Οι εντάσεις έχουν κλιµακωθεί επικίνδυνα µεταξύ του Ισραήλ και της «Χεζµπολάχ», µετά την επίθεση µε ρουκέτες της «Χεζµπολάχ» στις 27 Ιουλίου στην ισραηλινή πόλη Majdal Shams, στο Γκολάν, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 12 παιδιά.

Οι αµυντικές δυνάµεις του Ισραήλ απάντησαν σε αυτή την επίθεση µε αντίποινα σε στόχους υψηλής αξίας της «Χεζµπολάχ», συµπεριλαµβανοµένου του ανώτατου επιχειρησιακού διοικητή Φουάντ Σουκρ, κοντά στη Βηρυτό. Ωρες αργότερα, ο Iσµαήλ Χανίγιε, ο πολιτικός επικεφαλής της «Χαµάς», δολοφονήθηκε στην καρδιά της Τεχεράνης.

Το Ιράν κατηγόρησε αµέσως το Ισραήλ για τη στοχευµένη επιχείρηση. Αυτές οι δολοφονίες έχουν αυξήσει σηµαντικά την πιθανότητα µιας µεγάλης επίθεσης στο Ισραήλ από το Ιράν και τη «Χεζµπολάχ» (πιθανώς σε συνεννόηση) µε άλλα µέλη του «Άξονα Αντίστασης» του Ιράν, συµπεριλαµβανοµένων των Χούτι της Υεµένης και ισχυρότατων πολιτοφυλακών στο Ιράκ και τη Συρία. Εν ολίγοις, το Ιράν και το Ισραήλ είναι πιο κοντά σε έναν πόλεµο πλήρους κλίµακας από οποιαδήποτε άλλη στιγµή από τις 7 Οκτωβρίου 2023.

Οταν ξεσπάσει µια τέτοια σύγκρουση, το Ισραήλ θα αντιµετωπίσει µία από τις πιο ενοχλητικές στρατιωτικές προκλήσεις στην ιστορία του. Η «Χεζµπολάχ» είναι η µεγαλύτερη απειλή που αντιµετωπίζει το Ισραήλ από τους πληρεξούσιους του «Άξονα της Αντίστασης» του Ιράν. Εχοντας αυτό κατά νου, σε αυτό το άρθρο εστιάζω στις συγκεκριµένες δυνατότητες που διαθέτει η «Χεζµπολάχ» και εξηγώ γιατί παρουσιάζουν µια ιδιαίτερα ακανθώδη πρόκληση, βάσει εκτενών και πολυσέλιδων αναλύσεων της DIA (η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών των ΗΠΑ).

Αναλύω συνοπτικά τέσσερις διαστάσεις των δυνατοτήτων της «Χεζµπολάχ»: το οπλοστάσιο πυραύλων της, την ικανότητά της στον πόλεµο µε µη επανδρωµένα αεροσκάφη, την αντιαρµατική της αποτροπή και την αεράµυνά της. Κάθε µία από αυτές τις δυνατότητες από µόνη της θα αποδειχθεί πολύ επικίνδυνη σε µια µεγάλης κλίµακας σύγκρουση. Από κοινού είναι πολύ πιο επικίνδυνες.

1. Πυραυλικές δυνατότητες

Η Τεχεράνη έχει παράσχει στον πιο σηµαντικό πληρεξούσιό της, τη «Χεζµπολάχ», ασύµµετρες στρατιωτικές δυνατότητες µε επίκεντρο ένα οπλοστάσιο τρόµου. Το οπλοστάσιο πυραύλων της «Χεζµπολάχ» τής παρέχει δυνατότητες να εξαπολύσει συνεχή πλήγµατα µεγάλου βεληνεκούς κατά της κρίσιµης εθνικής υποδοµής του Ισραήλ, από την Ασκελόν έως την Κιριάτ Σµόνα και όλα τα ενδιάµεσα σηµεία. Στον πόλεµό της µε το Ισραήλ, το 2006, η «Χεζµπολάχ» εκτόξευε κατά µέσον όρο 130 ρουκέτες την ηµέρα για 30 ηµέρες. Εκείνη την εποχή, αυτός ο ρυθµός εξάντλησε µόνο το ένα τρίτο των αποθεµάτων της...

Σήµερα, το οπλοστάσιο της «Χεζµπολάχ» είναι πάνω από 10 φορές µεγαλύτερο. Η πολιτοφυλακή διαθέτει ένα τεράστιο συµπλήρωµα βαρέων ρουκετών και τακτικών βαλλιστικών πυραύλων που υποστηρίζονται από πολεµικά µέσα και drones, και θα µπορούσαν να εξαντλήσουν την αεράµυνα του Ισραήλ. Το 2006, η οργάνωση διέθετε 15.000 πυραύλους και ρουκέτες. Την επόµενη δεκαετία, αύξησε αυτό το οπλοστάσιο σε πάνω από 130.000. Το 2019, η DIA διαπίστωσε ότι η «Χεζµπολάχ» κατείχε 150.000 από αυτά τα όπλα. Το ιρανικό Fateh-110 και τα παράγωγά του είναι από τις πιο σηµαντικές επιλογές πυραύλων. Ενα σύστηµα µικρής εµβέλειας, οδικόκινητό, µε στερεά καύσιµα, το Fateh-110 διαθέτει εµβέλεια µεταξύ 120 και 200 µιλίων. Ενώ αυτά τα όπλα φέρουν εξαιρετικά καταστροφικές κεφαλές, διαθέτουν ένα «φτωχό» πιθανό κυκλικό σφάλµα (CEP), ένα µέτρο της ακρίβειας ενός συστήµατος βαλλιστικών πυραύλων.

Ως εκ τούτου, χρησιµοποιούνται καλύτερα ως όπλα περιοχής από όπλα ακριβείας και θα µπορούσαν να αποδειχθούν εξαιρετικά επικίνδυνα σε πυκνοκατοικηµένες περιοχές και µεγάλες στρατιωτικές βάσεις. Η «Χεζµπολάχ» µπορεί να χτυπήσει στόχους έως και 430 µίλια µακριά µε την παραλλαγή Scud-D. Η «οικογένεια» των βαρέων ρουκετών Μπουρκάν (µια νέα προσθήκη στο οπλοστάσιο της «Χεζµπολάχ») είναι ένα ισχυρό πλεονέκτηµα στον πόλεµο της ξηράς.

2. ∆υνατότητες πολέµου µε drones

Με τη βοήθεια του Ιράν, η «Χεζµπολάχ» κατασκεύασε επίσης ένα αποτρεπτικό πεδίο για τον πόλεµο µε µη επανδρωµένα αεροσκάφη, που είναι πολύ πιο εξελιγµένα από αυτό που διέθετε η οµάδα το 2006. Στα µέσα Ιουνίου 2024, η «Χεζµπολάχ» µοιράστηκε ένα βίντεο, που φέρεται να καταγράφηκε στο ισραηλινό λιµάνι της Χάιφα, που δείχνει την ικανότητα των drones της να διεισδύουν στο δίκτυο αεράµυνας του Ισραήλ. Η «Χεζµπολάχ» λειτουργεί τώρα ένα εξελιγµένο και τεράστιο οπλοστάσιο drones και η συχνότητα των επιθέσεων µε αυτά κατά του Ισραήλ έχει αυξηθεί εκθετικά. Η πρώτη διείσδυση drones του δικτύου στο Ισραήλ σηµειώθηκε το 2004, όταν πέταξε ένα Mirsad-1, ένα παράγωγο της ιρανικής «οικογένειας» Mohajer, πάνω από τη Γαλιλαία.

Τότε, ο Χασάν Νασράλα, ο γενικός γραµµατέας της «Χεζµπολάχ», απείλησε το Ισραήλ, δηλώνοντας ότι το Mirsad µπορεί να φτάσει οπουδήποτε στη χώρα. Οι χειριστές µη επανδρωµένων αεροσκαφών της «Χεζµπολάχ» έχουν λάβει εκτενή εκπαίδευση από το Σώµα των Φρουρών της Ισλαµικής Επανάστασης για το πώς να τα πετούν. Από τα µη επανδρωµένα αεροσκάφη της οργάνωσης, που τεκµηριώνονται από διαβαθµισµένες πληροφορίες του υπογράφοντα, το µοντέλο µε τη µεγαλύτερη εµβέλεια είναι το Ayoub, παρόµοιο µε το ιρανικό Shahed-129.

Με εκρηκτικό ωφέλιµο φορτίο 330 λιβρών, το Shahed-129 διατηρεί επιχειρησιακή εµβέλεια άνω των 1.100 µιλίων. Το 2012 η «Χεζµπολάχ» πέταξε ένα µη επανδρωµένο αεροσκάφος κοντά στη στρατηγική ισραηλινή πόλη Ντιµόνα (βάση ισραηλινού πυρηνικού προγράµµατος) στην έρηµο Νεγκέβ. Η DIA αποχαρακτήρισε εικόνες του Shahed-101 τον Αύγουστο του 2023, αποκαλύπτοντας ότι το drone τροφοδοτείται από ηλεκτρικό κινητήρα, έχει χαµηλή υπογραφή ραντάρ και πετά αργά και αθόρυβα (όλα τα χαρακτηριστικά που καθιστούν δύσκολη την αναχαίτιση).

3. Αντιαρµατικά συστήµατα - αντιπλοϊκά

Το τεράστιο οπλοστάσιο κατευθυνόµενων αντιαρµατικών πυραύλων της «Χεζµπολάχ», το οποίο αποδείχθηκε καταστροφικό έναντι των ισραηλινών βαρέων τεθωρακισµένων το 2006, παραµένει µια σηµαντική απειλή. Η εµπλοκή της οµάδας στη Συρία έχει κάνει αυτές τις τακτικές πυραυλικές δυνατότητες ευρέως διαθέσιµες σε όλες τις τάξεις της, αυξάνοντας σηµαντικά τον κίνδυνο που θέτουν. Η απειλή των κατευθυνόµενων αντιαρµατικών πυραύλων θα πολλαπλασιαζόταν σε αστικές και προαστικές περιοχές. Από τα 114 στελέχη του IDF, που σκοτώθηκαν στις µάχες το 2006, 30 ήταν µέλη του πληρώµατος αρµάτων µάχης. Από τότε, η «Χεζµπολάχ» έχει µετατραπεί από µια παραστρατιωτική οµάδα σε µια µαχητική δύναµη που µοιάζει περισσότερο µε στρατό.

Η «Χεζµπολάχ» έχει επίσης κάνει αξιοσηµείωτες βελτιώσεις στο οπλοστάσιό της κατά πλοίων πυραύλων (ASM). Το 2006, η επιτυχηµένη χρήση ενός κινεζικού C-802 ASM από την οργάνωση, για να στοχεύσει µια ισραηλινή κορβέτα κλάσης Sa’ar 5, την INS Hanit, συγκλόνισε πολλούς παρατηρητές. Στη συνέχεια, αντιγράφηκε από το Ιράν και κατασκευάστηκε ως Noor ASM. Ο κινεζικός πύραυλος έχει βεληνεκές 65 ναυτικών µιλίων. Σήµερα, η «Χεζµπολάχ» µπορεί να διαθέτει ένα ακόµη πιο απειλητικό οπλοστάσιο ASM. Σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα που είναι διαθέσιµα στο κοινό, η οµάδα έχει λάβει ρωσικούς πυραύλους Yakhont (P-800), πιθανότατα µέσω Συρίας.

4. Αεράµυνα

Ενώ οι δυνατότητες αεράµυνας της «Χεζµπολάχ» είναι αρκετά ανεπαρκείς για να καταστήσουν τον εναέριο χώρο του Λιβάνου ένα µη επιτρεπτό περιβάλλον για την ισραηλινή πολεµική αεροπορία, η πολιτοφυλακή έχει την ικανότητα να προκαλέσει σχετικά προβλήµατα, µε συστήµατα επιφανείας-αέρος. Η «Χεζµπολάχ» έχει ήδη εκτοξεύσει πυραύλους σε επανδρωµένα ισραηλινά αεροσκάφη και έχει καταρρίψει πολλά µη επανδρωµένα αεροσκάφη, σύµφωνα µε πληροφορίες, συµπεριλαµβανοµένου ενός Hermes 900. Τα αποτρεπτικά κέντρα αεράµυνας της «Χεζµπολάχ» επικεντρώνονται γύρω από φορητά συστήµατα αεράµυνας (MANPADS) ιρανικής και ρωσικής προέλευσης -όπως το Misagh-1, Misagh-2, SA16 και SA-18- και συστήµατα πυραύλων εδάφους-αέρος µικρής έως µεσαίας εµβέλειας (SAM), όπως το SA-8.

Τα πιθανά σενάρια

Η εµπειρία των κοινών επιχειρήσεων µαζί µε τον ρωσικό στρατό, τον συριακό αραβικό στρατό, τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν και την ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία Wagner έχουν διαµορφώσει τη «Χεζµπολάχ» σε έναν υπολογίσιµο αντίπαλο. Και σε αντίθεση µε σχεδόν όλους τους άλλους Αραβες στρατιώτες, η «Χεζµπολάχ» παρέχει δυνατότητες σε κατώτερους και µεσαίους διοικητές, δείχνοντας ευελιξία στις επιχειρήσεις µάχης.

Η «Χεζµπολάχ» έχει βαθιές ρίζες στον Λίβανο και ισχυρούς δεσµούς µε το Ιράν. Εχει γίνει τόσο µεγάλη και καλά εκπαιδευµένη, οι γραµµές ανεφοδιασµού της προς τη Συρία και το Ιράν είναι τόσο ασφαλείς και τα όπλα της είναι τόσο διασκορπισµένα, που καµία πιθανή ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία, όσο επιθετική κι αν είναι, δεν θα µπορούσε να εξαλείψει την πολιτοφυλακή ή να τερµατίσει την ικανότητά της να εξαπολύει επιθέσεις πέρα από τα σύνορα. Το πιο σηµαντικό είναι ότι η «Χεζµπολάχ» και οι Ιρανοί έµαθαν και διδάσκονται από τον πόλεµο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ακόµα και αν αναχαιτιστεί το µεγαλύτερο µέρος των µη επανδρωµένων αεροσκαφών και των πυραύλων τους, το µικτό σχήµα των χτυπηµάτων, drones και πύραυλων, θα έχει επάρκεια για σηµαντικά πλήγµατα. Γι’ αυτό και η ηγεσία της Αµερικανικής Κεντρικής ∆ιοίκησης/CENTCΟM βρίσκεται στην περιοχή εδώ και µέρες για τον συντονισµό της µε τις IDF.

*∆ιεθνολόγου-γεωστρατηγικού αναλυτή

*Δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»