Τριγμοί στις Βρυξέλλες από τις ευρωκάλπες - Οι εξαιρέσεις στον κανόνα και οι εκπλήξεις
Τα νέα δεδομένα στην Ε.Ε.
Οι εθνικιστικοί και ακροδεξιοί σχηματισμοί επιβεβαίωσαν τις τάσεις των προηγούμενων μηνών και ισχυροποιήθηκαν σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση
Μανος Ανθουλακης
Από την άνοδο της Ακροδεξιάς, παραιτήσεις πρωθυπουργών λόγω αποτυχίας στα εκλογικά αποτελέσµατα, αλλά και ανακατατάξεις στην πολιτική γεωγραφία της Ευρώπης χαρακτηρίστηκαν οι ευρωεκλογές.
Στις ευρωπαϊκές εκλογές, που θα µείνουν στην Ιστορία, έντονοι ήταν οι τριγµοί που προκλήθηκαν στις Βρυξέλλες από τα αποτελέσµατα της κάλπης, καθώς τα φιλελεύθερα κόµµατα που υποστηρίζουν την πρόεδρο της Κοµισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατέγραψαν ήττες, ενώ η Ακροδεξιά επιβεβαίωσε την αλµατώδη άνοδο των προηγούµενων µηνών.
Ταυτόχρονα, πολιτικό σεισµό έχουν προκαλέσει οι ήττες των Εµανουέλ Μακρόν σε Γαλλία και Ολαφ Σολτς σε Γερµανία, αντίστοιχα, µε τον πρώτο να προκηρύσσει εκλογές και τον δεύτερο να δέχεται ήδη τα «πυρά» του αντιπολιτευόµενου CDU, που κατετάγη στην πρώτη θέση της εκλογικής διαδικασίας, περί νοµιµοποίησης της κυβέρνησης. Ο Βέλγος ηγέτης, Αλεξάντερ ντε Κρο, παραιτήθηκε από την ηγεσία της χώρας έπειτα από την κατακόρυφη πτώση των ποσοστών του, καθώς συγκέντρωσε µόλις 5,76%, ενώ και ο πρόεδρος του κόµµατος VLD, Τοµ Ονγκένα, έθεσε εαυτόν στην κρίση του κόµµατος. Στις διπλές εκλογές -εθνικές και ευρωπαϊκές- που έλαβαν χώρα στο Βέλγιο, το Φλαµανδικό Εθνικιστικό Κόµµα παραµένει το µεγαλύτερο κόµµα του Κοινοβουλίου, σε συνδυασµό µε τον καταποντισµό του VLD και στις εθνικές κάλπες.
Παρά την αναµενόµενη πτώση του και τις προβλέψεις για κατάταξη πίσω από τα εθνικιστικά και ακροδεξιά κόµµατα της Φλάνδρας, το VLD υπέστη τη µεγαλύτερη πτώση του στην περιφέρεια του ίδιου του Ντε Κρο. Ο ίδιος αναµένεται να παραµείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός µέχρι τον σχηµατισµό κυβέρνησης.
Την πρώτη θέση στην Αυστρία κατέλαβε το ακροδεξιό FPÖ -κόµµα που ιδρύθηκε από πρώην ναζί τη δεκαετία του 1950-, σηµειώνοντας και την παρθενική του νίκη σε εθνική εκλογική διαδικασία, µε ποσοστό 25,4%. Ο ηγέτης του σχηµατισµού, Χέρµπερτ Κικλ, ευρισκόµενος από το 2021 στην προεδρία του κόµµατος, αξιοποίησε τον προ ετών «αντιεµβολιαστικό» του λόγο και την ανάγκη για ουδετερότητα της Αυστρίας στον πόλεµο στην Ουκρανία, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την ευρωπαϊκή στήριξη στο Κίεβο και τις κυρώσεις στη Μόσχα. Στη δεύτερη θέση και µε διαφορά 0,7% βρέθηκε η κυβερνώσα παράταξη ÖVP, οι Σοσιαλδηµοκράτες στην τρίτη θέση, ενώ µετά τη νίκη του στις ευρωεκλογές ο Κικλ βάζει πλώρη για τις βουλευτικές εκλογές, ευελπιστώντας στη νίκη που θα τον θέσει στο τιµόνι της χώρας.
Την επιστροφή της στις πολιτικές νίκες γιορτάζει η ισπανική ∆εξιά, που αναδείχθηκε πρώτο κόµµα, επικρατώντας του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ. Ο ηγέτης του δεξιού PP, Αλµπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, έκανε λόγο για έναν «νέο πολιτικό κύκλο», µε τον Ισπανό πρωθυπουργό να επιβεβαιώνει τις σφυγµοµετρήσεις που τον αναδείκνυαν σε δεύτερο κόµµα, παρά την κυβερνητική του δυναµική. Τη µεγάλη έκπληξη έκανε η παράταξη Se Αcabo La Fiesta, που ανήκει στην Ακροδεξιά και εξέλεξε τρεις ευρωβουλευτές µε ποσοστό 4,59%, ενώ, παρά την τρίτη θέση που σηµείωσε το -επίσης- ακροδεξιό Vox, κατέγραψε πτώση σχεδόν 3% και εξέλεξε έναν λιγότερο ευρωβουλευτή σε σχέση µε το 2019.
Νικητές της διαδικασίας ήταν η συµµαχία των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων υπό τον πρώην Ευρωπαίο επίτροπο Φρανς Τίµερµανς, µε τον σχηµατισµό να αναµένεται να λάβει τέσσερις έδρες στο νέο Ευρωκοινοβούλιο. Καθαρή νίκη σηµείωσε το κόµµα Αδέλφια της Ιταλίας, της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, καταγράφοντας 28,76% και εξασφαλίζοντας 24 έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο. Η πιστοποίηση της δυναµικής της Μελόνι επιβεβαιώθηκε εκ νέου, παραµένοντας πρώτη πολιτική δύναµη και µε αύξηση των µονάδων σε σχέση µε τις βουλευτικές εκλογές του 2022.
Απογοητευτικά ήταν τα αποτελέσµατα για τον κυβερνητικό της εταίρο µε το εθνικιστικό κόµµα Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι, που κατέγραψε το ισχνό 8,98%, λαµβάνοντας οκτώ έδρες, ενώ ο έτερος σύµµαχος, Αντόνιο Ταγιάνι, µε το Forza Italia κατέγραψε 9,59%. Παρά το εµφανές στίγµα που αφήνουν οι εθνικιστικές-ταυτοτικές δυνάµεις, θετική έκπληξη αποτέλεσε η δεύτερη θέση που κατέγραψε η Κεντροαριστερά υπό την Ελι Σλάιν, µε ποσοστό 21,49%, ενώ ισχυροποιήθηκε η συµµαχία Αριστεράς και Οικολόγων, φτάνοντας στο 6,6%. ∆ιπλή ανάγνωση έχει η νίκη του Ούγγρου εθνικιστή πρωθυπουργού, Βίκτορ Ορµπαν, καθώς το 44,90% που έλαβε -ευρισκόµενος στην πρώτη θέση της διαδικασίας- αποτελεί ένα ισχυρό ποσοστό, ωστόσο ήταν το χαµηλότερο των τελευταίων ετών, καθώς αποτελεί τη χειρότερη επίδοση του κόµµατος Fidesz µετά την επάνοδο του 61χρονου στην εξουσία.
Την ίδια στιγµή, την έκπληξη έκανε ο Πέτερ Μαγιάρ, ο οποίος µε το 29,53% που έλαβε αποτελεί και επίσηµα το αντίπαλον δέος του Ορµπαν στον δρόµο προς την εξουσία, µε τον 43χρονο πολιτικό µάλιστα να αποτελεί πρώην σύµµαχο του Ούγγρου πρωθυπουργού. Ο «φρέσκος αέρας» της πρώτης του εκλογικής διαδικασίας, αλλά και το έντονο αντικυβερνητικό του στίγµα έχουν προκαλέσει κύµα εκνευρισµού στο εσωτερικό του Fidesz, το οποίο και τον αποκαλεί «υπηρέτη των Βρυξελλών».
Παράλληλα, πολιτικό σοκ έχει προκαλέσει στην Κύπρο η ανάδειξη του 25χρονου TikToker και ανεξάρτητου υποψηφίου Φειδία Παναγιώτου στην 3η θέση, µε ποσοστό 19,36%. Λαµβάνοντας έδρα πλέον στο Ευρωκοινοβούλιο, κατάφερε να στερήσει µία από τις δύο έδρες του ΑΚΕΛ, που κατετάγη δεύτερο, αφήνοντας πίσω του, αλλά και ταυτόχρονα χωρίς εκπρόσωπο, το σοσιαλδηµοκρατικό κόµµα Ε∆ΕΚ, το οποίο διέθετε µία έδρα. Παράλληλα, κατόρθωσε να ξεπεράσει κόµµατα όπως το ∆Η.ΚΟ., το ακροδεξιό ΕΛΑΜ -που σηµείωσε άνοδο και µπήκε για πρώτη φορά στην Ευρωβουλή-, αλλά και το Κίνηµα Οικολόγων. Ο ∆Η.ΣΥ. βρέθηκε για ακόµα µία φορά στην πρώτη θέση της προτίµησης των ψηφοφόρων.
Η Φινλανδία, κόντρα στο ρεύµα της ανόδου του εθνικισµού, ανέδειξε σε δεύτερη δύναµη την Αριστερή Συµµαχία, όπου λαµβάνοντας το 17,3% σηµείωσε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά της Αριστεράς πανευρωπαϊκά και εξασφαλίζοντας 15 έδρες, µε τους πολίτες να «γυρνούν την πλάτη» στους ακροδεξιούς Finns, που κατέλαβαν 7,6% και µόλις µία έδρα. Σηµειώνεται ότι εδώ και σχεδόν έναν χρόνο ο σχηµατισµός αυτός συµµετέχει στην κυβέρνηση συνεργασίας του Πέτερι Ορπο.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
Στις ευρωπαϊκές εκλογές, που θα µείνουν στην Ιστορία, έντονοι ήταν οι τριγµοί που προκλήθηκαν στις Βρυξέλλες από τα αποτελέσµατα της κάλπης, καθώς τα φιλελεύθερα κόµµατα που υποστηρίζουν την πρόεδρο της Κοµισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατέγραψαν ήττες, ενώ η Ακροδεξιά επιβεβαίωσε την αλµατώδη άνοδο των προηγούµενων µηνών.
Ταυτόχρονα, πολιτικό σεισµό έχουν προκαλέσει οι ήττες των Εµανουέλ Μακρόν σε Γαλλία και Ολαφ Σολτς σε Γερµανία, αντίστοιχα, µε τον πρώτο να προκηρύσσει εκλογές και τον δεύτερο να δέχεται ήδη τα «πυρά» του αντιπολιτευόµενου CDU, που κατετάγη στην πρώτη θέση της εκλογικής διαδικασίας, περί νοµιµοποίησης της κυβέρνησης. Ο Βέλγος ηγέτης, Αλεξάντερ ντε Κρο, παραιτήθηκε από την ηγεσία της χώρας έπειτα από την κατακόρυφη πτώση των ποσοστών του, καθώς συγκέντρωσε µόλις 5,76%, ενώ και ο πρόεδρος του κόµµατος VLD, Τοµ Ονγκένα, έθεσε εαυτόν στην κρίση του κόµµατος. Στις διπλές εκλογές -εθνικές και ευρωπαϊκές- που έλαβαν χώρα στο Βέλγιο, το Φλαµανδικό Εθνικιστικό Κόµµα παραµένει το µεγαλύτερο κόµµα του Κοινοβουλίου, σε συνδυασµό µε τον καταποντισµό του VLD και στις εθνικές κάλπες.
Παρά την αναµενόµενη πτώση του και τις προβλέψεις για κατάταξη πίσω από τα εθνικιστικά και ακροδεξιά κόµµατα της Φλάνδρας, το VLD υπέστη τη µεγαλύτερη πτώση του στην περιφέρεια του ίδιου του Ντε Κρο. Ο ίδιος αναµένεται να παραµείνει υπηρεσιακός πρωθυπουργός µέχρι τον σχηµατισµό κυβέρνησης.
Ήττα του Σολτς
«Χαστούκι» για το κυβερνών SPD και τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς ήταν τα αποτελέσµατα της διαδικασίας, καθώς βρέθηκε στην 3η θέση, πίσω από Συντηρητικούς και Ακροδεξιά, µε τον γ.γ. του CDU, Λίνεµαν, να θέτει ζήτηµα νοµιµοποίησης της κυβέρνησης. Οι Σοσιαλδηµοκράτες σηµείωσαν τα χειρότερα αποτελέσµατα στην ιστορία τους, µένοντας δύο µονάδες πίσω από το ακροδεξιό AfD, που σηµείωσε άνοδο 4,9% από το 2019 και κατετάγη στη δεύτερη θέση. Ο κυβερνητικός συνασπισµός του Σολτς βρίσκεται σε µεγάλη πίεση µετά από αυτά τα αποτελέσµατα λίγους µήνες πριν από τις περιφερειακές εκλογές, όπου σύµφωνα µε τις έως τώρα προβλέψεις το AfD αναµένεται να είναι πρώτο σε ψήφους.Την πρώτη θέση στην Αυστρία κατέλαβε το ακροδεξιό FPÖ -κόµµα που ιδρύθηκε από πρώην ναζί τη δεκαετία του 1950-, σηµειώνοντας και την παρθενική του νίκη σε εθνική εκλογική διαδικασία, µε ποσοστό 25,4%. Ο ηγέτης του σχηµατισµού, Χέρµπερτ Κικλ, ευρισκόµενος από το 2021 στην προεδρία του κόµµατος, αξιοποίησε τον προ ετών «αντιεµβολιαστικό» του λόγο και την ανάγκη για ουδετερότητα της Αυστρίας στον πόλεµο στην Ουκρανία, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την ευρωπαϊκή στήριξη στο Κίεβο και τις κυρώσεις στη Μόσχα. Στη δεύτερη θέση και µε διαφορά 0,7% βρέθηκε η κυβερνώσα παράταξη ÖVP, οι Σοσιαλδηµοκράτες στην τρίτη θέση, ενώ µετά τη νίκη του στις ευρωεκλογές ο Κικλ βάζει πλώρη για τις βουλευτικές εκλογές, ευελπιστώντας στη νίκη που θα τον θέσει στο τιµόνι της χώρας.
Την επιστροφή της στις πολιτικές νίκες γιορτάζει η ισπανική ∆εξιά, που αναδείχθηκε πρώτο κόµµα, επικρατώντας του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ. Ο ηγέτης του δεξιού PP, Αλµπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, έκανε λόγο για έναν «νέο πολιτικό κύκλο», µε τον Ισπανό πρωθυπουργό να επιβεβαιώνει τις σφυγµοµετρήσεις που τον αναδείκνυαν σε δεύτερο κόµµα, παρά την κυβερνητική του δυναµική. Τη µεγάλη έκπληξη έκανε η παράταξη Se Αcabo La Fiesta, που ανήκει στην Ακροδεξιά και εξέλεξε τρεις ευρωβουλευτές µε ποσοστό 4,59%, ενώ, παρά την τρίτη θέση που σηµείωσε το -επίσης- ακροδεξιό Vox, κατέγραψε πτώση σχεδόν 3% και εξέλεξε έναν λιγότερο ευρωβουλευτή σε σχέση µε το 2019.
Με 7 ευρωβουλευτές ο Βίλντερς
Με µεγάλα κέρδη βγήκε από την κάλπη της 9ης Ιουνίου στην Ολλανδία ο ακροδεξιός Γκερτ Βίλντερς, που βρέθηκε στη δεύτερη θέση µε το ακροδεξιό Κόµµα της Ελευθερίας. Παρά την -ευρωπαϊκή- ενδυνάµωσή του και την εκλογή επτά ευρωβουλευτών, εν αντιθέσει µε το µηδενικό άθροισµα που σηµείωσε το 2019, αναλυτές εκτιµούν ότι το αποτέλεσµα αποτελεί «πισωγύρισµα» για την ευρωπαϊκή Ακροδεξιά λόγω της νίκης του ίδιου στις εθνικές εκλογές του περασµένου Νοεµβρίου, που αναµένεται σύντοµα να σχηµατίσει και κυβέρνηση συνασπισµού.Νικητές της διαδικασίας ήταν η συµµαχία των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων υπό τον πρώην Ευρωπαίο επίτροπο Φρανς Τίµερµανς, µε τον σχηµατισµό να αναµένεται να λάβει τέσσερις έδρες στο νέο Ευρωκοινοβούλιο. Καθαρή νίκη σηµείωσε το κόµµα Αδέλφια της Ιταλίας, της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, καταγράφοντας 28,76% και εξασφαλίζοντας 24 έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο. Η πιστοποίηση της δυναµικής της Μελόνι επιβεβαιώθηκε εκ νέου, παραµένοντας πρώτη πολιτική δύναµη και µε αύξηση των µονάδων σε σχέση µε τις βουλευτικές εκλογές του 2022.
Απογοητευτικά ήταν τα αποτελέσµατα για τον κυβερνητικό της εταίρο µε το εθνικιστικό κόµµα Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι, που κατέγραψε το ισχνό 8,98%, λαµβάνοντας οκτώ έδρες, ενώ ο έτερος σύµµαχος, Αντόνιο Ταγιάνι, µε το Forza Italia κατέγραψε 9,59%. Παρά το εµφανές στίγµα που αφήνουν οι εθνικιστικές-ταυτοτικές δυνάµεις, θετική έκπληξη αποτέλεσε η δεύτερη θέση που κατέγραψε η Κεντροαριστερά υπό την Ελι Σλάιν, µε ποσοστό 21,49%, ενώ ισχυροποιήθηκε η συµµαχία Αριστεράς και Οικολόγων, φτάνοντας στο 6,6%. ∆ιπλή ανάγνωση έχει η νίκη του Ούγγρου εθνικιστή πρωθυπουργού, Βίκτορ Ορµπαν, καθώς το 44,90% που έλαβε -ευρισκόµενος στην πρώτη θέση της διαδικασίας- αποτελεί ένα ισχυρό ποσοστό, ωστόσο ήταν το χαµηλότερο των τελευταίων ετών, καθώς αποτελεί τη χειρότερη επίδοση του κόµµατος Fidesz µετά την επάνοδο του 61χρονου στην εξουσία.
Την ίδια στιγµή, την έκπληξη έκανε ο Πέτερ Μαγιάρ, ο οποίος µε το 29,53% που έλαβε αποτελεί και επίσηµα το αντίπαλον δέος του Ορµπαν στον δρόµο προς την εξουσία, µε τον 43χρονο πολιτικό µάλιστα να αποτελεί πρώην σύµµαχο του Ούγγρου πρωθυπουργού. Ο «φρέσκος αέρας» της πρώτης του εκλογικής διαδικασίας, αλλά και το έντονο αντικυβερνητικό του στίγµα έχουν προκαλέσει κύµα εκνευρισµού στο εσωτερικό του Fidesz, το οποίο και τον αποκαλεί «υπηρέτη των Βρυξελλών».
«Στο νήμα»
Νίκη «στο νήµα» απέναντι στην κεντροδεξιά κυβερνητική συµµαχία πέτυχαν οι Σοσιαλιστές της αντιπολίτευσης στην Πορτογαλία. Με διαφορά κάτω από 1%, η Μάρτα Τεµίντου κατόρθωσε να κερδίσει πίσω το χαµένο γόητρο της παράταξης µετά την ήττα στις εθνικές εκλογές του Μαρτίου. Ταυτόχρονα, η πτώση του ακροδεξιού CHEGA στο 9,8%, από το 18% του 2019, προκάλεσε ήδη τριγµούς στον σχηµατισµό.Παράλληλα, πολιτικό σοκ έχει προκαλέσει στην Κύπρο η ανάδειξη του 25χρονου TikToker και ανεξάρτητου υποψηφίου Φειδία Παναγιώτου στην 3η θέση, µε ποσοστό 19,36%. Λαµβάνοντας έδρα πλέον στο Ευρωκοινοβούλιο, κατάφερε να στερήσει µία από τις δύο έδρες του ΑΚΕΛ, που κατετάγη δεύτερο, αφήνοντας πίσω του, αλλά και ταυτόχρονα χωρίς εκπρόσωπο, το σοσιαλδηµοκρατικό κόµµα Ε∆ΕΚ, το οποίο διέθετε µία έδρα. Παράλληλα, κατόρθωσε να ξεπεράσει κόµµατα όπως το ∆Η.ΚΟ., το ακροδεξιό ΕΛΑΜ -που σηµείωσε άνοδο και µπήκε για πρώτη φορά στην Ευρωβουλή-, αλλά και το Κίνηµα Οικολόγων. Ο ∆Η.ΣΥ. βρέθηκε για ακόµα µία φορά στην πρώτη θέση της προτίµησης των ψηφοφόρων.
Η Φινλανδία, κόντρα στο ρεύµα της ανόδου του εθνικισµού, ανέδειξε σε δεύτερη δύναµη την Αριστερή Συµµαχία, όπου λαµβάνοντας το 17,3% σηµείωσε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά της Αριστεράς πανευρωπαϊκά και εξασφαλίζοντας 15 έδρες, µε τους πολίτες να «γυρνούν την πλάτη» στους ακροδεξιούς Finns, που κατέλαβαν 7,6% και µόλις µία έδρα. Σηµειώνεται ότι εδώ και σχεδόν έναν χρόνο ο σχηµατισµός αυτός συµµετέχει στην κυβέρνηση συνεργασίας του Πέτερι Ορπο.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
