Τέλος στην ανωνυμία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ζήτησε να μπει Ισπανός δικαστής, στον απόηχο του κύματος διαδικτυακής παραπληροφόρησης μετά τη δολοφονία ενός 11χρονου αγοριού στη χώρα της Ιβηρικής χερσονήσου.

Ο Μιγκέλ Άνχελ Αγκιλάρ, δικαστής του δικαστηρίου που ασχολείται με τα εγκλήματα μίσους και τις διακρίσεις, θέλει να υποχρεώσει τις πλατφόρμες να αποκαλύπτουν την πραγματική ταυτότητα των χρηστών σε περιπτώσεις ύποπτων εγκλημάτων μίσους, ώστε ο νόμος να μπορεί να επιβάλει ψηφιακά περιοριστικά μέτρα, σύμφωνα με τον Guaridan.

Η κίνηση αυτή έρχεται μετά τη δολοφονία την περασμένη Κυριακή ενός αγοριού σε ένα χωριό κοντά στο Τολέδο στην κεντρική Ισπανία. Έπαιζε ποδόσφαιρο με τους φίλους του, όταν ένας άνδρας με το πρόσωπό του καλυμμένο με κασκόλ έτρεξε στο γήπεδο και τον μαχαίρωσε πολλές φορές.

Σε έναν απόηχο της παραπληροφόρησης που ακολούθησε τη δολοφονία τριών νεαρών κοριτσιών στο Σάουθπορτ της βόρειας Αγγλίας τον περασμένο μήνα, εμφανίστηκαν σχεδόν αμέσως αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που συνδέουν ψευδώς την επίθεση με τη μετανάστευση και ειδικότερα με τους λεγόμενους menas, ασυνόδευτους ανηλίκους, στην πλειονότητά τους από τη βόρεια Αφρική.

Συνελήφθη ένας 20χρονος

Η αστυνομία συνέλαβε έκτοτε έναν 20χρονο Ισπανό που επισκεπτόταν τον πατέρα του στο χωριό και πιστεύεται ότι αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας.

Ο Αγκιλάρ δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη την Τετάρτη ότι οι φορείς της ρητορικής μίσους θα πρέπει να ταυτοποιούνται και ότι οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να αναγκάζονται να αποκαλύπτουν την πραγματική τους ταυτότητα, εάν το ζητήσει η Δικαιοσύνη.

«Η δημιουργία κλίματος στιγματισμού μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να μεταφραστεί σε πράξεις βίας στον δρόμο», είπε. «Όταν διαπράττεται ένα έγκλημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να είμαστε σε θέση να ταυτοποιήσουμε την πηγή.

«Θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε πώς συμπεριφέρονται οι άνθρωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αν γνωρίζουν ότι μπορούν να αναγνωριστούν και κυρίως αν η Δικαιοσύνη θέλει να μάθει ποιοι είναι».

Ο Aguilar επισημαίνει μια περίπτωση το 2019, όταν ένας YouTuber στη Βαρκελώνη καταδικάστηκε σε 15 μήνες για την ανάρτηση ενός εξευτελιστικού βίντεο με άστεγο. Του επιβλήθηκε να καταβάλει στο θύμα 20.000 ευρώ (17.000 λίρες).

Σε αυτό που ήταν το ισοδύναμο μιας ψηφιακής περιοριστικής εντολής, ο παραβάτης απαγορεύτηκε να χρησιμοποιεί το YouTube.

«Αυτό είναι το προηγούμενο», δήλωσε ο Aguilar. «Τώρα είναι σημαντικό να γίνει νομοθεσία».

Η Ισπανία εισήγαγε έναν ευρύ νόμο κατά των διακρίσεων το 2022, αλλά ο Aguilar παραδέχθηκε ότι ήταν δύσκολο να καθοριστεί πότε η ρητορική μίσους αποτελεί έγκλημα. «Καμία περίπτωση δεν είναι ίδια και δεν αποτελεί έγκλημα κάθε μίσος, ακόμη κι αν το βρίσκουμε αποκρουστικό», είπε.

Η περίπτωση της Βαρκελώνης του 2019

Ο Αγκιλάρ ήταν ο πρώτος δικαστής στην Ισπανία που εξασφάλισε καταδίκη για διασπορά ψευδών ειδήσεων μετά τη φυλάκιση για 15 μήνες ενός άνδρα που δημοσίευσε ένα βίντεο στο X που υποτίθεται ότι έδειχνε ανήλικους μετανάστες να ξυλοκοπούν κάποιον στο Canet de Mar κοντά στη Βαρκελώνη. Το βίντεο είχε γυριστεί στην Κίνα.

Στην Ισπανία, όπως και αλλού, το ζήτημα περιστρέφεται γύρω από την ελευθερία του λόγου. Οι εταιρείες Μέσων Ενημέρωσης ισχυρίζονται ότι η επαλήθευση των χρηστών θα οδηγούσε τους ανθρώπους στην αυτολογοκρισία και θα περιόριζε περαιτέρω την ελευθερία της έκφρασης για τους ανθρώπους που ζουν υπό καταπιεστικά καθεστώτα.

Η Ισπανία εντάσσεται σε μια μακρά σειρά χωρών που παλεύουν με το ζήτημα της διαδικτυακής ανωνυμίας και παρόλο που η πρόταση του Aguilar είναι πιθανό να λάβει διακομματική υποστήριξη, δεν είναι πιθανό να μεταφραστεί σε νομοθεσία σύντομα.