της».

«Επιστροφή στο μέλλον» είναι ο τίτλος της Süddeutsche Zeitung. «Τελικά, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε ξανά τον δεύτερο γύρο στην Τουρκία. Ήδη δηλώνει ότι θέλει να μείνει “μέχρι τον τάφο”», σχολιάζει.

«Φόβοι ότι η χώρα θα συρθεί στην απολυταρχία»

Στο πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, στην ανταπόκριση από την Τουρκία υπογραμμίζεται ότι «ενώ οι υποστηρικτές του νυν προέδρου είναι της γνώμης ότι μόνο εκείνος μπορεί να φέρει την Τουρκία μπροστά, πολλοί υποστηρικτές της αντιπολίτευσης φοβούνται ότι η χώρα θα μπορούσε να συρθεί περαιτέρω προς την απολυταρχία, φοβούνται ότι θα υπάρξουν περαιτέρω παραβιάσεις στο κράτος δικαίου, στα δικαιώματα των γυναικών, στην οικονομία». Επιπλέον, επισημαίνεται το γεγονός ότι «πολλοί νέοι δήλωναν δεν επιθυμούν να μείνουν στη χώρα με πρόεδρο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς λείπουν οι οικονομικές ευκαιρίες, οι κοινωνικές, οι πολιτικές εναλλακτικές». 

«Δεν είχαν ίσες ευκαιρίες οι υποψήφιοι»

Το περιοδικό Focus στην ψηφιακή έκδοσή του φιλοξενεί δήλωση του επικεφαλής του προγράμματος για τη Μεσόγειο του ΕΛΙΑΜΕΠ, Ρόναλντ Μαϊνάρντους, ο οποίος δηλώνει ότι «αυτές οι εκλογές διεξήχθησαν κάτω από εντελώς άδικες συνθήκες» και εξηγεί ότι «η ψηφοφορία με τη στενή έννοια ήταν ελεύθερη, αλλά δεν μπορεί να τεθεί θέμα ίσων ευκαιριών μεταξύ των υποψηφίων».

«Ο αχτύπητος», είναι ο τίτλος ανάλυσης της Die Welt, στην οποία τονίζεται ότι «Βερολίνο και Βρυξέλλες πρέπει να προσαρμοστούν σε άλλα πέντε χρόνια με έναν δύσκολο εταίρο».

«Γιατί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι τόσο δημοφιλής; Από τη μια, υπάρχει η επιτυχημένη πολιτική ταυτότητάς του. Στην αρχή της καριέρας του, έδωσε φωνή σε εκείνους που είχαν συχνά αισθανθεί μειονεκτικά έναντι της αστικής, κοσμικής ελίτ: την παραμελημένη, συντηρητική, πιστή πλειοψηφία από την Ανατολία. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι γυναίκες που φορούσαν μαντίλα δεν επιτρεπόταν να παρακολουθήσουν μαθήματα σε πανεπιστήμια κι αποκλείονταν από τις δημόσιες υπηρεσίες. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν χρειάστηκε να στείλει τις κόρες του στο εξωτερικό για σπουδές. Ο νόμος έχει αλλάξει εδώ και καιρό. Οι υποστηρικτές του πιστεύουν τις δηλώσεις του. Δεν είναι περίεργο, αφού ο πρόεδρος και οι συμπολεμιστές του ελέγχουν τη δημόσια αφήγηση», σχολιάζει η Die Welt. 

«Ο τουρκικός αιώνας είναι μόνο η αρχή για Ερντογάν»

Και καταλήγει με την επόμενη κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία, στις τοπικές εκλογές του 2024. «Ο Ερντογάν δεν θα ήταν Ερντογάν αν δεν κοίταζε ήδη τον επόμενο αγώνα. Στη νικητήρια ομιλία του, έκανε ήδη εκστρατεία για ψήφους στις τοπικές εκλογές του επόμενου έτους. “Είμαστε έτοιμοι να κερδίσουμε στην Κωνσταντινούπολη;” φώναξε στο πλήθος. Η πόλη όπου μεγάλωσε ο Ερντογάν και ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα έπεσε στα χέρια της αντιπολίτευσης στις τοπικές εκλογές του 2019. Αυτό ήταν πάντα αγκάθι στο μάτι του προέδρου. Φαίνεται ότι ο “τουρκικός αιώνας” είναι μόνο η αρχή για τον Ερντογάν», καταλήγει το σχόλιο. 

«Θα πληρώσει την εγχώρια μιζέρια»

Το «δίκτυο συντακτών» RND, σε ανάλυση υπό τον τίτλο «Ανίκητος πολιτικός – εξαίρεση», αναλύει τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο νικητής των εκλογών.

«Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τροφοδότησε την κρίση με πολλά εκλογικά δώρα. Μετά την εκλογική του νίκη, θα πρέπει πλέον να πληρώσει ο ίδιος –και όχι η αντιπολίτευση– την εγχώρια μιζέρια», σημειώνει και αναφέρεται στο γεγονός ότι αυτή θα πρέπει να είναι η τελευταία θητεία του τούρκου προέδρου: «Οι επικριτές φοβούνται ότι ο ολοένα πιο αυταρχικός Ερντογάν θα κρατήσει επίσης πιο σκληρή στάση στο εσωτερικό.

Αρκετοί επικριτές της κυβέρνησης βρίσκονται στη φυλακή, η εκλογική νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ιδιαίτερα πικρή γι’ αυτούς — έχουν ελάχιστες ελπίδες να αποφυλακιστούν. Το δικαστικό σώμα στην Τουρκία δεν είναι πλέον ανεξάρτητο. Τα περισσότερα ΜΜΕ ελέγχονται από το περιβάλλον του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Ερντογάν –ο οποίος ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Μάρτιο του 2003– εκλέγεται τώρα πρόεδρος μέχρι το 2028. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, δεν του επιτρέπεται να είναι ξανά υποψήφιος. Αν επιμείνει σε αυτό και παραιτηθεί οικειοθελώς σε πέντε χρόνια, θα έχει κυβερνήσει την Τουρκία για περισσότερο από ένα τέταρτο του αιώνα χωρίς ποτέ να καταψηφιστεί», συνοψίζει η εφημερίδα. 

«Κανείς δεν θέλει την ένταξη στην ΕΕ»

Ο όμιλος μέσων ενημέρωσης Funke φιλοξενεί δήλωση του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο οποίος τάσσεται υπέρ του τερματισμού της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ. «Τα τελευταία χρόνια έδειξαν ότι η στενή συνεργασία είναι σημαντική, αλλά κανείς δεν θέλει πλέον την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ — ούτε η Τουρκία, ούτε η ΕΕ. Πρέπει να αφήσουμε αυτή τη διαδικασία στην άκρη γιατί περισσότερο εμποδίζει τις καλύτερες σχέσεις παρά τις υποστηρίζει», έκρινε ο κ. Βέμπερ.