Ρωσία και Ουκρανία τις τελευταίες εβδομάδες επιδίδονται σε μια συνεχή μάχη φθοράς και αλληλοεξόντωσης, με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να δηλώνει την προηγούμενη Τρίτη ότι είναι έτοιμος να παρουσιάσει στον Τζο Μπάιντεν, την Κάμαλα Χάρις αλλά και τον Ντόναλντ Τραμπ ένα σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης, που μαίνεται από τον Φεβρουάριο του 2022. Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι οι Δημοκρατικοί επενδύουν στον πόλεμο μέσω της αποστολής πακέτων βοήθειας εκατ. δολαρίων στην Ουκρανία. Η κίνηση, δε, του Ζελένσκι να ενημερώσει για το σχέδιο τερματισμού του πολέμου τόσο τον νυν πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, όσο και την αντιπρόεδρο και υποψήφια των Δημοκρατικών, Κάμαλα Χάρις, δείχνει ότι θα ήθελε να τελειώσει ο πόλεμος ακόμη και πριν από τις αμερικανικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Πάντως, το σχέδιο Ζελένσκι φαίνεται ότι απορρίπτεται από το Κρεμλίνο, το οποίο διαμηνύει ότι θα συνεχίσει την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».

Οι δυνάμεις της Ουκρανίας ναι μεν επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους στο Κουρσκ

Την ίδια στιγμή, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι η συμβολικής σημασίας επίθεση των Ουκρανών στο Κουρσκ μπορεί να οδηγήσει είτε στην αρχή του τέλους της σύγκρουσης είτε σε περαιτέρω κλιμάκωση της Δύσης με τη Μόσχα. Παρά το γεγονός ότι η ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ αποτελεί μια σημαντική νίκη της Ουκρανίας στο πεδίο -ίσως η σημαντικότερη μετά τη ρωσική αντεπίθεση των αρχών του καλοκαιριού του 2023-, αυτό δεν σημαίνει ότι η Μόσχα θα καθίσει με σταυρωμένα χέρια βλέποντας την ουκρανική προέλαση στα ρωσικά εδάφη. Σε αυτό το πλαίσιο συγκαταλέγεται και η επίθεση εναντίον της Ουκρανίας που σημειώθηκε το βράδυ της Δευτέρας και που κατά τον Ζελένσκι πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες που έχουν σημειωθεί από την έναρξη του πολέμου μέχρι σήμερα.

Συγκεκριμένα, η Μόσχα εκτόξευσε πάνω από 100 πυραύλους και περίπου 100 drones, χαρακτηρίζοντας την επίθεση ως μία από τις μεγαλύτερες μέχρι σήμερα. Η κύρια στόχευση ήταν οι ενεργειακές υποδομές, όμως παράλληλα φαίνεται πως ήταν και μια προσπάθεια της Μόσχας να πλήξει το ηθικό των Ουκρανών. Η ουκρανική αεροπορία κατέρριψε 102 από τους 127 πυραύλους και 99 από τα 109 μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εξαπέλυσε η Ρωσία. Κατά τη διάρκεια των επιθέσεων έχασαν τη ζωή τους έξι άνθρωποι.


Τα μέτωπα των συγκρούσεων

Οσον αφορά τώρα τα μέτωπα των συγκρούσεων, αυτή τη στιγμή είναι δύο, και μάλιστα παράλληλα. Οι ουκρανικές δυνάμεις ναι μεν επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους στο Κουρσκ, με τον στρατηγό Ολεξάντρ Σίρσκι να δηλώνει ότι το Κίεβο ελέγχει 1.294 τετραγωνικά χλμ. στο ρωσικό έδαφος και 100 οικισμούς -τα στοιχεία δεν επιβεβαιώνονται επισήμως-, ωστόσο χάνουν έδαφος στα ανατολικά, και συγκεκριμένα στο Ντονμπάς. Παράλληλα, η Μόσχα επιδιώκει να καταλάβει την πόλη Ποκρόβσκ, η οποία είναι σημαντικός κόμβος και φιλοξενεί έναν βασικό σιδηροδρομικό σταθμό από τη στιγµή που οι Ουκρανοί κατέστρεψαν τις τρεις γέφυρες στο Κουρσκ.

Εν τω µεταξύ, την ώρα που µαίνονται οι µάχες, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωµατίας, Σεργκέι Λαβρόφ, προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα τη ∆ύση για επιπτώσεις σε περίπτωση που η Ουκρανία χρησιµοποιήσει δυτικά όπλα µεγάλου βεληνεκούς, όπως επιδιώκει. Ο Λαβρόφ απείλησε ότι η Ρωσία «αναπροσαρµόζει» το δόγµα των πυρηνικών όπλων της και ότι είναι επικίνδυνο για τις δυτικές πυρηνικές δυνάµεις να «παίζουν µε τη φωτιά». Ο Ρώσος ΥΠ.ΕΞ. δήλωσε ότι η απαίτηση της Ουκρανίας να της επιτραπεί να χτυπήσει βαθιά σε ρωσικό έδαφος µε δυτικά όπλα ισοδυναµεί µε εκβιασµό. Οι δηλώσεις Λαβρόφ έρχονται τη στιγµή που η Ουκρανία χρησιµοποιεί ολοένα και περισσότερα δυτικά όπλα, όπως µαχητικά F-16 και βαλλιστικούς πυραύλους.


Τα σενάρια για την έκβαση του πολέµου

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ορισµένα σενάρια που έχουν να κάνουν µε την έκβαση του πολέµου. Μπορεί το Κίεβο να κρατάει κλειστά τα χαρτιά του, ωστόσο ένα από τα σενάρια είναι η ουκρανική πλευρά να διατηρήσει υπό τον έλεγχό της τα εδάφη που κατέλαβε και, όταν έρθει η ώρα να καθίσουν στο τραπέζι, να προχωρήσουν σε ανταλλαγή τους. Ενα ακόµα σενάριο, το οποίο δεν µπορεί να αποκλειστεί, είναι αυτό της αποµάκρυνσης ρωσικών στρατευµάτων από µέτωπα και συγκεκριµένα από την κατεύθυνση του Ποκρόβσκ στην περιοχή του Ντονέτσκ, που θεωρείται στρατηγικός σταθµός για τον ανεφοδιασµό τους. Μιλώντας προ ηµερών στον «Economist», ο Αυστραλός απόστρατος στρατηγός Μικ Ράιαν προειδοποίησε ότι αυτό το σενάριο κρύβει κινδύνους για τους Ουκρανούς, που θα δυσκολευτούν, όπως λέει, να διατηρήσουν την κάλυψη των στρατευµάτων τους µε µέσα ηλεκτρονικού πολέµου και αεράµυνας σε τόσο µεγάλη έκταση. Ενα άλλο σενάριο είναι τα ουκρανικά στρατεύµατα να επιστρέψουν στη συνοριακή γραµµή, διατηρώντας ωστόσο το ανθρώπινο δυναµικό και τον εξοπλισµό τους, έτσι ώστε να προσπαθήσουν να ανακτήσουν τα κατεχόµενα από τη Ρωσία ουκρανικά εδάφη το 2025. Το τρίτο σενάριο είναι ότι οι Ουκρανοί θα µπορούσαν να αποσυρθούν µερικώς σε πιο αµυντικές θέσεις κοντά στα σύνορα και να δηµιουργήσουν βάση για µελλοντικές επιθέσεις.

Προς το παρόν η αποµάκρυνση σηµαντικού µέρους των ρωσικών στρατευµάτων από την πρώτη γραµµή δεν φαίνεται να στέφεται µε επιτυχία. Προ ηµερών η Ρωσία µετέφερε στο Κουρσκ µερικές χιλιάδες στρατιώτες, ενώ υπήρξε µετακίνηση στρατευµάτων από το Καλίνινγκραντ και την περιοχή της Αγίας Πετρούπολης.

Τέλος, από την ουκρανική αντεπίθεση φαίνεται και η έλλειψη στρατιωτών µε την οποία βρίσκεται αντιµέτωπη η Μόσχα. Μάλιστα, όπως ανέφερε το Bloomberg, το ρωσικό υπουργείο Αµυνας δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να αναπληρώσει τις αυξανόµενες απώλειες στα µέτωπα, καθώς, σύµφωνα µε ρωσικές πηγές, οι επιφορτισµένες µε τη στρατολόγηση περιφερειακές Αρχές εξασφαλίζουν µόλις το 1/3 των αναγκαίων αριθµών. Ετσι, λοιπόν, δεν αποκλείεται να υπάρξει νέα επιστράτευση, αν και το Κρεµλίνο προσπαθεί να την αποφύγει.

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»