Θάνατος Ραϊσί: Δισεπίλυτος γρίφος η "επόμενη μέρα" - Φόβοι για κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή
Τι αναφέρουν αναλυτές
Ήδη στο Ιράν οι στρατιωτικές δυνάμεις μαζί με τα μέλη μέλη των Φρουρών της Επανάστασης βρίσκονται σε συναγερμό, εν αναμονή αντικαθεστωτικών διαδηλώσεων
Μεγάλες ανησυχίες εκφράζονται για την «επόμενη ημέρα» στο Ιράν, ύστερα από τη συντριβή του ελικοπτέρου που επέβαινε ο πρόεδρος της χώρας, Εμπραχίμ Ραϊσί, καθώς ο θάνατος του ενδεχομένως να διαταράξει περαιτέρω τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, αλλά και το κλίμα του που επικρατεί στην Τεχεράνη.
Χαρακτηριστικό είναι ότι μόλις έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του Ραΐσι και του Υπουργού Εξωτερικών, στρατιώτες μαζί με μέλη των Φρουρών της Επανάστασης αναπτυχθήκαν σε θέσεις κοντά σε πολλά κυβερνητικά κτίρια φοβούμενοι ίσως αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις.
Όσον αφορά τους φόβους για ανάφλεξη Ισραήλ - Ιράν, αναλυτές εκτιμούν ότι παρόλο που το Ισραήλ είναι ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς του Ιράν, είδε μικρό στρατηγικό όφελος από τον θάνατο του Ραΐσι καθώς ο αντικαταστάτης του αναμένεται να διατηρήσει τη στάση του Ιράν έναντι της χώρας. Άλλωστε η πραγματική δύναμη στην Τεχεράνη ανήκει στον ανώτατο ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και στο Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης.
Οι συνέπειες για τη σχέση του Ιράν με την υπόλοιπη περιοχή
Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα που εγείρει ο θάνατος του Ραΐσι είναι πώς η απουσία του είναι πιθανό να επηρεάσει τη μάχη διαδοχής του Χαμενεΐ ως Ανώτατου Ηγέτη. Αυτό είναι ένα θέμα που απασχολεί ακαδημαϊκούς, αξιωματούχους και αναλυτές καθώς ο Χαμενεΐ είναι σε προχωρημένη ηλικία.
Ο θάνατος του Ραϊσί ενδέχεται να έχει, επίσης, συνέπειες για τη σχέση του Ιράν με την υπόλοιπη περιοχή. Το Ιράν υποστηρίζει μια σειρά από ομάδες πληρεξουσίων, οι πιο ισχυρές από τις οποίες πολεμούν το Ισραήλ. Το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης θα προσπαθήσει να διασφαλίσει ότι οι εχθροί του Ιράν δεν θα εκμεταλλευτούν μια στιγμή αναταραχής. Ο Ραΐσι ήταν επικεφαλής στη διάρκεια μίας περίοδο εμβάθυνσης και εξομάλυνσης των δεσμών με τις αραβικές χώρες του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, και ενώ είναι πιθανό αυτή η πολιτική να συνεχιστεί, κάθε νέος ηγέτης μπορεί να έχει διαφορετικές προτεραιότητες.
Ποιος είναι ο επόμενος στη σειρά για να γίνει Ανώτατος Ηγέτης
Στην περίπλοκη και πολύ αδιαφανή πολιτική δομή του Ιράν, ουσιαστικά δεν υπάρχουν επίσημοι ή δημόσιοι χώροι όπου συζητούνται ανοιχτά ερωτήματα σχετικά με την αντικατάσταση του Χαμενεΐ. Όμως, αναλυτές, αξιωματούχοι και ακαδημαϊκοί που πρόσκεινται στο πολιτικό κατεστημένο ανέφεραν για κάποιο διάστημα τόσο τον Ραΐσι όσο και τον γιο του Χαμενεΐ, Μοτζτάμπα, ως επικρατέστερους.
Ο θάνατος του Ραϊσί σημαίνει ότι ο Μοχτάμπα θεωρείται πλέον ότι αποτελεί τον μοναδικό διάδοχο για την ανώτατη θέση. Ωστόσο, η πρόβλεψη είναι ριψοκίνδυνη. Οι ηγέτες της Ισλαμικής Επανάστασης του 1979 αντιτάχθηκαν σθεναρά σε κάθε είδους σύστημα που έμοιαζε με τη μοναρχία που ανέτρεψαν.
Η δημοτικότητα του Μοχάτμπα επίσης δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ δεδομένου ότι δεν κατέχει καμία κυβερνητική θέση και δεν εμφανίζεται πολύ συχνά δημόσια. Ο Ανώτατος Ηγέτης πρέπει να έχει τουλάχιστον να υποστηρίζεται από τις μάζες που στηρίζουν το θρησκευτικό σύστημα, εάν θέλει να έχει κάποιου είδους νομιμότητα.
Ιράν: Μεγάλα ερωτήματα για την επιλογή πτήσης με το αμερικανικό ελικόπτερο
Όσον αφορά τα ερωτήματα γιατί ο πρόεδρος του Ιράν επέλεξε να πετάξει με αμερικανικό ελικόπτερο, παλαιάς κατασκευής, παρά τις πληροφορίες ότι είχε στη διάθεση του νεότερα ρωσικής κατασκευής ελικόπτερα, είναι γεγονός ότι το αμερικανικό Bell 214 και άλλα αμερικανικά ελικόπτερα είναι πιο άνετα από τα ρωσικά και το επίπεδο θορύβου τους είναι πολύ χαμηλότερο.
Πάντως ο Αρχηγός του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας για τα αίτια της συντριβής, ενώ αναμένεται να γίνει και νεκροψία στις σορούς.
Συρία: Τριήμερο πένθος για το θάνατο του Ραΐσι
Επίσημο πένθος κηρύχθηκε σήμερα στη Δαμασκό όπου κάτοικοι εξέφρασαν φόβους για τις πιθανές συνέπειες του θανάτου του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί, συμμάχου της συριακής κυβέρνησης, ενώ κάτοικοι των ανταρτοκρατούμενων περιοχών της Συρίας εκδηλώνουν τη χαρά τους.
Χάρη στην υποστήριξη των συμμάχων του, της Ρωσίας και του Ιράν, ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ μπόρεσε να ανακτήσει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους του εδάφους της Συρίας, κατεστραμμένης και διαμελισμένης λόγω του εμφυλίου πολέμου από το 2011.
Η ανακοίνωση του θανάτου του προέδρου Ραϊσί ήταν ένα “σοκ”, δηλώνει ο 29χρονος Νιζάρ Τζαμούλ, που καθόταν μαζί με φίλους του σε ένα καφέ στο κέντρο της Δαμασκού και είπε ότι παρακολουθεί συνεχώς τις ειδήσεις.
Και άλλοι κάτοικοι της συριακής πρωτεύουσας παρακολουθούν στα κινητά τους τηλέφωνα και στις τηλεοράσεις τους τις ειδήσεις για τον θάνατο του προέδρου Ραϊσί και υψηλόβαθμων αξιωματούχων της Ισλαμικής Δημοκρατίας σε συντριβή ελικοπτέρου νωρίς το απόγευμα της Κυριακής στο Ιράν.
“Αυτό που συμβαίνει στο Ιράν θα έχει σίγουρα συνέπειες στη Συρία, λόγω της ιστορικής και στενής συμμαχίας μεταξύ των δύο χωρών”, εκτιμά ο ‘Ασι Σαλχούμπ, ένα 40χρονος τεχνικός υπολογιστών που κατοικεί όχι μακριά από το ιρανικό προξενείο το οποίο καταστράφηκε στις αρχές Απριλίου από ένα φονικό πλήγμα που αποδόθηκε στο Ισραήλ.
Οι αρχές κήρυξαν τριήμερο πένθος και ο πρόεδρος Άσαντ απέτινε φόρο τιμής στον Ιρανό ομόλογό του, δηλώνοντας ότι “εργάστηκε μαζί του ώστε οι στρατηγικές σχέσεις που ενώνουν τη Συρία και το Ιράν να συνεχίσουν να ευημερούν”.