Η Τουρκία µε κάθε τρόπο επιβεβαιώνει την αµφισηµία της στάσης της. ∆ιότι µπορεί να συµφωνεί, επισήµως και σε επίπεδο κορυφής, για «ήρεµα νερά», αλλά οι αντιδράσεις της, µε κάθε ευκαιρία, κάθε άλλο παρά… ήρεµες είναι. Το επιβεβαίωσε τις τελευταίες ηµέρες µε την προσπάθεια µέσω NAVTEX να δεσµεύσει χώρους για δήθεν έρευνες και διάσωση οι οποίοι εµπίπτουν στην ελληνική κυριαρχία.

Εδώ και µισό αιώνα η Τουρκία ακολουθεί αυτή την τακτική της απόρριψης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωµάτων, ιδιαίτερα στα νησιά, δεδοµένου ότι το ελληνικό νησιωτικό σύµπλεγµα στο Αιγαίο είναι εκτεταµένο, και µε την αµφισβήτηση βασικών νοµικών κατοχυρώσεων των ελληνικών νησιών επιχειρεί να θεµελιώσει την αναθεωρητική της πολιτική και την ιδέα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Οµως, όπως επιβεβαιώνει το ∆ιεθνές ∆ίκαιο, η πραγµατικότητα είναι τελείως διαφορετική. Ειδικότερα, ως προς το καθεστώς των νήσων: Οσον αφορά τις νήσους Λήµνο και Σαµοθράκη, η Νοµική Υπηρεσία του ΝΑΤΟ, σε εµπιστευτική έκθεσή της, έχει αναγνωρίσει την ορθότητα της ελληνικής επιχειρηµατολογίας για το δικαίωµα της χώρας µας να έχει στρατιωτικές δυνάµεις στις δύο νήσους, καθώς και το αποτέλεσµα που επήλθε µε την υποκατάσταση της Σύµβασης της Λωζάννης «περί του καθεστώτος των Στενών» από τη Σύµβαση του Μοντρέ, του 1936.

Αναφαίρετο δικαίωμα

Για τα νησιά Λέσβο, Χίο και Ικαρία, η Ελλάδα διατηρεί το αναφαίρετο δικαίωµα να προβαίνει στην οχύρωση αυτών για αµυντικούς λόγους, βάσει του Αρθρου 51 του Χάρτη των Ηνωµένων Εθνών, ενόψει της απειλής που συνιστά η ύπαρξη της 4ης Τουρκικής Στρατιάς του Αιγαίου. Με άλλα λόγια, το συγκεκριµένο άρθρο στην ουσία ακυρώνει τη Σύµβαση της Λωζάννης, η οποία στο Αρθρο 13 προβλέπει τη µερική, πάντως, αποστρατιωτικοποίηση των νησιών αυτών.

Το ίδιο ισχύει και για τα ∆ωδεκάνησα. Μάλιστα, τη Συνθήκη των Παρισίων του 1947, που προβλέπει το καθεστώς τους, η Τουρκία δεν την έχει υπογράψει, διότι δεν υπήρξε συµβαλλόµενο µέλος. Οµως αυτό δεν της επιτρέπει τη µη αναγνώριση µονοµερώς διεθνούς Συνθήκης.

Γιατί όµως αυτή η εµµονική, συνεχής αµφισβήτηση του καθεστώτος των ελληνικών νησιών; Ο λόγος είναι ότι τα ελληνικά αυτά νησιά περιλαµβάνονται στο Αµυντικό ∆όγµα της Τουρκίας. Πράγµατι, από τη δεκαετία του ’70 η Αγκυρα είχε εκπονήσει ένα επιθετικό δόγµα (συνταχθέν από το τουρκικό ΓΕΣ), µε το οποίο προβλέπεται ο απόλυτος στρατιωτικός έλεγχος του Ανατολικού Αιγαίου και η ένταξη υπό την «τουρκική οµπρέλα» της Σαµοθράκης, της Λέσβου, της Χίου και της Σάµου. Αυτό αποτελεί µέρος του «Αµυντικού ∆όγµατος» της Τουρκίας. Το ∆όγµα αυτό αναπτύσσεται µε κάθε λεπτοµέρεια σε µελέτη του Γενικού Επιτελείου της Τουρκίας, η οποία έχει συνταχθεί από τον στρατηγό Χαµπντί Ερντούνα και τους συνταγµατάρχες Νετζατί Οκσέ και Γκιουζέλ Ακτάρ.

Εναέριος χώρος

Οσον αφορά στον εθνικό εναέριο χώρο τον οποίο αµφισβητεί η Τουρκία µε συνεχείς παραβιάσεις, ισχύουν τα εξής: Αντίθετα µε τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί στο πλαίσιο του ICAO, συµφώνως προς τους οποίους και τα πολεµικά αεροσκάφη διέπονται από τους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας και, συνεπώς, υπόκεινται στην υποχρέωση υποβολής σχεδίων πτήσεως, η Τουρκία, ιδίως κατά τη διεξαγωγή ασκήσεων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αρνείται να συµµορφωθεί µε τους σχετικούς κανονισµούς. Οµως επί 40 και πλέον χρόνια η Τουρκία αναγνώριζε, και τρίτες χώρες δεν αµφισβητούσαν, τη ζώνη του ελληνικού εναέριου χώρου των 10 ν.µ. βάσει του Προεδρικού ∆ιατάγµατος του 1931. Καθ’ όσον αφορά στο θέµα του καθορισµού των αεροδιαδρόµων, η Ελλάδα, µε έγκριση του ICAO, έχει προβεί στις ρυθµίσεις που αφορούν στους αεροδιαδρόµους J-60 και G-18. Η Τουρκία εδώ και αρκετά χρόνια συνεχίζει να προβάλλει αντιρρήσεις, αποβλέποντας και στην περίπτωση αυτή στον αποκλεισµό της Λήµνου, µε τα υπάρχοντα εκεί τεχνικά µέσα, ως σηµείου αναφοράς και προσανατολισµού της αεροπλοΐας.

Τούτων δοθέντων, θα πρέπει να παρατηρούµε στο εξής τη διαρκή στάση της Τουρκίας, καθώς και ποιοι είναι οι λόγοι που αυτή η στάση δεν πρόκειται να αλλάξει, ώστε να προσαρµόζεται αναλόγως και η ελληνική εξωτερική πολιτική απέναντι στη γείτονα χώρα.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 24/8