Πόλεμος νεύρων στη Μέση Ανατολή: "Το Ιράν σκέφτεται οπισθοχώρηση", λένε διεθνείς αναλυτές - Έτοιμη να δράσει "αυτόνομα" η Χεζμπολάχ - Αυστηρή προειδοποίηση των ΗΠΑ
Παιχνίδια τακτικής
Το σχέδιο για μια ιρανική επίθεση δεν κέρδισε όλα τα μουσουλμανικά κράτη στη συνεδρίαση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) στην Τζέντα την Τετάρτη
Παιχνίδια τακτικής παίζονται στη Μέση Ανατολή εν αναμονή των αντιποίνων του Ιράν και των συμμάχων του στο Ισραήλ.
Η Χεζμπολάχ φέρεται να είναι έτοιμη να δράσει αυτόνομα από την Τεχεράνη, με το Τελ Αβίβ να διαμηνύει πως «θα πληρώσει βαρύ τίμημα». Αυστηρή ήταν η προειδοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών προς το Ιράν, ξεκαθαρίζοντας πως θα υποστεί «σημαντικές» συνέπειες αν αποφασίσει να επιτεθεί.
Στο μεταξύ, με στόχο να γεφυρωθούν οι διαφορές στην προτεινόμενη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, οι ηγέτες του Κατάρ, της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Πολιτειών κάλεσαν το Ισραήλ και τη Χαμάς να βρεθούν ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στις 15 Αυγούστου. Το Ισραήλ από την πλευρά του συναίνεσε στην συνέχισή τους και επισήμανε ότι θα στείλει διαπραγματευτές. Άλλες ισλαμικές χώρες δεν στηρίζουν ανοιχτά μία στρατιωτική απάντηση εναντίον του Ισραήλ από την Τεχεράνη, αντιθέτως πιο στοχευμένη δράση φαίνεται πιο πιθανή.
Ο βρετανικός Guardian πάντως επισημαίνει ότι το πλήγμα της Τεχεράνης μπορεί τελικά να αφορά συγκεκριμένα πρόσωπα που συμμετείχαν στη δολοφονία του Χανίγια.
Την ίδια στιγμή, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου διεμήνυε ότι ένα ενδεχόμενο πλήγμα του Ιράν στο Ισραήλ θα ήταν καταστροφικό για ολόκληρη την περιοχή. «Δεν είναι καθόλου χρήσιμο για κανένα στην περιοχή το Ιράν να σκεφτεί να προχωρήσει σε αυτά τα βήματα. Είναι αντιμέτωπο με τον κίνδυνο τα πράγματα να βγουν εκτός ελέγχου», τόνισε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Μάθιου Μίλερ.
Το πλέον προηγμένο μαχητικό τους αεροσκάφος, τα F-22, στέλνουν οι ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. «Τα (μαχητικά αεροσκάφη) F-22 που έφθασαν στην περιοχή (…) είναι μέρος των πολλών προσπαθειών για την αποτροπή επίθεσης, την υπεράσπιση του Ισραήλ και την προστασία των αμερικανικών δυνάμεων», ανέφερε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Λόιντ Όστιν, ο οποίος τηλεφώνησε στον Ισραηλινό ομόλογό του, Γιοάβ Γκαλάντ.
Το Ιράν θα υποστεί «σημαντικές» συνέπειες αν αποφασίσει να επιτεθεί στο Ισραήλ, κλιμάκωση που θα απειλούσε τις ελπίδες για τη σύναψη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, δήλωσε ανώτατος αξιωματούχος.
*Διαβάστε ακόμα: Μέση Ανατολή: Πρώτα το χτύπημα της Χεζμπολάχ και μετά του Ιράν, γράφουν οι New York Times - Κάλεσμα ΗΠΑ, Αιγύπτου και Κατάρ για νέες διαπραγματεύσεις στη Γάζα
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d3barf012m2p)
Την αποφυγή μιας γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή φαίνεται να επιθυμεί το Ιράν, όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές, ιδιαίτερα μετά τη συνεδρίαση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) στην Τζέντα την Τετάρτη (7/8).
Ενώ τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας βρίσκονται στραμμένα στη Μέση Ανατολή και στην πολυαναμενόμενη επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, ως αντίποινα στη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη, διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι το Ιράν φαίνεται να επανεξετάζει τη στρατηγική του και να αναθεωρεί τη μορφή της εκδίκησής του, ύστερα από διπλωματικές πιέσεις στη συνεδρίαση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Όπως αναφέρεται, ενδεχόμενο χτύπημα του Ιράν θα έχει στόχο κυρίως τους υπεύθυνους της δολοφονίας Χανίγια και συγκεκριμένα τη Μοσάντ και τις υπηρεσίες τους, παρά αμάχους.
Παράλληλα, Ισραηλινοί αξιωματούχοι φαίνεται πως έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η λιβανέζικη μαχητική οργάνωση Χεζμπολάχ είναι αποφασισμένη να πραγματοποιήσει επίθεση τις επόμενες ημέρες ως απάντηση στη δολοφονία του ανώτερου διοικητή, Φουάντ Σουκρ, από ισραηλινές δυνάμεις, αλλά ο βαθμός στον οποίο θα συντονιστεί με το Ιράν δεν είναι σαφής.
Ωστόσο, η συνεδρίαση δεν κατέληξε σε επίσημη συλλογική στήριξη της πρότασης για μια ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν, Ισάκ Νταρ, κάλεσε για ψυχραιμία και επιμονή στη διπλωματική οδό, υπογραμμίζοντας ότι η εκδίκηση μεν πρέπει να επιδιωχθεί, αλλά όχι με τρόπο που να εξυπηρετεί τα σχέδια του Μπενιαμίν Νετανιάχου για έναν ευρύτερο πόλεμο. Ο Νταρ υποστήριξε ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προσπαθεί να στήσει μια «παγίδα» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση της σύγκρουσης, όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα TheGuardian.
Υπενθυμίζεται ότι την Τετάρτη (7/8) ο Νετανιάχου επισκέφθηκε τη στρατιωτική βάση του Τελ Χασόμερ, όπου δήλωσε στους στρατιώτες του ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο τόσο για άμυνα όσο και για επίθεση, υπογραμμίζοντας την αποφασιστικότητα της χώρας να υπερασπιστεί τα εδάφη της.
Όπως μεταδίδει το CNN, σε συνάντηση του Ιορδανού υπουργού Εξωτερικών, Αϊμάν Σαφάντι, με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αλί Μπαγκερί, στην Τζέντα, η Ιορδανία ξεκαθάρισε τη στάση της, δηλώνοντας ότι θα καταρρίψει ιρανικούς πυραύλους ή drones εάν παραβιάσουν τον ιορδανικό εναέριο χώρο με προορισμό το Ισραήλ.
Ο Σαφάντι υποστήριξε ότι δεν θα επιτρέψει η χώρα του να γίνει πεδίο μάχης για καμία πλευρά και ότι η προστασία της κυριαρχίας και της ασφάλειας του λαού του παραμένει η απόλυτη προτεραιότητα.
Από την άλλη πλευρά, ο Ιρανός αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Μπαγκερί, σε συνέντευξή του στο AFP, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι επιδιώκει να επεκτείνει τον πόλεμο στην περιοχή, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε τη δύναμη να αντιμετωπίσει το Ιράν. Πρόσθεσε ότι μια ενδεχόμενη απόφαση του Ιράν να επανεξετάσει τα σενάρια εκδίκησής του και να οπισθοχωρήσει θα ενίσχυε την εικόνα της χώρας στην περιοχή και θα αύξανε την απομόνωση του Ισραήλ.
Την αποκλιμάκωση των εντάσεων ζητεί και η Δύση, ήδη από τις πρώτες ημέρες που το Ιράν ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει «σκληρά αντίποινα». Τώρα, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, κάλεσε για δεύτερη φορά τον νέο πρόεδρο του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, να αποφύγει έναν νέο κύκλο βίας με το Ισραήλ.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το CNN, ο Πεζεσκιάν δήλωσε ότι το Ιράν δεν θα παραμείνει σιωπηλό απέναντι σε επιθέσεις κατά των συμφερόντων και της ασφάλειάς του, απαιτώντας από τις δυτικές χώρες να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στο Ισραήλ.
«Εάν οι ΗΠΑ και οι δυτικές χώρες επιδιώκουν πραγματικά να αποτρέψουν τον πόλεμο στην περιοχή, πρέπει να αναγκάσουν το καθεστώς του Ισραήλ να σταματήσει τη γενοκτονία και τις επιθέσεις στη Γάζα και να αποδεχθεί μια εκεχειρία», ανέφερε συγκεκριμένα.
Παρόμοιο μήνυμα αποκλιμάκωσης έχει σταλεί στον Μπαγκερί και από τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, και από τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν.
Δημοσίευμα του CNN επισημαίνει ότι το Ιράν είναι εμφανώς οργισμένο με τη Δύση, και ιδιαίτερα με το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, για τη μη καταδίκη της δολοφονίας του Χανίγια. Οι Ιρανοί διπλωμάτες δεν βλέπουν καμία ένδειξη ότι το Ισραήλ θα κάνει νέες παραχωρήσεις σε μια πιθανή συμφωνία εκεχειρίας, ενώ η αδυναμία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να καταδικάσει επίσης τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς δημιουργεί έντονη δυσαρέσκεια στην Τεχεράνη.
Παρά τη ρητορική και την ένταση, όμως, αξιωματούχοι αφήνουν να εννοηθεί ότι το Ιράν δεν επιθυμεί την πρόκληση ενός περιφερειακού πολέμου ή την πρόκληση μαζικών απωλειών αμάχων στο Ισραήλ, ενώ φαίνεται επίσης απασχολημένο από τον σχηματισμό του νέου υπουργικού συμβουλίου, με τον Πεζεσκιάν να επιδιώκει να σχηματίσει κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d3ba24w1jnux)
Στο μεταξύ, σύμφωνα με το CNN, Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, και όχι το Ιράν, θα είναι εκείνη που θα εξαπολύσει πρώτη μεγάλη επίθεση στο Ισραήλ τις επόμενες ημέρες, ως απάντηση στη δολοφονία του Φουάντ Σουκρ, κορυφαίου στρατιωτικού διοικητή της οργάνωσης.
Μία από τις πηγές που είναι προσκείμενες στις μυστικές υπηρεσίες ανέφερε στο αμερικανικό δίκτυο ότι η Χεζμπολάχ κινείται ταχύτερα από το Ιράν στον σχεδιασμό της.
Όμως, ο Νετανιάχου βλέπει το Ιράν και τη Χεζμπολάχ ως δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος, και για το λόγο αυτό θεωρεί ότι οποιαδήποτε επίθεση από τη Χεζμπολάχ ισοδυναμεί με ιρανική πρόκληση. Η Χεζμπολάχ, με τη σειρά της, έχει ιστορικό χτυπημάτων κατά του Ισραήλ, που το Ιράν διστάζει να πραγματοποιήσει, και αυτή τη φορά μπορεί να δώσει ένα “διπλό χτύπημα”, τόσο για τον Σούκρ όσο και για τον Χανίγια.
Σε αυτή την περίπτωση, η αντίδραση του Ισραήλ κατά της Χεζμπολάχ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια καταστροφική περιφερειακή σύγκρουση.
Η συνάντηση στη Τζέντα και η παρασκηνιακή διπλωματία φαίνεται να παρέχουν λίγο χρόνο και χώρο για μια πιθανή διέξοδο από την κρίση. Το ερώτημα, όμως, παραμένει για το αν το Ιράν και οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να βρουν έναν κοινό τόπο που να αποτρέπει την κλιμάκωση και να ανοίγει τον δρόμο για μια σταθερότερη ειρηνευτική διαδικασία.
Οι ηγέτες των Ηνωμένων Πολιτειών, του Κατάρ και της Αιγύπτου δήλωσαν ότι ενδέχεται να παρουσιάσουν αυτό που αποκάλεσαν «τελική πρόταση γεφύρωσης» την επόμενη εβδομάδα, προτρέποντας το Ισραήλ και τη Χαμάς να συνάψουν συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και επιστροφή ομήρων.
Οι τρεις χώρες που ηγούνται των προσπαθειών διαμεσολάβησης για την επίτευξη συμφωνίας και Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι ήταν κοντά στο να κλείσουν τη συμφωνία ωστόσο ο θάνατος του Ισμαήλ Χανίγια σε έκρηξη που πιστεύται ότι ενορχηστρώθηκε από το Ισραήλ - παρά το γεγονός ότι η χώρα ούτε επιβεβαίωσε ούτε αρνήθηκε την εμπλοκή του - δυναμίτισε τη διαδικασία.
Το βράδυ της Πέμπτης (08/08), οι διαμεσολαβητές αύξησαν την πίεση στο Ισραήλ και τη Χαμάς να επανεκκινήσουν τις συνομιλίες είτε στο Κάιρο είτε στη Ντόχα την επόμενη εβδομάδα. Καλά πληροφορημένη πηγή λέει στο CNNi ότι προγραμματίζεται συνάντηση στις 15 Αυγούστου, με την επιβεβαίωση συμμετοχής από Ισραήλ και Χαμάς να εκκρεμμεί.
«Εργαστήκαμε ακούραστα επί πολλούς μήνες για να σφυρηλατήσουμε μια συμφωνία- πλαίσιο που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι με μόνο τις λεπτομέρειες εφαρμογής να έχουν απομείνει», ανέφεραν οι τρεις αρχηγοί κρατών στη δήλωση. «Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο ούτε δικαιολογίες από κανένα μέρος για περαιτέρω καθυστέρηση», πρόσθεσαν. «Είναι καιρός να απελευθερωθούν οι όμηροι, να ξεκινήσει η κατάπαυση του πυρός και να εφαρμοστεί αυτή η συμφωνία».
Η κοινή δήλωση έρχεται καθώς η περιοχή προετοιμάζεται για πιθανά πλήγματα κατά του Ισραήλ τόσο από το Ιράν όσο και από τη Χεζμπολάχ –καθώς και από άλλες ιρανικές ομάδες πληρεξούσιων– μετά τη δολοφονία του ανώτατου στρατιωτικού διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ και του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια.
«Αυτή η κατάσταση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη», δήλωσε στο CNNi ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφαντί. «Η απειλή να συρθεί η περιοχή σε έναν περιφερειακό πόλεμο είναι πραγματική».
Για μήνες, η Χαμάς και το Ισραήλ ανταλλάσσουν προτάσεις και αντιπροτάσεις, με τη βοήθεια της τριάδας των μεσολαβητών. Την Πέμπτη, οι τρεις μεσολαβητές υποστήριξαν ότι «είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν μια τελική πρόταση γεφύρωσης που επιλύει τα εναπομείναντα ζητήματα εφαρμογής».
Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ θα στείλει αντιπροσωπεία στις συνομιλίες.
«Μετά από πρόταση των Ηνωμένων Πολιτειών και των μεσολαβητών, το Ισραήλ θα στείλει στις 15 Αυγούστου τη διαπραγματευτική αντιπροσωπεία σε ένα μέρος που θα καθοριστεί για να συνοψιστούν οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της συμφωνίας-πλαισίου», σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του Νετανιάχου.
Η Ουάσιγκτον έχει προειδοποιήσει τόσο το Ισραήλ όσο και το Ιράν να μην κλιμακώσουν τη βία.
Η κλιμάκωση θα σήμαινε «σοβαρό κίνδυνο συνεπειών για την οικονομία του Ιράν και τη σταθερότητα της νεοεκλεγείσας κυβέρνησής του, εάν ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Οι προειδοποιήσεις δεν έχουν σκοπό να υπονοήσουν ότι οι ΗΠΑ θα πραγματοποιήσουν τα δικά τους στρατιωτικά πλήγματα κατά του Ιράν, είπε ο αξιωματούχος.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ετοιμάζεται να βοηθήσει στην υπεράσπιση του Ισραήλ, όπως έκανε στα μέσα Απριλίου κατά τη διάρκεια ενός άνευ προηγουμένου ιρανικού χτυπήματος με πάνω από 300 drones και πυραύλους. Της επίθεσης είχε προηγηθεί ένας ύποπτος ισραηλινός βομβαρδισμός σε ιρανική διπλωματική εγκατάσταση στη Δαμασκό.
Λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία της Χανίγια, οι διαμεσολαβητές συναντήθηκαν με τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ, τον διευθυντή της Μοσάντ Ντέιβιντ Μπαρνέα, στη Ρώμη για να λάβουν την τελευταία πρόταση του Ισραήλ. Ο Μπαρνέα έφυγε μετά από λίγες μόνο ώρες μετά από ένα χτύπημα που αποδόθηκε στη Χεζμπολάχ στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν που σκότωσε δώδεκα άτομα.
Εάν μια συνάντηση πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, θα είναι η πρώτη κίνηση για τις συνομιλίες που φοβόντουσαν μετά τον θάνατο του Haniyeh και θα αναζωογονούσε τις ελπίδες ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία.
Στη Λωρίδα της Γάζας, οι ισραηλινές επιχειρήσεις δεν σταματούν εναντίον της Χαμάς, στην εξουσία στον θύλακα από το 2007, κινήματος που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ, την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Στην πόλη της Γάζας, ισραηλινοί βομβαρδισμοί σε δύο σχολεία σκότωσαν «πάνω από 18 πολίτες» χθες, σύμφωνα με εκπρόσωπο της πολιτικής προστασίας, τον Μοχάμαντ αλ Μουγαγίρ, ο οποίος πρόσθεσε πως άλλοι 60 άνθρωποι τραυματίστηκαν και πάνω από 40 αγνοούνται.
Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε από την πλευρά του πως τα σχολεία «χρησιμοποιούνταν από τρομοκράτες και διοικητές της Χαμάς», πως εκεί «σχεδιάζονταν» και από εκεί «εξαπολύονταν» επιθέσεις.
Ακόμη χθες, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις διέταξαν, για ακόμη μια φορά, τους άμαχους να απομακρυνθούν εσπευσμένα από τομείς της Χαν Γιούνις, μεγάλης πόλης στο νότιο τμήμα του θυλάκου, που έχει υποστεί ήδη πελώριες καταστροφές σε μάχες που κράτησαν μήνες. Η διαταγή αφορά συνοικίες από όπου «εκτοξεύτηκαν ρουκέτες», σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό. Η πολιτική προστασία ανέφερε πως ανασύρθηκαν πέντε πτώματα από σπίτι που βομβαρδίστηκε στη Χαν Γιούνις.
Μετά τον Νοέμβριο, όλες οι προσπάθειες μεσολάβησης έχουν αποτύχει και ο πόλεμος, ο οποίος σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς έχει στοιχίσει τη ζωή σε κάπου 40.000 ανθρώπους στον μικρό πολιορκημένο θύλακο, ανεβάζει ακόμα περισσότερο το θερμόμετρο στη Μέση Ανατολή, όπου απειλείται εξάπλωση του πολέμου ανάμεσα από τη μια το Ιράν και ένοπλες οργανώσεις που υποστηρίζει κι από την άλλη το Ισραήλ και τους δικούς του συμμάχους, ο κυριότερος από τους οποίους είναι οι ΗΠΑ.
Η Χεζμπολάχ φέρεται να είναι έτοιμη να δράσει αυτόνομα από την Τεχεράνη, με το Τελ Αβίβ να διαμηνύει πως «θα πληρώσει βαρύ τίμημα». Αυστηρή ήταν η προειδοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών προς το Ιράν, ξεκαθαρίζοντας πως θα υποστεί «σημαντικές» συνέπειες αν αποφασίσει να επιτεθεί.
Στο μεταξύ, με στόχο να γεφυρωθούν οι διαφορές στην προτεινόμενη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, οι ηγέτες του Κατάρ, της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Πολιτειών κάλεσαν το Ισραήλ και τη Χαμάς να βρεθούν ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στις 15 Αυγούστου. Το Ισραήλ από την πλευρά του συναίνεσε στην συνέχισή τους και επισήμανε ότι θα στείλει διαπραγματευτές. Άλλες ισλαμικές χώρες δεν στηρίζουν ανοιχτά μία στρατιωτική απάντηση εναντίον του Ισραήλ από την Τεχεράνη, αντιθέτως πιο στοχευμένη δράση φαίνεται πιο πιθανή.
Ο βρετανικός Guardian πάντως επισημαίνει ότι το πλήγμα της Τεχεράνης μπορεί τελικά να αφορά συγκεκριμένα πρόσωπα που συμμετείχαν στη δολοφονία του Χανίγια.
Την ίδια στιγμή, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου διεμήνυε ότι ένα ενδεχόμενο πλήγμα του Ιράν στο Ισραήλ θα ήταν καταστροφικό για ολόκληρη την περιοχή. «Δεν είναι καθόλου χρήσιμο για κανένα στην περιοχή το Ιράν να σκεφτεί να προχωρήσει σε αυτά τα βήματα. Είναι αντιμέτωπο με τον κίνδυνο τα πράγματα να βγουν εκτός ελέγχου», τόνισε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Μάθιου Μίλερ.
Το πλέον προηγμένο μαχητικό τους αεροσκάφος, τα F-22, στέλνουν οι ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. «Τα (μαχητικά αεροσκάφη) F-22 που έφθασαν στην περιοχή (…) είναι μέρος των πολλών προσπαθειών για την αποτροπή επίθεσης, την υπεράσπιση του Ισραήλ και την προστασία των αμερικανικών δυνάμεων», ανέφερε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Λόιντ Όστιν, ο οποίος τηλεφώνησε στον Ισραηλινό ομόλογό του, Γιοάβ Γκαλάντ.
Το Ιράν θα υποστεί «σημαντικές» συνέπειες αν αποφασίσει να επιτεθεί στο Ισραήλ, κλιμάκωση που θα απειλούσε τις ελπίδες για τη σύναψη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, δήλωσε ανώτατος αξιωματούχος.
*Διαβάστε ακόμα: Μέση Ανατολή: Πρώτα το χτύπημα της Χεζμπολάχ και μετά του Ιράν, γράφουν οι New York Times - Κάλεσμα ΗΠΑ, Αιγύπτου και Κατάρ για νέες διαπραγματεύσεις στη Γάζα
"Το Ιράν σκέφτεται οπισθοχώρηση", λένε διεθνείς αναλυτές
Την αποφυγή μιας γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή φαίνεται να επιθυμεί το Ιράν, όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές, ιδιαίτερα μετά τη συνεδρίαση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) στην Τζέντα την Τετάρτη (7/8).Ενώ τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας βρίσκονται στραμμένα στη Μέση Ανατολή και στην πολυαναμενόμενη επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, ως αντίποινα στη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη, διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι το Ιράν φαίνεται να επανεξετάζει τη στρατηγική του και να αναθεωρεί τη μορφή της εκδίκησής του, ύστερα από διπλωματικές πιέσεις στη συνεδρίαση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Όπως αναφέρεται, ενδεχόμενο χτύπημα του Ιράν θα έχει στόχο κυρίως τους υπεύθυνους της δολοφονίας Χανίγια και συγκεκριμένα τη Μοσάντ και τις υπηρεσίες τους, παρά αμάχους.
Παράλληλα, Ισραηλινοί αξιωματούχοι φαίνεται πως έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η λιβανέζικη μαχητική οργάνωση Χεζμπολάχ είναι αποφασισμένη να πραγματοποιήσει επίθεση τις επόμενες ημέρες ως απάντηση στη δολοφονία του ανώτερου διοικητή, Φουάντ Σουκρ, από ισραηλινές δυνάμεις, αλλά ο βαθμός στον οποίο θα συντονιστεί με το Ιράν δεν είναι σαφής.
Το σχέδιο για μια ιρανική επίθεση δεν κέρδισε όλα τα μουσουλμανικά κράτη
Στη συνεδρίαση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) στην Τζέντα την Τετάρτη (7/8) καταγράφηκε ομόφωνα καταδίκη της δολοφονίας του πολιτικού ηγέτη της παλαιστινιακής Χαμάς, με τα κράτη-μέλη να τονίζουν ότι πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της κυριαρχίας του Ιράν.Ωστόσο, η συνεδρίαση δεν κατέληξε σε επίσημη συλλογική στήριξη της πρότασης για μια ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν, Ισάκ Νταρ, κάλεσε για ψυχραιμία και επιμονή στη διπλωματική οδό, υπογραμμίζοντας ότι η εκδίκηση μεν πρέπει να επιδιωχθεί, αλλά όχι με τρόπο που να εξυπηρετεί τα σχέδια του Μπενιαμίν Νετανιάχου για έναν ευρύτερο πόλεμο. Ο Νταρ υποστήριξε ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προσπαθεί να στήσει μια «παγίδα» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση της σύγκρουσης, όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα TheGuardian.
Υπενθυμίζεται ότι την Τετάρτη (7/8) ο Νετανιάχου επισκέφθηκε τη στρατιωτική βάση του Τελ Χασόμερ, όπου δήλωσε στους στρατιώτες του ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο τόσο για άμυνα όσο και για επίθεση, υπογραμμίζοντας την αποφασιστικότητα της χώρας να υπερασπιστεί τα εδάφη της.
Η στάση της Ιορδανίας
Όπως μεταδίδει το CNN, σε συνάντηση του Ιορδανού υπουργού Εξωτερικών, Αϊμάν Σαφάντι, με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αλί Μπαγκερί, στην Τζέντα, η Ιορδανία ξεκαθάρισε τη στάση της, δηλώνοντας ότι θα καταρρίψει ιρανικούς πυραύλους ή drones εάν παραβιάσουν τον ιορδανικό εναέριο χώρο με προορισμό το Ισραήλ.Ο Σαφάντι υποστήριξε ότι δεν θα επιτρέψει η χώρα του να γίνει πεδίο μάχης για καμία πλευρά και ότι η προστασία της κυριαρχίας και της ασφάλειας του λαού του παραμένει η απόλυτη προτεραιότητα.
Από την άλλη πλευρά, ο Ιρανός αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Μπαγκερί, σε συνέντευξή του στο AFP, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι επιδιώκει να επεκτείνει τον πόλεμο στην περιοχή, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε τη δύναμη να αντιμετωπίσει το Ιράν. Πρόσθεσε ότι μια ενδεχόμενη απόφαση του Ιράν να επανεξετάσει τα σενάρια εκδίκησής του και να οπισθοχωρήσει θα ενίσχυε την εικόνα της χώρας στην περιοχή και θα αύξανε την απομόνωση του Ισραήλ.
Πιέσεις και από τη Δύση
Την αποκλιμάκωση των εντάσεων ζητεί και η Δύση, ήδη από τις πρώτες ημέρες που το Ιράν ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει «σκληρά αντίποινα». Τώρα, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, κάλεσε για δεύτερη φορά τον νέο πρόεδρο του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, να αποφύγει έναν νέο κύκλο βίας με το Ισραήλ.Ωστόσο, όπως αναφέρει το CNN, ο Πεζεσκιάν δήλωσε ότι το Ιράν δεν θα παραμείνει σιωπηλό απέναντι σε επιθέσεις κατά των συμφερόντων και της ασφάλειάς του, απαιτώντας από τις δυτικές χώρες να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στο Ισραήλ.
«Εάν οι ΗΠΑ και οι δυτικές χώρες επιδιώκουν πραγματικά να αποτρέψουν τον πόλεμο στην περιοχή, πρέπει να αναγκάσουν το καθεστώς του Ισραήλ να σταματήσει τη γενοκτονία και τις επιθέσεις στη Γάζα και να αποδεχθεί μια εκεχειρία», ανέφερε συγκεκριμένα.
Παρόμοιο μήνυμα αποκλιμάκωσης έχει σταλεί στον Μπαγκερί και από τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, και από τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν.
Δημοσίευμα του CNN επισημαίνει ότι το Ιράν είναι εμφανώς οργισμένο με τη Δύση, και ιδιαίτερα με το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, για τη μη καταδίκη της δολοφονίας του Χανίγια. Οι Ιρανοί διπλωμάτες δεν βλέπουν καμία ένδειξη ότι το Ισραήλ θα κάνει νέες παραχωρήσεις σε μια πιθανή συμφωνία εκεχειρίας, ενώ η αδυναμία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να καταδικάσει επίσης τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς δημιουργεί έντονη δυσαρέσκεια στην Τεχεράνη.
Παρά τη ρητορική και την ένταση, όμως, αξιωματούχοι αφήνουν να εννοηθεί ότι το Ιράν δεν επιθυμεί την πρόκληση ενός περιφερειακού πολέμου ή την πρόκληση μαζικών απωλειών αμάχων στο Ισραήλ, ενώ φαίνεται επίσης απασχολημένο από τον σχηματισμό του νέου υπουργικού συμβουλίου, με τον Πεζεσκιάν να επιδιώκει να σχηματίσει κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
CNN: Πρώτη θα χτυπήσει η Χεζμπολάχ
Στο μεταξύ, σύμφωνα με το CNN, Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, και όχι το Ιράν, θα είναι εκείνη που θα εξαπολύσει πρώτη μεγάλη επίθεση στο Ισραήλ τις επόμενες ημέρες, ως απάντηση στη δολοφονία του Φουάντ Σουκρ, κορυφαίου στρατιωτικού διοικητή της οργάνωσης.Μία από τις πηγές που είναι προσκείμενες στις μυστικές υπηρεσίες ανέφερε στο αμερικανικό δίκτυο ότι η Χεζμπολάχ κινείται ταχύτερα από το Ιράν στον σχεδιασμό της.
Όμως, ο Νετανιάχου βλέπει το Ιράν και τη Χεζμπολάχ ως δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος, και για το λόγο αυτό θεωρεί ότι οποιαδήποτε επίθεση από τη Χεζμπολάχ ισοδυναμεί με ιρανική πρόκληση. Η Χεζμπολάχ, με τη σειρά της, έχει ιστορικό χτυπημάτων κατά του Ισραήλ, που το Ιράν διστάζει να πραγματοποιήσει, και αυτή τη φορά μπορεί να δώσει ένα “διπλό χτύπημα”, τόσο για τον Σούκρ όσο και για τον Χανίγια.
Σε αυτή την περίπτωση, η αντίδραση του Ισραήλ κατά της Χεζμπολάχ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια καταστροφική περιφερειακή σύγκρουση.
Η συνάντηση στη Τζέντα και η παρασκηνιακή διπλωματία φαίνεται να παρέχουν λίγο χρόνο και χώρο για μια πιθανή διέξοδο από την κρίση. Το ερώτημα, όμως, παραμένει για το αν το Ιράν και οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να βρουν έναν κοινό τόπο που να αποτρέπει την κλιμάκωση και να ανοίγει τον δρόμο για μια σταθερότερη ειρηνευτική διαδικασία.
Διπλωματικές πιέσεις για αποφυγή γενικευμένης σύρραξης
Οι διαμεσολαβητές στις συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ πιέζουν για να φέρουν τα δύο εμπλεκόμενα μέρη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, καθώς μία επικείμενη ιρανική επίθεση στο Ισραήλ θα βάλει φωτιά στην περιοχή και θα οδηγήσει σε έναν εκτεταμένο περιφερειακό πόλεμο.Οι ηγέτες των Ηνωμένων Πολιτειών, του Κατάρ και της Αιγύπτου δήλωσαν ότι ενδέχεται να παρουσιάσουν αυτό που αποκάλεσαν «τελική πρόταση γεφύρωσης» την επόμενη εβδομάδα, προτρέποντας το Ισραήλ και τη Χαμάς να συνάψουν συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και επιστροφή ομήρων.
Οι τρεις χώρες που ηγούνται των προσπαθειών διαμεσολάβησης για την επίτευξη συμφωνίας και Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι ήταν κοντά στο να κλείσουν τη συμφωνία ωστόσο ο θάνατος του Ισμαήλ Χανίγια σε έκρηξη που πιστεύται ότι ενορχηστρώθηκε από το Ισραήλ - παρά το γεγονός ότι η χώρα ούτε επιβεβαίωσε ούτε αρνήθηκε την εμπλοκή του - δυναμίτισε τη διαδικασία.
Το βράδυ της Πέμπτης (08/08), οι διαμεσολαβητές αύξησαν την πίεση στο Ισραήλ και τη Χαμάς να επανεκκινήσουν τις συνομιλίες είτε στο Κάιρο είτε στη Ντόχα την επόμενη εβδομάδα. Καλά πληροφορημένη πηγή λέει στο CNNi ότι προγραμματίζεται συνάντηση στις 15 Αυγούστου, με την επιβεβαίωση συμμετοχής από Ισραήλ και Χαμάς να εκκρεμμεί.
«Εργαστήκαμε ακούραστα επί πολλούς μήνες για να σφυρηλατήσουμε μια συμφωνία- πλαίσιο που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι με μόνο τις λεπτομέρειες εφαρμογής να έχουν απομείνει», ανέφεραν οι τρεις αρχηγοί κρατών στη δήλωση. «Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο ούτε δικαιολογίες από κανένα μέρος για περαιτέρω καθυστέρηση», πρόσθεσαν. «Είναι καιρός να απελευθερωθούν οι όμηροι, να ξεκινήσει η κατάπαυση του πυρός και να εφαρμοστεί αυτή η συμφωνία».
Η κοινή δήλωση έρχεται καθώς η περιοχή προετοιμάζεται για πιθανά πλήγματα κατά του Ισραήλ τόσο από το Ιράν όσο και από τη Χεζμπολάχ –καθώς και από άλλες ιρανικές ομάδες πληρεξούσιων– μετά τη δολοφονία του ανώτατου στρατιωτικού διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ και του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια.
«Αυτή η κατάσταση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη», δήλωσε στο CNNi ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφαντί. «Η απειλή να συρθεί η περιοχή σε έναν περιφερειακό πόλεμο είναι πραγματική».
Για μήνες, η Χαμάς και το Ισραήλ ανταλλάσσουν προτάσεις και αντιπροτάσεις, με τη βοήθεια της τριάδας των μεσολαβητών. Την Πέμπτη, οι τρεις μεσολαβητές υποστήριξαν ότι «είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν μια τελική πρόταση γεφύρωσης που επιλύει τα εναπομείναντα ζητήματα εφαρμογής».
Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ θα στείλει αντιπροσωπεία στις συνομιλίες.
«Μετά από πρόταση των Ηνωμένων Πολιτειών και των μεσολαβητών, το Ισραήλ θα στείλει στις 15 Αυγούστου τη διαπραγματευτική αντιπροσωπεία σε ένα μέρος που θα καθοριστεί για να συνοψιστούν οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της συμφωνίας-πλαισίου», σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του Νετανιάχου.
Προειδοποίηση Ισραήλ και Ιράν
Η Ουάσιγκτον έχει προειδοποιήσει τόσο το Ισραήλ όσο και το Ιράν να μην κλιμακώσουν τη βία.Η κλιμάκωση θα σήμαινε «σοβαρό κίνδυνο συνεπειών για την οικονομία του Ιράν και τη σταθερότητα της νεοεκλεγείσας κυβέρνησής του, εάν ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Οι προειδοποιήσεις δεν έχουν σκοπό να υπονοήσουν ότι οι ΗΠΑ θα πραγματοποιήσουν τα δικά τους στρατιωτικά πλήγματα κατά του Ιράν, είπε ο αξιωματούχος.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ετοιμάζεται να βοηθήσει στην υπεράσπιση του Ισραήλ, όπως έκανε στα μέσα Απριλίου κατά τη διάρκεια ενός άνευ προηγουμένου ιρανικού χτυπήματος με πάνω από 300 drones και πυραύλους. Της επίθεσης είχε προηγηθεί ένας ύποπτος ισραηλινός βομβαρδισμός σε ιρανική διπλωματική εγκατάσταση στη Δαμασκό.
Λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία της Χανίγια, οι διαμεσολαβητές συναντήθηκαν με τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ, τον διευθυντή της Μοσάντ Ντέιβιντ Μπαρνέα, στη Ρώμη για να λάβουν την τελευταία πρόταση του Ισραήλ. Ο Μπαρνέα έφυγε μετά από λίγες μόνο ώρες μετά από ένα χτύπημα που αποδόθηκε στη Χεζμπολάχ στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν που σκότωσε δώδεκα άτομα.
Εάν μια συνάντηση πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, θα είναι η πρώτη κίνηση για τις συνομιλίες που φοβόντουσαν μετά τον θάνατο του Haniyeh και θα αναζωογονούσε τις ελπίδες ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία.
Χωρίς τέλος οι ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα
Στη Λωρίδα της Γάζας, οι ισραηλινές επιχειρήσεις δεν σταματούν εναντίον της Χαμάς, στην εξουσία στον θύλακα από το 2007, κινήματος που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ, την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Στην πόλη της Γάζας, ισραηλινοί βομβαρδισμοί σε δύο σχολεία σκότωσαν «πάνω από 18 πολίτες» χθες, σύμφωνα με εκπρόσωπο της πολιτικής προστασίας, τον Μοχάμαντ αλ Μουγαγίρ, ο οποίος πρόσθεσε πως άλλοι 60 άνθρωποι τραυματίστηκαν και πάνω από 40 αγνοούνται.Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε από την πλευρά του πως τα σχολεία «χρησιμοποιούνταν από τρομοκράτες και διοικητές της Χαμάς», πως εκεί «σχεδιάζονταν» και από εκεί «εξαπολύονταν» επιθέσεις.
Ακόμη χθες, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις διέταξαν, για ακόμη μια φορά, τους άμαχους να απομακρυνθούν εσπευσμένα από τομείς της Χαν Γιούνις, μεγάλης πόλης στο νότιο τμήμα του θυλάκου, που έχει υποστεί ήδη πελώριες καταστροφές σε μάχες που κράτησαν μήνες. Η διαταγή αφορά συνοικίες από όπου «εκτοξεύτηκαν ρουκέτες», σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό. Η πολιτική προστασία ανέφερε πως ανασύρθηκαν πέντε πτώματα από σπίτι που βομβαρδίστηκε στη Χαν Γιούνις.
Μετά τον Νοέμβριο, όλες οι προσπάθειες μεσολάβησης έχουν αποτύχει και ο πόλεμος, ο οποίος σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς έχει στοιχίσει τη ζωή σε κάπου 40.000 ανθρώπους στον μικρό πολιορκημένο θύλακο, ανεβάζει ακόμα περισσότερο το θερμόμετρο στη Μέση Ανατολή, όπου απειλείται εξάπλωση του πολέμου ανάμεσα από τη μια το Ιράν και ένοπλες οργανώσεις που υποστηρίζει κι από την άλλη το Ισραήλ και τους δικούς του συμμάχους, ο κυριότερος από τους οποίους είναι οι ΗΠΑ.
