Την Ελλάδα κατηγορούν ΜΜΕ του Ερντογάν για το αδιέξοδο στο ΝΑΤΟ - Ένσταση της ελληνικής πλευράς για τη χρήση του όρου «Τουρκικά Στενά» για τα Στενά των Δαρδανελίων
Επίσης, οι τουρκικές αντιρρήσεις έχουν να κάνουν και με την Κύπρο, εξαιτίας της οποίας δεν θεσμοθετείται εδώ και χρόνια η αμυντική συνεργασία της ΕΕ με το ΝΑΤΟ,
Γιαννης Μανδαλιδης
Στην Ελλάδα επιχείρησαν να ρίξουν την ευθύνη οι τουρκικές εφημερίδες «Aksam» και «Turkiye» όσον αφορά την αποτυχία της Συνόδου των υπουργών άμυνας του ΝΑΤΟ να εγκρίνει το νέο περιφερειακό αμυντικό σχέδιο της Συμμαχίας (regional plans).
Στις δύο φιλοκυβερνητικές εφημερίδες διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι για την αποτυχία αιτία δεν ήταν το τουρκικό βέτο στην ένταξη της Σουηδίας, το οποίο είναι γνωστό πρόβλημα, αλλά το πραγματικό εμπόδιο ήταν η στάση της Ελλάδας. Κι αυτό, όπως ισχυρίζεται η συνήθως «καλά πληροφορημένη» σε αμυντικά θέματα «Aksam», επειδή υπήρξε ένσταση της ελληνικής πλευράς για τη χρήση του όρου «Τουρκικά Στενά» στο υπό έγκριση σχέδιο.
Σύμφωνα με την ελληνική αντιπροσωπεία, σημειώνεται στο δημοσίευμα, «θα έπρεπε να κατονομάζονται ως “Στενά των Δαρδανελίων [Canakkale] και της Κωνσταντινούπολης [Istanbul]”», με αποτέλεσμα την αντίδραση του Tούρκου υπουργού Γιασάρ Γκιουλέρ, ο οποίος έκανε λόγο για «προσπάθεια παραβίασης της κυριαρχίας της Τουρκίας» και επέμεινε ότι «ο όρος Τουρκικά Στενά δεν μπορεί να αλλάξει».
Πηγές των Βρυξελλών, ωστόσο, που μίλησαν στην ΕΡΤ, τόνισαν ότι η Άγκυρα μπλοκάρει τα περιφερειακά αμυντικά σχέδια, βάζοντας εμπόδια στον στρατιωτικό μετασχηματισμό του ΝΑΤΟ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σε αυτούς τους περιφερειακούς σχεδιασμούς εντάσσεται και το κομμάτι στο οποίο αναφέρεται η τουρκική «Aksam». Ουσιαστικά πρόκειται για προσπάθεια της Τουρκίας να απαλειφθεί μνεία στη Συνθήκη του Μοντρέ που καθορίζει το καθεστώς διέλευσης από τα Στενά, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Επίσης, οι τουρκικές αντιρρήσεις έχουν να κάνουν και με την Κύπρο, εξαιτίας της οποίας δεν θεσμοθετείται εδώ και χρόνια η αμυντική συνεργασία της ΕΕ με το ΝΑΤΟ, με το επιχείρημα της Τουρκίας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μέλος της Συμμαχίας και ως εκ τούτου δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες.
Για το θέμα αυτό το τουρκικό δημοσίευμα ισχυρίζεται πως «το Κυπριακό υπήρξε κατά καιρούς πρόβλημα εντός του ΝΑΤΟ, αλλά δεν είναι καινούργιο» και ο λόγος της μη λήψης απόφασης δεν είναι κάποιες ευαισθησίες για την Κύπρο.
H Συνθήκη του Μοντρέ αφορά άμεσα και την Ελλάδα, καθώς είναι συμβαλλόμενο μέρος αυτής. Ως αποτέλεσμα της κατάργησης του καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησης των Στενών, η Ελλάδα ανέκτησε το δικαίωμα παρουσίας στρατιωτικών δυνάμεων στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και, ως ναυτική δύναμη με τεράστιο εμπορικό στόλο, η Ελλάδα έχει κάθε όφελος από την πιστή εφαρμογή της πρόνοιας της συνθήκης για ελεύθερη ναυσιπλοΐα.
Η συνθήκη επιτρέπει επίσης τη διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μίας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους όσον αφορά το μέγεθος και τον οπλισμό και υπό αυστηρότερους όρους για τα πολεμικά πλοία που δεν ανήκουν στα παρευξείνια κράτη, ενώ σε καιρό πολέμου επιτρέπει το κλείσιμο των Στενών στα πολεμικά πλοία.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Στις δύο φιλοκυβερνητικές εφημερίδες διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι για την αποτυχία αιτία δεν ήταν το τουρκικό βέτο στην ένταξη της Σουηδίας, το οποίο είναι γνωστό πρόβλημα, αλλά το πραγματικό εμπόδιο ήταν η στάση της Ελλάδας. Κι αυτό, όπως ισχυρίζεται η συνήθως «καλά πληροφορημένη» σε αμυντικά θέματα «Aksam», επειδή υπήρξε ένσταση της ελληνικής πλευράς για τη χρήση του όρου «Τουρκικά Στενά» στο υπό έγκριση σχέδιο.
Σύμφωνα με την ελληνική αντιπροσωπεία, σημειώνεται στο δημοσίευμα, «θα έπρεπε να κατονομάζονται ως “Στενά των Δαρδανελίων [Canakkale] και της Κωνσταντινούπολης [Istanbul]”», με αποτέλεσμα την αντίδραση του Tούρκου υπουργού Γιασάρ Γκιουλέρ, ο οποίος έκανε λόγο για «προσπάθεια παραβίασης της κυριαρχίας της Τουρκίας» και επέμεινε ότι «ο όρος Τουρκικά Στενά δεν μπορεί να αλλάξει».
Πηγές των Βρυξελλών, ωστόσο, που μίλησαν στην ΕΡΤ, τόνισαν ότι η Άγκυρα μπλοκάρει τα περιφερειακά αμυντικά σχέδια, βάζοντας εμπόδια στον στρατιωτικό μετασχηματισμό του ΝΑΤΟ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σε αυτούς τους περιφερειακούς σχεδιασμούς εντάσσεται και το κομμάτι στο οποίο αναφέρεται η τουρκική «Aksam». Ουσιαστικά πρόκειται για προσπάθεια της Τουρκίας να απαλειφθεί μνεία στη Συνθήκη του Μοντρέ που καθορίζει το καθεστώς διέλευσης από τα Στενά, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Επίσης, οι τουρκικές αντιρρήσεις έχουν να κάνουν και με την Κύπρο, εξαιτίας της οποίας δεν θεσμοθετείται εδώ και χρόνια η αμυντική συνεργασία της ΕΕ με το ΝΑΤΟ, με το επιχείρημα της Τουρκίας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μέλος της Συμμαχίας και ως εκ τούτου δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες.
Για το θέμα αυτό το τουρκικό δημοσίευμα ισχυρίζεται πως «το Κυπριακό υπήρξε κατά καιρούς πρόβλημα εντός του ΝΑΤΟ, αλλά δεν είναι καινούργιο» και ο λόγος της μη λήψης απόφασης δεν είναι κάποιες ευαισθησίες για την Κύπρο.
Για τη Σουηδία
Όσον αφορά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατά τη διάρκεια της Συνόδου, κάποια μέλη της Συμμαχίας άσκησαν πιέσεις στην Τουρκία, ωστόσο, η τουρκική πλευρά επέμεινε ότι η Στοκχόλμη δεν ανταποκρίθηκε στη δέσμευση που υπέγραψε σχετικά με τις δραστηριότητες του PKK και των γκιουλενιστών (FETO) στο έδαφός της. Καταληκτικά, η Τουρκία μπλόκαρε την απόφαση στο ΝΑΤΟ, η οποία είχε τεθεί σε διαδικασία σιωπηρής αποδοχής - διαδικασία την οποία «έσπασε». Το επόμενο ραντεβού είναι τώρα στη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στις 11-12 Ιουλίου.Τι προβλέπει η Συνθήκη του Μοντρέ
Το νομικό καθεστώς των Στενών καθορίζεται από τη Συνθήκη του Μοντρέ του 1936. Με τη συνθήκη παραχωρήθηκε στην Τουρκία ο πλήρης έλεγχος επί των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων, ενώ της δόθηκε το δικαίωμα να διατηρεί σε αυτά στρατιωτικές δυνάμεις, καταργώντας τους σχετικούς περιορισμούς της προγενέστερης Συνθήκης της Λωζάννης του 1923.H Συνθήκη του Μοντρέ αφορά άμεσα και την Ελλάδα, καθώς είναι συμβαλλόμενο μέρος αυτής. Ως αποτέλεσμα της κατάργησης του καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησης των Στενών, η Ελλάδα ανέκτησε το δικαίωμα παρουσίας στρατιωτικών δυνάμεων στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και, ως ναυτική δύναμη με τεράστιο εμπορικό στόλο, η Ελλάδα έχει κάθε όφελος από την πιστή εφαρμογή της πρόνοιας της συνθήκης για ελεύθερη ναυσιπλοΐα.
Η συνθήκη επιτρέπει επίσης τη διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μίας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους όσον αφορά το μέγεθος και τον οπλισμό και υπό αυστηρότερους όρους για τα πολεμικά πλοία που δεν ανήκουν στα παρευξείνια κράτη, ενώ σε καιρό πολέμου επιτρέπει το κλείσιμο των Στενών στα πολεμικά πλοία.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
