Ο βασικός όρος για την πώληση των αμερικανικών F-16 στην Τουρκία ήταν η μη χρήση των μαχητικών αεροσκαφών εναντίον της Ελλάδας και φυσικά η μη χρήση τους για παραβιάσεις στο Αιγαίο, ο οποίος ήταν και ο όρος που συμφωνήθηκε για την αγόρα από την Άγκυρα.

Αυτό είχε ανακοινωθεί, έστω κι αν δεν διαβάσαμε κάτι τέτοιο στην επίσημη συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας.

Ωστόσο, από την τουρκική πλευρά, διαψεύδεται ότι υπάρχει ο οποιοσδήποτε όρος σχετικά με τη χρήση των F-16.

Συγκεκριμένα, το τουρκικό ΥΠΕΞ έπειτα από επίμονες ερωτήσεις δημοσιογράφων, διαψεύδει κατηγορηματικά ότι υπάρχουν όροι κι ότι τα μαχητικά, όταν παραληφθούν, δεν θα μπορούν να πετάνε πάνω από τα νησιά του Αιγαίου.

Σε άτυπη ενημέρωση μεσω διαρροών στους διπλωματικούς συντάκτες, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει μάλιστα ότι είναι «αδιανόητο να δέχτηκε ο Ερντογάν έναν τέτοιον όρο, καθώς αν ίσχυε, τότε τίθεται θέμα «εθνικής κυριαρχίας»!

Παράλληλα, στην Τουρκία έχει ανοίξει ο διάλογος -και η... όρεξη- για προμήθεια των F-35, μετά τον εξοβελισμό της χώρας από το πρόγραμμα, λόγω της προμήθειας των πυραύλων S-400 από τη Ρωσία.

Αυτό συνέβη μετά την επίσκεψη της αναπληρώτριας Υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Βικτόρια Νούλαντ, στην Τουρκία, τα τουρκικά Μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν πως «αν η Ουάσινγκτον θέλει να μάς στείλει τα F–35, πρέπει να δώσει και αντιαεροπορικά συστήματα». Για τους ρωσικούς πυραύλους S–400, θέτουν το ερώτημα: «Μήπως να τους στείλουμε στη Λιβύη, στο Κατάρ ή στη Σομαλία;».

Πάντως, ο Έντι Ζεμενίδης αναφέρει ότι «δεν υπάρχει περίπτωση» η Τουρκία να πάρει τα F-35.

Τζον Σαρμπάνης: Το πρόγραμμα των τουρκικών F-16 θα επαναξιολογηθεί εάν τα χρησιμοποιήσει «λάθος»

Πάντως, ο Τζον Σαρμπάνης, επιβεβαιώνει πως το Κογκρέσο διαθέτει ένα σύνολο από γραπτές διαβεβαιώσεις για τα F-16 που θα δίνονταν στην Τουρκία. Ο βουλευτής των δημοκρατικών, Τζον Σαρμπάνης, μιλά στην κάμερα του «OPEN» για τις συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με τις ΗΠΑ για τα εξοπλιστικά προγράμματα.

Πιο συγκεκριμένα, ο Τζον Σαρμπάνης επιβεβαιώνει πως το Κογκρέσο διαθέτει ένα σύνολο επικοινωνιών αλλά και γραπτές διαβεβαιώσεις για τα F-16 που θα δίνονταν στην Τουρκία πως δεν χρησιμοποιηθούν για υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Το σύνολων αυτών, έχουν έρθει από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στους βασικούς Προέδρους των Επιτροπών που έχουν δικαιοδοσία.

«Νομίζω πως εάν δεν υπήρχαν αυτές οι διαβεβαιώσεις, οι επικεφαλής δεν θα ενέκριναν την πώληση και δεν θα υποδείκνυαν την άνεση τους με αυτήν» είπε χαρακτηριστικά.

Έπειτα, ο βουλευτής των Δημοκρατικών εξήγησε πως εάν αυτός ο μηχανισμός δεν λειτουργήσει, θα υπάρξει επαναξιολόγηση σε σχέση με την παράδοση και τον χρόνο παράδοσης αυτών. Έπειτα, ανέφερε πως είναι «πρόωρο να ξεκινήσει μια συζήτηση για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35». Ωστόσο τόνισε πως χρειάζεται διεξοδική αξιολόγηση και πολύ ελεγχο.


Η απόρρητη επιστολή Μπλίνκεν προς το Κογκρέσο

Σε απόρρητη επιστολή που έχει αποσταλεί στο Κογκρέσο, φαίνεται πως έχουν τεθεί σαφέις όροι για την παράδοση των νέων F-16 στην Τουρκία. Αναφέρεται, συγκεκριμένα, ότι τα F16 που θα λάβει η Άγκυρα δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν παρά μόνο για τους σκοπούς του ΝΑΤΟ. Αναφέρει δε ότι οι πτήσεις πάνω από τα νησιά, δεν είναι συμβατές με αυτή την υποχρέωση.

Ακόμη, η επιστολή αναφέρει πως σε περίπτωση που παραβιαστούν οι όροι, τότε το αμερικανικό ΥΠΕΞ αναλαμβάνει διπλωματική πρωτοβουλία για την επίλυση του θέματος, ενώ σε περίπτωση που αυτό δεν καταστεί εφικτό, τότε η παράδοση των αεροσκαφών διακόπτεται όπως έγινε και με τα F35.

Στόχος του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, δεν είναι να ικανοποιήσει την Ελλάδα, αλλά να κάμψει τις αντιρρήσεις του Κογκρέσου που δεν βλέπουν θετικά τον εξοπλισμό της Τουρκίας, με δεδομένες τις θέσεις που έχει λάβει ο Ερντογάν στο Ουκρανικό και στην κρίση στη Μέση Ανατολή.

Ποιον όρο βάζουν οι Αμερικανοί στους Τούρκους για τα F35

Σε συνέντευξη της, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ανέφερε ότι, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία μπορέσουν να επιλύσουν το θέμα των S-400, «οι ΗΠΑ θα ήταν ευτυχείς να καλωσορίσουν την Τουρκία πίσω στην οικογένεια των F-35».

Η Αμερικανίδα αξιωματούχος, που βρέθηκε τις προηγούμενες δύο ημέρες στην ‘Αγκυρα για διαβουλεύσεις στο πλαίσιο του Στρατηγικού Μηχανισμού των δύο χωρών, υπενθύμισε ότι οι κυρώσεις CAATSA (Πράξη Αντιμετώπισης των Εχθρών της Αμερικής μέσω Κυρώσεων) σχετίζονταν με την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησής να αγοράσει συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία.

Τόνισε δε πως, «αν μπορέσουμε να τακτοποιήσουμε το θέμα των S-400, κάτι που θέλουμε να κάνουμε, οι ΗΠΑ θα ήταν ικανοποιημένες να δεχτούν την Τουρκία πίσω στην οικογένεια των F-35». Η ίδια προσέθεσε επίσης ότι «πρώτα πρέπει να επιλύσουμε αυτό το άλλο ζήτημα και ταυτόχρονα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Τουρκία θα έχει ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα».

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ F-16 και F-35

Το αεροσκάφος που θέλουν αυτή τη στιγμή διακαώς οι Τούρκοι, το F-16 Viper, διαθέτει ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης AESA, το σύστημα τακτικής ψηφιακής διασύνδεσης LINK16, με το οποίο τα αεροσκάφη θα μπορούν να μοιράζονται στόχους μεταξύ τους, τόσο στον αέρα, όσο και στο έδαφος, να ανταλλάσουν στοιχεία μαζί με τα Rafale.

Ακόμη, μπορούν να επικοινωνούν με πολεμικά πλοία και να βλέπουν όσα μπορούν να δούν όλα τα υπόλοιπα μέσα σε αέρα και θάλασσα. Έχουν κατευθυνόμενες βόμβες λέιζερ και νέο cockpit που απλουστεύει τον χειρισμό.

Σύμφωνα με τα δεδομένα των επιδόσεων του ραντάρ APG-68(V)9, το F-16C/D που υπηρετεί στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, και στις εκδόσεις Block 52+/52+Adv δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το F-35A, καθώς δεν μπορεί να το εντοπίσει. Το F-16C/D θα αντιληφθεί την απειλή μόνο στην τερματική εμπλοκή, όταν η συσκευή RWR θα ενημερώσει τον χειριστή.

Τι είναι το F-35

Το F-35 είναι ένα stealth αεροσκάφος με προηγμένα συστήματα πλοήγησης. Το μαχητικό αυτό μπορεί να φέρει πυραύλους αέρος – αέρος και αέρος – εδάφους, μπορεί να συμμετέχει στη συλλογή πληροφοριών, να επιτηρεί τεράστιες περιοχές και είναι ανίκητο στον ηλεκτρονικό πόλεμο.

Σημαντική διαφορά μεταξύ F-16 και F-35 έγκειται στην δυνατότητα του δευτέρου να μην εντοπίζεται από τα ραντάρ. Ο ίδιος ο σχεδιασμός του μαχητικού δίνει έμφαση στο να είναι «αόρατο» αξιοποιώντας ένα συνδυασμό προηγμένων συστημάτων σε σύγκριση με το F-16.

Μάλιστα, ο Τόνι Γουίλσον, επικεφαλής των δοκιμαστικών πτήσεων των F-35 ανέφερε: «Aλλάζει ο πόλεμος γενικά. Mια από τις δυνάμεις του F35 είναι ότι έχει την ικανότητα να λειτουργεί σαν εναέριο σημειωματάριο πληροφοριών και μοιράζει τις πληροφορίες σε αυτόν που τη χρειάζεται και όταν τη χρειάζεται. Οπότε δεν είναι το θέμα ότι άλλαζει τον αεροπορικό πόλεμο, είναι ότι δίνει την πληροφορία της κυριαρχίας.»

Τέλος, σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές: «Αυτός που θα δει πρώτος τον αντίπαλο και θα βάλει εναντίον του είναι ο νικητής της αερομαχίας. Αυτό είναι ένα απόλυτο αξίωμα και δεν έχει καταρριφθεί ποτέ μέχρι σήμερα. Άρα το F-35 διατηρεί το πλεονέκτημα του εντοπισμού του αντιπάλου χωρίς εκείνος να μπορεί να τον δεί για να τον αντιμετωπίσει έγκαιρα.»