Το τριπρόσωπο από το οποίο θα προκύψει ο νέος Πατριάρχης Βουλγαρίας καταρτίστηκε αργά το μεσημέρι από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Βουλγαρίας μετά από πολύωρη συνεδρίαση.

Πρόκειται για τον Μητροπολίτη Βράτσας Γρηγόριο ο οποίος έλαβε 11 ψήφους από τον πρώτο γύρο, τον Μητροπολίτη Βιντίν Δανιήλ ο οποίος έλαβε 9 ψήφους στον 32ο γύρο και τον Μητροπολίτη Λόβετς Γαβριήλ ο οποίος έλαβε επίσης 9 ψήφους στον 42ο γύρο (από αριστερά προς τα δεξιά στην κεντρική φωτογραφία).

Σύμφωνα με το καταστατικό της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, οι υποψήφιοι έπρεπε να πληρούν τρία κριτήρια: να είναι τουλάχιστον 50 ετών, να έχουν διατελέσει Μητροπολίτης επισκοπής για τουλάχιστον πέντε χρόνια, να έχουν ορθόδοξη σκέψη και να έχουν υποδειγματική ζωή.

Η αντίστροφη μέτρηση για τον νέο Πατριάρχη Βουλγαρίας έχει ουσιαστικά ξεκινήσει από σήμερα με την κρίσιμη ημερομηνία να είναι η 30η Ιουνίου όταν και θα εκλεγεί ένας από τους τρεις παραπάνω με το Πατριαρχικό Εκλογικό Εκκλησιαστικό Συμβούλιο να αποτελείται από πέντε εκπροσώπους από κάθε επισκοπή και δέκα από τη Μητρόπολη Σόφιας.

Οι ισορροπίες σε Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη

Η εκλογή του νέου Πατριάρχη Βουλγαρίας αποτελεί ένα μείζονος σημασίας γεγονός τόσο για τα Βαλκάνια όσο και γενικότερα για την Ανατολική Ευρώπη και τις ισορροπίες όπως διαμορφώνονται στην εν λόγω περιοχή. Σημειώνεται ότι η στάση του Πατριαρχείου Βουλγαρίας σε ζητήματα όπως η αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας και η Αρχιεπισκοπή Αχρίδας την καθιστά κομβικό παράγοντα εκκλησιαστικής διπλωματίας για την περιοχή, στρέφοντας στη Βουλγαρία την προσοχή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, του Πατριαρχείου Μόσχας, του Πατριαρχείου Σερβίας και της Αρχιεπισκοπής Αθήνας.

Μόσχα και Σόφια διατηρούν διαχρονικά καλές σχέσεις, με την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας να έχει σταθεί αφορμή για να προκύψουν σύννεφα. Τον περασμένο Μάρτιο σύμφωνα με το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS, ο επικεφαλής του Κέντρου Μελέτης Προβλημάτων Θρησκείας και Κοινωνίας του Ινστιτούτου Ευρώπης της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Ρομάν Λούνκιν είχε δηλώσει πως οι σχέσεις των δύο Εκκλησιών, της Ρωσικής και της Βουλγαρικής, καθ’ όλη την πατριαρχεία του Πατριάρχη Νεοφύτου υπήρξαν πάντα πολύ καλές ενώ μετά τον θάνατό του είναι πολύ πιθανόν να υπάρξουν επιπλοκές στις σχέσεις των δύο Εκκλησιών, καθώς «δυτικοί Ευρωπαίοι πολιτικοί αλλά και το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως προσπαθούν να βάλουν αντιμέτωπες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες με την Εκκλησία της Ρωσίας».

Η διάσταση των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Βουλγαρίας είχε αποτυπωθεί ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο μετά την διαμαρτυρία της Ρωσικής Εκκλησίας μετά την απόφαση των βουλγαρικών αρχών να απελάσουν τον επικεφαλής της Μετοχίου της Ρωσικής Εκκλησίας στη Σόφια, Αρχιμανδρίτη Βασιάν Ζμέεφ και δύο Λευκορώσους ιερείς με την κατηγορία ότι εξυπηρετούν τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Μόσχας και ότι εφάρμοσαν «την υβριδική στρατηγική της Ρωσίας με στόχο να επηρεαστούν οι κοινωνικοπολιτικές διαδικασίες στη Βουλγαρία υπέρ των συμφερόντων» του Κρεμλίνου, σύμφωνα με ανακοίνωση της υπηρεσίας.

Στο θέμα μάλιστα είχε τοποθετηθεί και ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος αναφέροντας χαρακτηριστικά, ότι οι ενέργειες των βουλγαρικών κρατικών οργάνων είναι «μη φιλική και άδικη πράξη έναντι του μετοχίου της Ρωσικής Εκκλησίας», κάνοντας λόγο για πρωτοφανή στη νεότερη ιστορία απόφαση των βουλγαρικών αρχών, ενώ εξέφρασε τη «βαθιά του λύπη για την εφαρμογή ταπεινωτικών μέτρων, που επιβάλλουν διακρίσεις έναντι των κληρικών με προφανή σκοπό να ζημιωθούν οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των αδελφών λαών και αδελφών Εκκλησιών».

Τον περασμένο Μάιο η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας εξέφρασε τη βαθιά θλίψη της για τους Ιεράρχες του Πατριαρχείου Βουλγαρίας που συλλειτούργησαν την Κυριακή των Μυροφόρων, 19 Μαΐου, με εκπροσώπους της Ουκρανικής Εκκλησίας, τους Μητροπολίτες Μπίλα Τσέρκβα Ευστράτιο και Μπορίσπιλ Αβραάμ. Πρόκειται για τους Ιεράρχες του Πατριαρχείου Βουλγαρίας Μητροπολίτες Φιλιππουπόλεως Νικόλαο, Στάρας Ζαγοράς Κυπριανό, Δοροστόλου Ιάκωβο, καθώς και για τους Επισκόπους Βελίκης Σιώνιο και Σμόλιαν Βησσαρίωνα. Ένας από τους υποψηφίους για τον πατριαρχικό θρόνο, ο Μητροπολίτης Βίντιν Δανιήλ, είχε εκφράσει τη λύπη του για την απέλαση των κληρικών της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας από την Βουλγαρία, μέσω του προσωπικού λογαριασμού στα κοινωνικά δίκτυα.

Το Πατριαρχείο Βουλγαρίας εμπλέκεται και στο ζήτημα της Αρχιεπισκοπής Αχρίδας, επηρεάζοντας και το Πατριαρχείο Σερβίας. Ο μακαριστός Νεόφυτος μνημόνευε τον Αρχιεπίσκοπο Αχρίδας Στέφανο ως «μητροπολίτη Σκοπίων Στέφανο», ερχόμενος σε αντίθεση με το Φανάρι, στο οποίο τελικά, αναγνώριζε η Βουλγαρική Εκκλησία πως έχει «προνόμιο» να παραχωρήσει τον Τόμο Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της γειτονικής χώρας. Το Πατριαρχείο Βουλγαρίας είχε αντιδράσει στο όνομα «Αρχιεπισκοπή Αχρίδος» που παραχώρησε η Σερβία στα Σκόπια, όπως ισχυρίζεται το Βουλγαρικό Πατριαρχείο καθώς η Αχρίδα ανήκε πρώτα στη Βουλγαρική Εκκλησία και, στην ουσία, αυτή είναι η συνέχεια της Αρχιεπισκοπής.

Το παραπάνω ζήτημα αφορά και την ελληνική πλευρά από τη στιγμή που εμπλέκεται και η Μόσχας προωθώντας την εκδοχή της «Μακεδονικής Εκκλησίας».


Στη Βουλγαρία ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα παρίσταται στην εκλογή και ενθρόνιση του νέου Πατριάρχη Βουλγαρίας καθώς πριν λίγες ημέρες παρέλαβε αδελφικό γράμμα από τον Αντιπρόεδρο της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Βουλγαρίας, Μητροπολίτη Βράτσης Γρηγόριο, με τον οποίο τον προσκάλεσε να παραστεί στην ιστορική στιγμή για την ζωή της Εκκλησίας της Βουλγαρίας. Το γράμμα είχε επιδώσει στον Οικουμενικό Πατριάρχη αντιπροσωπεία Ιεραρχών αποτελούμενη από τους Μητροπολίτες: Φιλιππουπόλεως Νικόλαο, Στάρας Ζαγόρας Κυπριανό, Δοροστόλου Ιάκωβο και τους Επισκόπους Βελίκης Σιώνιο και Σμολιάν Βησσαρίωνα.Το ενδιαφέρον του Οικουμενικού Πατριαρχείου για το Πατριαρχείο Βουλγαρίας φάνηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, και από το γεγονός ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος προέστη της Εξοδίου Ακολουθίας το πρωί του Σαββάτου 16 Μαρτίου 2024 στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι, με την συμμετοχή της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Βουλγαρίας και αντιπροσώπων άλλων Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.