Καθαρή ήταν η νίκη της υποψήφιας για την προεδρία στη Βόρεια Μακεδονία, Γκιορντάνα Σιλιάνοβσκα, που υποστηρίζεται από το εθνικιστικό κόµµα VMRO-DPMNE, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Συγκεντρώνοντας ποσοστό 40% έναντι 19,93% των Σοσιαλδηµοκρατών και του απερχόµενου προέδρου Στέβο Πενταρόφσκι, διατηρεί ισχυρό προβάδισµα εν όψει του δεύτερου γύρου της 8ης Μαΐου.

Στην τρίτη θέση βρέθηκε µε 15% ο υποψήφιος του συγκυβερνώντος αλβανικού κόµµατος DUI και ΥΠΕΞ της χώρας, Μπουγιάρ Οσµάν, και στην τέταρτη θέση µε 12% ο υποψήφιος του συνασπισµού τεσσάρων αντιπολιτευόµενων αλβανικών κοµµάτων, Αρµπεν Ταραβάρι. Η περίπτωση της Σιλιάνοβσκα παρακολουθείται µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθ’ ότι η ίδια έχει τεθεί κατά της Συµφωνίας των Πρεσπών.

Υπονόμευση της Συμφωνίας των Πρεσπών (;)

Με την πρώτη κάλπη να θεωρείται ότι λειτούργησε ως προποµπός για τις βουλευτικές εκλογές, οι πολίτες εξέφρασαν την απογοήτευσή τους στην κυβέρνηση Πενταρόφσκι, την ώρα που η προσοχή στρέφεται στις κινήσεις του VMRO-DPMNE. Ο πρόεδρος του κόµµατος, Κρίστιαν Μίτσκοσκι, αλλά και η Σιλιάνοβσκα είναι δύο εκ των βασικών επικριτών της Συµφωνίας των Πρεσπών που ηγήθηκαν της καµπάνιας για απόρριψή της, θέµα που επανέφεραν και στην προεκλογική περίοδο. Συγκεκριµένα, η υποψήφια πρόεδρος γνωστοποίησε ότι αν εκλεγεί στη θέση της προέδρου της χώρας δεν θα χρησιµοποιήσει το νέο όνοµα, γεγονός που πυροδοτεί νέες εξελίξεις εν όψει και των βουλευτικών εκλογών που διεξάγονται την ίδια µέρα µε τις αντίστοιχες προεδρικές. Από την άλλη, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το κόµµα δεν πρόκειται να αµφισβητήσει τη Συµφωνία των Πρεσπών λόγω των διεθνών πιέσεων, καθ’ ότι αποτελούσε βασικό όρο προκειµένου η χώρα να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Ο προβληματισμός της Αθήνας από την πιθανότητα ανάδειξης μιας κυβέρνησης αντίθετης στη Συμφωνία και οι «φουρτούνες» στις σχέσεις με Αλβανία και Σερβία

H εκλογική διαδικασία διεξήχθη εν µέσω αντιπαράθεσης µεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, σε σχέση µε τον τρόπο αντιµετώπισης της Βουλγαρίας και του βέτο που έχει ασκήσει για την ένταξή της στην Ε.Ε. Οι τεταµένες σχέσεις ΣόφιαςΣκοπίων διατηρείται χρόνια, ενώ η Βουλγαρία το 2022 συµφώνησε να άρει το βέτο, όταν η Βόρεια Μακεδονία προσθέσει τη βουλγαρική µειονότητα στο Σύνταγµα της χώρας.

Το VMRO-DPMNΕ έχει καταστήσει σαφές ότι συνταγµατικές αλλαγές θα γίνουν µόνο µετά την ένταξη στην χώρας στην Ε.Ε., µε τον πρόεδρο Πενταρόφσκι να εξαπολύει πυρά κατά της Σιλιάνοβσκα και της προοπτικής που σύµφωνα µε τον ίδιο υιοθετεί και πορεύεται, τονίζοντας ότι η δική του αποστολή είναι να προωθήσει την ιδέα «ενός κράτους που δεν είναι αποµονωµένο και θα έχει ενσωµατωθεί στην Ευρώπη». Παράλληλα -και όπως σε κάθε εκλογική διαδικασία στη γειτονική χώρα-, ρυθµιστής του αποτελέσµατος αναµένεται να είναι τα αλβανικά κόµµατα. Οι Οσµάνι και Ταραβάρι συγκεντρώνουν ποσοστό 23% συνολικά.

Ισορροπίες

Την ίδια στιγµή, προβληµατισµός υπάρχει στην Αθήνα από την πιθανότητα ανάδειξης µιας κυβέρνησης ανοιχτά αντίθετης στη Συµφωνία των Πρεσπών, καθώς θα διαταραχθούν οι ισορροπίες και θα υπάρξουν «φουρτούνες» στις σχέσεις µε την Αλβανία και τη Σερβία, διότι η βαλκανική πολιτική για ακόµη µία φορά θα τεθεί εν αµφιβόλω λόγω των εξελίξεων, δρόµο που δείχνει να παίρνει η Βόρεια Μακεδονία, λόγω της ξεκάθαρης διαφοράς του VMRO απέναντι στους Σοσιαλδηµοκράτες.

Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»