Oι επιπτώσεις της λειψυδρίας έχουν αρχίσει να είναι εμφανείς σε πολλές περιοχές της Ευρώπης, με την ήπειρο να βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού.

Σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, η λεκάνη της Μεσογείου τις επόμενες δεκαετίες αναμένεται να αντιμετωπίσει ακόμα πιο υψηλές θερμοκρασίες, λιγότερες βροχοπτώσεις και συνεχή άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Μάλιστα, η ομάδα ονόμασε την περιοχή «hot spot της κλιματικής αλλαγής», καθώς τα οικοσυστήματα και οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτα.

Μία από τις πλέον σοκαριστικές προβλέψεις των ειδικών αφορά στη Σικελία, το 1/3 της οποίας αναμένεται να έχει μετατραπεί σε έρημο έως το 2030, καθώς ήδη οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί κατά 40% τα τελευταία 20 χρόνια.

Οι κάτοικοι της Σικελίας είναι συνηθισμένοι σε μεγάλα διαστήματα ξηρασίας, ενώ διαχειρίζονται πλέον και το πρόβλημα της λειψυδρίας, ώστε να περνά απαρατήρητο από τους τουρίστες. Τουλάχιστον αυτό ίσχυε μέχρι τώρα.

Τι θα ισχύσει όμως από εδώ και πέρα, με δεδομένο το ότι ο καιρός γίνεται ολοένα και πιο ασταθής και οι ξηρασίες μπορεί να είναι μεγαλύτερες στο κοντινό μέλλον και πιο συχνές;

Η τρίτη χειρότερη κρίση νερού

Η εικόνα που βλέπει ο τουρίστας σίγουρα δεν είναι αντιπροσωπευτική της κατάστασης που βιώνει ο πληθυσμός.

Οι τοπικές αρχές της Σικελίας έχουν περιορίσει αυστηρά το νερό για σχεδόν ένα εκατομμύριο κατοίκους, ενώ έχουν πρόσβαση σε αυτό από 2 έως 4 ώρες την εβδομάδα κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Σύμφωνα με την Εθνική Ένωση του Συμβουλίου Γεωργικών Υδάτων, τον Μάρτιο, ορισμένες δεξαμενές που προορίζονταν για πόσιμο νερό λειτουργούσαν μόλις στο 10% της χωρητικότητάς τους. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η φετινή μπορεί να είναι η τρίτη χειρότερη κρίση νερού που έχει καταγραφεί ποτέ στα χρονικά της Σικελίας.

Παρολ' αυτά, οι κάτοικοι του Αγκριτζέντο, ακόμα και με δελτία, εξακολουθούν να λειτουργούν τις επιχειρήσεις, τα ξενοδοχεία και τα νοικοκυριά τους χωρίς να χάνουν ένα ντους, να παραμελούν τον κήπο τους ή να κλείνουν τις πισίνες.

Από την πλευρά του ο Σαλβατόρε Κοκίνα, επικεφαλής της τοπικής υπηρεσίας πολιτικής προστασίας, ο οποίος έχει επωμιστεί το δύσκολο έργο να συντονίσει τη διαχείριση του λιγοστού νερού που έχει απομείνει στο νησί αναφέρει: «Κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη λειψυδρία καλύτερα από τους κατοίκους της νότιας Σικελίας». Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πόλη έχει μείνει ανοιχτή και η μοναδική δημόσια βρύση από όπου πολλοί κάτοικοι περνούν καθ’ οδόν για το σπίτι για να γεμίσουν νερό τα μπιτόνια τους.


«Δεν έχουμε πρόβλημα με το νερό» λένε οι τουρίστες

Οι τουρίστες συνεχίζουν να συρρέουν στις παραλίες της νότιας Σικελίας και να σχηματίζουν ουρές για να θαυμάσουν τα απομεινάρια των αρχαίων ελληνικών αποικιών.

Όσον αφορά το θέμα της λειψυδρίας, με τη σειρά τους δηλώνουν ότι «δεν έχουν κανένα πρόβλημα με το νερό», παρά το γεγονός ότι κάποιοι εξ αυτών σημειώνουν, πως τους ενημέρωσαν να κάνουν οικονομία, γιατί μπορεί να υπάρχει έλλειψη.


Αρνητικό ρεκόρ βροχοπτώσεων το 2024

Το 2024, σύμφωνα με την περιφερειακή υπηρεσία πολιτικής προστασίας, ήταν η χειρότερη χρονιά από πλευράς βροχοπτώσεων, μέσα σε διάστημα 20 και πλέον ετών.

Η τεχνητή λίμνη Fanaco, η οποία τροφοδοτεί με νερό την επαρχία του Αγκριτζέντο συνήθιζε να συγκεντρώνει έως και 18 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου βροχών, η οποία συνήθως διαρκεί από τον Σεπτέμβριο έως τον Απρίλιο. Ωστόσο, τον Απρίλιο το νερό της λίμνης ήταν ήδη κάτω από 2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα και τώρα έχει σχεδόν στερέψει.



Τον Μάιο, η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας και διέθεσε 20 εκατομμύρια ευρώ για την αγορά βυτιοφόρων και το άνοιγμα νέων πηγαδιών. Σύμφωνα με τον Δείκτη Κλιματικής Μετατόπισης, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που σημειώνονται στην περιοχή τα τελευταία χρόνια, το νερό εξατμίζεται γρήγορα.



«Δεν φταίει μόνο το κλίμα»

Όπως φαίνεται, το φαινόμενο της ξηρασίας και της λειψυδρίας δεν είναι καινούργιο στη νότια Σικελία, η οποία είναι γενικότερα «ευάλωτη», καθώς το έδαφος δεν συγκρατεί πολύ νερό, τα υδραγωγεία έχουν διαρροές λόγω παλαιότητας και κακής συντήρησης, ενώ τα 29 φράγματα που διαθέτει δεν είναι όλα λειτουργικά.

Όπως εξηγεί ο Τζούλιο Μποκαλέτι, επιστημονικός διευθυντής του ευρωμεσογειακού κέντρου για την κλιματική αλλαγή: «Η Σικελία είναι τόσο ευάλωτη λόγω των σωληνώσεων που έχουν διαρροές και των απαρχαιωμένων υποδομών. Δεν είναι μόνο το κλίμα». Αν και δεν είναι αισιόδοξος για το μέλλον, πιστεύει ότι η επιδιόρθωση των υποδομών ύδρευσης και οι επενδύσεις για την προσαρμογή της γεωργίας και της μηχανικής θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν κάποιες ανησυχίες.

Τέλος, σύμφωνα με τον περιφερειακό διευθυντή της ιταλικής περιβαλλοντικής ΜΚΟ Legambiente, Τζουζέπε Μαρία Αμάτο, για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο θα πρέπει να δοθεί και πάλι ο πρώτος λόγος στη φύση, δηλαδή να αποκατασταθούν λίμνες, έλη, ποτάμια και να αλλάξουν οι τρόποι καλλιέργειας και η αντίληψη για τη διαχείριση του νερού.