Νόμπελ Ειρήνης 2023: Ζελένσκι, Ναβάλνι, Ιρανές γυναίκες, ιθαγενείς και ακτιβιστές για το κλίμα, τα φετινά φαβορί
Οι υποψηφιότητες φαβορί για τη φετινή απονομή των Νόμπελ Ειρήνης
Πολλά είναι τα φαβορί των φετινών νικητών του Νόμπελ Ειρήνης, ανάμεσά τους οποίους συγκαταλέγονται ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και ο φυλακισμένος Ρώσος ηγέτης της αντιπολίτευσης και δριμύς επικριτής του Βλαντίμιρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι.
Η λίστα των υποψηφίων παραμένει, όπως κάθε χρόνο, κρυφή, το μόνο που είναι γνωστό είναι ότι φέτος περιλαμβάνει 351 άτομα ή οργανισμούς. Σύμφωνα με το Reuters, μεταξύ των φαβορί των γραφείων στοιχημάτων είναι και ο φυλακισμένος Ουιγούρος ακτιβιστής Ιλχάμ Τόχτι.
Ο Ούρνταλ ανέφερε επίσης ως παράδειγμα την Αφγανή Μαχμπούμπα Σεράτζ, που, παρά την απαγόρευση του καθεστώτος των Ταλιμπάν, συνεχίζει την εκστρατεία της υπέρ των δικαιωμάτων κοριτσιών στην εκπαίδευση και υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και παραμένει στην Καμπούλ.
Σε μια τέτοια περίπτωση το Νόμπελ Ειρήνης θα μπορούσε να απονεμηθεί σε επιφανείς ακτιβίστριες ή στη Συμμαχία για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία στο Ιράν.
Πιθανά φαβορί θεωρούνται επίσης και οργανισμοί που καταγράφουν εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία ή το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, που θα δικάσει μετά το τέλος του πολέμου τέτοιες υποθέσεις.
Και υποδεικνύει ως πιθανούς υποψηφίους το κίνημα Fridays for Future, που ξεκίνησε το 2018 η Σουηδή ακτιβίστρια για το κλίμα, Γκρέτα Τούνμπεργκ, και τον Βραζιλιάνο ηγέτη των ιθαγενών Ραονί Μετουκτίρε, που δίνει μάχες κατά της αποψίλωσης των τροπικών δασών του Αμαζονίου και υπέρ των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων.
Σημειώνεται ότι τα φετινά Νόμπελ, που θα διεξαχθούν στις 6 Οκτωβρίου στο Όσλο, συνοδεύονται από χρηματικά βραβεία ύψους 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορονών (κάπου 950.000 ευρώ), δηλαδή κατά ένα εκατομμύριο σουηδικές κορόνες περισσότερα σε σχέση με πέρυσι.
Η λίστα των υποψηφίων παραμένει, όπως κάθε χρόνο, κρυφή, το μόνο που είναι γνωστό είναι ότι φέτος περιλαμβάνει 351 άτομα ή οργανισμούς. Σύμφωνα με το Reuters, μεταξύ των φαβορί των γραφείων στοιχημάτων είναι και ο φυλακισμένος Ουιγούρος ακτιβιστής Ιλχάμ Τόχτι.
Ακτιβιστές για την ειρήνη
Για τον Χένρικ Ούρνταλ, διευθυντή του Peace Research Institute Oslo, η επιτροπή θα μπορούσε σε μια χρονιά που σηματοδοτεί την 75η επέτειο από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, να δώσει έμφαση στη συνεισφορά των ακτιβιστών στην ειρήνη.Ο Ούρνταλ ανέφερε επίσης ως παράδειγμα την Αφγανή Μαχμπούμπα Σεράτζ, που, παρά την απαγόρευση του καθεστώτος των Ταλιμπάν, συνεχίζει την εκστρατεία της υπέρ των δικαιωμάτων κοριτσιών στην εκπαίδευση και υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και παραμένει στην Καμπούλ.
Πολλές οι πιθανότητες για τις Ιρανές
Υπ’ αυτό το πρίσμα ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι πολλές πιθανότητες για το Νόμπελ Ειρήνης συγκεντρώνουν τη φετινή χρονιά οι Ιρανές γυναίκες που διαδήλωναν επί μήνες για τον θάνατο της νεαρής Μαχσά Αμινί μετά τη σύλληψή της για φερόμενη παραβίαση του μουσουλμανικού ενδυματολογικού κώδικα στη χώρα.Σε μια τέτοια περίπτωση το Νόμπελ Ειρήνης θα μπορούσε να απονεμηθεί σε επιφανείς ακτιβίστριες ή στη Συμμαχία για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία στο Ιράν.
Πιθανά φαβορί θεωρούνται επίσης και οργανισμοί που καταγράφουν εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία ή το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, που θα δικάσει μετά το τέλος του πολέμου τέτοιες υποθέσεις.
Ακτιβιστές κατά της κλιματικής αλλαγής
Ειδικοί, ωστόσο, θεωρούν ότι μετά το θερμότερο καλοκαίρι που καταγράφηκε φέτος στον πλανήτη αφότου τηρούνται τα σχετικά αρχεία, αλλά και ύστερα από μια χρονιά που σημαδεύτηκε από ακραία καιρικά φαινόμενα, πολλές πιθανότητες για το Νόμπελ Ειρήνης συγκεντρώνουν και ακτιβιστές κατά της κλιματικής αλλαγής. «Πιστεύω ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε τη φετινή χρονιά να βρεθεί στο επίκεντρο του Νόμπελ Ειρήνης», λέει ο Νταν Σμιθ, διευθυντής του Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI).Και υποδεικνύει ως πιθανούς υποψηφίους το κίνημα Fridays for Future, που ξεκίνησε το 2018 η Σουηδή ακτιβίστρια για το κλίμα, Γκρέτα Τούνμπεργκ, και τον Βραζιλιάνο ηγέτη των ιθαγενών Ραονί Μετουκτίρε, που δίνει μάχες κατά της αποψίλωσης των τροπικών δασών του Αμαζονίου και υπέρ των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων.
Μεγαλύτερο φέτος το χρηματικό έπαθλο
Υπενθυμίζεται ότι τo Νόμπελ Ειρήνης απονεμήθηκε το 2022 στον Λευκορώσο υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικό ηγέτη και κρατούμενο Άλες Μπιαλιάτσκι, καθώς και σε δύο οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη ρωσική Memorial και την ουκρανική Center for Civil Liberties.Σημειώνεται ότι τα φετινά Νόμπελ, που θα διεξαχθούν στις 6 Οκτωβρίου στο Όσλο, συνοδεύονται από χρηματικά βραβεία ύψους 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορονών (κάπου 950.000 ευρώ), δηλαδή κατά ένα εκατομμύριο σουηδικές κορόνες περισσότερα σε σχέση με πέρυσι.