Μια παγκόσμια πρωτιά καταγράφει η Γαλλία, που γίνεται σήμερα η πρώτη χώρα που εγγράφει ρητά και απερίφραστα στο Σύνταγμά της το δικαίωμα στην άμβλωση. Βουλευτές και γερουσιαστές συνέρχονται σε κοινή σύνοδο στο Ανάκτορο των Βερσαλλιών και αναμένεται να εγκρίνουν με πολύ μεγάλη πλειοψηφία την τροποποίηση του Συντάγματος που προτείνεται από την κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν.

Τέσσερις ημέρες πριν από τις 8 Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών, η μεταρρύθμιση αυτή θα εισαγάγει στο άρθρο 34 την εξής φράση: «Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες ασκείται η εγγυημένη ελευθερία της γυναίκας να προσφεύγει στην εκούσια διακοπή κύησης».

Η τροποποίηση του Συντάγματος πρέπει να εγκριθεί από τρία πέμπτα των ψηφισάντων. Η ειδική αυτή πλειοψηφία αναμένεται να εξασφαλισθεί χωρίς δυσκολία, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών στην Γαλλική Εθνοσυνέλευση (493 ψήφοι υπέρ, 30 κατά) και στην Γερουσία (267 ψήφοι υπέρ, 50 κατά).


«Η Γαλλία εγείρεται στη θέση της πρωτοπορίας στην πρόοδο» - Η συνταγματική κατοχύρωση 53 χρόνια μετά το «Μανιφέστο των 343»

«Οταν τα δικαιώματα των γυναικών δέχονται επίθεση στον κόσμο, η Γαλλία εγείρεται στην θέση της πρωτοπορίας στην πρόοδο», δήλωσε ο γάλλος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ μέσω της πλατφόρμας Χ (Twitter). «Δεν υπάρχει αγωνία, αλλά η στιγμή είναι κρίσιμη», συνόψισε η Γιαέλ Μπράουν -Πιβέ, πρόεδρος της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, πρώτη γυναίκα που προεδρεύει της συνόδου Εθνοσυνέλευσης-Γερουσίας, κάνοντας λόγο για «μία σημαντική στιγμή για τις γυναίκες ολόκληρου του κόσμου».

Το νομοσχέδιο αναμένεται τώρα να ξεπεράσει το τελικό εμπόδιο της συνδυασμένης ψηφοφορίας των δύο σωμάτων, στη Σύνοδο των Βερσαλλιών.


Όταν ξεκίνησε αυτή η πολιτική εκστρατεία στα σοβαρά το 1971, «δεν μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε ότι το δικαίωμα στην άμβλωση θα μπορούσε μια μέρα να καταγραφεί στο σύνταγμα», δήλωσε στο AFP η Κλοντίν Μοντέιλ, επικεφαλής της ένωσης Femmes Monde (Γυναίκες στον Κόσμο).


Η Monteil ήταν η νεότερη υπογράφοντας το «Μανιφέστο των 343», ένα γαλλικό ψήφισμα του 1971 που υπογράφηκε από 343 γυναίκες που παραδέχθηκαν ότι είχαν τερματίσει παράνομα μια εγκυμοσύνη, μαζί με έως και 800.000 συμπατριώτισσές τους κάθε χρόνο.

Καταλύτης η ανατροπή της απόφασης Roe v. Wade στις ΗΠΑ - «Μας αφύπνισε»

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεσμεύτηκε πέρυσι να κατοχυρώσει την άμβλωση - νόμιμη στη Γαλλία από το 1975 - στο Σύνταγμα, αφού το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε το 2022 το δικαίωμα μισού αιώνα στη διαδικασία, επιτρέποντας στις πολιτείες να την απαγορεύουν ή να την περιορίζουν.


Επρόκειτο για ανατροπή της εμβληματικής απόφασης «Ρόου εναντίον Γουέιντ» του 1973, με πλήθος αμερικανικών πολιτειών έκτοτε να απαγορεύουν το δικαίωμα στην άμβλωση, μια απόφαση που χαιρέτισε και ο Ντόναλντ Τραμπ, υποψήφιος εκ νέου για το αξίωμα του προέδρου των ΗΠΑ, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «είναι θέλημα Θεού».

Η άμβλωση νομιμοποιήθηκε στη Γαλλία το 1975 με νόμο που υπερασπίστηκε η υπουργός Υγείας Σιμόν Βέιλ, ένα είδωλο των δικαιωμάτων των γυναικών, στην οποία αποδόθηκε η σπάνια τιμή να ταφεί στο Πάνθεον μετά το θάνατό της το 2018.

Όμως μια άλλη κορυφαία φεμινίστρια, η Σιμόν ντε Μποβουάρ, είχε πει στη Μοντέλ ένα χρόνο πριν ότι «το μόνο που χρειάζεται είναι μια πολιτική, οικονομική ή θρησκευτική κρίση για να αμφισβητηθούν τα δικαιώματα των γυναικών», θυμήθηκε η ίδια.

Υπό αυτή την έννοια, «η συμπεριφορά του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ έκανε χάρη στις γυναίκες όλου του κόσμου, γιατί μας αφύπνισε», είπε η Monteil.

Η Leah Hoctor, του Κέντρου για τα Αναπαραγωγικά Δικαιώματα, δήλωσε ότι η Γαλλία θα μπορούσε να προσφέρει «την πρώτη ρητή ευρεία συνταγματική διάταξη του είδους της, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως».

Η Χιλή συμπεριέλαβε το δικαίωμα στην επιλεκτική άμβλωση σε ένα σχέδιο για ένα νέο προοδευτικό σύνταγμα το 2022, αλλά οι ψηφοφόροι απέρριψαν το κείμενο σε δημοψήφισμα.

Ορισμένες χώρες υπαινίσσονται το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Ενδεικτικά, το σύνταγμα της Κούβας εγγυάται τα «αναπαραγωγικά και σεξουαλικά δικαιώματα» των γυναικών.

Και αρκετά βαλκανικά κράτη έχουν κληρονομήσει εκδοχές του συντάγματος της πρώην Γιουγκοσλαβίας του 1974 που ανέφερε ότι είναι ανθρώπινο δικαίωμα «να αποφασίζει κανείς για τη γέννηση των παιδιών».

Άλλα κράτη αναφέρουν ρητά την άμβλωση στο Σύνταγμά τους, αλλά την επιτρέπουν μόνο σε συγκεκριμένες περιστάσεις, δήλωσε η Χόκτορ.

Συντριπτικά υπέρ στη συνταγματική κατοχύρωση του δικαίωματος στην άμβλωση οι Γάλλοι - «Οι κόρες μου δεν θα έρχονταν για τα Χριστούγεννα» 

Οι περισσότεροι Γάλλοι υποστηρίζουν την κίνηση να δοθεί στο δικαίωμα πρόσθετη προστασία. Μια έρευνα του Νοεμβρίου του 2022 από τη γαλλική ομάδα δημοσκοπήσεων IFOP διαπίστωσε ότι το 86% των Γάλλων υποστήριξε την εγγραφή του στο Σύνταγμα.

Αριστεροί και κεντρώοι πολιτικοί χαιρέτισαν την αλλαγή, ενώ δεξιοί γερουσιαστές κατ' ιδίαν δήλωσαν ότι ένιωσαν πίεση για να δώσουν το πράσινο φως. Μία δήλωσε ότι οι κόρες της «δεν θα έρχονταν πλέον για τα Χριστούγεννα» αν αντιδρούσε στην κίνηση αυτή.

Ο Μακρόν την Τετάρτη πανηγύρισε για αυτό που αποκάλεσε «αποφασιστικό βήμα» της Γερουσίας, με την υπερψήφιση από πλευράς της τής σχετικής μεταρρύθμισης και προχώρησε αμέσως για την κοινή σύνοδο των νομοθετικών σωμάτων για σήμερα Δευτέρα.

Η τελευταία φορά που είχε συγκληθεί η εν λόγω κοινή σύνοδος για την αλλαγή του Συντάγματος ήταν το 2008, όταν οι νομοθέτες μόλις είχαν εγκρίνει ευρείες μεταρρυθμίσεις υπό τον πρώην πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί.

Οι αλλαγές αυτές περιλάμβαναν τον περιορισμό της θητείας ενός προέδρου σε δύο θητείες, καθώς και καλύτερες εγγυήσεις για την ανεξαρτησία και την ελευθερία του Τύπου.

Με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP