Ημέρα της Ευρώπης, 1957 – 2024: Το χρέος µας για την αναγέννηση του οράµατος
Ημέρα της Ευρώπης
Οι πολιτικοί συσχετισμοί που θα αναδείξει η ευρωκάλπη αποκτούν κομβική σημασία στις 6 με 9 Ιουνίου, για το προς τα πού θα πορευτεί το ευρωπαϊκό άρμα
Ηµέρα της Ευρώπης η 9η Μαΐου. Πριν από 74 χρόνια, η ιστορική ∆ιακήρυξη του Ροµπέρ Σουµάν διατύπωνε την πρόταση για µια νέα µορφή πολιτικής συνεργασίας στην Ευρώπη. Μόλις πέντε χρόνια µετά τη λήξη του Β’ Παγκόσµιου Πολέµου, µε νωπές ακόµη τις βαθιές πληγές µιας ανείπωτης φρίκης, ο Ροµπέρ Σουµάν πρότεινε τη δηµιουργία µιας Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ανθρακα και Χάλυβα. Ήταν η µαγιά για τη µεγάλη περιπέτεια της Ενωµένης Ευρώπης, η απαρχή ενός πρωτόγνωρου πειράµατος συνύπαρξης και ανάπτυξης, χωρίς την απειλή του πολέµου.
Η 9η Μαΐου, έκτοτε, σηµατοδοτεί το µεγάλο άλµα της Ευρώπης προς τα εµπρός, την πρωτόγνωρη για τη «γηραιά ήπειρο» συνύπαρξη λαών µε αιώνες αντιπαράθεσης και πολέµων, χωρών µε διαφορετικό πολιτισµικό πρόσηµο, οικονοµιών µε διαφορετικές αφετηρίες, κοινωνιών µε έντονο εθνικό πρόσηµο, λαών µε τραύµατα, αλλά και ελπίδα, µε όρεξη για σκληρή δουλειά ανοικοδόµησης, µε χωρίς προηγούµενο βήµατα συνύπαρξης και προόδου. Ναι, το µεταπολεµικό οικονοµικό θαύµα της Ευρώπης, η πρωτόγνωρη εµπειρία κοινωνικής πρόνοιας, το θαυµαστό βιοτικό επίπεδο, όλα αυτά δεν έγιναν κατορθωτά µε τον «αυτόµατο πιλότο». Ήταν αποτέλεσµα σκληρής δουλειάς, δύσκολων αποφάσεων, αλλά και αβεβαιότητας σε µια εποχή που ο Ψυχρός Πόλεµος όρθωνε τείχη διχασµού στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Και όταν ήρθε το πλήρωµα του χρόνου, τα τείχη έπεσαν, το ευρωπαϊκό όραµα ενισχύθηκε, έγινε πόλος έλξης νέων χωρών, που επέλεξαν τον δρόµο της συνεργασίας και της διεύρυνσης. Βάση οικονοµικής στήριξης έγινε το ισχυρό ευρώ.
Η Ελλάδα ευτύχησε να γίνει µέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας στις 28 Μαΐου 1979, υπογράφοντας την προσχώρησή της στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, µε την καθοριστική συµβολή του Κωνσταντίνου Καραµανλή. Προφητικά τα λόγια του: «Αν τα κράτη της ηπείρου µας δεν συνενώσουν τις υλικές και πνευµατικές τους δυνάµεις σε µια οργανική ενότητα, θα παραµερισθούν µοιραία στο περιθώριο της Ιστορίας. Και η Ευρώπη, που κυριαρχούσε στον κόσµο µέχρι και τις αρχές του αιώνος, θα µεταβληθεί σε ουραγό και θα εκτεθεί σε κινδύνους». Προφητικά και επίκαιρα.
Αν στρέψουµε σήµερα το βλέµµα µας στο αύριο της Ευρώπης, θα δούµε όχι λίγους κινδύνους να καραδοκούν. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η φλεγόµενη Μέση Ανατολή, η ενεργειακή κρίση, η συρρίκνωση της ευρωπαϊκής οικονοµίας, αλλά και συνοχής, η διεύρυνση των ανισοτήτων, το Μεταναστευτικό, οι φυγόκεντρες τάσεις και η αδυναµία λήψης καίριων αποφάσεων θέτουν κρίσιµα ζητήµατα για το µέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που απαιτούν άµεσες απαντήσεις.
∆εν είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόµι. Είναι όµως αισθητό το πολιτικό έλλειµµα, που δυσκολεύει τη φυγή της Ε.Ε. προς τα εµπρός. Είναι το ευρωπαϊκό όραµα που σήµερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται να τονωθεί, να εκφράσει τις προσδοκίες των εκατοµµυρίων Ευρωπαίων πολιτών. Από την άποψη αυτή, αποκτούν κοµβική σηµασία οι πολιτικοί συσχετισµοί που θα αναδείξει η ευρωκάλπη στις 6 µε 9 Ιουνίου για το προς τα πού θα πορευτεί το ευρωπαϊκό άρµα. Θα έχουν το πάνω χέρι εκείνες οι δυνάµεις που έχουν τη βούληση να δώσουν την καθοριστική ώθηση για την υπέρβαση της στασιµότητας; Ή θα βρουν έκφραση οι ακροδεξιές τάσεις, που λειτουργούν διαβρωτικά στο ευρωπαϊκό εποικοδόµηµα; Το ερώτηµα αφορά και την Ελλάδα, που δεν έχει άλλη επιλογή παρά να δει το δικό της µέλλον µέσα από τη συνέχεια, την ανάπτυξη και την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού πειράµατος. Ένας τρόπος υπάρχει για να συµβάλουµε σε αυτό: η συνειδητή µας συµµετοχή στις εκλογές της 9ης Ιουνίου!
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά»