Γκαµπριέλ Ατάλ: Ο ''Έλληνας Μακρόν'' στην κούρσα για τα Ηλύσια - Τα ''αγκάθια'' που έχει να αντιμετωπίσει
Τι σηματοδοτεί για το μέλλον του κεντρώου χώρου στη Γαλλία η τοποθέτηση του 34χρονου Ατάλ στην πρωθυπουργία
Τον Ιούνιο έρχονται οι ευρωεκλογές, το καλοκαίρι οι Ολυµπιακοί στο Παρίσι και το 2027 οι επόµενες προεδρικές εκλογές, στις οποίες ο Εµανουέλ Μακρόν δεν µπορεί να είναι εκ νέου υποψήφιος, µε βάση το γαλλικό Σύνταγµα. Σε αυτό το πλαίσιο ήρθε, την προηγούμενη ∆ευτέρα, στη Γαλλία η αντικατάσταση της (δεύτερης στη γαλλική κοινοβουλευτική ιστορία, µετά την Εντίθ Κρεσόν το 1997) γυναίκας πρωθυπουργού, Ελιζαµπέτ Μπορν, που παραιτήθηκε κατόπιν αιτήµατος του Μακρόν, όπως η ίδια άφησε να διαφανεί στην επιστολή παραίτησης, για να «οριστεί νέος πρωθυπουργός». Ο διορισµός ακολούθησε άµεσα στο πρόσωπο του 34χρονου Γκαµπριέλ Ατάλ, του νεότερου πρωθυπουργού της 5ης Γαλλικής ∆ηµοκρατίας και πρώτου ανοιχτά γκέι πρωθυπουργού της Γαλλίας.
Τα δεδοµένα της τρέχουσας πολιτικής συγκυρίας για την κυβέρνηση είναι δύσκολα, καθώς οι δηµοσκοπήσεις για τις ευρωεκλογές δίνουν σαφές προβάδισµα, και µάλιστα σχεδόν 10 ποσοστιαίων µονάδων, στον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερµό της Μαρίν Λεπέν (που φαίνεται να συγκεντρώνει 28% των ψήφων, έναντι 19% της προεδρικής πλειοψηφίας του Μακρόν, σύµφωνα µε δηµοσκόπηση που δηµοσιεύθηκε στη «Les Echos»). Γραµµατέας του Εθνικού Συναγερµού είναι ο -µόλις 28 χρόνων- Ζορντάν Μπαρντελά, σύντροφος της ανιψιάς της Λεπέν, Νολβέν Ολιβιέ, ακόµα ένα νέο πρόσωπο στο πολιτικό άκρο.
Η υπόλοιπη, πολυκερµατισµένη πολιτική σκηνή αποτελείται από το Σοσιαλιστικό Κόµµα, που στην ίδια δηµοσκόπηση συγκέντρωσε 9%, τους Οικολόγους και τους Ρεπουµπλικανούς, µε 9% έκαστος. Ποσοστό 7% εµφανίζεται να συγκεντρώνει το επίσης ακροδεξιό κόµµα του Ερίκ Ζεµούρ, όπου επικεφαλής του ψηφοδελτίου είναι η αποστάτρια ανιψιά της Λεπέν, η 32χρονη Μαριόν Μαρεσάλ. Η «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν-Λικ Μελανσόν συγκεντρώνει, επίσης, 7% και το Κοµµουνιστικό Κόµµα 3%.
Από τον σοσιαλιστικό χώρο προέρχεται και ο νέος πρωθυπουργός, που έχει και ελληνική καταγωγή από την πλευρά της µητέρας του, Μαρί ντε Κουρίς, από µια οικογένεια που έφθασε στη Γαλλία από την Οδησσό. Εχει εργαστεί παλαιότερα σε εταιρεία παραγωγής ταινιών και του δικηγόρου και εν συνεχεία κινηµατογραφικού παραγωγού Ιβ Ατάλ, γόνου γαλλοτυνησιακής οικογένειας µε εβραϊκές ρίζες, ενώ ο ίδιος είναι χριστιανός ορθόδοξος. Με Μάστερ στη ∆ηµόσια ∆ιοίκηση, ο Ατάλ συµµετείχε στις φοιτητικές διαδηλώσεις του 2006, εξελέγη στις δηµοτικές εκλογές του 2014 µε τους Σοσιαλιστές και για πρώτη φορά το 2018 στο γαλλικό Κοινοβούλιο. Εκεί, ως µέλος της Επιτροπής Πολιτιστικών και Εκπαιδευτικών Υποθέσεων, έγινε το «µαστίγιο» της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας του «La République En Marche!» και στη συνέχεια κυβερνητικός εκπρόσωπος του δεξιού πρωθυπουργού Ζαν Καστέξ και υπηρέτησε δύο υπουργικές θητείες στην κυβέρνηση της Μπορν. Οι δηµοσκοπήσεις τον δείχνουν να είναι ανάµεσα στους πιο δηµοφιλείς πολιτικούς. Παράλληλα, όπως γράφτηκε χαρακτηριστικά, αν προσθέσεις την ηλικία του (34 έτη) σε εκείνη του Μακρόν (46), το άθροισµα είναι µικρότερο από την ηλικία του Τζο Μπάιντεν, που διεκδικεί νέα προεδρική θητεία στις ΗΠΑ. Κάποιοι τον αποκαλούν «νέο Μακρόν» ή «Μακρόν τζούνιορ». Αλλοι αναρωτιούνται αν το πολιτικό κλίµα στη Γαλλία σήµερα είναι αντίστοιχο µε εκείνο του 2017, όταν έκανε δυναµική εµφάνιση στα πολιτικά πράγµατα το φαινόµενο Μακρόν.
Από την άλλη (όπως και τόσοι πολιτικοί, φυσικά), ο Ατάλ είναι ακόµα ένας «επαγγελµατίας πολιτικός» που δεν έχει ξυπνήσει για να πάει στη δουλειά, ούτε έχει δυσκολευτεί να τα βγάλει πέρα, όπως οι Γάλλοι της µεσαίας τάξης. Και απέναντι στο όραµα Μακρόν για έναν ενοποιηµένο µεσαίο χώρο (που θα περιλαµβάνει πιο σκληρή µεταναστευτική πολιτική και ενσωµάτωση του δικαιώµατος στην έκτρωση στο γαλλικό Σύνταγµα) βρίσκεται µια Ακροδεξιά που προβάλλει όραµα πολιτικής «καθαρότητας», το οποίο φαίνεται να δείχνει ελκυστικό, τουλάχιστον στην εργατική τάξη. Οι αλλαγές στην κυβέρνηση ήρθαν αµέσως. Υπουργός Εξωτερικών τοποθετήθηκε ο 38χρονος Στεφάν Σεζουρνέ, εν διαστάσει σύζυγος του πρωθυπουργού, υπουργός Πολιτισµού η συντηρητική πολιτικός Ρασιντά Ντατί και υπουργός Παιδείας η Αµελί Ουντεά-Καστερά. Παράλληλα, στο «στρατόπεδο» Μακρόν και στις παρυφές του παίζεται ακόµα ένα παιχνίδι: Αυτό της διαδοχής του Μακρόν στις προεδρικές εκλογές του 2027. Ο πρώην πρωθυπουργός (επίσης του Μακρόν) Εντουάρ Φιλίπ και ο υπουργός Οικονοµίας Μπρ. Λεµέρ βρίσκονται ήδη σε αυτή την κούρσα, στην οποία θεωρείται πως εισέρχεται πλέον άτυπα και ο Ατάλ.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά»
Η υπόλοιπη, πολυκερµατισµένη πολιτική σκηνή αποτελείται από το Σοσιαλιστικό Κόµµα, που στην ίδια δηµοσκόπηση συγκέντρωσε 9%, τους Οικολόγους και τους Ρεπουµπλικανούς, µε 9% έκαστος. Ποσοστό 7% εµφανίζεται να συγκεντρώνει το επίσης ακροδεξιό κόµµα του Ερίκ Ζεµούρ, όπου επικεφαλής του ψηφοδελτίου είναι η αποστάτρια ανιψιά της Λεπέν, η 32χρονη Μαριόν Μαρεσάλ. Η «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν-Λικ Μελανσόν συγκεντρώνει, επίσης, 7% και το Κοµµουνιστικό Κόµµα 3%.
Γαλλία: Πώς «κάηκε» η Ελιζαµπέτ Μπορν
Σε αυτό το πολιτικό τοπίο, η κίνηση Μακρόν θέλει να ανασχέσει το ρεύµα προς την Ακρα ∆εξιά προς όφελος του κόµµατός του, των «Οριζόντων» (όπως έχει µετονοµαστεί, σε ακόµα µία προσπάθεια επαναλανσαρίσµατος, το «La République En Marche»). Η Μπορν, προερχόµενη από την αριστερή πτέρυγα του πολιτικού φάσµατος, ουσιαστικά «κάηκε» µέσα από µια σειρά δοκιµασιών: Ορκίστηκε πρωθυπουργός σε µια κυβέρνηση που έναν µήνα µετά έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, στη συνέχεια πέρασε διά πυρός και σιδήρου την αντιδηµοφιλή επέκταση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη τον Απρίλιο, ενώ τον Νοέµβριο αντιµετώπισε µέρες διαδηλώσεων για τον θάνατο ενός εφήβου από αστυνοµικά πυρά. Το τελευταίο καρφί στο πολιτικό της φέρετρο φέρεται, όµως, να µπήκε µε την υπερψήφιση του νέου µεταναστευτικού νοµοσχεδίου, το οποίο η γαλλική Ακροδεξιά χαιρέτισε ως πολιτική της νίκη. Κάπως έτσι δείχνει να έκλεισε η τρικυµιώδης πορεία της πρώην επιτελάρχισσας της Σ. Ρουαγιάλ, τηνοποία πολλοί στο κόµµα του Μακρόν είχαν υποδεχθεί ως πολύ αριστερή το 2022, όταν διαδέχθηκε τον γκωλιστή Ζ. Καστέξ.Ο φόβος των ευρωεκλογών, καθώς οι δηµοσκοπήσεις δείχνουν να προηγείται ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερµός της Μαρίν Λεπέν, και οι εξελίξεις
Από τον σοσιαλιστικό χώρο προέρχεται και ο νέος πρωθυπουργός, που έχει και ελληνική καταγωγή από την πλευρά της µητέρας του, Μαρί ντε Κουρίς, από µια οικογένεια που έφθασε στη Γαλλία από την Οδησσό. Εχει εργαστεί παλαιότερα σε εταιρεία παραγωγής ταινιών και του δικηγόρου και εν συνεχεία κινηµατογραφικού παραγωγού Ιβ Ατάλ, γόνου γαλλοτυνησιακής οικογένειας µε εβραϊκές ρίζες, ενώ ο ίδιος είναι χριστιανός ορθόδοξος. Με Μάστερ στη ∆ηµόσια ∆ιοίκηση, ο Ατάλ συµµετείχε στις φοιτητικές διαδηλώσεις του 2006, εξελέγη στις δηµοτικές εκλογές του 2014 µε τους Σοσιαλιστές και για πρώτη φορά το 2018 στο γαλλικό Κοινοβούλιο. Εκεί, ως µέλος της Επιτροπής Πολιτιστικών και Εκπαιδευτικών Υποθέσεων, έγινε το «µαστίγιο» της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας του «La République En Marche!» και στη συνέχεια κυβερνητικός εκπρόσωπος του δεξιού πρωθυπουργού Ζαν Καστέξ και υπηρέτησε δύο υπουργικές θητείες στην κυβέρνηση της Μπορν. Οι δηµοσκοπήσεις τον δείχνουν να είναι ανάµεσα στους πιο δηµοφιλείς πολιτικούς. Παράλληλα, όπως γράφτηκε χαρακτηριστικά, αν προσθέσεις την ηλικία του (34 έτη) σε εκείνη του Μακρόν (46), το άθροισµα είναι µικρότερο από την ηλικία του Τζο Μπάιντεν, που διεκδικεί νέα προεδρική θητεία στις ΗΠΑ. Κάποιοι τον αποκαλούν «νέο Μακρόν» ή «Μακρόν τζούνιορ». Αλλοι αναρωτιούνται αν το πολιτικό κλίµα στη Γαλλία σήµερα είναι αντίστοιχο µε εκείνο του 2017, όταν έκανε δυναµική εµφάνιση στα πολιτικά πράγµατα το φαινόµενο Μακρόν.
Οι υποσχέσεις Ατάλ για γενναιότητα και ταχύτητα
Ο Μακρόν είχε υποσχεθεί τότε να ενώσει τον κεντρώο χώρο. Ο Γκαµπριέλ Ατάλ δήλωσε ότι γνωρίζει ποια είναι η πολιτική συγκυρία, ενώ υποσχέθηκε να είναι γενναίος και να δρα µε ταχύτητα, προκειµένου να βοηθήσει τη µεσαία τάξη να αντεπεξέλθει στο αυξανόµενο κόστος ζωής. «Πάρα πολλοί Γάλλοι αµφιβάλλουν για τη χώρα µας, αµφιβάλλουν για τον εαυτό τους και το µέλλον. Νοµίζω ιδιαίτερα η µεσαία τάξη … όσοι ξυπνούν κάθε πρωί για να πάνε στη δουλειά … και κάποιες φορές δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα», σηµείωσε, υποσχόµενος να εργαστεί για «να ελέγξει τη µοίρα τους και να απελευθερώσει το δυναµικό της Γαλλίας».Από την άλλη (όπως και τόσοι πολιτικοί, φυσικά), ο Ατάλ είναι ακόµα ένας «επαγγελµατίας πολιτικός» που δεν έχει ξυπνήσει για να πάει στη δουλειά, ούτε έχει δυσκολευτεί να τα βγάλει πέρα, όπως οι Γάλλοι της µεσαίας τάξης. Και απέναντι στο όραµα Μακρόν για έναν ενοποιηµένο µεσαίο χώρο (που θα περιλαµβάνει πιο σκληρή µεταναστευτική πολιτική και ενσωµάτωση του δικαιώµατος στην έκτρωση στο γαλλικό Σύνταγµα) βρίσκεται µια Ακροδεξιά που προβάλλει όραµα πολιτικής «καθαρότητας», το οποίο φαίνεται να δείχνει ελκυστικό, τουλάχιστον στην εργατική τάξη. Οι αλλαγές στην κυβέρνηση ήρθαν αµέσως. Υπουργός Εξωτερικών τοποθετήθηκε ο 38χρονος Στεφάν Σεζουρνέ, εν διαστάσει σύζυγος του πρωθυπουργού, υπουργός Πολιτισµού η συντηρητική πολιτικός Ρασιντά Ντατί και υπουργός Παιδείας η Αµελί Ουντεά-Καστερά. Παράλληλα, στο «στρατόπεδο» Μακρόν και στις παρυφές του παίζεται ακόµα ένα παιχνίδι: Αυτό της διαδοχής του Μακρόν στις προεδρικές εκλογές του 2027. Ο πρώην πρωθυπουργός (επίσης του Μακρόν) Εντουάρ Φιλίπ και ο υπουργός Οικονοµίας Μπρ. Λεµέρ βρίσκονται ήδη σε αυτή την κούρσα, στην οποία θεωρείται πως εισέρχεται πλέον άτυπα και ο Ατάλ.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά»