Πίεση εντός και εκτός Ισραήλ για εκεχειρία: Η τοποθέτηση Νετανιάχου, η στάση της ''Χαμάς'', το ''άδειασμα'' του Μπαϊντεν και η μεταβολή στάσης των Βρετανών
''Take it or leave it''
Η εκτέλεση των έξι ομήρων και το κύμα διαμαρτυριών που ακλούθησε αυξάνουν την απαίτηση για άμεση εξεύρεση λύσης
Εντείνεται ασφυκτικά η πίεση για την επίτευξη συµφωνίας εκεχειρίας στη Μέση Ανατολή και την απελευθέρωση των εναποµεινάντων Ισραηλινών οµήρων της «Χαµάς», µετά την ανεύρεση έξι νεκρών οµήρων σε σήραγγα της Ράφα, στη Νότια Γάζα, µεταξύ αυτών δύο γυναίκες και ένας Αµερικανοϊσραηλινός όµηρος, ο 23χρονος Χερς Γκόλντµπεργκ-Πόλιν. Μάλιστα, το γεγονός πως επρόκειτο και για έναν Αµερικανό υπήκοο εντείνει την πίεση και προς την αµερικανική πλευρά.
Οι νεκροί όµηροι της «Χαµάς», οι οποίοι συµπεριλαµβάνονταν σε εκείνους που κρατά ακόµη η παλαιστινιακή οργάνωση και διαφαίνεται από την ιατροδικαστική έκθεση ότι εκτελέστηκαν από τη «Χαµάς», πυροδότησαν κύµα διαµαρτυριών εντός Ισραήλ και διεθνών πιέσεων, µε ουσιαστικό αποδέκτη όµως όχι τη «Χαµάς», αλλά τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαµίν Νετανιάχου. Με το σκεπτικό πως η «Χαµάς» δεν θα αλλάξει στάση και η τακτική Νετανιάχου να επιδιώκει ουσιαστικά την πλήρη εξολόθρευσή της πριν αποδεχτεί εκεχειρία -αλλά και την παράταση της πολιτικής του επιβίωσης- πρέπει να φτάσει στο τέλος της. Πριν από μερικές μέρες, η παλαιστινιακή οργάνωση δηµοσιοποίησε βίντεο στο οποίο εικονίζεται η µία από τους οµήρους, η Εντεν Γερουσαλµί, να απευθύνει µήνυµα στον πρόεδρο Νετανιάχου πριν από τον θάνατό της.
Οι γονείς της νεκρής αντέδρασαν µε αποτροπιασµό. Αν και η οργάνωση δεν ανέλαβε ευθύνη για τους θανάτους (µέλος της µάλιστα είπε πως οι όµηροι «σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά»), ο Αµπου Ουµπάινταν, εκπρόσωπος των «Ταξιαρχιών Αλ Κασάµ» (της ένοπλης πτέρυγας της «Χαµάς») απείλησε πως «η επιµονή του Νετανιάχου να απελευθερώσει τους αιχµαλώτους µέσω στρατιωτικών πιέσεων, αντί να επισφραγίσει µια συµφωνία, σηµαίνει ότι θα επιστρέψουν στις οικογένειές τους σε σάβανα».
Αποκάλυψε µάλιστα πως έχουν δοθεί νέες οδηγίες στους φύλακες των οµήρων σχετικά µε το πώς να τους χειριστούν αν οι ισραηλινές δυνάµεις πλησιάσουν στα σηµεία όπου βρίσκονται.
Οι «οδηγίες», που δεν αποκαλύφθηκε ποιες είναι, άλλαξαν, είπε, µετά την επιτυχηµένη επιχείρηση διάσωσης τεσσάρων ατόµων από τις ισραηλινές δυνάµεις, τον Ιούνιο, που είχε οδηγήσει στον θάνατο δεκάδων Παλαιστινίων, µεταξύ αυτών γυναίκες και παιδιά.Πόλεμος στη Γάζα: Συντετριµµένες οι οικογένειες των νεκρών ομήρων
«Σε εγκατέλειψαν, κάθε µέρα, κάθε ώρα, για 331 ηµέρες (…), σε θυσίασαν για να καταστραφεί η “Χαµάς”», σπάραξε η Νιρά Σερούσι, αποχαιρετώντας τον γιο της, Αλµόγκ, ενός εκ των νεκρών οµήρων, στην κηδεία του, που έγινε την προηγούμενη ∆ευτέρα. Στην κηδεία του Αµερικανοϊσραηλινού Γκόλντµπεργκ-Πόλιν, στην οποία παρέστησαν χιλιάδες, ο Ισραηλινός πρόεδρος, Ισαάκ Χέρτσογκ, δήλωσε συντετριµµένος που «δεν µπορέσαµε να τον ξαναφέρουµε σπίτι του». Η µητέρα του, Ραχήλ, η οποία ζήτησε συγγνώµη από τον νεκρό της γιο που «δεν τον έσωσε», είχε µιλήσει τον περασµένο µήνα στο Συνέδριο των ∆ηµοκρατικών στις ΗΠΑ. Ο Νετανιάχου, την ίδια ηµέρα, ζήτησε συγχώρεση από τους Ισραηλινούς για τους θανάτους των έξι, καθώς χιλιάδες πολίτες του Ισραήλ κατέβηκαν στους δρόµους και το µεγαλύτερο σωµατείο κήρυξε γενική απεργία.
«Αυτοί οι φονιάδες εκτέλεσαν έξι από τους οµήρους µας µε µια σφαίρα στον σβέρκο», είπε ο Νετανιάχου και ορκίστηκε πως το παλαιστινιακό ισλαµιστικό κίνηµα θα το πληρώσει «πολύ ακριβά». Ωστόσο, το «αγκάθι» στις συνοµιλίες, η ισραηλινή απαίτηση να διατηρήσει τον έλεγχο του διαδρόµου στα σύνορα της Λωρίδας της Γάζας και της Αιγύπτου, του περίφηµου «∆ιαδρόµου της Φιλαδέλφειας», παραµένει. Τόνισε µάλιστα ότι αποτελεί «υπαρξιακό ζήτηµα για το Ισραήλ», καθώς «ο άξονας του κακού (σ.σ.: Ιράν και "Χαµάς") τον χρειάζεται» και αν δεν καταλάβει τον διάδροµο η «Χαµάς», δεν θα υπάρξει συµφωνία. Επανέλαβε όµως και πως ο πόλεµος στη Γάζα θα τελειώσει µόνο όταν η «Χαµάς» δεν θα κυβερνά τον θύλακα.
Πρόταση-τελεσίγραφο σε Ισραήλ και «Χαµάς» από τον Μπάιντεν για το περίγραµµα µιας συµφωνίας εκεχειρίας
Αργότερα τη ∆ευτέρα, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Αµερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, και η αντιπρόεδρος, Κάµαλα Χάρις, συναντήθηκαν µε τους Αµερικανούς µεσολαβητές για τον πόλεµο στη Γάζα. Πριν ξεκινήσει η συνάντηση, ο Μπάιντεν, ερωτηθείς από δηµοσιογράφο αν θεωρεί πως ο κ. Νετανιάχου «πράττει αρκετά» για να κλειστεί συµφωνία που θα οδηγήσει στην απελευθέρωση των οµήρων, απάντησε ρητά «όχι». Ενα «άδειασµα» του Ισραηλινού πρωθυπουργού, παρότι ο Μπάιντεν διευκρίνισε πάλι ότι έχει σηµασία «η "Χαµάς" να λογοδοτήσει».
Κι ενώ η αµερικανική ∆ικαιοσύνη άσκησε ποινικές διώξεις σε βάρος έξι ηγετικών στελεχών της «Χαµάς» για «τροµοκρατία», η εφηµερίδα «Ουάσινγκτον Ποστ» µετέφερε πως ο Μπάιντεν ετοιµάζει πρόταση-τελεσίγραφο σε Ισραήλ και «Χαµάς» για το περίγραµµα µιας συµφωνίας που περιγράφεται ως «take it or leave it» και πως η αµερικανική πλευρά απειλεί να αποχωρήσει από τις συνοµιλίες.
«Αυτά που συνέβησαν το Σαββατοκύριακο υπογραµµίζουν πόσο σηµαντικό είναι να επιτευχθεί (σ.σ.: µια συµφωνία) όσο το δυνατόν γρηγορότερα», είπε ο εκπρόσωπος του Συµβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρµπι. «Είναι καιρός να υλοποιηθεί αυτή η συµφωνία. Ο ισραηλινός πληθυσµός δεν µπορεί να περιµένει περισσότερο. Ο παλαιστινιακός πληθυσµός, που υποφέρει επίσης από τις τροµερές συνέπειες αυτού του πολέµου, δεν µπορεί να περιµένει περισσότερο. Ο κόσµος δεν µπορεί να περιµένει περισσότερο», τόνισε.
Ο Ντένις Ρος, Αµερικανός πρώην απεσταλµένος στο Ισραήλ, δήλωσε ότι ο ηγέτης της «Χαµάς» στη Γάζα, Γιαχία Σινουάρ, είναι απίθανο να αλλάξει στάση, επειδή κανείς δεν είναι σε θέση να ασκήσει πίεση σε αυτόν, αλλά και ότι µένει να φανεί εάν η πίεση στο εσωτερικό του Ισραήλ θα µπορούσε να αναγκάσει τον Νετανιάχου να εµπλακεί πιο σοβαρά σε διαπραγµατεύσεις.Η μεταβολή στάσης των Βρετανών
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Βρετανίας ανακοίνωσε την αναστολή 30 από τις συνολικά 350 άδειες εξαγωγής όπλων στο Ισραήλ, επικαλούµενη τον «κίνδυνο» να χρησιµοποιηθούν στη Λωρίδα της Γάζας, κατά παραβίαση του ∆ιεθνούς ∆ικαίου. Πολλοί µιλούν για µεταβολή στάσης από τη νέα κυβέρνηση των Εργατικών.
Ο υπουργός Αµυνας του Ισραήλ, Γιοάβ Γκάλαντ, ο οποίος επίσης δηµόσια διαφοροποιείται από την αδιαλλαξία του Νετανιάχου, δήλωσε «βαθιά αποκαρδιωµένος» από την απόφαση και ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Ισραελ Κατζ, είπε πως στέλνει ένα «προβληµατικό» µήνυµα στη «Χαµάς».
«Ο πόλεµος πρέπει να σταµατήσει», είπε και ο Γάλλος πρόεδρος, Εµανουέλ Μακρόν. «Χρειάζεται άµεσα κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση όλων των οµήρων, συµπεριλαµβανοµένων των συµπατριωτών µας Οχάντ Γιαχαλοµί και Οφέρ Καλδερόν». Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωµατίας, Ζοζέπ Μπορέλ, προωθεί µάλιστα πρόταση επιβολής κυρώσεων σε δύο ακροδεξιούς υπουργούς του Ισραήλ, τον υπουργό Ασφαλείας, Ιταµάρ Μπεν-Γκβιρ, και Οικονοµικών, Μπεζαλέλ Σµότριτς, για «µηνύµατα µίσους» κατά των Παλαιστινίων. Η πρόταση θεωρείται ωστόσο απίθανο να «περάσει», ενώ συνάντησε ήδη την εναντίωση της Ιταλίας.
*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»