Χοσέιν Αμιραμπντολαχιάν: Ποιος ήταν ο Ιρανός ΥΠΕΞ που σκοτώθηκε στη συντριβή του ελικοπτέρου
Ήταν ιδιαίτερα κοντά με τον Κασέμ Σουλεϊμανί
Πρόκειται για τον εχθρό της Δύσης και του Ισραήλ που επεδίωξε να συνάψει σχέσεις με τους άραβες γείτονες της Ισλαμικής Δημοκρατίας
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσέιν Αμιραμπντολαχιάν, ο οποίος σκοτώθηκε σε δυστύχημα με ελικόπτερο μαζί με τον πρόεδρο της χώρας Εμπραχίμ Ραϊσί, ήταν γνωστός για την έντονα αντιισραηλινή του στάση και για τον σκεπτικισμό του απέναντι στη Δύση.
Διπλωμάτης καριέρας και συντηρητική προσωπικότητα με στενούς δεσμούς με τους Φρουρούς της Επανάστασης, ανέλαβε τα καθήκοντά του μετά την εκλογική νίκη του Ραϊσί το 2021. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης εξήραν εκείνη την εποχή τη στήριξή του προς τον "Αξονα της Αντίστασης" ένοπλων οργανώσεων στη Μέση Ανατολή που συνδέονταν με την Τεχεράνη και είχαν συνασπιστεί εναντίον του κοινού τους εχθρού, του Ισραήλ.
Η θητεία του Αμιραμπντολαχιάν ως υπουργού Εξωτερικών του Ιράν χαρακτηρίστηκε από έντονες διπλωματικές προσπάθειες με στόχο τον τερματισμό της απομόνωσης του Ιράν και την άμβλυνση του αντίκτυπου των σκληρών αμερικανικών κυρώσεων εξαιτίας του αμφιλεγόμενου ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
Ο Αμιραμπντολαχιάν επεδίωξε ιδιαίτερα να συνάψει σχέσεις με τους άραβες γείτονες της Ισλαμικής Δημοκρατίας περιλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας. Με μια συμφωνία ορόσημο με τη διαμεσολάβηση της Κίνας η Τεχεράνη και το Ριάντ αποφάσισαν τον Μάρτιο του 2023 να αναθερμάνουν τις σχέσεις τους και να ανοίξουν τις αντίστοιχες πρεσβείες τους έπειτα από μια ρήξη με μεγάλη διάρκεια.
Ηταν κάτοχος προπτυχιακού τίτλου σε Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, απ΄όπου αποφοίτησε το 1991, ενώ στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό και διδακτορικό στο ίδιο πεδίο. Ως διπλωμάτης είχε υπηρετήσει -μεταξύ άλλων- στο Ιράκ από το 1997 ως το 2001 και στο Μπαχρέιν από το 2007 ως το 2010.
Υπό τον πρώην λαϊκιστή πρόεδρο Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ, ο Αμιραμπντολαχιάν υπηρέτησε ως υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τις σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και την Αφρική. Είχε συμμετάσχει στις προσπάθειες αναβίωσης της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με τις δυτικές κυβερνήσεις μετά τη μονομερή απόσυρση των ΗΠΑ από αυτήν, το 2018, υπό τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Οι συνομιλίες ωστόσο δεν άρχισαν ποτέ εκ νέου.
Στη διάρκεια της καριέρας του ήταν γνωστός για τους ισχυρούς δεσμούς του με τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης, τον ιδεολογικό βραχίονα του ιρανικού στρατού. Ηταν ιδιαίτερα κοντά με τον Κασέμ Σουλεϊμανί, τον διοικητή της Δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης, που έχει επιφορτιστεί με τις εξωτερικές επιχειρήσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας, ο οποίος σκοτώθηκε το 2020 από αμερικανικό πλήγμα με drone στη Βαγδάτη.
Ο Αμιραμπντολαχιάν είχε εξάρει τη "στρατηγική διάνοια" του Σουλεϊμανί και σε συνέντευξή του τον Ιούνιο του 2020 τον είχε χαρακτηρίσει "αληθινό διπλωμάτη" για τις διπλωματικές του δεξιότητες.
Τον περασμένο μήνα, με τις περιφερειακές εντάσεις στο ζενίθ λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στη Γάζα και τη βία να έχει παρασύρει και περιφερειακούς συμμάχους του Ιράν, εκείνος υπερασπίστηκε την πρώτη στα χρονικά ευθεία ιρανική επίθεση εναντίον του ορκισμένου εχθρού της Τεχεράνης, του Ισραήλ.
Η ιρανική επίθεση ήταν αντίποινα για προηγούμενο αεροπορικό βομβαρδισμό ο οποίος είχε αποδοθεί στο Ισραήλ με στόχο το προξενείο του Ιράν στη Δαμασκό από την οποία σκοτώθηκαν επτά μέλη των Φρουρών της Επανάστασης, δύο εκ των οποίων στρατηγοί.
Ο Αμιραμπντολαχιάν είχε εξηγήσει ότι η επίθεση είχε γίνει "μέσα στο πλαίσιο της νόμιμης άμυνας και του διεθνούς δικαίου". Αργότερα είχε υποβαθμίσει τα φερόμενα ισραηλινά αντίποινα με στόχο την επαρχία Ισφαχάν στο κεντρικό Ιράν, όπου βρίσκονται σημαντικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, παρομοιάζοντάς τα με παιχνίδια παιδιών.
Διπλωμάτης καριέρας και συντηρητική προσωπικότητα με στενούς δεσμούς με τους Φρουρούς της Επανάστασης, ανέλαβε τα καθήκοντά του μετά την εκλογική νίκη του Ραϊσί το 2021. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης εξήραν εκείνη την εποχή τη στήριξή του προς τον "Αξονα της Αντίστασης" ένοπλων οργανώσεων στη Μέση Ανατολή που συνδέονταν με την Τεχεράνη και είχαν συνασπιστεί εναντίον του κοινού τους εχθρού, του Ισραήλ.
Η θητεία του Αμιραμπντολαχιάν ως υπουργού Εξωτερικών του Ιράν χαρακτηρίστηκε από έντονες διπλωματικές προσπάθειες με στόχο τον τερματισμό της απομόνωσης του Ιράν και την άμβλυνση του αντίκτυπου των σκληρών αμερικανικών κυρώσεων εξαιτίας του αμφιλεγόμενου ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
Ο Αμιραμπντολαχιάν επεδίωξε ιδιαίτερα να συνάψει σχέσεις με τους άραβες γείτονες της Ισλαμικής Δημοκρατίας περιλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας. Με μια συμφωνία ορόσημο με τη διαμεσολάβηση της Κίνας η Τεχεράνη και το Ριάντ αποφάσισαν τον Μάρτιο του 2023 να αναθερμάνουν τις σχέσεις τους και να ανοίξουν τις αντίστοιχες πρεσβείες τους έπειτα από μια ρήξη με μεγάλη διάρκεια.
Ηταν κάτοχος προπτυχιακού τίτλου σε Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, απ΄όπου αποφοίτησε το 1991, ενώ στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό και διδακτορικό στο ίδιο πεδίο. Ως διπλωμάτης είχε υπηρετήσει -μεταξύ άλλων- στο Ιράκ από το 1997 ως το 2001 και στο Μπαχρέιν από το 2007 ως το 2010.
Υπό τον πρώην λαϊκιστή πρόεδρο Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ, ο Αμιραμπντολαχιάν υπηρέτησε ως υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τις σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και την Αφρική. Είχε συμμετάσχει στις προσπάθειες αναβίωσης της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με τις δυτικές κυβερνήσεις μετά τη μονομερή απόσυρση των ΗΠΑ από αυτήν, το 2018, υπό τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Οι συνομιλίες ωστόσο δεν άρχισαν ποτέ εκ νέου.
Στη διάρκεια της καριέρας του ήταν γνωστός για τους ισχυρούς δεσμούς του με τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης, τον ιδεολογικό βραχίονα του ιρανικού στρατού. Ηταν ιδιαίτερα κοντά με τον Κασέμ Σουλεϊμανί, τον διοικητή της Δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης, που έχει επιφορτιστεί με τις εξωτερικές επιχειρήσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας, ο οποίος σκοτώθηκε το 2020 από αμερικανικό πλήγμα με drone στη Βαγδάτη.
Ο Αμιραμπντολαχιάν είχε εξάρει τη "στρατηγική διάνοια" του Σουλεϊμανί και σε συνέντευξή του τον Ιούνιο του 2020 τον είχε χαρακτηρίσει "αληθινό διπλωμάτη" για τις διπλωματικές του δεξιότητες.
Τον περασμένο μήνα, με τις περιφερειακές εντάσεις στο ζενίθ λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στη Γάζα και τη βία να έχει παρασύρει και περιφερειακούς συμμάχους του Ιράν, εκείνος υπερασπίστηκε την πρώτη στα χρονικά ευθεία ιρανική επίθεση εναντίον του ορκισμένου εχθρού της Τεχεράνης, του Ισραήλ.
Η ιρανική επίθεση ήταν αντίποινα για προηγούμενο αεροπορικό βομβαρδισμό ο οποίος είχε αποδοθεί στο Ισραήλ με στόχο το προξενείο του Ιράν στη Δαμασκό από την οποία σκοτώθηκαν επτά μέλη των Φρουρών της Επανάστασης, δύο εκ των οποίων στρατηγοί.
Ο Αμιραμπντολαχιάν είχε εξηγήσει ότι η επίθεση είχε γίνει "μέσα στο πλαίσιο της νόμιμης άμυνας και του διεθνούς δικαίου". Αργότερα είχε υποβαθμίσει τα φερόμενα ισραηλινά αντίποινα με στόχο την επαρχία Ισφαχάν στο κεντρικό Ιράν, όπου βρίσκονται σημαντικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, παρομοιάζοντάς τα με παιχνίδια παιδιών.