Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ προκήρυξε σήμερα το απόγευμα πρόωρες εκλογές για την 4η Ιουλίου, σε ανακοίνωσή του έξω από την Ντάουνινγκ Στριτ, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι οι Συντηρητικοί, μετά από 14 χρόνια στην εξουσία, θα χάσουν από το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα. 

Σε διάγγελμά του, μιλώντας εν μέσω βροχής, με το κοστούμι και τα ρούχα του βρεγμένα, ο Βρετανός πρωθυπουργός υπερασπίστηκε τη διακυβέρνησή του και έκανε απολογισμό του έργου του αναφερόμενος στις προκλήσεις που αντιμετώπισε, παρουσίασε τα βελτιωμένα νούμερα του πληθωρισμού και της ανεργίας δηλώνοντας πως η ερώτηση από εδώ και πέρα είναι ποιον θα εμπιστεύονταν οι πολίτες για να συνεχίσει την καλή πορεία που έχει πάρει η βρετανική οικονομία.

Σύμφωνα με το Reuters, ο Σουνάκ οδηγείται στην εκλογική αναμέτρηση ενώ οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν πίσω από το Εργατικό Κόμμα. Παράλληλα είναι απομονωμένος από στελέχη του κόμματός του, εξαρτώμενος ολοένα και περισσότερο από μια μικρή ομάδα συμβούλων για να τον καθοδηγήσουν σε μια δύσκολη εκστρατεία.



Ωστόσο, φαίνεται να εκτιμά ότι το κλίμα αυτή τη στιγμή είναι ευνοϊκό για τη διεξαγωγή εκλογών και τη διεκδίκηση νέας θητείας λόγω των οικονομικών πλεονεκτημάτων, καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί και η οικονομία αναπτύσσεται με τους ταχύτερους ρυθμούς τα τελευταία τρία χρόνια.

Ο Σούνακ συνάντησε τον βασιλιά Κάρολο πριν την ανακοίνωση εκλογών

Σύμφωνα με πηγή του Παλατιού, όπως μετέδωσε το BBC, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ συναντήθηκε με τον βασιλιά Κάρολο νωρίτερα σήμερα το απόγευμα.

Η συνάντηση, η οποία διήρκεσε περίπου 15 λεπτά, πραγματοποιήθηκε την ίδια ημέρα με τη συνηθισμένη ακρόαση του πρωθυπουργού την Τετάρτη, στη συνήθη αίθουσα ακροάσεων στο παλάτι του Μπάκιγχαμ.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d1gbswoyhsex)

Στάρμερ: Με τις εκλογές του Ιουλίου θα μπει τέλος στο χάος στη Βρετανία

Οι βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου θα δώσουν στη χώρα την ευκαιρία να βάλει τέλος στο «χάος» της συντηρητικής κυβέρνησης του Ρίσι Σούνακ, δήλωσε απόψε ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος Κιρ Στάρμερ.

«Ό,τι και να ειπωθεί, ό,τι κι αν γίνει, αυτές οι εκλογές αφορούν την ευκαιρία για αλλαγή», είπε ο Στάρμερ μιλώντας σε υποστηρικτές τους, αφού ο Σούνακ προκήρυξε εκλογές για τις 4 Ιουλίου. «Η ψήφος στους Εργατικούς είναι ψήφος υπέρ της σταθερότητας, οικονομικής και πολιτικής, πολιτικών που δεν θα επιβαρύνουν τη ζωή όλων μας. Μια ψήφος για να σταματήσουμε το χάος. Είναι καιρός για αλλαγή», πρόσθεσε.

Ο Στάρμερ διαβεβαίωσε ότι οι Εργατικοί έχουν ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Βρετανίας, με το οποίο θα φέρουν οικονομική σταθερότητα, θα περιορίσουν τον χρόνο αναμονής στις υπηρεσίες υγείας, θα ασφαλίσουν τα εθνικά σύνορα και θα μειώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας.

Ο οδικός χάρτης μέχρι τις πρόωρες εκλογές

Μετά την απόφαση για πρόωρες εκλογές, ο πρωθυπουργός πρέπει να ζητήσει την άδεια του βασιλιά Καρόλου, ο οποίος τυπικά έχει το δικαίωμα να αποφασίσει τη διάλυση του Κοινοβουλίου. Στην πράξη ο βασιλιάς μπορεί να αρνηθεί το πρωθυπουργικό αίτημα, αλλά αυτό είναι σχεδόν ανήκουστο.

Στη συνέχεια θα διαλυθεί και τυπικά η Βουλή, κάτι που αναμένεται να γίνει 25 εργάσιμες ημέρες πριν από τις εκλογές, άρα στις αρχές Ιουνίου. Ως τη διάλυση το σώμα κλείνει τις νομοθετικές εκκρεμότητες που έχει, ενώ, μετά τη διάλυσή του, «παγώνει» και η δραστηριότητα της Βουλής των Λόρδων.

Οι υπουργοί μένουν κανονικά στις θέσεις τους μέχρι τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, αλλά περιορίζονται σε διαχειριστικά θέματα.

Την ημέρα της αναμέτρησης τα εκλογικά τμήματα είναι ανοιχτά από τις 07:00 ως τις 22:00. Οι επιστολικές ψήφοι θα έχουν κατατεθεί νωρίτερα.

Είναι η πρώτη εκλογική αναμέτρηση κατά την οποία οι ψηφοφόροι πρέπει να επιδείξουν στα τμήματα ταυτότητα με φωτογραφία.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d1gcok2v12bd)

Γιατί ο Σούνακ κήρυξε τώρα πρόωρες εκλογές στη Βρετανία

Το SkyNews και ο πολιτικός συντάκτης Sam Coates, σε μια ανάλυση τόσο των φημών που είχαν ξεκινήσει πριν τις επίσημες ανακοινώσεις όσο και της απόφασης Σούνακ να γίνουν εκλογές τον Ιούλιο, σχολιάζει: «Ο Ρίσι Σούνακ παίζει την καριέρα του σε μια τολμηρή κίνηση η οποία έρχεται την ώρα που είναι 20 μονάδες πίσω στις δημοσκοπήσεις και επικρατεί αναταραχή στο εσωτερικό του Συντηρητικού Κόμματος, και σε ένα σημείο που δεν μπορεί να πει ότι εκπλήρωσε τις περισσότερες από τις υποσχέσεις του».

«Αυτή είναι μια στιγμή κατά την οποία ο πρωθυπουργός επιδιώκει να ξαναπάρει τον έλεγχο της ατζέντας, ειλικρινά έχοντας χάσει το μεγαλύτερο μέρος του έτους, χρησιμοποιώντας το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Θέλησε να εκμεταλλευτεί την πτώση του πληθωρισμού», σχολιάζει στη συνέχεια ο Sam.

«Δεν είχαμε εκλογές τον Ιούλιο από το 1945»

Επίσης, η πολιτική συντάκτρια του SkyNews Beth Rigby, αναφερόμενη στα όσα είπε ο Σούνακ έξω από το No 10, ήταν «όπως τα περιμέναμε. Είπε ότι μπορούσαμε είτε να βασιστούμε στην πρόοδο της κυβέρνησής του είτε να επιστρέψουμε στην αρχή. Και πάλι, γραμμές που έχουμε ακούσει συχνά», σχολιάζοντας πως ο Βρετανός πρωθυπουργός εμφανίστηκε ως ο «ο άνθρωπος με σχέδιο».

«Στη συνέχεια προχώρησε στο θέμα της άμυνας, λέγοντας ότι ο κόσμος τώρα είναι πιο επικίνδυνος από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ότι υπάρχει κίνδυνος για την ενεργειακή ασφάλεια και ότι διανύουμε αβέβαιους καιρούς. Αναρωτήθηκε ποιος έχει το σχέδιο να εκτελέσει ένα καλύτερο μέλλον. Το επιχείρημά του ήταν ''είμαι ο άνθρωπος που μπορεί να το κάνει αυτό''» πρόσθεσε η Beth.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει η πολιτική συντάκτρια του SkyNews Beth Rigby, αναγνώρισε ορισμένα από τα προβλήματα υπό τις διαδοχικές κυβερνήσεις των Συντηρητικών. «Είπε ''δεν τα έχουμε όλα καλά, αλλά είμαι περήφανος για όσα πετύχαμε μαζί''. Και μετά πέρασε στην επίθεση. Ισχυρίστηκε και πάλι ότι οι Εργατικοί δεν έχουν σχέδιο και είναι επιρρεπείς» καταλήγοντας στο ότι «δεν είχαμε εκλογές τον Ιούλιο από το 1945».

Οι Εργατικοί δηλώνουν έτοιμοι

Οι Εργατικοί δήλωσαν πριν από την ανακοίνωση ότι ήταν περισσότερο από ποτέ έτοιμοι για εκλογές.

"Είμαστε απόλυτα έτοιμοι να πάμε σε εκλογές όποτε ο πρωθυπουργός τις προκηρύξει. Έχουμε έτοιμη μια πλήρως οργανωμένη και επιχειρησιακή εκστρατεία και πιστεύουμε ότι η χώρα χρειάζεται γενικές εκλογές", είπε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του ηγέτη των Εργατικών Στάρμερ.

Ο Στάρμερ ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του την περασμένη εβδομάδα δεσμευόμενος να «ανοικοδομήσει τη Βρετανία», παρουσιάζοντας τα πρώτα βήματα που θα κάνουν εάν οι Εργατικοί σχηματίσουν την επόμενη κυβέρνηση.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d1gd74uxydox)

Φαβορί οι Εργατικοί

Σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, το Εργατικό Κόμμα είναι το μεγάλο φαβορί των εκλογών αυτών αφού φέρεται να προηγείται κατά 20 μονάδες των Συντηρητικών, κατά μέσο όρο. Μια σύνθεση των δημοσκοπήσεων από το Politico δίνει στο κεντροαριστερό κόμμα 44% στην πρόθεση ψήφου, έναντι μόλις 23% για τους Συντηρητικούς. Το εθνικιστικό κόμμα Reform UK που ίδρυσε ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο υπέρμαχος του Brexit, φέρεται να λαμβάνει ποσοστό 12%, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσε να στερήσει πολύτιμες έδρες από τους Συντηρητικούς.

Μια άλλη δημοσκόπηση της YouGov που δόθηκε την Τετάρτη στη δημοσιότητα δείχνει ότι το 71% των Βρετανών αποδοκιμάζει τον Σούνακ. Μόλις το 20% έχει θετική άποψη για τον πρωθυπουργό (οι υπόλοιποι δεν εξέφρασαν άποψη). Για τον Εργατικό Στάρμερ από την άλλη το 34% έχει θετική άποψη και το 51% αρνητική. Γενικότερα, το Εργατικό κόμμα παραμένει δημοφιλέστερο, με 42% θετικές απόψεις έναντι 20% για τους Συντηρητικούς.

Η αλλαγή του εκλογικού χάρτη

Ένας σημαντικός παράγοντας που ίσως παίξει τον ρόλο του στις επερχόμενες βρετανικές εκλογές είναι ο εκλογικός χάρτης και τα όρια των (μονοεδρικών) περιφερειών. Είναι πιθανόν να επηρεάσουν το ποσοστό των Εργατικών που οι δημοσκοπήσεις φέρνουν σταθερά στην πρώτη θέση με διψήφια διαφορά;

Ο αναλυτής του Sky News Σαμ Κόουτς λέει ότι από την τελευταία αναμέτρηση, αυτή του 2019, ο εκλογικός χάρτης έχει αλλάξει σημαντικά. Οι Τόρις κυριαρχούσαν στην Αγγλία και την Ουαλία και το SNP στη Σκωτία. Οι νικητές Συντηρητικοί είχαν 365 έδρες και οι Εργατικοί 203.



Από τότε τα όρια των περιφερειών άλλαξαν σχεδόν όλα ώστε να έχουν περίπου 73.392 εκλογείς η κάθε μία, όσους δηλαδή ο μέσος όρος (σύνολο εκλογέων δια τις περιφέρειες). Στην πράξη, η Αγγλία κέρδισε έδρες, αλλά η Σκωτία και η Ουαλία έχασαν.

Με τα αποτελέσματα του 2019 οι Συντηρητικοί θα είχαν 372 έδρες και οι Εργατικοί του Κιρ Στάρμερ 201 έδρες.

Οι υπολογισμοί του Sky News ότι μόνο με μια διαφορά άνω του 8,3% θα έχουν ελπίδες πρωτιάς οι Εργατικοί αν και θα χρειαστούν εταίρους για συγκυβέρνηση.

Μόνο με διαφορά άνω του 12,7% οι Εργατικοί θα έχουν αυτοδυναμία, αλλά με οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Θα χρειαστούν, ειδικότερα, να κερδίσουν 125 έδρες πέρα από αυτές του 2019, μια νίκη με εύρος που έχουν να δουν από τον Τόνι Μπλερ το 1997.

Ακόμη περισσότερο, για την άνετη πλειοψηφία των 30 εδρών στη Βουλή χρειάζονται διαφορά 13,8% στην κάλπη. Για τις 50 έδρες, η «ψαλίδα» πρέπει να φτάσει το 14,5%.

Οι δημοσκοπήσεις ήδη δίνουν μεγαλύτερη διαφορά, μένει όμως να δούμε τι θα πει η κάλπη.

Πώς λειτουργεί το εκλογικό σύστημα στη Μεγάλη Βρετανία;

Η χώρα χωρίζεται σε 650 εκλογικές περιφέρειες. Σε καθεμία, οι ψηφοφόροι εκλέγουν έναν τοπικό υποψήφιο ο οποίος στη συνέχεια θα λάβει μία θέση στο κοινοβούλιο. Οι ψηφοφόροι μπορούν να επιλέξουν έναν υποψήφιο στο ψηφοδέλτιο και κερδίζει εκείνος με τις περισσότερες ψήφους. Οι υποψήφιοι αντιπροσωπεύουν συνήθως ένα μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα.

Το όριο νίκης για οιοδήποτε πολιτικό κόμμα είναι 326 έδρες. Ο αρχηγός του κόμματος που ξεπερνά αυτό το όριο, θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση και να αναλάβει το αξίωμα του Πρωθυπουργού.

Ποιοι έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν;

Σχεδόν 50 εκατ. Βρετανοί θα έχουν δικαίωμα ψήφου. Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν από τις 07:00 έως τις 22:00 (τοπική ώρα) και το εκλογικό δικαίωμα των Βρετανών μπορεί να ασκηθεί αυτοπροσώπως, με επιστολική ψήφο ή μέσω αντιπροσώπου.

Πότε ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των εκλογών;

Οι εκλογικές περιφέρειες ξεκινούν την καταμέτρηση ψήφων μόλις κλείσουν οι κάλπες και τα πρώτα αποτελέσματα έρχονται μέσα σε λίγες ώρες. Τα περισσότερα δηλώνονται εν μία νυκτί, αν και σε ορισμένες αγροτικές περιοχές αυτό διαρκεί περισσότερο, ιδιαίτερα εάν η αναμέτρηση είναι κοντά και απαιτείται εκ νέου καταμέτρηση. Τα exit poll δημοσιεύονται από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, όταν κλείσουν οι κάλπες.

Τι συμβαίνει αν κανείς δεν εξασφαλίσει πλειοψηφία;

Σε αυτή την περίπτωση, ο εν ενεργεία Πρωθυπουργός παραμένει στην εξουσία και τού δίδεται η πρώτη ευκαιρία να σχηματίσει κυβέρνηση διαπραγματευόμενο με άλλα κόμματα ώστε να οικοδομήσει έναν συνασπισμό ή να προσπαθήσει να κυβερνήσει με μειοψηφία.

Αν δεν καταφέρει να συμφωνήσει σε μία ρύθμιση που θα του έδινε την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ο Πρόεδρος της βουλής θα καλέσει στη συνέχεια τον αρχηγό του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης και θα του δώσει εντολή να σχηματίσει τη νέα κυβέρνηση.