Το σχέδιο για αύξηση των τελωνειακών δασμών που εφαρμόζονται σε προϊόντα προερχόμενα από την Κίνα στα 18 δισ. Δολάρια ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, ανάβοντας εκ νέου το «φυτίλι» στις διπλωματικές αλλά και εμπορικές σχέσεις των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.

Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην προστασία «αμερικανικών εταιρειών και Αμερικανών εργαζομένων» από έναν «αθέμιτο ανταγωνισμό». Ειδικότερα και σύμφωνα με πηγές του Λευκού Οίκου, το «προληπτικό» αυτό μέτρο σχεδιάστηκε για να σταματήσει τα φθηνά επιδοτούμενα κινεζικά προϊόντα που πλημμυρίζουν την αγορά των ΗΠΑ και καταπνίγουν την ανάπτυξη του αμερικανικού τομέα πράσινης τεχνολογίας.

Δασμοί και κίνδυνοι

Οι νέοι δασμοί αφορούν περίπου 10 «στρατηγικούς» βιομηχανικούς τομείς και συγκεκριμένα, εκτός της αύξησης των τιμολογίων από 25% στο 100% στα ηλεκτρικά οχήματα, οι εισφορές αναμένεται να αυξηθούν στα ορυκτά καύσιμα από 0% σε 25%, από 25% σε 50% στους ημιαγωγούς, από 7,5% σε 25% στις μπαταρίες λιθίου και από 25% σε 50% στις βιομηχανικές κυψέλες αλλά και στα ιατρικά και χειρουργικά γάντια από 7,5% σε 25%. Η Κίνα δεν άργησε να δώσει την απάντησή της μετά τη γνωστοποίηση του σχεδίου, επισημαίνοντας ότι θα λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει «τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά της», με τον εκπρόσωπο του υπ. Εξωτερικών να επισημαίνει ότι η χώρα «εξακολουθεί να αντιτίθεται στις μονομερείς αυξήσεις δασμών κατά παράβαση των κανόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου».

Η αμερικανική κυβέρνηση είχε επενδύσει πάνω από 850 δισ. Δολάρια μέσω του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού (IRA) που ψηφίστηκε πριν από ένα χρόνο για την επίσπευση παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ανεμογεννητριών και μπαταριών εντός της χώρας. Η υπ. Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν επισήμανε την ανάγκη της επιδραστικότητας των κινήτρων του IRA με σκοπό την στήριξη των βιομηχανιών που θα αναλάβουν την παραγωγή αλλά και την προστασία των επενδύσεων. Με ορατούς τους κινδύνους αντιποίνων, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε ότι οι αυξημένες εισφορές αποτελούν απάντηση στην υπερπαραγωγή των κινεζικών επιχειρήσεων στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, την οποία έχει κατακρίνει σθεναρά η Ουάσινγκτον, κατηγορώντας την Κίνα για μονοπωλιακή πρακτική λόγω των χαμηλών τιμών και των εμποδίων που θέτουν στην ανάπτυξη ανταγωνιστικών βιομηχανιών σε άλλες χώρες. Τον φόβο αυτό φαίνεται ότι συμμερίζονται τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και άλλες χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδία και η Τουρκία.

Παράλληλα, ομάδες λόμπι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μελλοντική απειλή από το Πεκίνο, το οποίο σύμφωνα με τις ίδιες θα επιχειρήσει να αντισταθμίσει την αδυναμία στην εγχώρια οικονομία με την αξιοποίηση των εξαγωγών. Υπολογίζεται ότι η Κίνα παράγει 30 εκατ. EV ετησίως, όμως δύναται να διαθέσει προς πώληση μόνο 22 – 23 εκατ. στην εγχώρια αγορά.

Συμβολική αύξηση

Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι δασμοί είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικοί σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Αρχικά, αποσκοπούν στην εκλογική στήριξη του νυν προέδρου σε μία περίοδο που ο Ντόναλντ Τραμπ δείχνει να «σαρώνει» σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό που είχε επιβάλλει ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ κατά την διάρκεια της προεδρίας του. Όμως, η απόφαση του 82χρονου για την επέκταση των δασμών σε νέους τομείς αποτελεί απόδειξη της «στροφής» του στις πολιτικές για τα μεγάλα οφέλη του παγκόσμιου εμπορίου, με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου να διαψεύδουν το γεγονός ότι η εσωτερική πολιτική και η δημοσκοπική καταβαράθρωση του Μπάιντεν έχει διαδραματίσει ρόλο στην απόφαση αυτή.

Ο «άνθρωπος των δασμών», όπως αποκαλούσε παλαιότερα τον εαυτό του Ντόναλντ Τραμπ έχει ως βασικό στοιχείο στην εκστρατεία του έναν προτεινόμενο γενικό δασμό 10% στις ξένες εισαγωγές που στην περίπτωση της Κίνας θα άγγιζε το 60%, εξαπολύοντας «πυρά» προς τον Μπάιντεν για την προώθηση των ηλεκτρικών οχημάτων που υποστήριζε ότι θα καταστρέψει τις αμερικανικές εταιρείες αυτοκινήτων. Η αναφορά αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς βασικοί εργοδότες των εταιρειών αυτών βρίσκονται σε πολιτείες όπως το Μίσιγκαν αναμένεται να αποτελέσουν πεδίο εκλογικών «χαρακωμάτων» στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.

Στοιχείο που εντείνει τον προβληματισμό σε σχέση με την απόφαση είναι ότι οι ΗΠΑ επιβάλλουν ήδη αυστηρούς δασμούς στα ηλεκτρικά οχήματα που κατασκευάζονται στην Κίνα, με συνέπεια οι πωλήσεις αυτού του τύπου να είναι πολύ μικρές, ωστόσο η ανησυχία επικεντρώνεται στις αυξήσεις των πωλήσεων από κινεζικές εταιρείες τόσο στην Ευρώπη, όσο και σε άλλες χώρες. Όπως γίνεται γνωστό, το νέο δασμολόγιο θα τεθεί σε ισχύ σε 90 ημέρες, με τα «μάτια» των ΗΠΑ να είναι στραμμένα στην στενή παρακολούθηση αντιδράσεων από της πλευρά του Πεκίνου αλλά και την πιθανότητα άμεσης αντίδρασης σε ενδεχόμενα αντίποινα.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή της Κυριακής