Τουρκία: Όλοι οι άνθρωποι του Ερντογάν - Ο αρχιπράκτορας, η «πνευματική κόρη» του και η ενόχλησή του για τον Σοϊλού

Μετά τις εκλογές το «ρόστερ» της ομάδας επίλεκτων του Ερντογάν άλλαξε εξολοκλήρου

ΔΙΕΘΝΗ 19.06.2023 07:30

Γιαννης Μανδαλιδης

Τσαβούσογλου, Ακάρ, Σοϊλού... Τρία ονόματα εξόχως προβεβλημένα το προηγούμενο διάστημα στην Τουρκία, αλλά και πολύ γνωστά στην Ελλάδα με τα δημόσια ξεσπάσματά τους στην εξωτερική πολιτική, δεν ανήκουν πλέον στον στενό κύκλο του Ταγίπ Ερντογάν. Μετά τις εκλογές το «ρόστερ» της ομάδας επίλεκτων άλλαξε εξολοκλήρου.

Η πλέον εντυπωσιακή αλλαγή, τουλάχιστον από ελληνιστικής σκοπιάς, είναι εκείνη στο υπουργείο Εξωτερικών. Ο Χακάν Φιντάν, ως αρχηγός της υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ επί 13 χρόνια, ήταν παρών σε όλες τις εξελίξεις που αφορούσαν την τουρκική εξωτερική πολιτική, παραμένοντας όμως λόγω του ρόλου του στη σκιά.

Τα τελευταία χρόνια αναλάμβανε από αυτή τη θέση αποστολές σε σχέση με τις ρωσοτουρκικές σχέσεις, τη Συρία και τη Λιβύη, αλλά και πολλές επιχειρήσεις εναντίον των Κούρδων του ΡΚΚ. Ήταν ο άνθρωπος που κατόρθωσε να στήσει τον κλάδο επιχειρήσεων της ΜΙΤ στο εξωτερικό, ένας στόχος δεκαετιών για την τουρκική μυστική υπηρεσία που φιλοδοξεί να δημιουργήσει δομές ανάλογες με εκείνες των ισραηλινών υπηρεσιών.

Ο αρχιπράκτορας

Όλοι γνώριζαν ότι ήταν από τα πλέον έμπιστα άτομα του Τούρκου προέδρου μαζί με τον εκπρόσωπο και διπλωματικό σύμβουλό του, Ιμπραήμ Καλίν. Το όνομα του τελευταίου εμφανιζόταν ως το πλέον πιθανό για να αναλάβει το υπουργείο Εξωτερικών και ο ίδιος καλλιεργούσε αυτό το προφίλ με συχνές εμφανίσεις στον Τύπο. Είχε αναλάβει εξάλλου το τελευταίο διάστημα τις επαφές με τις ΗΠΑ για το θέμα των μαχητικών F-16. Ο Ερντογάν ανέθεσε σε αυτόν τη ΜΙΤ και είναι αυτός πλέον που θα λειτουργεί στη σκιά.

Ο δυτικού προσανατολισμού Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς είναι το νέο μέλος της ομάδας επίλεκτων και αντικατέστησε τον Καλίν στη θέση του διπλωματικού συμβούλου του προέδρου. Η πρώτη του εμπλοκή από αυτό το πόστο ήταν μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας της τρέχουσας περιόδου, δηλαδή οι διαπραγματεύσεις της Σουηδίας για την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Ο νέος υπουργός Άμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ, συνεργάζεται στενά επί χρόνια με τον Ερντογάν. Ξεχώρισε όμως ιδιαίτερα το 2016, στη διάρκεια του πραξικοπήματος, όταν ο ίδιος ήταν υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου και δεν συνθηκολόγησε με τους πραξικοπηματίες, οι οποίοι φέρεται να τον κράτησαν όμηρο. Η εμπιστοσύνη του Ερντογάν στο πρόσωπό του εκφράστηκε εμπράκτως όταν άλλαξε τον νόμο για να τον κρατήσει πέρυσι αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, παρά το γεγονός ότι είχε συμπληρώσει το προβλεπόμενο όριο ηλικίας. Ο μέχρι πρότινος νομάρχης Κωνσταντινούπολης, Αλί Γερλίκαγια, τον οποίο ο Ερντογάν διόρισε υπουργό Εσωτερικών στη θέση του Σοϊλού, είναι επίσης το νέο μέλος της ομάδας επίλεκτων.

Το προηγούμενο διάστημα βοούσαν οι φήμες για την κόντρα Σοϊλού - Γερλίκαγια και μάλιστα δημοσιεύματα ανέφεραν ότι ο πρώτος «κάρφωνε» τον νομάρχη στον πρόεδρο με κατηγορίες περί σχέσεών του με τους «γκιουλενιστές» πραξικοπηματίες, γεγονός που μάλλον ενόχλησε τον Ερντογάν και -κατόπιν συνεννοήσεων με τον κυβερνητικό του εταίρο, εθνικιστή Ντεβλέτ Μπαχτσελί, προστατευόμενος του οποίου ήταν ο Σοϊλού- τον απομάκρυνε από την κυβέρνηση.

«Πουλέν»

Το νέο «πουλέν» του Ερντογάν στην κυβέρνηση είναι η γεννημένη στο Βέλγιο Μαχινούρ Οζντεμίρ Γκιοκτάς, η «πνευματική του κόρη», όπως φημολογείται. Στα 41 της είναιι η νέα υπουργός Οικογένειας, ενώ το 2019, με προεδρική απόφαση, της απένειμε τον τίτλο της πρέσβειρας και ανέλαβε την διπλωματική εκπροσώπηση της Τουρκίας στην Αλγερία.

Ο Ερντογάν επιβεβαίωσε και την εμπιστοσύνη του στον Νουμάν Κουρτουλμούς, τον οποίο είχε προηγουμένως διορίσει αντιπρόεδρο του AKP, προτείνοντάς τον ως υποψήφιο για την προεδρία της Εθνοσυνέλευσης. Από το οικονομικό επιτελείο συμμετέχουν στην επίλεκτη ομάδα, αλλά όχι και στον στενό κύκλο εμπιστοσύνης, ο «τσαρος» της τουρκικής οικονομίας Μεχμέτ Σιμσέκ και η νέα διοικήτρια της κεντρικής τράπεζας Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν. Ο ρόλος τους προς το παρόν είναι περισσότερο εκείνος του «εξωτερικού συνεργάτη».

Οι δρόμοι του Ερντογάν με τον Σιμσέκ είχαν χωρίσει στο παρελθόν, αλλά και τώρα που συναντήθηκαν οι διαφωνίες τους για την πολιτική που θα βγάλει την Τουρκία από την οικονομική κρίση δεν κρύβονται.

Αναλαμβάνοντας καθήκοντα ο Σιμσέκ έκανε λόγο για επιστροφή σε «ορθολογικές πολιτικές»... αδειάζοντας ουσιαστικά ως καταστροφική την ακολουθούμενη μέχρι σήμερα πολιτική που είχε τις ευλογίες του Ερντογάν. Από την άλλη, μία αποστροφή του λόγου του Ερντογάν ήταν χαρακτηριστική. «Αποδεχτήκαμε», είπε, «ην πρόταση του Σιμσέκ και έσπευσε να διευκρινίσει ότι ο ίδιος εμμένει στην πολιτική χαμηλών επιτοκίων». Όσο για την Ερκάν, ξεκαθάρισε ότι είναι επιλογή του Σιμσέκ.

Αλλαγή φρουράς

Εκείνο που πρέπει, τέλος, να επισημανθεί είναι το γεγονός ότι -όπως παρατηρεί ο έμπειρος πολιτικός αναλυτής Μουράτ Γετκίν- με την απομάκρυνση των Ακάρ και Σοϊλού από την ομάδα των επίλεκτων του Ερντογάν, έγινε αλλαγή φρουράς στα υπουργεία που ελέγχουν ένοπλα σώματα, δηλαδή το Άμυνας (Ένοπλες Δυνάμεις) και το Εσωτερικών (Αστυνομία, Χωροφυλακή και Ακτοφυλακή).

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή

TAGS: