Μετά  τον σάλο που προκλήθηκε με την αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι ο εμπνευστής και σκηνοθέτης του, Τομά Ζολί, εκφράζει την έκπληξή του. Ο 42χρονος άνθρωπος του θεάτρου ξεκαθάρισε πως ο Μυστικός Δείπνος δεν ήταν σε καμία περίπτωση η έμπευσή του, αλλά το Συμπόσιο των Θεών.

 «Ο Μυστικός Δείπνος δεν ήταν η έμπνευσή μου. Νομίζω ότι ήταν αρκετά σαφές ότι ήταν ο Διόνυσος αυτός που φτάνει στο τραπέζι, είναι ο θεός της γιορτής, του κρασιού και πατέρας της Sequana, της θεότητας που συνδέεται με το ποτάμι», είπε ο Ζολί σε συνέντευξή του στο BFM TV, σχετικά με το σκετσάκι το βράδυ της Παρασκευής, που επικρίθηκε από τους καθολικούς επισκόπους, τη δεξιά και την ακροδεξιά.

 «Η ιδέα μου αφορούσε μια μεγάλη παγανιστική γιορτή, ένα παγανιστικό πάρτι, συνδεδεμένο με τους θεούς του Ολύμπου... Όλυμπος, Όλυμπος, Ολυμπιακό πνεύμα...» συνέχισε, δίνοντας έμφαση στις λέξεις «Όλυμπος» και «Ολυμπιακό πνεύμα».

 «Στη δουλειά μου δεν βρίσκω ποτέ την επιθυμία να κοροϊδέψω ή να ταπεινώσω κάποιον. Ήθελα μια τελετή που θα έφερνε τους ανθρώπους κοντά, θα συμφιλίωνε αλλά και θα επιβεβαίωνε τις δημοκρατικές μας αξίες της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφοσύνης» πρόσθεσε, μεταξύ άλλων.

Το Συμπόσιο των Θεών και όχι ο Μυστικός Δείπνος η έμπνευση για το σόου με τον μπλε Διόνυσο

Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως, κυρίως για τη... διαφορετικότητά της και τις εικόνες που ταξίδεψαν απ' άκρου εις άκρον του πλανήτη, με την «αναπαράσταση» του Μυστικού Δείπνου από drag queens και από έναν «γυμνό μπλε άνθρωπο» -τη γαλλική εκδοχή για τον αρχαίο θεό Διόνυσο- να συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη πολεμική.

Οι αντιδράσεις, μάλιστα, δεν περιορίστηκαν στα social media, αλλά έφτασαν μέχρι και στο... κατώφλι της γαλλικής Καθολικής Εκκλησίας, η οποία, με ανακοίνωσή της, εξέφρασε τη βαθιά λύπη της για τον «χλευασμό της Χριστιανοσύνης», όπως τόνισε χαρακτηριστικά. «Σκεφτόμαστε όλους τους Χριστιανούς σε όλες τις ηπείρους που έχουν πληγωθεί από αυτές τις σκηνές» σημείωνε η ίδια ανακοίνωση, κάνοντας λόγο για «ιδεολογικές προκαταλήψεις λίγων καλλιτεχνών».

Ένας εξ αυτών των καλλιτεχνών, ο ηθοποιός και τραγουδιστής Φιλίπ Κατρίν, ο οποίος υποδύθηκε τον... μπλε «Διόνυσο» που οραματίστηκαν οι Γάλλοι διοργανωτές, δεν θέλησε ν' αποκαλύψει το σκεπτικό πίσω από τη δήθεν αναπαράσταση του «Μυστικού Δείπνου» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, αλλά άφησε όλα τα ενδεχόμενα να... αιωρούνται. «Δεν θα ήταν διασκεδαστικό, αν δεν υπήρχαν αντιπαραθέσεις» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Όπως είδαν εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο, στην τελετή έναρξης συμμετείχαν μοντέλα, χορευτές, είδωλα της μόδας και drag queens, καθώς συγκεντρώνονταν σε μια γέφυρα πάνω από τον Σηκουάνα γύρω από ένα τραπέζι, το οποίο χρησίμευε και ως πασαρέλα. Στο κέντρο βρισκόταν μια γυναίκα που φορούσε χρυσό στέμμα, περιτριγυρισμένη από πολλές drag queens και δεκάδες χορευτές και καλλιτέχνες. Μια επίδειξη μόδας που παρουσίαζε ρούχα από μερικούς από τους πιο υποσχόμενους νέους σχεδιαστές της Γαλλίας βρέθηκε στο επίκεντρο της σκηνής, καθώς οι καθήμενοι εκατέρωθεν εκτελούσαν τη χορογραφία τους. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν και το είδωλο του Drag Race, η Nicky Doll, η οποία έχει εμφανιστεί στο γαλλικό franchise, RuPaul's Drag Race UK vs The World και τώρα φιλοξενεί τη δική της εκδοχή στη Γαλλία. Ήταν, όμως, όλο αυτό, μία «woke» παρωδία του εμβληματικού πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι, «Μυστικός Δείπνος»;

Μια νέα εκδοχή, που μοιάζει να βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην αλήθεια, υποστηρίζει πως όχι. Η πραγματική έμπνευση πίσω απ' όλο αυτό το σόου ουδόλως είχε να κάνει με τον χριστιανισμό και το δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του, αλλά με τον πίνακα του Ολλανδού καλλιτέχνη Jan Harmensz van Biljert (1598-1671), ο οποίος αναπαριστά τον γάμο του Πηλέα και της Θέτιδος. Ονομάζεται «Συμπόσιο των Θεών», ζωγραφίστηκε το 1635 και βρίσκεται στο μουσείο Μανίν στη Ντιζόν.

feast_of_the_gods_

Το «Συμπόσιο των Θεών» του Jan Harmensz van Biljert

Στο έργο αυτό βλέπουμε τους Ολύμπιους θεούς να γιορτάζουν για τον γάμο. Στο κέντρο του τραπεζιού βρίσκεται ο Απόλλωνας (και όχι ο Χριστός), ενώ ο Διόνυσος κάνει αυτό που ξέρει καλά: πίνει, τρώει, γλεντάει, έστω κι αν δεν είναι... μπλε, όπως αυτός της τελετής έναρξης στο Παρίσι. Και αν η τεχνοτροπία του Biljert θυμίζει κάτι από... Ντα Βίντσι, «μπερδεύοντας» ίσως τους πολλούς, η εξήγηση είναι μάλλον απλή: ο Ολλανδός ζωγράφος πέρασε ένα μέρος της ζωής του στη Ρώμη και, όπως πολλοί ακόμα συνάδελφοί του, επηρεάστηκε από την τεχνη του Καραβάτζιο (1571-1610).

Οι επιρροές αυτές, λοιπόν, είναι εμφανείς, σύμφωνα με ειδικούς της τέχνης, και στον πίνακά του, «Συμπόσιο των Θεών», που φαίνεται ότι υπήρξε η πραγματική πηγή έμπνευσης για τον σκηνοθέτη της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, Τομά Ζολί.