Τη συμφωνία με την Ουκρανία για την ασφαλή διέλευση σιτηρών τροφίμων μέσω της Μαύρης Θάλασσας ανέστειλε η ρωσική κυβέρνηση, κίνηση που πιθανότατα θα απειλήσει την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και θα ανεβάσει τις τιμές.

Η Ρωσία κατηγορεί τις δυτικές κυρώσεις για παρεμπόδιση εξαγωγών των δικών της σιτηρών και λιπασμάτων, τα οποία ισχυρίζεται ότι είναι επίσης σημαντικά για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.

Ενώ η Δύση δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων, η Μόσχα ισχυρίζεται ότι παρεμποδίζεται σε μεγάλο βαθμό από κυρώσεις στις μεταφορές, τη ναυτιλία, τη χρηματοδότηση και την ασφάλιση, μεταξύ άλλων.

Η αναστολή της συμφωνίας οδήγησε τις τιμές του σιταριού σε άνοδο περίπου 3% στις συναλλαγές του Σικάγο, στα 6,81 δολάρια το μπουσέλ. Οι αναλυτές δεν περιμένουν κάτι περισσότερο από μια προσωρινή άνοδο στις τιμές των βασικών προϊόντων διατροφής, επειδή μέρη όπως η Ρωσία και η Βραζιλία έχουν αυξήσει τις εξαγωγές σιταριού και καλαμποκιού, αλλά η επισιτιστική ανασφάλεια παγκοσμίως αυξάνεται.

Και η Ε.Ε καταδίκασε την αναστολή της Συμφωνίας για τα Σιτηρά από την πλευρά της Ρωσίας, με την πρόεδρο της Επιτροπή, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να αναφέρει «καταδικάζω σθεναρά την κυνική κίνηση της Ρωσίας να τερματίσει την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα Σιτηρά, παρά τις προσπάθειες του ΟΗΕ και της Τουρκίας» και σημειώνει ότι «η Ε.Ε. εργάζεται για να διασφαλίσει την επισιτιστική ασφάλεια για τους ευάλωτους του κόσμου. Οι λωρίδες αλληλεγγύης της Ε.Ε. θα συνεχίσουν να φέρνουν αγροδιατροφικά προϊόντα από την Ουκρανία και προς τις παγκόσμιες αγορές».

Η συμφωνία επέτρεψε στην Ουκρανία να εξάγει σιτηρά από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και να πλέει με ασφάλεια μέσω της πλωτής οδού προς τα στενά του Βοσπόρου της Τουρκίας.

Αποδείχθηκε ζωτικής σημασίας για τη σταθεροποίηση των παγκόσμιων τιμών των τροφίμων και για την ανακούφιση των αναπτυσσόμενων χωρών που βασίζονται στις ουκρανικές εξαγωγές. Ο αντίκτυπος του πολέμου στις παγκόσμιες αγορές τροφίμων ήταν άμεσος και εξαιρετικά οδυνηρός, ειδικά επειδή η Ουκρανία είναι κύριος προμηθευτής σιτηρών στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP).

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ουκρανία αντιπροσωπεύει το 10% της παγκόσμιας αγοράς σιταριού, το 15% της αγοράς καλαμποκιού και το 13% της αγοράς κριθαριού. Είναι επίσης βασικός παγκόσμιος παίκτης στην αγορά ηλιέλαιου.

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), ένα όργανο του ΟΗΕ, προειδοποίησε εκείνη την εποχή ότι έως και 47 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να ωθηθούν σε «οξεία επισιτιστική ανασφάλεια» λόγω του πολέμου.

Υπάρχουν εναλλακτικοί δρόμοι για τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών και ελαιούχων σπόρων σιδηροδρομικώς μέσω της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά δεν μπορούν εύκολα να καλύψουν τον όγκο που θέλει να εξάγει η Ουκρανία.