Ο πλανήτης εκπέμπει SOS λόγω υπερθέρμανσης, αφού αυτή συνεχίζεται σημειώνοντας κάθε μήνα και νέο ρεκόρ, παρά την αποδυνάμωση του φαινομένου «Ελ Νίνιο».
Τον Απρίλιο σημειώθηκαν «εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, καθώς καταγράφηκαν μηνιαία ρεκόρ ζέστης τόσο στο έδαφος όσο και στην επιφάνεια των ωκεανών, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus, που δίνονται στη δημοσιότητα σήμερα.

Το κλιματικό φαινόμενο «Ελ Νίνιο» «συνέχισε να αποδυναμώνεται», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο μείωσης των θερμοκρασιών αργότερα φέτος, ωστόσο δεν παρατηρήθηκε καμιά αλλαγή στην τάση υπερθέρμανσης που τροφοδοτεί η μαζική καύση ορυκτών καυσίμων (βενζίνης, πετρελαίου, αερίου, άνθρακα).


Κάθε μήνα συντρίβεται το ρεκόρ ζέστης

Από τον Ιούνιο του 2023, κάθε μήνα αδιαλείπτως συντρίβεται το ρεκόρ ζέστης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Απρίλιο του 2024 η μέση θερμοκρασία ήταν 15,03° Κελσίου, δηλαδή 1,58 βαθμούς πάνω από οποιονδήποτε φυσιολογικό Απρίλιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900). Ήταν ο δεύτερος πιο θερμός που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, όπως και ο Μάρτιος και το σύνολο της χειμερινής περιόδου.
Όπως τονίζει η υπηρεσία Κοπέρνικος: «Αν και είναι ασυνήθιστη, τέτοια σειρά μηνιαίων ρεκόρ είχε ήδη παρατηρηθεί την περίοδο 2015-2016».

Τους τελευταίους 12 μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν κατά μέσο όρο 1,61° Κελσίου υψηλότερη από ό,τι την προβιομηχανική εποχή, δηλαδή πάνω από τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού (2015), που ήταν η αύξηση της θερμοκρασίας να μην υπερβεί τον 1,5° Κελσίου. Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία πρέπει να καταγράφεται για δεκαετίες ώστε να θεωρηθεί πως το κλίμα ξεπέρασε αυτό το απόλυτα κρίσιμο όριο.

Ο κλιματολόγος της ευρωπαϊκής υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής Κοπέρνικος (C3S), Ζιλιέν Νικολά, υπογράμμισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι σε κάθε περίπτωση διαπιστώνεται «πόσο αξιοσημείωτες είναι οι συνθήκες της παγκόσμιας θερμοκρασίας».

«Ακραία κλιματικά συμβάντα γίνονται ολοένα και πιο πιθανά»

Όπως υπενθυμίζει ο κλιματολόγος Ζιλιέν Νικολά, κάθε επιπλέον βαθμός αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας συνοδεύεται από «ακραία κλιματικά συμβάντα, που γίνονται ολοένα πιο σφοδρά και πιο πιθανά», μιας και οι τελευταίες εβδομάδες σημαδεύτηκαν από κύματα ακραίας ζέστης στην Ασία, στην Ινδία και στο Βιετνάμ, ενώ η Νότια Βραζιλία και άλλες περιοχές επλήγησαν από εξαιρετικά φονικές πλημμύρες.

Σε ό,τι αφορά τις βροχοπτώσεις, η υπηρεσία κλιματικής αλλαγής Κοπέρνικος δεν εξήγαγε σαφή συμπεράσματα για τις τάσεις τον Απρίλιο, με τον μήνα να είναι πιο υγρός από το φυσιολογικό σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, αλλά ταυτόχρονα και πιο ξηρός από το φυσιολογικό στο νότιο τμήμα της ηπείρου.

Η ίδια αντίθεση παρατηρείται και εκτός Ευρώπης: Σε μεγάλο μέρος της Βόρειας Αμερικής, της Κεντρικής και της Ανατολικής Ασίας, στον Κόλπο, στη Νότια Βραζιλία ακραίες βροχοπτώσεις προκάλεσαν εκτεταμένες πλημμύρες, ενώ αντιθέτως στο Βόρειο Μεξικό, γύρω από την Κασπία θάλασσα, καθώς και σε μεγάλο μέρος της Αυστραλίας επικράτησε ξηρασία.


Η υπερθέρμανση απειλεί και τους ωκεανούς

Ρεκόρ τον Απρίλιο κατέγραψε η θερμοκρασία και στην επιφάνεια των ωκεανών, σε σύγκριση με οποιονδήποτε προηγούμενο Απρίλιο, εξαιρουμένων των πόλων. Πρόκειται για τον δέκατο τρίτο συνεχόμενο μήνα που καταγράφεται ρεκόρ, με την υπερθέρμανση αυτή να απειλεί τις θαλάσσιες μορφές ζωής, να αυξάνει την υγρασία στην ατμόσφαιρα και να απειλεί τη δυνατότητα των ωκεανών να απορροφούν τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Παρ' όλα αυτά, η θερμοκρασία στην επιφάνεια των θαλασσών κατέγραψε οριακή μείωση σε σύγκριση με τον Μάρτιο και το απόλυτο ρεκόρ της (21,04° Κελσίου, από 21,07° Κελσίου).


Αποδυναμώνεται το «Ελ Νίνιο» 

Όσον αφορά στο φυσικό κλιματικό φαινόμενο «Ελ Νίνιο», το οποίο εκδηλώνεται στην ισημερινή ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού και συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη, το παρατηρητήριο Κοπέρνικος σημειώνει ότι «συνέχισε να αποδυναμώνεται» τον Απρίλιο και η κατάσταση κινήθηκε προς «ουδέτερες συνθήκες».

Το «Ελ Νίνιο» «έφτασε στην κορύφωσή του στην αρχή της χρονιάς», εξήγησε ο Ζιλιέν Νικολά, κάτι που πιθανόν εξηγεί τη μικρή κάμψη των μέσων θερμοκρασιών τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον Μάρτιο. Ο κλιματολόγος συνεχίζει λέγοντας: «Οι προβλέψεις των μοντέλων υποδεικνύουν ενδεχόμενη μετάβαση προς συνθήκες (του φαινομένου) ''Λα Νίνια'' το δεύτερο μισό της χρονιάς», όμως «οι συνθήκες είναι ακόμη αρκετά αβέβαιες».

Το φαινόμενο «Λα Νίνια» είναι αντίστροφο του «Ελ Νίνιο» -οδηγεί σε μείωση των παγκόσμιων θερμοκρασιών-, όμως το τέλος του «Ελ Νίνιο» δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως θα σταματήσουν να αυξάνονται οι θερμοκρασίες, πως θα φρενάρει η υπερθέρμανση του πλανήτη. «Το φαινόμενο αυτό προστίθεται σε μακροπρόθεσμες τάσεις που επιμένουν και συνδέονται άμεσα με την υπερθέρμανση, την αύξηση των συγκεντρώσεων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και των ποσοτήτων θερμότητας που απορροφώνται και αποθηκεύονται ειδικά στους ωκεανούς», επισήμανε ο κ. Νικολά.

Προειδοποιήσεις για νέα ρεκόρ

Ο διευθυντής του C3S, Κάρλο Μπουοντέμπο, προειδοποιεί ότι οι τάσεις αυτές συνεχίζουν «να ωθούν την παγκόσμια θερμοκρασία προς νέα ρεκόρ».

Στα τέλη Μαρτίου, ο ΟΗΕ ήδη προειδοποίησε πως υπάρχει «υψηλή πιθανότητα» το 2024 να καταγραφούν θερμοκρασίες άνευ προηγουμένου, ενώ το 2023 ολοκλήρωσε μια δεκαετία ζέστης-ρεκόρ,, ωθώντας τη Γη «στο χείλος της αβύσσου».

Πάντως, ο κλιματολόγος Ζιλιέν Νικολά είναι επιφυλακτικός και αναφέρει ότι «είναι ακόμη λίγο νωρίς» για να προβλεφθεί αν θα καταρριφθούν ρεκόρ και φέτος, με δεδομένο ότι το 2023 ήταν εξαιρετική χρονιά.